Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā)

    ၆. ဧသုကာရီသုတ္တဝဏ္ဏနာ

    6. Esukārīsuttavaṇṇanā

    ၄၃၇. ကောဋ္ဌာသန္တိ မံသဘာဂံ။ လဂ္ဂာပေယ္ယုန္တိ န္ဟာရုနာ ဝာ ဝာကေန ဝာ ဗန္ဓိတ္ဝာ ပုရိသသ္သ ဟတ္ထေ ဝာ ဝသနဂေဟေ ဝာ ဩလမ္ဗနဝသေန ဗန္ဓေယ္ယုံ။ သတ္ထဓမ္မန္တိ သတ္ထိကေသု သတ္ထဝာဟေန ပဏေတဗ္ဗံ အာဏာဓမ္မံ။ တသ္သ နိက္ခမနတ္ထန္တိ တံ မူလံ သတ္ထိကေဟိ နိတ္ထရဏတ္ထံ။ ပာပံ အသ္သာတိ ပရိစရန္တသ္သ ပာရိစရိယာယ အဟိတံဝ အသ္သ။ တေနာဟ ‘‘န သေယ္ယော’’တိ။ ဥစ္စကုလီနာဒယော ဒုတိယဝာရာဒီဟိ ဝုစ္စန္တိ, ဣဓ ဥပဓိဝိပတ္တိသမ္ပတ္တိယော ပာပိယာဒိပဒေဟိ ဝုတ္တာတိ အဓိပ္ပာယော။ တေနာဟ – ‘‘ပာပိယောတိ ပာပကော လာမကော အတ္တဘာဝော အသ္သာ’’တိ။ သေယ္ယံသောတိ ဟိတကောဋ္ဌာသော, ဟိတသဘာဝောတိ အတ္ထော။ ဥစ္စကုလီနတာတိ ကရဏတ္ထေ ပစ္စတ္တဝစနန္တိ အာဟ ‘‘ဥစ္စာကုလီနတ္တေနာ’’တိ။ ‘‘ဝဏ္ဏော န ခီယေထ တထာဂတသ္သာ’’တိအာဒီသု (ဒီ. နိ. အဋ္ဌ. ၁.၃၀၅; ၃.၁၄၁; မ. နိ. အဋ္ဌ. ၂.၄၂၅; ဥဒာ. ၅၃; အပ. အဋ္ဌ. ၂.၇.၂၀; ဗု. ဝံ. အဋ္ဌ. ၄.၄; စရိယာ. အဋ္ဌ. ၁.နိဒာနကထာ; ၂.ပကိဏ္ဏကကထာ; ဒီ. နိ. ဋီ. ၁.ဂန္ထာရမ္ဘကထာဝဏ္ဏနာ; သံ. နိ. ဋီ. ၁.၂.၁; အ. နိ. ဋီ. ၁.၁.၁; ဝဇိရ. ဋီ. ဂန္ထာရမ္ဘကထာဝဏ္ဏနာ; သာရတ္ထ. ဋီ. ၁.ဂန္ထာရမ္ဘကထာဝဏ္ဏနာ; နေတ္တိ. ဋီ. ဂန္ထာရမ္ဘကထာဝဏ္ဏနာ; မ. နိ. ဋီ. ၁.၁) ဝိယ ဝဏ္ဏသဒ္ဒော ဣဓ ပသံသာပရိယာယောတိ အာဟ ‘‘ဝေသ္သောပိ ဟိ ဥဠာရဝဏ္ဏော ဟောတီ’’တိ။

    437.Koṭṭhāsanti maṃsabhāgaṃ. Laggāpeyyunti nhārunā vā vākena vā bandhitvā purisassa hatthe vā vasanagehe vā olambanavasena bandheyyuṃ. Satthadhammanti satthikesu satthavāhena paṇetabbaṃ āṇādhammaṃ. Tassa nikkhamanatthanti taṃ mūlaṃ satthikehi nittharaṇatthaṃ. Pāpaṃ assāti paricarantassa pāricariyāya ahitaṃva assa. Tenāha ‘‘na seyyo’’ti. Uccakulīnādayo dutiyavārādīhi vuccanti, idha upadhivipattisampattiyo pāpiyādipadehi vuttāti adhippāyo. Tenāha – ‘‘pāpiyoti pāpako lāmako attabhāvo assā’’ti. Seyyaṃsoti hitakoṭṭhāso, hitasabhāvoti attho. Uccakulīnatāti karaṇatthe paccattavacananti āha ‘‘uccākulīnattenā’’ti. ‘‘Vaṇṇo na khīyetha tathāgatassā’’tiādīsu (dī. ni. aṭṭha. 1.305; 3.141; ma. ni. aṭṭha. 2.425; udā. 53; apa. aṭṭha. 2.7.20; bu. vaṃ. aṭṭha. 4.4; cariyā. aṭṭha. 1.nidānakathā; 2.pakiṇṇakakathā; dī. ni. ṭī. 1.ganthārambhakathāvaṇṇanā; saṃ. ni. ṭī. 1.2.1; a. ni. ṭī. 1.1.1; vajira. ṭī. ganthārambhakathāvaṇṇanā; sārattha. ṭī. 1.ganthārambhakathāvaṇṇanā; netti. ṭī. ganthārambhakathāvaṇṇanā; ma. ni. ṭī. 1.1) viya vaṇṇasaddo idha pasaṃsāpariyāyoti āha ‘‘vessopi hi uḷāravaṇṇo hotī’’ti.

    ၄၄၀. ‘‘နိရဝော ပဒသဒ္ဒော သောဠာရဂောတ္တသ္သ အကိဏ္ဏမတ္တိကာပတ္တော တိဋ္ဌေယ္ယ အသင္ဂစာရီ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ ဘိက္ခာ စရိတဗ္ဗာဝ, အယံ တေသံ ကုလဓမ္မောတိ အဓိပ္ပာယော။ ဟရိတ္ဝာတိ အပနေတ္ဝာ။ သတ္တဇီဝော သတ္တဝာဏိဇကော။ ဂောပေတိ ရက္ခတီတိ ဂောပော, အာရက္ခာဓိကာရေ နိယုတ္တော။ အသန္တိ လူနန္တိ တေနာတိ အသိတံ, လဝိတ္တံ။ ဝိဝိဓံ ဘာရံ အာဘဉ္ဇန္တိ ဩလမ္ဗန္တိ ဧတ္ထာတိ ဗ္ယာဘင္ဂီ, ကာဇံ။

    440. ‘‘Niravo padasaddo soḷāragottassa akiṇṇamattikāpatto tiṭṭheyya asaṅgacārī’’ti vuttattā bhikkhā caritabbāva, ayaṃ tesaṃ kuladhammoti adhippāyo. Haritvāti apanetvā. Sattajīvo sattavāṇijako. Gopeti rakkhatīti gopo, ārakkhādhikāre niyutto. Asanti lūnanti tenāti asitaṃ, lavittaṃ. Vividhaṃ bhāraṃ ābhañjanti olambanti etthāti byābhaṅgī, kājaṃ.

    ၄၄၁. အနုသ္သရတောတိ အနုသ္သရဏဟေတု ကုလဝံသာနုသ္သရဏက္ခဏေ ခတ္တိယောတိအာဒိနာ သင္ခ္ယံ ဂစ္ဆတိ။ တေနာဟ ‘‘ပောရာဏေ။ပေ.။ အနုသ္သရိယမာနေ’’တိ။ ဥစ္စနီစတ္တဇာနနတ္ထဉ္စ ကုလဝဝတ္ထာနံ ကတံ ဟောတီတိ ခတ္တိယာဒိကုလကမ္မုနာ တေသံ စတုန္နံ ဝဏ္ဏာနံ သန္ဓနံ ဇီဝိကံ ပညပေန္တိ ဗ္ရာဟ္မဏာ, တထာဂတော ပန လောကုတ္တရဓမ္မမေဝ ပုရိသသ္သ သန္ဓနံ ပညပေတိ တေန သတ္တသ္သ လောကဂ္ဂဘာဝသိဒ္ဓိတော။ သေသံ သုဝိညေယ္ယမေဝ။

    441.Anussaratoti anussaraṇahetu kulavaṃsānussaraṇakkhaṇe khattiyotiādinā saṅkhyaṃ gacchati. Tenāha ‘‘porāṇe…pe… anussariyamāne’’ti. Uccanīcattajānanatthañca kulavavatthānaṃ kataṃ hotīti khattiyādikulakammunā tesaṃ catunnaṃ vaṇṇānaṃ sandhanaṃ jīvikaṃ paññapenti brāhmaṇā, tathāgato pana lokuttaradhammameva purisassa sandhanaṃ paññapeti tena sattassa lokaggabhāvasiddhito. Sesaṃ suviññeyyameva.

    ဧသုကာရီသုတ္တဝဏ္ဏနာ လီနတ္ထပ္ပကာသနာ သမတ္တာ။

    Esukārīsuttavaṇṇanā līnatthappakāsanā samattā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya / ၆. ဧသုကာရီသုတ္တံ • 6. Esukārīsuttaṃ

    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၆. ဧသုကာရီသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 6. Esukārīsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact