| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කඞ්‌ඛාවිතරණී-අභිනව-ටීකා • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
9. දුට්‌ඨුල්‌ලාරොචනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
9. Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā
ද්‌වින්‌නං ‘ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධානන්‌ති පාරාජිකසඞ්‌ඝාදිසෙසසඞ්‌ඛාතානං ද්‌වින්‌නං ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධානං. ආයතිං සංවරත්‌ථායාති ‘‘එවමෙස පරෙසු හිරොත්‌තප්‌පෙනාපි ආයතිං සංවරං ආපජ්‌ජිස්‌සතී’’ති ආයතිං සංවරත්‌ථාය. ආපත්‌තීනඤ්‌ච කුලානඤ්‌ච පරියන්‌තං කත්‌වා වා අකත්‌වා වාති ‘‘එත්‌තකා ආපත්‌තියො ආරොචෙතබ්‌බා, එත්‌තකෙසු කුලෙසු ආරොචෙතබ්‌බා’’ති එවං ආපත්‌තීනඤ්‌ච කුලානඤ්‌ච පරියන්‌තං කත්‌වා වා අකත්‌වා වා.
Dvinnaṃ‘āpattikkhandhānanti pārājikasaṅghādisesasaṅkhātānaṃ dvinnaṃ āpattikkhandhānaṃ. Āyatiṃ saṃvaratthāyāti ‘‘evamesa paresu hirottappenāpi āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjissatī’’ti āyatiṃ saṃvaratthāya. Āpattīnañca kulānañca pariyantaṃ katvā vā akatvā vāti ‘‘ettakā āpattiyo ārocetabbā, ettakesu kulesu ārocetabbā’’ti evaṃ āpattīnañca kulānañca pariyantaṃ katvā vā akatvā vā.
අදුට්‌ඨුල්‌ලායාති පාරාජිකසඞ්‌ඝාදිසෙසං ඨපෙත්‌වා අවසෙසපඤ්‌චාපත්‌තික්‌ඛන්‌ධසඞ්‌ඛාතාය අදුට්‌ඨුල්‌ලාය ආපත්‌තියා. අවසෙසෙ ඡ ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙති සඞ්‌ඝාදිසෙසවජ්‌ජිතෙ සෙසෙ ඡ ආපත්‌තික්‌ඛන්‌ධෙ. පුරිමපඤ්‌චසික්‌ඛාපදවීතික්‌කමසඞ්‌ඛාතං දුට්‌ඨුල්‌ලන්‌ති පාණාතිපාතවෙරමණිආදිකස්‌ස ආදිතො පඤ්‌චසික්‌ඛාපදස්‌ස වීතික්‌කමසඞ්‌ඛාතං දුට්‌ඨුල්‌ලං. ඉතරං අදුට්‌ඨුල්‌ලං වා අජ්‌ඣාචාරන්‌ති තතො අඤ්‌ඤං විකාලභොජනාදිකපඤ්‌චකං, සුක්‌කවිසට්‌ඨිකායසංසග්‌ගදුට්‌ඨුල්‌ලඅත්‌තකාමඤ්‌චෙති අදුට්‌ඨුල්‌ලං වා අජ්‌ඣාචාරං. වත්‌ථුමත්‌තන්‌ති ‘‘අයං සුක්‌කවිස්‌සට්‌ඨිං ආපන්‌නො, දුට්‌ඨුල්‌ලං, අත්‌තකාමං, කායසංසග්‌ගං ආපන්‌නො’’ති එවං වත්‌ථුමත්‌තං වා ආරොචෙන්‌තස්‌ස. ආපත්‌තිමත්‌තන්‌ති ‘‘අයං පාරාජිකං ආපන්‌නො, සඞ්‌ඝාදිසෙසං, ථුල්‌ලච්‌චයං, පාචිත්‌තියං, පාටිදෙසනීයං, දුක්‌කටං, දුබ්‌භාසිතං ආපන්‌නො’’ති එවං ආපත්‌තිමත්‌තං වා ආරොචෙන්‌තස්‌ස. වුත්‌තලක්‌ඛණස්‌සාති ‘‘පාරාජිකං අනජ්‌ඣාපන්‌නස්‌සා’’ති කඞ්‌ඛා. අට්‌ඨ. දුට්‌ඨුල්‌ලාරොචනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා) එවං වුත්‌තලක්‌ඛණස්‌ස. සවත්‌ථුකොති වත්‌ථුනා සහ ඝටිතො.
Aduṭṭhullāyāti pārājikasaṅghādisesaṃ ṭhapetvā avasesapañcāpattikkhandhasaṅkhātāya aduṭṭhullāya āpattiyā. Avasese cha āpattikkhandheti saṅghādisesavajjite sese cha āpattikkhandhe. Purimapañcasikkhāpadavītikkamasaṅkhātaṃ duṭṭhullanti pāṇātipātaveramaṇiādikassa ādito pañcasikkhāpadassa vītikkamasaṅkhātaṃ duṭṭhullaṃ. Itaraṃ aduṭṭhullaṃ vā ajjhācāranti tato aññaṃ vikālabhojanādikapañcakaṃ, sukkavisaṭṭhikāyasaṃsaggaduṭṭhullaattakāmañceti aduṭṭhullaṃ vā ajjhācāraṃ. Vatthumattanti ‘‘ayaṃ sukkavissaṭṭhiṃ āpanno, duṭṭhullaṃ, attakāmaṃ, kāyasaṃsaggaṃ āpanno’’ti evaṃ vatthumattaṃ vā ārocentassa. Āpattimattanti ‘‘ayaṃ pārājikaṃ āpanno, saṅghādisesaṃ, thullaccayaṃ, pācittiyaṃ, pāṭidesanīyaṃ, dukkaṭaṃ, dubbhāsitaṃ āpanno’’ti evaṃ āpattimattaṃ vā ārocentassa. Vuttalakkhaṇassāti ‘‘pārājikaṃ anajjhāpannassā’’ti kaṅkhā. aṭṭha. duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā) evaṃ vuttalakkhaṇassa. Savatthukoti vatthunā saha ghaṭito.
දුට්‌ඨුල්‌ලාරොචනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Duṭṭhullārocanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
