| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၇. ဓောဝနသုတ္တံ
7. Dhovanasuttaṃ
၁၀၇. ‘‘အတ္ထိ, ဘိက္ခဝေ, ဒက္ခိဏေသု ဇနပဒေသု ဓောဝနံ နာမ။ တတ္ထ ဟောတိ အန္နမ္ပိ ပာနမ္ပိ ခဇ္ဇမ္ပိ ဘောဇ္ဇမ္ပိ လေယ္ယမ္ပိ ပေယ္ယမ္ပိ နစ္စမ္ပိ ဂီတမ္ပိ ဝာဒိတမ္ပိ။ အတ္ထေတံ, ဘိက္ခဝေ, ဓောဝနံ; ‘နေတံ နတ္ထီ’တိ ဝဒာမိ။ တဉ္စ ခော ဧတံ, ဘိက္ခဝေ, ဓောဝနံ ဟီနံ ဂမ္မံ ပောထုဇ္ဇနိကံ အနရိယံ အနတ္ထသံဟိတံ န နိဗ္ဗိဒာယ န ဝိရာဂာယ န နိရောဓာယ န ဥပသမာယ န အဘိညာယ န သမ္ဗောဓာယ န နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ။
107. ‘‘Atthi, bhikkhave, dakkhiṇesu janapadesu dhovanaṃ nāma. Tattha hoti annampi pānampi khajjampi bhojjampi leyyampi peyyampi naccampi gītampi vāditampi. Atthetaṃ, bhikkhave, dhovanaṃ; ‘netaṃ natthī’ti vadāmi. Tañca kho etaṃ, bhikkhave, dhovanaṃ hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ na nibbidāya na virāgāya na nirodhāya na upasamāya na abhiññāya na sambodhāya na nibbānāya saṃvattati.
‘‘အဟဉ္စ ခော, ဘိက္ခဝေ, အရိယံ ဓောဝနံ ဒေသေသ္သာမိ, ယံ ဓောဝနံ ဧကန္တနိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ, ယံ ဓောဝနံ အာဂမ္မ ဇာတိဓမ္မာ သတ္တာ ဇာတိယာ ပရိမုစ္စန္တိ, ဇရာဓမ္မာ သတ္တာ ဇရာယ ပရိမုစ္စန္တိ, မရဏဓမ္မာ သတ္တာ မရဏေန ပရိမုစ္စန္တိ, သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒောမနသ္သုပာယာသဓမ္မာ သတ္တာ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒောမနသ္သုပာယာသေဟိ ပရိမုစ္စန္တိ။ တံ သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ; ဘာသိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသုံ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ –
‘‘Ahañca kho, bhikkhave, ariyaṃ dhovanaṃ desessāmi, yaṃ dhovanaṃ ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati, yaṃ dhovanaṃ āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraṇadhammā sattā maraṇena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccanti. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ကတမဉ္စ တံ, ဘိက္ခဝေ, အရိယံ ဓောဝနံ, (ယံ ဓောဝနံ) 1 ဧကန္တနိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ, ယံ ဓောဝနံ အာဂမ္မ ဇာတိဓမ္မာ သတ္တာ ဇာတိယာ ပရိမုစ္စန္တိ, ဇရာဓမ္မာ သတ္တာ ဇရာယ ပရိမုစ္စန္တိ, မရဏဓမ္မာ သတ္တာ မရဏေန ပရိမုစ္စန္တိ, သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒောမနသ္သုပာယာသဓမ္မာ သတ္တာ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒောမနသ္သုပာယာသေဟိ ပရိမုစ္စန္တိ?
‘‘Katamañca taṃ, bhikkhave, ariyaṃ dhovanaṃ, (yaṃ dhovanaṃ) 2 ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati, yaṃ dhovanaṃ āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraṇadhammā sattā maraṇena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccanti?
‘‘သမ္မာဒိဋ္ဌိကသ္သ, ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ နိဒ္ဓောတာ ဟောတိ; ယေ စ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိပစ္စယာ အနေကေ ပာပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ သမ္ဘဝန္တိ တေ စသ္သ နိဒ္ဓောတာ ဟောန္တိ; သမ္မာဒိဋ္ဌိပစ္စယာ စ အနေကေ ကုသလာ ဓမ္မာ ဘာဝနာပာရိပူရိံ ဂစ္ဆန္တိ။
‘‘Sammādiṭṭhikassa, bhikkhave, micchādiṭṭhi niddhotā hoti; ye ca micchādiṭṭhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa niddhotā honti; sammādiṭṭhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanāpāripūriṃ gacchanti.
‘‘သမ္မာသင္ကပ္ပသ္သ, ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာသင္ကပ္ပော နိဒ္ဓောတော ဟောတိ။ပေ.။ သမ္မာဝာစသ္သ, ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာဝာစာ နိဒ္ဓောတာ ဟောတိ။ သမ္မာကမ္မန္တသ္သ, ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာကမ္မန္တော နိဒ္ဓောတော ဟောတိ။ သမ္မာအာဇီဝသ္သ, ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာအာဇီဝော နိဒ္ဓောတော ဟောတိ။ သမ္မာဝာယာမသ္သ, ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာဝာယာမော နိဒ္ဓောတော ဟောတိ။ သမ္မာသတိသ္သ, ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာသတိ နိဒ္ဓောတာ ဟောတိ။ သမ္မာသမာဓိသ္သ, ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာသမာဓိ နိဒ္ဓောတော ဟောတိ။ သမ္မာဉာဏိသ္သ, ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာဉာဏံ နိဒ္ဓောတံ ဟောတိ။ပေ.။။
‘‘Sammāsaṅkappassa, bhikkhave, micchāsaṅkappo niddhoto hoti…pe… sammāvācassa, bhikkhave, micchāvācā niddhotā hoti… sammākammantassa, bhikkhave, micchākammanto niddhoto hoti… sammāājīvassa, bhikkhave, micchāājīvo niddhoto hoti… sammāvāyāmassa, bhikkhave, micchāvāyāmo niddhoto hoti… sammāsatissa, bhikkhave, micchāsati niddhotā hoti… sammāsamādhissa, bhikkhave, micchāsamādhi niddhoto hoti… sammāñāṇissa, bhikkhave, micchāñāṇaṃ niddhotaṃ hoti…pe….
‘‘သမ္မာဝိမုတ္တိသ္သ , ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာဝိမုတ္တိ နိဒ္ဓောတာ ဟောတိ; ယေ စ မိစ္ဆာဝိမုတ္တိပစ္စယာ အနေကေ ပာပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ သမ္ဘဝန္တိ တေ စသ္သ နိဒ္ဓောတာ ဟောန္တိ; သမ္မာဝိမုတ္တိပစ္စယာ စ အနေကေ ကုသလာ ဓမ္မာ ဘာဝနာပာရိပူရိံ ဂစ္ဆန္တိ။ ဣဒံ ခော တံ, ဘိက္ခဝေ, အရိယံ ဓောဝနံ ဧကန္တနိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ, ယံ ဓောဝနံ အာဂမ္မ ဇာတိဓမ္မာ သတ္တာ ဇာတိယာ ပရိမုစ္စန္တိ, ဇရာဓမ္မာ သတ္တာ ဇရာယ ပရိမုစ္စန္တိ, မရဏဓမ္မာ သတ္တာ မရဏေန ပရိမုစ္စန္တိ, သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒောမနသ္သုပာယာသဓမ္မာ သတ္တာ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒောမနသ္သုပာယာသေဟိ ပရိမုစ္စန္တီ’’တိ။ သတ္တမံ။
‘‘Sammāvimuttissa , bhikkhave, micchāvimutti niddhotā hoti; ye ca micchāvimuttipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa niddhotā honti; sammāvimuttipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanāpāripūriṃ gacchanti. Idaṃ kho taṃ, bhikkhave, ariyaṃ dhovanaṃ ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati, yaṃ dhovanaṃ āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraṇadhammā sattā maraṇena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccantī’’ti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၇. ဓောဝနာသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Dhovanāsuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၁-၁၂. သမဏသညာသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 1-12. Samaṇasaññāsuttādivaṇṇanā
