Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / උදානපාළි • Udānapāḷi

    5. චුන්‌දසුත්‌තං

    5. Cundasuttaṃ

    75. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා මල්‌ලෙසු චාරිකං චරමානො මහතා භික්‌ඛුසඞ්‌ඝෙන සද්‌ධිං යෙන පාවා තදවසරි. තත්‍ර සුදං භගවා පාවායං විහරති චුන්‌දස්‌ස කම්‌මාරපුත්‌තස්‌ස අම්‌බවනෙ.

    75. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā mallesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ yena pāvā tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā pāvāyaṃ viharati cundassa kammāraputtassa ambavane.

    අස්‌සොසි ඛො චුන්‌දො කම්‌මාරපුත්‌තො – ‘‘භගවා කිර මල්‌ලෙසු චාරිකං චරමානො මහතා භික්‌ඛුසඞ්‌ඝෙන සද්‌ධිං පාවං අනුප්‌පත්‌තො පාවායං විහරති මය්‌හං අම්‌බවනෙ’’ති. අථ ඛො චුන්‌දො කම්‌මාරපුත්‌තො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නං ඛො චුන්‌දං කම්‌මාරපුත්‌තං භගවා ධම්‌මියා කථාය සන්‌දස්‌සෙසි සමාදපෙසි සමුත්‌තෙජෙසි සම්‌පහංසෙසි. අථ ඛො චුන්‌දො කම්‌මාරපුත්‌තො භගවතා ධම්‌මියා කථාය සන්‌දස්‌සිතො සමාදපිතො සමුත්‌තෙජිතො සම්‌පහංසිතො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අධිවාසෙතු මෙ, භන්‌තෙ, භගවා ස්‌වාතනාය භත්‌තං සද්‌ධිං භික්‌ඛුසඞ්‌ඝෙනා’’ති. අධිවාසෙසි භගවා තුණ්‌හීභාවෙන.

    Assosi kho cundo kammāraputto – ‘‘bhagavā kira mallesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pāvaṃ anuppatto pāvāyaṃ viharati mayhaṃ ambavane’’ti. Atha kho cundo kammāraputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho cundaṃ kammāraputtaṃ bhagavā dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho cundo kammāraputto bhagavatā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.

    අථ ඛො චුන්‌දො කම්‌මාරපුත්‌තො භගවතො අධිවාසනං විදිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා පදක්‌ඛිණං කත්‌වා පක්‌කාමි. අථ ඛො චුන්‌දො කම්‌මාරපුත්‌තො තස්‌සා රත්‌තියා අච්‌චයෙන සකෙ නිවෙසනෙ පණීතං ඛාදනීයං භොජනීයං පටියාදාපෙත්‌වා පහූතඤ්‌ච සූකරමද්‌දවං භගවතො කාලං ආරොචාපෙසි – ‘‘කාලො, භන්‌තෙ, නිට්‌ඨිතං භත්‌ත’’න්‌ති.

    Atha kho cundo kammāraputto bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho cundo kammāraputto tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā pahūtañca sūkaramaddavaṃ bhagavato kālaṃ ārocāpesi – ‘‘kālo, bhante, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti.

    අථ ඛො භගවා පුබ්‌බණ්‌හසමයං නිවාසෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය සද්‌ධිං භික්‌ඛුසඞ්‌ඝෙන යෙන චුන්‌දස්‌ස කම්‌මාරපුත්‌තස්‌ස නිවෙසනං තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදි. නිසජ්‌ජ ඛො භගවා චුන්‌දං කම්‌මාරපුත්‌තං ආමන්‌තෙසි – ‘‘යං තෙ, චුන්‌ද, සූකරමද්‌දවං පටියත්‌තං තෙන මං පරිවිස, යං පනඤ්‌ඤං ඛාදනීයං භොජනීයං පටියත්‌තං තෙන භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං පරිවිසා’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො චුන්‌දො කම්‌මාරපුත්‌තො භගවතො පටිස්‌සුත්‌වා යං අහොසි සූකරමද්‌දවං පටියත්‌තං තෙන භගවන්‌තං පරිවිසි; යං පනඤ්‌ඤං ඛාදනීයං භොජනීයං පටියත්‌තං තෙන භික්‌ඛුසඞ්‌ඝං පරිවිසි.

    Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya saddhiṃ bhikkhusaṅghena yena cundassa kammāraputtassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā cundaṃ kammāraputtaṃ āmantesi – ‘‘yaṃ te, cunda, sūkaramaddavaṃ paṭiyattaṃ tena maṃ parivisa, yaṃ panaññaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyattaṃ tena bhikkhusaṅghaṃ parivisā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho cundo kammāraputto bhagavato paṭissutvā yaṃ ahosi sūkaramaddavaṃ paṭiyattaṃ tena bhagavantaṃ parivisi; yaṃ panaññaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyattaṃ tena bhikkhusaṅghaṃ parivisi.

    අථ ඛො භගවා චුන්‌දං කම්‌මාරපුත්‌තං ආමන්‌තෙසි – ‘‘යං තෙ, චුන්‌ද, සූකරමද්‌දවං අවසිට්‌ඨං තං සොබ්‌භෙ නිඛණාහි. නාහං තං, චුන්‌ද, පස්‌සාමි සදෙවකෙ ලොකෙ සමාරකෙ සබ්‍රහ්‌මකෙ සස්‌සමණබ්‍රාහ්‌මණියා පජාය සදෙවමනුස්‌සාය යස්‌ස තං පරිභුත්‌තං සම්‌මා පරිණාමං ගච්‌ඡෙය්‍ය අඤ්‌ඤත්‍ර තථාගතස්‌සා’’ති 1. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො චුන්‌දො කම්‌මාරපුත්‌තො භගවතො පටිස්‌සුත්‌වා යං අහොසි සූකරමද්‌දවං අවසිට්‌ඨං තං සොබ්‌භෙ නිඛණිත්‌වා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නං ඛො චුන්‌දං කම්‌මාරපුත්‌තං භගවා ධම්‌මියා කථාය සන්‌දස්‌සෙත්‌වා සමාදපෙත්‌වා සමුත්‌තෙජෙත්‌වා සම්‌පහංසෙත්‌වා උට්‌ඨායාසනා පක්‌කාමි.

    Atha kho bhagavā cundaṃ kammāraputtaṃ āmantesi – ‘‘yaṃ te, cunda, sūkaramaddavaṃ avasiṭṭhaṃ taṃ sobbhe nikhaṇāhi. Nāhaṃ taṃ, cunda, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya yassa taṃ paribhuttaṃ sammā pariṇāmaṃ gaccheyya aññatra tathāgatassā’’ti 2. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho cundo kammāraputto bhagavato paṭissutvā yaṃ ahosi sūkaramaddavaṃ avasiṭṭhaṃ taṃ sobbhe nikhaṇitvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho cundaṃ kammāraputtaṃ bhagavā dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.

    අථ ඛො භගවතො චුන්‌දස්‌ස කම්‌මාරපුත්‌තස්‌ස භත්‌තං භුත්‌තාවිස්‌ස ඛරො ආබාධො උප්‌පජ්‌ජි. ලොහිතපක්‌ඛන්‌දිකා පබාළ්‌හා 3 වෙදනා වත්‌තන්‌ති මාරණන්‌තිකා. තත්‍ර සුදං භගවා සතො සම්‌පජානො අධිවාසෙසි අවිහඤ්‌ඤමානො. අථ ඛො භගවා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං ආමන්‌තෙසි – ‘‘ආයාමානන්‌ද, යෙන කුසිනාරා තෙනුපසඞ්‌කමිස්‌සාමා’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවතො පච්‌චස්‌සොසි.

    Atha kho bhagavato cundassa kammāraputtassa bhattaṃ bhuttāvissa kharo ābādho uppajji. Lohitapakkhandikā pabāḷhā 4 vedanā vattanti māraṇantikā. Tatra sudaṃ bhagavā sato sampajāno adhivāsesi avihaññamāno. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘āyāmānanda, yena kusinārā tenupasaṅkamissāmā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paccassosi.

    ‘‘චුන්‌දස්‌ස භත්‌තං භුඤ්‌ජිත්‌වා, කම්‌මාරස්‌සාති මෙ සුතං;

    ‘‘Cundassa bhattaṃ bhuñjitvā, kammārassāti me sutaṃ;

    ආබාධං සම්‌ඵුසී ධීරො, පබාළ්‌හං මාරණන්‌තිකං.

    Ābādhaṃ samphusī dhīro, pabāḷhaṃ māraṇantikaṃ.

    ‘‘භුත්‌තස්‌ස ච සූකරමද්‌දවෙන, බ්‍යාධිප්‌පබාළ්‌හො උදපාදි සත්‌ථුනො;

    ‘‘Bhuttassa ca sūkaramaddavena, byādhippabāḷho udapādi satthuno;

    විරිච්‌චමානො 5 භගවා අවොච, ‘ගච්‌ඡාමහං කුසිනාරං නගර’’’න්‌ති.

    Viriccamāno 6 bhagavā avoca, ‘gacchāmahaṃ kusināraṃ nagara’’’nti.

    අථ ඛො භගවා මග්‌ගා ඔක්‌කම්‌ම යෙන අඤ්‌ඤතරං රුක්‌ඛමූලං තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං ආමන්‌තෙසි – ‘‘ඉඞ්‌ඝ මෙ ත්‌වං, ආනන්‌ද, චතුග්‌ගුණං සඞ්‌ඝාටිං පඤ්‌ඤාපෙහි; කිලන්‌තොස්‌මි, ආනන්‌ද, නිසීදිස්‌සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවතො පටිස්‌සුත්‌වා චතුග්‌ගුණං සඞ්‌ඝාටිං පඤ්‌ඤාපෙසි. නිසීදි භගවා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ. නිසජ්‌ජ ඛො භගවා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං ආමන්‌තෙසි – ‘‘ඉඞ්‌ඝ මෙ ත්‌වං, ආනන්‌ද, පානීයං ආහර; පිපාසිතොස්‌මි, ආනන්‌ද, පිවිස්‌සාමී’’ති.

    Atha kho bhagavā maggā okkamma yena aññataraṃ rukkhamūlaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘iṅgha me tvaṃ, ānanda, catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññāpehi; kilantosmi, ānanda, nisīdissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paṭissutvā catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññāpesi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘iṅgha me tvaṃ, ānanda, pānīyaṃ āhara; pipāsitosmi, ānanda, pivissāmī’’ti.

    එවං වුත්‌තෙ, ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘ඉදානි, භන්‌තෙ, පඤ්‌චමත්‌තානි සකටසතානි අතික්‌කන්‌තානි. තං චක්‌කච්‌ඡින්‌නං උදකං පරිත්‌තං ලුළිතං ආවිලං සන්‌දති. අයං, භන්‌තෙ, කුකුට්‌ඨා 7 නදී අවිදූරෙ අච්‌ඡොදකා සාතොදකා සීතොදකා සෙතොදකා සුපතිත්‌ථා රමණීයා. එත්‌ථ භගවා පානීයඤ්‌ච පිවිස්‌සති ගත්‌තානි ච සීතීකරිස්‌සතී’’ති 8.

    Evaṃ vutte, āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idāni, bhante, pañcamattāni sakaṭasatāni atikkantāni. Taṃ cakkacchinnaṃ udakaṃ parittaṃ luḷitaṃ āvilaṃ sandati. Ayaṃ, bhante, kukuṭṭhā 9 nadī avidūre acchodakā sātodakā sītodakā setodakā supatitthā ramaṇīyā. Ettha bhagavā pānīyañca pivissati gattāni ca sītīkarissatī’’ti 10.

    දුතියම්‌පි ඛො…පෙ.… තතියම්‌පි ඛො භගවා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං ආමන්‌තෙසි – ‘‘ඉඞ්‌ඝ මෙ ත්‌වං, ආනන්‌ද, පානීයං ආහර; පිපාසිතොස්‌මි, ආනන්‌ද, පිවිස්‌සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවතො පටිස්‌සුත්‌වා පත්‌තං ගහෙත්‌වා යෙන සා නදී තෙනුපසඞ්‌කමි. අථ ඛො සා නදී චක්‌කච්‌ඡින්‌නා පරිත්‌තා ලුළිතා ආවිලා සන්‌දමානා ආයස්‌මන්‌තෙ ආනන්‌දෙ උපසඞ්‌කමන්‌තෙ අච්‌ඡා විප්‌පසන්‌නා අනාවිලා සන්‌දති.

    Dutiyampi kho…pe… tatiyampi kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘iṅgha me tvaṃ, ānanda, pānīyaṃ āhara; pipāsitosmi, ānanda, pivissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paṭissutvā pattaṃ gahetvā yena sā nadī tenupasaṅkami. Atha kho sā nadī cakkacchinnā parittā luḷitā āvilā sandamānā āyasmante ānande upasaṅkamante acchā vippasannā anāvilā sandati.

    අථ ඛො ආයස්‌මතො ආනන්‌දස්‌ස එතදහොසි – ‘‘අච්‌ඡරියං වත, භො, අබ්‌භුතං වත, භො, තථාගතස්‌ස මහිද්‌ධිකතා මහානුභාවතා! අයඤ්‌හි සා නදී චක්‌කච්‌ඡින්‌නා පරිත්‌තා ලුළිතා ආවිලා සන්‌දමානා මයි උපසඞ්‌කමන්‌තෙ අච්‌ඡා විප්‌පසන්‌නා අනාවිලා සන්‌දතී’’ති!! පත්‌තෙන පානීයං ආදාය යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අච්‌ඡරියං, භන්‌තෙ, අබ්‌භුතං, භන්‌තෙ, තථාගතස්‌ස මහිද්‌ධිකතා මහානුභාවතා! අයඤ්‌හි සා, භන්‌තෙ, නදී චක්‌කච්‌ඡින්‌නා පරිත්‌තා ලුළිතා ආවිලා සන්‌දමානා මයි උපසඞ්‌කමන්‌තෙ අච්‌ඡා විප්‌පසන්‌නා අනාවිලා සන්‌දති!! පිවතු භගවා පානීයං , පිවතු සුගතො පානීය’’න්‌ති.

    Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho, tathāgatassa mahiddhikatā mahānubhāvatā! Ayañhi sā nadī cakkacchinnā parittā luḷitā āvilā sandamānā mayi upasaṅkamante acchā vippasannā anāvilā sandatī’’ti!! Pattena pānīyaṃ ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante, tathāgatassa mahiddhikatā mahānubhāvatā! Ayañhi sā, bhante, nadī cakkacchinnā parittā luḷitā āvilā sandamānā mayi upasaṅkamante acchā vippasannā anāvilā sandati!! Pivatu bhagavā pānīyaṃ , pivatu sugato pānīya’’nti.

    අථ ඛො භගවා පානීයං අපායි 11. අථ ඛො භගවා මහතා භික්‌ඛුසඞ්‌ඝෙන සද්‌ධිං යෙන කුකුට්‌ඨා නදී තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා කුකුට්‌ඨං නදිං අජ්‌ඣොගාහෙත්‌වා න්‌හත්‌වා ච පිවිත්‌වා ච පච්‌චුත්‌තරිත්‌වා යෙන අම්‌බවනං තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මන්‌තං චුන්‌දකං ආමන්‌තෙසි – ‘‘ඉඞ්‌ඝ මෙ ත්‌වං, චුන්‌දක, චතුග්‌ගුණං සඞ්‌ඝාටිං පඤ්‌ඤාපෙහි; කිලන්‌තොස්‌මි, චුන්‌දක, නිපජ්‌ජිස්‌සාමී’’ති . ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො ආයස්‌මා චුන්‌දකො භගවතො පටිස්‌සුත්‌වා චතුග්‌ගුණං සඞ්‌ඝාටිං පඤ්‌ඤාපෙසි. අථ ඛො භගවා දක්‌ඛිණෙන පස්‌සෙන සීහසෙය්‍යං කප්‌පෙසි පාදෙ පාදං අච්‌චාධාය සතො සම්‌පජානො උට්‌ඨානසඤ්‌ඤං මනසි කරිත්‌වා. ආයස්‌මා පන චුන්‌දකො තත්‌ථෙව භගවතො පුරතො නිසීදි.

    Atha kho bhagavā pānīyaṃ apāyi 12. Atha kho bhagavā mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ yena kukuṭṭhā nadī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā kukuṭṭhaṃ nadiṃ ajjhogāhetvā nhatvā ca pivitvā ca paccuttaritvā yena ambavanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ cundakaṃ āmantesi – ‘‘iṅgha me tvaṃ, cundaka, catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññāpehi; kilantosmi, cundaka, nipajjissāmī’’ti . ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā cundako bhagavato paṭissutvā catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññāpesi. Atha kho bhagavā dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappesi pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā. Āyasmā pana cundako tattheva bhagavato purato nisīdi.

    ‘‘ගන්‌ත්‌වාන බුද්‌ධො නදිකං කුකුට්‌ඨං,

    ‘‘Gantvāna buddho nadikaṃ kukuṭṭhaṃ,

    අච්‌ඡොදකං සාතුදකං 13 විප්‌පසන්‌නං;

    Acchodakaṃ sātudakaṃ 14 vippasannaṃ;

    ඔගාහි සත්‌ථා සුකිලන්‌තරූපො,

    Ogāhi satthā sukilantarūpo,

    තථාගතො අප්‌පටිමොධ ලොකෙ.

    Tathāgato appaṭimodha loke.

    ‘‘න්‌හත්‌වා ච පිවිත්‌වා චුදතාරි 15 සත්‌ථා,

    ‘‘Nhatvā ca pivitvā cudatāri 16 satthā,

    පුරක්‌ඛතො භික්‌ඛුගණස්‌ස මජ්‌ඣෙ;

    Purakkhato bhikkhugaṇassa majjhe;

    සත්‌ථා පවත්‌තා භගවා ඉධ ධම්‌මෙ,

    Satthā pavattā bhagavā idha dhamme,

    උපාගමි අම්‌බවනං මහෙසි;

    Upāgami ambavanaṃ mahesi;

    ආමන්‌තයි චුන්‌දකං නාම භික්‌ඛුං,

    Āmantayi cundakaṃ nāma bhikkhuṃ,

    චතුග්‌ගුණං සන්‌ථර 17 මෙ නිපජ්‌ජං.

    Catugguṇaṃ santhara 18 me nipajjaṃ.

    ‘‘සො චොදිතො භාවිතත්‌තෙන චුන්‌දො,

    ‘‘So codito bhāvitattena cundo,

    චතුග්‌ගුණං සන්‌ථරි 19 ඛිප්‌පමෙව;

    Catugguṇaṃ santhari 20 khippameva;

    නිපජ්‌ජි සත්‌ථා සුකිලන්‌තරූපො,

    Nipajji satthā sukilantarūpo,

    චුන්‌දොපි තත්‌ථ පමුඛෙ නිසීදී’’ති.

    Cundopi tattha pamukhe nisīdī’’ti.

    අථ ඛො භගවා ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං ආමන්‌තෙසි – ‘‘සියා ඛො , පනානන්‌ද, චුන්‌දස්‌ස කම්‌මාරපුත්‌තස්‌ස කොචි විප්‌පටිසාරං උපදහෙය්‍ය – ‘තස්‌ස තෙ, ආවුසො චුන්‌ද, අලාභා, තස්‌ස තෙ දුල්‌ලද්‌ධං යස්‌ස තෙ තථාගතො පච්‌ඡිමං පිණ්‌ඩපාතං භුඤ්‌ජිත්‌වා පරිනිබ්‌බුතො’ති. චුන්‌දස්‌සානන්‌ද, කම්‌මාරපුත්‌තස්‌ස එවං විප්‌පටිසාරො පටිවිනොදෙතබ්‌බො –

    Atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘siyā kho , panānanda, cundassa kammāraputtassa koci vippaṭisāraṃ upadaheyya – ‘tassa te, āvuso cunda, alābhā, tassa te dulladdhaṃ yassa te tathāgato pacchimaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjitvā parinibbuto’ti. Cundassānanda, kammāraputtassa evaṃ vippaṭisāro paṭivinodetabbo –

    ‘‘‘තස්‌ස තෙ, ආවුසො චුන්‌ද, ලාභා, තස්‌ස තෙ සුලද්‌ධං යස්‌ස තෙ තථාගතො පච්‌ඡිමං පිණ්‌ඩපාතං පරිභුඤ්‌ජිත්‌වා පරිනිබ්‌බුතො. සම්‌මුඛා මෙතං, ආවුසො චුන්‌ද, භගවතො සුතං, සම්‌මුඛා පටිග්‌ගහිතං – ද්‌වෙමෙ පිණ්‌ඩපාතා සමසමඵලා සමසමවිපාකා අතිවිය අඤ්‌ඤෙහි පිණ්‌ඩපාතෙහි මහප්‌ඵලතරා ච මහානිසංසතරා ච. කතමෙ ද්‌වෙ? යඤ්‌ච පිණ්‌ඩපාතං පරිභුඤ්‌ජිත්‌වා තථාගතො අනුත්‌තරං සම්‌මාසම්‌බොධිං අභිසම්‌බුජ්‌ඣති, යඤ්‌ච පිණ්‌ඩපාතං පරිභුඤ්‌ජිත්‌වා අනුපාදිසෙසාය නිබ්‌බානධාතුයා පරිනිබ්‌බායති. ඉමෙ ද්‌වෙ පිණ්‌ඩපාතා සමසමඵලා සමසමවිපාකා අතිවිය අඤ්‌ඤෙහි පිණ්‌ඩපාතෙහි මහප්‌ඵලතරා ච මහානිසංසතරා ච.

    ‘‘‘Tassa te, āvuso cunda, lābhā, tassa te suladdhaṃ yassa te tathāgato pacchimaṃ piṇḍapātaṃ paribhuñjitvā parinibbuto. Sammukhā metaṃ, āvuso cunda, bhagavato sutaṃ, sammukhā paṭiggahitaṃ – dveme piṇḍapātā samasamaphalā samasamavipākā ativiya aññehi piṇḍapātehi mahapphalatarā ca mahānisaṃsatarā ca. Katame dve? Yañca piṇḍapātaṃ paribhuñjitvā tathāgato anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambujjhati, yañca piṇḍapātaṃ paribhuñjitvā anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyati. Ime dve piṇḍapātā samasamaphalā samasamavipākā ativiya aññehi piṇḍapātehi mahapphalatarā ca mahānisaṃsatarā ca.

    ‘‘‘ආයුසංවත්‌තනිකං ආයස්‌මතා චුන්‌දෙන කම්‌මාරපුත්‌තෙන කම්‌මං උපචිතං, වණ්‌ණසංවත්‌තනිකං ආයස්‌මතා චුන්‌දෙන කම්‌මාරපුත්‌තෙන කම්‌මං උපචිතං, සුඛසංවත්‌තනිකං ආයස්‌මතා චුන්‌දෙන කම්‌මාරපුත්‌තෙන කම්‌මං උපචිතං, සග්‌ගසංවත්‌තනිකං ආයස්‌මතා චුන්‌දෙන කම්‌මාරපුත්‌තෙන කම්‌මං උපචිතං, යසසංවත්‌තනිකං ආයස්‌මතා චුන්‌දෙන කම්‌මාරපුත්‌තෙන කම්‌මං උපචිතං, ආධිපතෙය්‍යසංවත්‌තනිකං ආයස්‌මතා චුන්‌දෙන කම්‌මාරපුත්‌තෙන කම්‌මං උපචිත’න්‌ති. චුන්‌දස්‌සානන්‌ද, කම්‌මාරපුත්‌තස්‌ස එවං විප්‌පටිසාරො පටිවිනොදෙතබ්‌බො’’ති.

    ‘‘‘Āyusaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacitaṃ, vaṇṇasaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacitaṃ, sukhasaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacitaṃ, saggasaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacitaṃ, yasasaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacitaṃ, ādhipateyyasaṃvattanikaṃ āyasmatā cundena kammāraputtena kammaṃ upacita’nti. Cundassānanda, kammāraputtassa evaṃ vippaṭisāro paṭivinodetabbo’’ti.

    අථ ඛො භගවා එතමත්‌ථං විදිත්‌වා තායං වෙලායං ඉමං උදානං උදානෙසි –

    Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –

    ‘‘දදතො පුඤ්‌ඤං පවඩ්‌ඪති,

    ‘‘Dadato puññaṃ pavaḍḍhati,

    සංයමතො වෙරං න චීයති;

    Saṃyamato veraṃ na cīyati;

    කුසලො ච ජහාති පාපකං,

    Kusalo ca jahāti pāpakaṃ,

    රාගදොසමොහක්‌ඛයා සනිබ්‌බුතො’’ති 21. පඤ්‌චමං;

    Rāgadosamohakkhayā sanibbuto’’ti 22. pañcamaṃ;







    Footnotes:
    1. අඤ්‌ඤත්‍ර තථාගතෙනාති (ක. සී.)
    2. aññatra tathāgatenāti (ka. sī.)
    3. බාළ්‌හා (සී. ස්‍යා. පී.)
    4. bāḷhā (sī. syā. pī.)
    5. විරිඤ්‌චමානො (?) විරෙචමානො (දී. නි. 2.190)
    6. viriñcamāno (?) virecamāno (dī. ni. 2.190)
    7. කකුත්‌ථා (සී.), කුකුටා (ස්‍යා.), කකුධා (දී. නි. 2.191)
    8. සීතිං කරිස්‌සතීති (සී.), සීතං කරිස්‌සතීති (ස්‍යා. පී. ක.)
    9. kakutthā (sī.), kukuṭā (syā.), kakudhā (dī. ni. 2.191)
    10. sītiṃ karissatīti (sī.), sītaṃ karissatīti (syā. pī. ka.)
    11. අපාසි (සී.)
    12. apāsi (sī.)
    13. සාතොදකං (සබ්‌බත්‌ථ)
    14. sātodakaṃ (sabbattha)
    15. න්‌හත්‌වා ච උත්‌තරි (ක.)
    16. nhatvā ca uttari (ka.)
    17. පත්‌ථර (සී. පී.)
    18. patthara (sī. pī.)
    19. පත්‌ථරි (සී. පී.)
    20. patthari (sī. pī.)
    21. පරිනිබ්‌බුතොති (සී. ස්‍යා. පී.)
    22. parinibbutoti (sī. syā. pī.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / උදාන-අට්‌ඨකථා • Udāna-aṭṭhakathā / 5. චුන්‌දසුත්‌තවණ්‌ණනා • 5. Cundasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact