Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya

    ၃. အဂ္ဂိသုတ္တံ

    3. Aggisuttaṃ

    ၂၃၄. အထ ခော သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ သာဝတ္ထိယံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသိံသု ။ (ပရိယာယသုတ္တသဒိသံ)။

    234. Atha kho sambahulā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiyaṃ piṇḍāya pavisiṃsu . (Pariyāyasuttasadisaṃ).

    ‘‘ဧဝံဝာဒိနော, ဘိက္ခဝေ, အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ ဧဝမသ္သု ဝစနီယာ – ‘ယသ္မိံ, အာဝုသော, သမယေ လီနံ စိတ္တံ ဟောတိ, ကတမေသံ တသ္မိံ သမယေ ဗောဇ္ဈင္ဂာနံ အကာလော ဘာဝနာယ, ကတမေသံ တသ္မိံ သမယေ ဗောဇ္ဈင္ဂာနံ ကာလော ဘာဝနာယ? ယသ္မိံ ပနာဝုသော, သမယေ ဥဒ္ဓတံ စိတ္တံ ဟောတိ, ကတမေသံ တသ္မိံ သမယေ ဗောဇ္ဈင္ဂာနံ အကာလော ဘာဝနာယ, ကတမေသံ တသ္မိံ သမယေ ဗောဇ္ဈင္ဂာနံ ကာလော ဘာဝနာယာ’တိ? ဧဝံ ပုဋ္ဌာ , ဘိက္ခဝေ, အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ န စေဝ သမ္ပာယိသ္သန္တိ, ဥတ္တရိဉ္စ ဝိဃာတံ အာပဇ္ဇိသ္သန္တိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ယထာ တံ, ဘိက္ခဝေ, အဝိသယသ္မိံ။

    ‘‘Evaṃvādino, bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā evamassu vacanīyā – ‘yasmiṃ, āvuso, samaye līnaṃ cittaṃ hoti, katamesaṃ tasmiṃ samaye bojjhaṅgānaṃ akālo bhāvanāya, katamesaṃ tasmiṃ samaye bojjhaṅgānaṃ kālo bhāvanāya? Yasmiṃ panāvuso, samaye uddhataṃ cittaṃ hoti, katamesaṃ tasmiṃ samaye bojjhaṅgānaṃ akālo bhāvanāya, katamesaṃ tasmiṃ samaye bojjhaṅgānaṃ kālo bhāvanāyā’ti? Evaṃ puṭṭhā , bhikkhave, aññatitthiyā paribbājakā na ceva sampāyissanti, uttariñca vighātaṃ āpajjissanti. Taṃ kissa hetu? Yathā taṃ, bhikkhave, avisayasmiṃ.

    ‘‘နာဟံ တံ, ဘိက္ခဝေ, ပသ္သာမိ သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗ္ရဟ္မကေ သသ္သမဏဗ္ရာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုသ္သာယ ယော ဣမေသံ ပဉ္ဟာနံ ဝေယ္ယာကရဏေန စိတ္တံ အာရာဓေယ္ယ, အညတ္ရ တထာဂတေန ဝာ တထာဂတသာဝကေန ဝာ ဣတော ဝာ ပန သုတ္ဝာ။

    ‘‘Nāhaṃ taṃ, bhikkhave, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya yo imesaṃ pañhānaṃ veyyākaraṇena cittaṃ ārādheyya, aññatra tathāgatena vā tathāgatasāvakena vā ito vā pana sutvā.

    ‘‘ယသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, သမယေ လီနံ စိတ္တံ ဟောတိ, အကာလော တသ္မိံ သမယေ ပသ္သဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, အကာလော သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, အကာလော ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? လီနံ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တံ တံ ဧတေဟိ ဓမ္မေဟိ ဒုသ္သမုဋ္ဌာပယံ ဟောတိ။

    ‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye līnaṃ cittaṃ hoti, akālo tasmiṃ samaye passaddhisambojjhaṅgassa bhāvanāya, akālo samādhisambojjhaṅgassa bhāvanāya, akālo upekkhāsambojjhaṅgassa bhāvanāya. Taṃ kissa hetu? Līnaṃ, bhikkhave, cittaṃ taṃ etehi dhammehi dussamuṭṭhāpayaṃ hoti.

    ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော ပရိတ္တံ အဂ္ဂိံ ဥဇ္ဇာလေတုကာမော အသ္သ။ သော တတ္ထ အလ္လာနိ စေဝ တိဏာနိ ပက္ခိပေယ္ယ, အလ္လာနိ စ ဂောမယာနိ ပက္ခိပေယ္ယ, အလ္လာနိ စ ကဋ္ဌာနိ ပက္ခိပေယ္ယ , ဥဒကဝာတဉ္စ ဒဒေယ္ယ, ပံသုကေန စ ဩကိရေယ္ယ; ဘဗ္ဗော နု ခော သော ပုရိသော ပရိတ္တံ အဂ္ဂိံ ဥဇ္ဇာလိတု’’န္တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso parittaṃ aggiṃ ujjāletukāmo assa. So tattha allāni ceva tiṇāni pakkhipeyya, allāni ca gomayāni pakkhipeyya, allāni ca kaṭṭhāni pakkhipeyya , udakavātañca dadeyya, paṃsukena ca okireyya; bhabbo nu kho so puriso parittaṃ aggiṃ ujjālitu’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္မိံ သမယေ လီနံ စိတ္တံ ဟောတိ, အကာလော တသ္မိံ သမယေ ပသ္သဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, အကာလော သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, အကာလော ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? လီနံ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တံ တံ ဧတေဟိ ဓမ္မေဟိ ဒုသ္သမုဋ္ဌာပယံ ဟောတိ။

    ‘‘Evameva kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye līnaṃ cittaṃ hoti, akālo tasmiṃ samaye passaddhisambojjhaṅgassa bhāvanāya, akālo samādhisambojjhaṅgassa bhāvanāya, akālo upekkhāsambojjhaṅgassa bhāvanāya. Taṃ kissa hetu? Līnaṃ, bhikkhave, cittaṃ taṃ etehi dhammehi dussamuṭṭhāpayaṃ hoti.

    ‘‘ယသ္မိဉ္စ ခော, ဘိက္ခဝေ, သမယေ လီနံ စိတ္တံ ဟောတိ, ကာလော တသ္မိံ သမယေ ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, ကာလော ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, ကာလော ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? လီနံ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တံ တံ ဧတေဟိ ဓမ္မေဟိ သုသမုဋ္ဌာပယံ ဟောတိ။

    ‘‘Yasmiñca kho, bhikkhave, samaye līnaṃ cittaṃ hoti, kālo tasmiṃ samaye dhammavicayasambojjhaṅgassa bhāvanāya, kālo vīriyasambojjhaṅgassa bhāvanāya, kālo pītisambojjhaṅgassa bhāvanāya. Taṃ kissa hetu? Līnaṃ, bhikkhave, cittaṃ taṃ etehi dhammehi susamuṭṭhāpayaṃ hoti.

    ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော ပရိတ္တံ အဂ္ဂိံ ဥဇ္ဇာလေတုကာမော အသ္သ။ သော တတ္ထ သုက္ခာနိ စေဝ တိဏာနိ ပက္ခိပေယ္ယ, သုက္ခာနိ ဂောမယာနိ ပက္ခိပေယ္ယ, သုက္ခာနိ ကဋ္ဌာနိ ပက္ခိပေယ္ယ, မုခဝာတဉ္စ ဒဒေယ္ယ, န စ ပံသုကေန ဩကိရေယ္ယ; ဘဗ္ဗော နု ခော သော ပုရိသော ပရိတ္တံ အဂ္ဂိံ ဥဇ္ဇာလိတု’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso parittaṃ aggiṃ ujjāletukāmo assa. So tattha sukkhāni ceva tiṇāni pakkhipeyya, sukkhāni gomayāni pakkhipeyya, sukkhāni kaṭṭhāni pakkhipeyya, mukhavātañca dadeyya, na ca paṃsukena okireyya; bhabbo nu kho so puriso parittaṃ aggiṃ ujjālitu’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္မိံ သမယေ လီနံ စိတ္တံ ဟောတိ, ကာလော တသ္မိံ သမယေ ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, ကာလော ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, ကာလော ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? လီနံ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တံ တံ ဧတေဟိ ဓမ္မေဟိ သုသမုဋ္ဌာပယံ ဟောတိ။

    ‘‘Evameva kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye līnaṃ cittaṃ hoti, kālo tasmiṃ samaye dhammavicayasambojjhaṅgassa bhāvanāya, kālo vīriyasambojjhaṅgassa bhāvanāya, kālo pītisambojjhaṅgassa bhāvanāya. Taṃ kissa hetu? Līnaṃ, bhikkhave, cittaṃ taṃ etehi dhammehi susamuṭṭhāpayaṃ hoti.

    ‘‘ယသ္မိံ , ဘိက္ခဝေ, သမယေ ဥဒ္ဓတ္တံ စိတ္တံ ဟောတိ, အကာလော တသ္မိံ သမယေ ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, အကာလော ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, အကာလော ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ဥဒ္ဓတံ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တံ တံ ဧတေဟိ ဓမ္မေဟိ ဒုဝူပသမယံ ဟောတိ။

    ‘‘Yasmiṃ , bhikkhave, samaye uddhattaṃ cittaṃ hoti, akālo tasmiṃ samaye dhammavicayasambojjhaṅgassa bhāvanāya, akālo vīriyasambojjhaṅgassa bhāvanāya, akālo pītisambojjhaṅgassa bhāvanāya. Taṃ kissa hetu? Uddhataṃ, bhikkhave, cittaṃ taṃ etehi dhammehi duvūpasamayaṃ hoti.

    ‘‘သေယ္ယထာပိ , ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော မဟန္တံ အဂ္ဂိက္ခန္ဓံ နိဗ္ဗာပေတုကာမော အသ္သ။ သော တတ္ထ သုက္ခာနိ စေဝ တိဏာနိ ပက္ခိပေယ္ယ, သုက္ခာနိ စ ဂောမယာနိ ပက္ခိပေယ္ယ, သုက္ခာနိ စ ကဋ္ဌာနိ ပက္ခိပေယ္ယ, မုခဝာတဉ္စ ဒဒေယ္ယ, န စ ပံသုကေန ဩကိရေယ္ယ; ဘဗ္ဗော နု ခော သော ပုရိသော မဟန္တံ အဂ္ဂိက္ခန္ဓံ နိဗ္ဗာပေတု’’န္တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။

    ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, puriso mahantaṃ aggikkhandhaṃ nibbāpetukāmo assa. So tattha sukkhāni ceva tiṇāni pakkhipeyya, sukkhāni ca gomayāni pakkhipeyya, sukkhāni ca kaṭṭhāni pakkhipeyya, mukhavātañca dadeyya, na ca paṃsukena okireyya; bhabbo nu kho so puriso mahantaṃ aggikkhandhaṃ nibbāpetu’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္မိံ သမယေ ဥဒ္ဓတံ စိတ္တံ ဟောတိ, အကာလော တသ္မိံ သမယေ ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, အကာလော ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, အကာလော ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ဥဒ္ဓတံ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တံ တံ ဧတေဟိ ဓမ္မေဟိ ဒုဝူပသမယံ ဟောတိ။

    ‘‘Evameva kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye uddhataṃ cittaṃ hoti, akālo tasmiṃ samaye dhammavicayasambojjhaṅgassa bhāvanāya, akālo vīriyasambojjhaṅgassa bhāvanāya, akālo pītisambojjhaṅgassa bhāvanāya. Taṃ kissa hetu? Uddhataṃ, bhikkhave, cittaṃ taṃ etehi dhammehi duvūpasamayaṃ hoti.

    ‘‘ယသ္မိဉ္စ ခော, ဘိက္ခဝေ, သမယေ ဥဒ္ဓတံ စိတ္တံ ဟောတိ, ကာလော တသ္မိံ သမယေ ပသ္သဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, ကာလော သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, ကာလော ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ဥဒ္ဓတံ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တံ တံ ဧတေဟိ ဓမ္မေဟိ သုဝူပသမယံ ဟောတိ။

    ‘‘Yasmiñca kho, bhikkhave, samaye uddhataṃ cittaṃ hoti, kālo tasmiṃ samaye passaddhisambojjhaṅgassa bhāvanāya, kālo samādhisambojjhaṅgassa bhāvanāya, kālo upekkhāsambojjhaṅgassa bhāvanāya. Taṃ kissa hetu? Uddhataṃ, bhikkhave, cittaṃ taṃ etehi dhammehi suvūpasamayaṃ hoti.

    ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော မဟန္တံ အဂ္ဂိက္ခန္ဓံ နိဗ္ဗာပေတုကာမော အသ္သ။ သော တတ္ထ အလ္လာနိ စေဝ တိဏာနိ ပက္ခိပေယ္ယ, အလ္လာနိ စ ဂောမယာနိ ပက္ခိပေယ္ယ, အလ္လာနိ စ ကဋ္ဌာနိ ပက္ခိပေယ္ယ, ဥဒကဝာတဉ္စ ဒဒေယ္ယ, ပံသုကေန စ ဩကိရေယ္ယ; ဘဗ္ဗော နု ခော သော ပုရိသော မဟန္တံ အဂ္ဂိက္ခန္ဓံ နိဗ္ဗာပေတု’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso mahantaṃ aggikkhandhaṃ nibbāpetukāmo assa. So tattha allāni ceva tiṇāni pakkhipeyya, allāni ca gomayāni pakkhipeyya, allāni ca kaṭṭhāni pakkhipeyya, udakavātañca dadeyya, paṃsukena ca okireyya; bhabbo nu kho so puriso mahantaṃ aggikkhandhaṃ nibbāpetu’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္မိံ သမယေ ဥဒ္ဓတံ စိတ္တံ ဟောတိ, ကာလော တသ္မိံ သမယေ ပသ္သဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, ကာလော သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ, ကာလော ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂသ္သ ဘာဝနာယ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ဥဒ္ဓတံ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တံ တံ ဧတေဟိ ဓမ္မေဟိ သုဝူပသမယံ ဟောတိ။ သတိဉ္စ ခ္ဝာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သဗ္ဗတ္ထိကံ ဝဒာမီ’’တိ။ တတိယံ။

    ‘‘Evameva kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye uddhataṃ cittaṃ hoti, kālo tasmiṃ samaye passaddhisambojjhaṅgassa bhāvanāya, kālo samādhisambojjhaṅgassa bhāvanāya, kālo upekkhāsambojjhaṅgassa bhāvanāya. Taṃ kissa hetu? Uddhataṃ, bhikkhave, cittaṃ taṃ etehi dhammehi suvūpasamayaṃ hoti. Satiñca khvāhaṃ, bhikkhave, sabbatthikaṃ vadāmī’’ti. Tatiyaṃ.







    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၃. အဂ္ဂိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Aggisuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၃. အဂ္ဂိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Aggisuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact