| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කඞ්‌ඛාවිතරණී-අභිනව-ටීකා • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘ජාන’’න්‌ති වුත්‌තෙ ‘‘අනුට්‌ඨාපනීයො ‘අය’න්‌ති ජානන්‌තො’’ති අයං විසෙසො කුතො ලබ්‌භතීති ආහ ‘‘තෙනෙවස්‌සා’’තිආදි. නනු පදභාජනෙපි වුඩ්‌ඪභාවාදිජානනමෙව වුත්‌තං, න තු අනුට්‌ඨාපනීයභාවන්‌ති අනුයොගං සන්‌ධායාහ ‘‘වුඩ්‌ඪො හී’’තිආදි. බහූපකාරතන්‌ති ‘‘භණ්‌ඩාගාරිකත්‌තාදිබහුඋපකාරභාවං’’. න කෙවලං ඉදමෙවාති ආහ ‘‘ගුණවිසිට්‌ඨතඤ්‌චා’’තිආදි, තෙන බහූපකාරත්‌තෙපි ගුණවිසිට්‌ඨත්‌තාභාවෙ, ගුණවිසිට්‌ඨත්‌තෙපි බහූපකාරත්‌තාභාවෙ දාතුං න වට්‌ටතීති දස්‌සෙති. ‘‘භණ්‌ඩාගාරිකස්‌ස බහූපකාරතං, ධම්‌මකථිකාදීනං ගුණවිසිට්‌ඨතඤ්‌ච සල්‌ලක්‌ඛෙත්‌වා’’ති (සාරත්‌ථ. ටී. පාචිත්‌තිය 3.119-121) කෙචි. ධුවවාසත්‌ථායාති නිච්‌චවාසත්‌ථාය. සම්‌මන්‌නිත්‌වාති අපලොකනෙන කම්‌මෙන සම්‌මන්‌නිත්‌වා. කාමඤ්‌චෙත්‌ථ ගිලානස්‌සාපි සඞ්‌ඝොයෙව අනුච්‌ඡවිකං සෙනාසනං දෙති, ගිලානො පන අපලොකෙත්‌වා සඞ්‌ඝෙන අදින්‌නසෙනාසනොපි න පීළෙතබ්‌බො අනුකම්‌පිතබ්‌බොති දස්‌සෙතුං විසුං වුත්‌තො.
‘‘Jāna’’nti vutte ‘‘anuṭṭhāpanīyo ‘aya’nti jānanto’’ti ayaṃ viseso kuto labbhatīti āha ‘‘tenevassā’’tiādi. Nanu padabhājanepi vuḍḍhabhāvādijānanameva vuttaṃ, na tu anuṭṭhāpanīyabhāvanti anuyogaṃ sandhāyāha ‘‘vuḍḍho hī’’tiādi. Bahūpakāratanti ‘‘bhaṇḍāgārikattādibahuupakārabhāvaṃ’’. Na kevalaṃ idamevāti āha ‘‘guṇavisiṭṭhatañcā’’tiādi, tena bahūpakārattepi guṇavisiṭṭhattābhāve, guṇavisiṭṭhattepi bahūpakārattābhāve dātuṃ na vaṭṭatīti dasseti. ‘‘Bhaṇḍāgārikassa bahūpakārataṃ, dhammakathikādīnaṃ guṇavisiṭṭhatañca sallakkhetvā’’ti (sārattha. ṭī. pācittiya 3.119-121) keci. Dhuvavāsatthāyāti niccavāsatthāya. Sammannitvāti apalokanena kammena sammannitvā. Kāmañcettha gilānassāpi saṅghoyeva anucchavikaṃ senāsanaṃ deti, gilāno pana apaloketvā saṅghena adinnasenāsanopi na pīḷetabbo anukampitabboti dassetuṃ visuṃ vutto.
සමන්‌තා දියඩ්‌ඪො හත්‌ථොති මජ්‌ඣෙ පඤ්‌ඤත්‌තං මඤ්‌චපීඨං සන්‌ධාය වුත්‌තං. එකපස්‌සෙන චෙ පහොනකදිසා දිස්‌සති, තතො ගහෙතබ්‌බං. පාදධොවනපාසාණතොති ද්‌වාරෙ නික්‌ඛිත්‌තපාදධොවනපාසාණතො. නිසීදන්‌තස්‌ස වා නිපජ්‌ජන්‌තස්‌ස වා පාචිත්‌තියන්‌ති එත්‌ථ නිසීදනමත්‌තෙන, නිපජ්‌ජනමත්‌තෙනෙව වා පාචිත්‌තියං. පුනප්‌පුනං කරොන්‌තස්‌සාති උට්‌ඨායුට්‌ඨාය නිසීදතො වා නිපජ්‌ජතො වා.
Samantā diyaḍḍho hatthoti majjhe paññattaṃ mañcapīṭhaṃ sandhāya vuttaṃ. Ekapassena ce pahonakadisā dissati, tato gahetabbaṃ. Pādadhovanapāsāṇatoti dvāre nikkhittapādadhovanapāsāṇato. Nisīdantassa vā nipajjantassa vā pācittiyanti ettha nisīdanamattena, nipajjanamatteneva vā pācittiyaṃ. Punappunaṃ karontassāti uṭṭhāyuṭṭhāya nisīdato vā nipajjato vā.
සඞ්‌ඝිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤිවෙමතිකපුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤීනං වසෙන තිකපාචිත්‌තියං වෙදිතබ්‌බං. තිකදුක්‌කටං පන පුග්‌ගලිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤිවෙමතිකඅඤ්‌ඤපුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤීනං වසෙන. විහාරස්‌ස උපචාරෙති තස්‌ස බහි ආසන්‌නප්‌පදෙසෙ.
Saṅghike saṅghikasaññivematikapuggalikasaññīnaṃ vasena tikapācittiyaṃ veditabbaṃ. Tikadukkaṭaṃ pana puggalike saṅghikasaññivematikaaññapuggalikasaññīnaṃ vasena. Vihārassa upacāreti tassa bahi āsannappadese.
අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
