| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၄. အနုရာဓသုတ္တံ
4. Anurādhasuttaṃ
၈၆. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ဝေသာလိယံ ဝိဟရတိ မဟာဝနေ ကူဋာဂာရသာလာယံ။ တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မာ အနုရာဓော ဘဂဝတော အဝိဒူရေ အရညကုဋိကာယံ ဝိဟရတိ။ အထ ခော သမ္ဗဟုလာ အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ ယေန အာယသ္မာ အနုရာဓော တေနုပသင္ကမိံသု; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ အာယသ္မတာ အနုရာဓေန သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိံသု။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခော တေ အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ အာယသ္မန္တံ အနုရာဓံ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘ယော သော, အာဝုသော အနုရာဓ, တထာဂတော ဥတ္တမပုရိသော ပရမပုရိသော ပရမပတ္တိပတ္တော, တံ တထာဂတော ဣမေသု စတူသု ဌာနေသု ပညာပယမာနော ပညာပေတိ – ‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝာ, ‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝာ, ‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝာ, ‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝာ’’တိ?
86. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Tena kho pana samayena āyasmā anurādho bhagavato avidūre araññakuṭikāyaṃ viharati. Atha kho sambahulā aññatitthiyā paribbājakā yena āyasmā anurādho tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmatā anurādhena saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te aññatitthiyā paribbājakā āyasmantaṃ anurādhaṃ etadavocuṃ – ‘‘yo so, āvuso anurādha, tathāgato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto, taṃ tathāgato imesu catūsu ṭhānesu paññāpayamāno paññāpeti – ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā’’ti?
ဧဝံ ဝုတ္တေ, အာယသ္မာ အနုရာဓော တေ အညတိတ္ထိယေ ပရိဗ္ဗာဇကေ ဧတဒဝောစ – ‘‘ယော သော အာဝုသော တထာဂတော ဥတ္တမပုရိသော ပရမပုရိသော ပရမပတ္တိပတ္တော တံ တထာဂတော အညတ္ရ ဣမေဟိ စတူဟိ ဌာနေဟိ ပညာပယမာနော ပညာပေတိ – ‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝာ, ‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝာ, ‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝာ, ‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ, အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ အာယသ္မန္တံ အနုရာဓံ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘သော စာယံ ဘိက္ခု နဝော ဘဝိသ္သတိ အစိရပဗ္ဗဇိတော, ထေရော ဝာ ပန ဗာလော အဗ္ယတ္တော’’တိ။ အထ ခော အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ အာယသ္မန္တံ အနုရာဓံ နဝဝာဒေန စ ဗာလဝာဒေန စ အပသာဒေတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကမိံသု။
Evaṃ vutte, āyasmā anurādho te aññatitthiye paribbājake etadavoca – ‘‘yo so āvuso tathāgato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto taṃ tathāgato aññatra imehi catūhi ṭhānehi paññāpayamāno paññāpeti – ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā’’ti. Evaṃ vutte, aññatitthiyā paribbājakā āyasmantaṃ anurādhaṃ etadavocuṃ – ‘‘so cāyaṃ bhikkhu navo bhavissati acirapabbajito, thero vā pana bālo abyatto’’ti. Atha kho aññatitthiyā paribbājakā āyasmantaṃ anurādhaṃ navavādena ca bālavādena ca apasādetvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃsu.
အထ ခော အာယသ္မတော အနုရာဓသ္သ အစိရပက္ကန္တေသု တေသု အညတိတ္ထိယေသု ပရိဗ္ဗာဇကေသု ဧတဒဟောသိ – ‘‘သစေ ခော မံ တေ အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ ဥတ္တရိံ ပဉ္ဟံ ပုစ္ဆေယ္ယုံ။ ကထံ ဗ္ယာကရမာနော နု ခ္ဝာဟံ တေသံ အညတိတ္ထိယာနံ ပရိဗ္ဗာဇကာနံ ဝုတ္တဝာဒီ စေဝ ဘဂဝတော အသ္သံ, န စ ဘဂဝန္တံ အဘူတေန အဗ္ဘာစိက္ခေယ္ယံ, ဓမ္မသ္သ စာနုဓမ္မံ ဗ္ယာကရေယ္ယံ, န စ ကောစိ သဟဓမ္မိကော ဝာဒာနုဝာဒော ဂာရယ္ဟံ ဌာနံ အာဂစ္ဆေယ္ယာ’’တိ?
Atha kho āyasmato anurādhassa acirapakkantesu tesu aññatitthiyesu paribbājakesu etadahosi – ‘‘sace kho maṃ te aññatitthiyā paribbājakā uttariṃ pañhaṃ puccheyyuṃ. Kathaṃ byākaramāno nu khvāhaṃ tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ vuttavādī ceva bhagavato assaṃ, na ca bhagavantaṃ abhūtena abbhācikkheyyaṃ, dhammassa cānudhammaṃ byākareyyaṃ, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgaccheyyā’’ti?
အထ ခော အာယသ္မာ အနုရာဓော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ။ပေ.။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အာယသ္မာ အနုရာဓော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဣဓာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော အဝိဒူရေ အရညကုဋိကာယံ ဝိဟရာမိ။ အထ ခော, ဘန္တေ, သမ္ဗဟုလာ အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ ယေနာဟံ တေနုပသင္ကမိံသု ။ပေ.။ မံ ဧတဒဝောစုံ – ‘ယော သော, အာဝုသော အနုရာဓ, တထာဂတော ဥတ္တမပုရိသော ပရမပုရိသော ပရမပတ္တိပတ္တော တံ တထာဂတော ဣမေသု စတူသု ဌာနေသု ပညာပယမာနော ပညာပေတိ – ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာတိ ဝာ, န ဟောတိ။ ဟောတိ စ န စ ဟောတိ, နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာတိ ဝာ’’’တိ?
Atha kho āyasmā anurādho yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā anurādho bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idhāhaṃ, bhante, bhagavato avidūre araññakuṭikāyaṃ viharāmi. Atha kho, bhante, sambahulā aññatitthiyā paribbājakā yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu …pe… maṃ etadavocuṃ – ‘yo so, āvuso anurādha, tathāgato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto taṃ tathāgato imesu catūsu ṭhānesu paññāpayamāno paññāpeti – hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, na hoti… hoti ca na ca hoti, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’’ti?
ဧဝံ ဝုတ္တာဟံ, ဘန္တေ, တေ အညတိတ္ထိယေ ပရိဗ္ဗာဇကေ ဧတဒဝောစံ – ‘‘ယော သော, အာဝုသော, တထာဂတော ဥတ္တမပုရိသော ပရမပုရိသော ပရမပတ္တိပတ္တော, တံ တထာဂတော အညတ္ရ ဣမေဟိ စတူဟိ ဌာနေဟိ ပညာပယမာနော ပညာပေတိ – ‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝာ။ပေ.။ ‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝာတိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဘန္တေ, တေ အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ မံ ဧတဒဝောစုံ – ‘သော စာယံ ဘိက္ခု န ဝော ဘဝိသ္သတိ အစိရပဗ္ဗဇိတော ထေရော ဝာ ပန ဗာလော အဗ္ယတ္တော’တိ။ အထ ခော မံ, ဘန္တေ, တေ အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ နဝဝာဒေန ဗာလဝာဒေန စ အပသာဒေတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကမိံသု’’။
Evaṃ vuttāhaṃ, bhante, te aññatitthiye paribbājake etadavocaṃ – ‘‘yo so, āvuso, tathāgato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto, taṃ tathāgato aññatra imehi catūhi ṭhānehi paññāpayamāno paññāpeti – ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vā…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vāti. Evaṃ vutte, bhante, te aññatitthiyā paribbājakā maṃ etadavocuṃ – ‘so cāyaṃ bhikkhu na vo bhavissati acirapabbajito thero vā pana bālo abyatto’ti. Atha kho maṃ, bhante, te aññatitthiyā paribbājakā navavādena bālavādena ca apasādetvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃsu’’.
‘‘တသ္သ မယ္ဟံ, ဘန္တေ, အစိရပက္ကန္တေသု တေသု အညတိတ္ထိယေသု ပရိဗ္ဗာဇကေသု ဧတဒဟောသိ – ‘သစေ ခော မံ တေ အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ ဥတ္တရိံ ပဉ္ဟံ ပုစ္ဆေယ္ယုံ။ ကထံ ဗ္ယာကရမာနော နု ခ္ဝာဟံ တေသံ အညတိတ္ထိယာနံ ပရိဗ္ဗာဇကာနံ ဝုတ္တဝာဒီ စေဝ ဘဂဝတော အသ္သံ, န စ ဘဂဝန္တံ အဘူတေန အဗ္ဘာစိက္ခေယ္ယံ, ဓမ္မသ္သ စာနုဓမ္မံ ဗ္ယာကရေယ္ယံ, န စ ကောစိ သဟဓမ္မိကော ဝာဒာနုဝာဒော ဂာရယ္ဟံ ဌာနံ အာဂစ္ဆေယ္ယာ’’’တိ?
‘‘Tassa mayhaṃ, bhante, acirapakkantesu tesu aññatitthiyesu paribbājakesu etadahosi – ‘sace kho maṃ te aññatitthiyā paribbājakā uttariṃ pañhaṃ puccheyyuṃ. Kathaṃ byākaramāno nu khvāhaṃ tesaṃ aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ vuttavādī ceva bhagavato assaṃ, na ca bhagavantaṃ abhūtena abbhācikkheyyaṃ, dhammassa cānudhammaṃ byākareyyaṃ, na ca koci sahadhammiko vādānuvādo gārayhaṃ ṭhānaṃ āgaccheyyā’’’ti?
‘‘တံ ကိံ မညသိ, အနုရာဓ, ရူပံ နိစ္စံ ဝာ အနိစ္စံ ဝာ’’တိ? ‘‘အနိစ္စံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ယံ ပနာနိစ္စံ ဒုက္ခံ ဝာ တံ သုခံ ဝာ’’တိ? ‘‘ဒုက္ခံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ယံ ပနာနိစ္စံ ဒုက္ခံ ဝိပရိဏာမဓမ္မံ ကလ္လံ နု တံ သမနုပသ္သိတုံ – ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ’’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ , ဘန္တေ’’။ ‘‘ဝေဒနာ။ သညာ။ သင္ခာရာ။ ဝိညာဏံ နိစ္စံ ဝာ အနိစ္စံ ဝာ’’တိ? ‘‘အနိစ္စံ ဘန္တေ’’။ပေ.။ တသ္မာတိဟ။ပေ.။ ဧဝံ ပသ္သံ။ပေ.။ နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာတိ ပဇာနာတိ’’။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, anurādha, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti? ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti? ‘‘No hetaṃ , bhante’’. ‘‘Vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ bhante’’…pe… tasmātiha…pe… evaṃ passaṃ…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti’’.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, အနုရာဓ, ရူပံ တထာဂတောတိ သမနုပသ္သသီ’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ဝေဒနံ။ သညံ။ သင္ခာရေ။ ဝိညာဏံ တထာဂတောတိ သမနုပသ္သသီ’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, anurādha, rūpaṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, အနုရာဓ, ရူပသ္မိံ တထာဂတောတိ သမနုပသ္သသီ’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘အညတ္ရ ရူပာ တထာဂတောတိ သမနုပသ္သသီ’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ဝေဒနာယ။ပေ.။ အညတ္ရ ဝေဒနာယ။ပေ.။ သညာယ။ အညတ္ရ သညာယ။ သင္ခာရေသု။ အညတ္ရ သင္ခာရေဟိ။ ဝိညာဏသ္မိံ။ အညတ္ရ ဝိညာဏာ တထာဂတောတိ သမနုပသ္သသီ’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, anurādha, rūpasmiṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Aññatra rūpā tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Vedanāya…pe… aññatra vedanāya…pe… saññāya… aññatra saññāya… saṅkhāresu… aññatra saṅkhārehi… viññāṇasmiṃ… aññatra viññāṇā tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, အနုရာဓ, ရူပံ။ ဝေဒနာ။ သညာ။ သင္ခာရာ။ ဝိညာဏံ တထာဂတောတိ သမနုပသ္သသီ’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, anurādha, rūpaṃ… vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, အနုရာဓ, အယံ သော အရူပီ အဝေဒနော အသညီ အသင္ခာရော အဝိညာဏော တထာဂတောတိ သမနုပသ္သသီ’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, anurādha, ayaṃ so arūpī avedano asaññī asaṅkhāro aviññāṇo tathāgatoti samanupassasī’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ဧတ္ထ စ တေ, အနုရာဓ, ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သစ္စတော ထေတတော တထာဂတေ အနုပလဗ္ဘိယမာနေ ကလ္လံ နု တေ တံ ဝေယ္ယာကရဏံ – ‘ယော သော, အာဝုသော, တထာဂတော ဥတ္တမပုရိသော ပရမပုရိသော ပရမပတ္တိပတ္တော တံ တထာဂတော အညတ္ရ ဣမေဟိ စတူဟိ ဌာနေဟိ ပညာပယမာနော ပညာပေတိ – ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာတိ ဝာ။ နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာတိ ဝာ’’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။
‘‘Ettha ca te, anurādha, diṭṭheva dhamme saccato thetato tathāgate anupalabbhiyamāne kallaṃ nu te taṃ veyyākaraṇaṃ – ‘yo so, āvuso, tathāgato uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto taṃ tathāgato aññatra imehi catūhi ṭhānehi paññāpayamāno paññāpeti – hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘သာဓု သာဓု, အနုရာဓ! ပုဗ္ဗေ စာဟံ, အနုရာဓ, ဧတရဟိ စ ဒုက္ခဉ္စေဝ ပညပေမိ, ဒုက္ခသ္သ စ နိရောဓ’’န္တိ။ စတုတ္ထံ။
‘‘Sādhu sādhu, anurādha! Pubbe cāhaṃ, anurādha, etarahi ca dukkhañceva paññapemi, dukkhassa ca nirodha’’nti. Catutthaṃ.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၄. အနုရာဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Anurādhasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၄. အနုရာဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Anurādhasuttavaṇṇanā
