Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya

    ၄. ရာဇဝဂ္ဂော

    4. Rājavaggo

    ၁. ဃဋိကာရသုတ္တံ

    1. Ghaṭikārasuttaṃ

    ၂၈၂. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ကောသလေသု စာရိကံ စရတိ မဟတာ ဘိက္ခုသင္ဃေန သဒ္ဓိံ။ အထ ခော ဘဂဝာ မဂ္ဂာ ဩက္ကမ္မ အညတရသ္မိံ ပဒေသေ သိတံ ပာတ္ဝာကာသိ။ အထ ခော အာယသ္မတော အာနန္ဒသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကော နု ခော ဟေတု, ကော ပစ္စယော ဘဂဝတော သိတသ္သ ပာတုကမ္မာယ? န အကာရဏေန 1 တထာဂတာ သိတံ ပာတုကရောန္တီ’’တိ။ အထ ခော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဧကံသံ စီဝရံ 2 ကတ္ဝာ ယေန ဘဂဝာ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကော နု ခော, ဘန္တေ, ဟေတု, ကော ပစ္စယော ဘဂဝတော သိတသ္သ ပာတုကမ္မာယ? န အကာရဏေန တထာဂတာ သိတံ ပာတုကရောန္တီ’’တိ။ ‘‘ဘူတပုဗ္ဗံ, အာနန္ဒ, ဣမသ္မိံ ပဒေသေ ဝေဂဠိင္ဂံ 3 နာမ ဂာမနိဂမော အဟောသိ ဣဒ္ဓော စေဝ ဖီတော စ ဗဟုဇနော အာကိဏ္ဏမနုသ္သော။ ဝေဂဠိင္ဂံ ခော, အာနန္ဒ, ဂာမနိဂမံ ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဥပနိသ္သာယ ဝိဟာသိ။ ဣဓ သုဒံ, အာနန္ဒ, ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ အာရာမော အဟောသိ။ ဣဓ သုဒံ, အာနန္ဒ, ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော နိသိန္နကော ဘိက္ခုသင္ဃံ ဩဝဒတီ’’တိ။ အထ ခော အာယသ္မာ အာနန္ဒော စတုဂ္ဂုဏံ သင္ဃာဋိံ ပညပေတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘တေန ဟိ, ဘန္တေ, ဘဂဝာ နိသီဒတု ဧတ္ထ။ အယံ ဘူမိပဒေသော ဒ္ဝီဟိ အရဟန္တေဟိ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေဟိ ပရိဘုတ္တော ဘဝိသ္သတီ’’တိ။ နိသီဒိ ဘဂဝာ ပညတ္တေ အာသနေ။ နိသဇ္ဇ ခော ဘဂဝာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာမန္တေသိ –

    282. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikaṃ carati mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ. Atha kho bhagavā maggā okkamma aññatarasmiṃ padese sitaṃ pātvākāsi. Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘ko nu kho hetu, ko paccayo bhagavato sitassa pātukammāya? Na akāraṇena 4 tathāgatā sitaṃ pātukarontī’’ti. Atha kho āyasmā ānando ekaṃsaṃ cīvaraṃ 5 katvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo bhagavato sitassa pātukammāya? Na akāraṇena tathāgatā sitaṃ pātukarontī’’ti. ‘‘Bhūtapubbaṃ, ānanda, imasmiṃ padese vegaḷiṅgaṃ 6 nāma gāmanigamo ahosi iddho ceva phīto ca bahujano ākiṇṇamanusso. Vegaḷiṅgaṃ kho, ānanda, gāmanigamaṃ kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho upanissāya vihāsi. Idha sudaṃ, ānanda, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa ārāmo ahosi. Idha sudaṃ, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho nisinnako bhikkhusaṅghaṃ ovadatī’’ti. Atha kho āyasmā ānando catugguṇaṃ saṅghāṭiṃ paññapetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘tena hi, bhante, bhagavā nisīdatu ettha. Ayaṃ bhūmipadeso dvīhi arahantehi sammāsambuddhehi paribhutto bhavissatī’’ti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi –

    ‘‘ဘူတပုဗ္ဗံ, အာနန္ဒ, ဣမသ္မိံ ပဒေသေ ဝေဂဠိင္ဂံ နာမ ဂာမနိဂမော အဟောသိ ဣဒ္ဓော စေဝ ဖီတော စ ဗဟုဇနော အာကိဏ္ဏမနုသ္သော။ ဝေဂဠိင္ဂံ ခော, အာနန္ဒ, ဂာမနိဂမံ ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဥပနိသ္သာယ ဝိဟာသိ။ ဣဓ သုဒံ, အာနန္ဒ, ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ အာရာမော အဟောသိ။ ဣဓ သုဒံ, အာနန္ဒ, ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော နိသိန္နကော ဘိက္ခုသင္ဃံ ဩဝဒတိ။

    ‘‘Bhūtapubbaṃ, ānanda, imasmiṃ padese vegaḷiṅgaṃ nāma gāmanigamo ahosi iddho ceva phīto ca bahujano ākiṇṇamanusso. Vegaḷiṅgaṃ kho, ānanda, gāmanigamaṃ kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho upanissāya vihāsi. Idha sudaṃ, ānanda, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa ārāmo ahosi. Idha sudaṃ, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho nisinnako bhikkhusaṅghaṃ ovadati.

    ၂၈၃. ‘‘ဝေဂဠိင္ဂေ ခော, အာနန္ဒ, ဂာမနိဂမေ ဃဋိကာရော 7 နာမ ကုမ္ဘကာရော ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ ဃဋိကာရသ္သ ခော, အာနန္ဒ, ကုမ္ဘကာရသ္သ ဇောတိပာလော နာမ မာဏဝော သဟာယော အဟောသိ ပိယသဟာယော။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ဇောတိပာလံ မာဏဝံ အာမန္တေသိ – ‘အာယာမ, သမ္မ ဇောတိပာလ, ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဒသ္သနာယ ဥပသင္ကမိသ္သာမ။ သာဓုသမ္မတဉ္ဟိ မေ တသ္သ ဘဂဝတော ဒသ္သနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သာ’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ, အာနန္ဒ, ဇောတိပာလော မာဏဝော ဃဋိကာရံ ကုမ္ဘကာရံ ဧတဒဝောစ – ‘အလံ, သမ္မ ဃဋိကာရ။ ကိံ ပန တေန မုဏ္ဍကေန သမဏကေန ဒိဋ္ဌေနာ’တိ? ဒုတိယမ္ပိ ခော, အာနန္ဒ။ပေ.။ တတိယမ္ပိ ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ဇောတိပာလံ မာဏဝံ ဧတဒဝောစ – ‘အာယာမ, သမ္မ ဇောတိပာလ, ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဒသ္သနာယ ဥပသင္ကမိသ္သာမ။ သာဓုသမ္မတဉ္ဟိ မေ တသ္သ ဘဂဝတော ဒသ္သနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သာ’တိ။ တတိယမ္ပိ ခော, အာနန္ဒ, ဇောတိပာလော မာဏဝော ဃဋိကာရံ ကုမ္ဘကာရံ ဧတဒဝောစ – ‘အလံ, သမ္မ ဃဋိကာရ။ ကိံ ပန တေန မုဏ္ဍကေန သမဏကေန ဒိဋ္ဌေနာ’တိ? ‘တေန ဟိ, သမ္မ ဇောတိပာလ, သောတ္တိသိနာနိံ 8 အာဒာယ 9 နဒိံ ဂမိသ္သာမ သိနာယိတု’န္တိ။ ‘ဧဝံ သမ္မာ’တိ ခော, အာနန္ဒ, ဇောတိပာလော မာဏဝော ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ ပစ္စသ္သောသိ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော စ ကုမ္ဘကာရော ဇောတိပာလော စ မာဏဝော သောတ္တိသိနာနိံ အာဒာယ နဒိံ အဂမံသု သိနာယိတုံ’။

    283. ‘‘Vegaḷiṅge kho, ānanda, gāmanigame ghaṭikāro 10 nāma kumbhakāro kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa upaṭṭhāko ahosi aggupaṭṭhāko. Ghaṭikārassa kho, ānanda, kumbhakārassa jotipālo nāma māṇavo sahāyo ahosi piyasahāyo. Atha kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ āmantesi – ‘āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma. Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Evaṃ vutte, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘alaṃ, samma ghaṭikāra. Kiṃ pana tena muṇḍakena samaṇakena diṭṭhenā’ti? Dutiyampi kho, ānanda…pe… tatiyampi kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ etadavoca – ‘āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma. Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Tatiyampi kho, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘alaṃ, samma ghaṭikāra. Kiṃ pana tena muṇḍakena samaṇakena diṭṭhenā’ti? ‘Tena hi, samma jotipāla, sottisināniṃ 11 ādāya 12 nadiṃ gamissāma sināyitu’nti. ‘Evaṃ sammā’ti kho, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikārassa kumbhakārassa paccassosi. Atha kho, ānanda, ghaṭikāro ca kumbhakāro jotipālo ca māṇavo sottisināniṃ ādāya nadiṃ agamaṃsu sināyituṃ’.

    ၂၈၄. ‘‘အထ ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ဇောတိပာလံ မာဏဝံ အာမန္တေသိ – ‘အယံ, သမ္မ ဇောတိပာလ, ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ အဝိဒူရေ အာရာမော။ အာယာမ, သမ္မ ဇောတိပာလ, ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဒသ္သနာယ ဥပသင္ကမိသ္သာမ။ သာဓုသမ္မတဉ္ဟိ မေ တသ္သ ဘဂဝတော ဒသ္သနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သာ’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ, အာနန္ဒ, ဇောတိပာလော မာဏဝော ဃဋိကာရံ ကုမ္ဘကာရံ ဧတဒဝောစ – ‘အလံ, သမ္မ ဃဋိကာရ။ ကိံ ပန တေန မုဏ္ဍကေန သမဏကေန ဒိဋ္ဌေနာ’တိ? ဒုတိယမ္ပိ ခော, အာနန္ဒ။ပေ.။ တတိယမ္ပိ ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ဇောတိပာလံ မာဏဝံ ဧတဒဝောစ – ‘အယံ, သမ္မ ဇောတိပာလ, ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ အဝိဒူရေ အာရာမော။ အာယာမ, သမ္မ ဇောတိပာလ, ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဒသ္သနာယ ဥပသင္ကမိသ္သာမ။ သာဓုသမ္မတဉ္ဟိ မေ တသ္သ ဘဂဝတော ဒသ္သနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သာ’တိ။ တတိယမ္ပိ ခော, အာနန္ဒ, ဇောတိပာလော မာဏဝော ဃဋိကာရံ ကုမ္ဘကာရံ ဧတဒဝောစ – ‘အလံ, သမ္မ ဃဋိကာရ။ ကိံ ပန တေန မုဏ္ဍကေန သမဏကေန ဒိဋ္ဌေနာ’တိ? အထ ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ဇောတိပာလံ မာဏဝံ ဩဝဋ္ဋိကာယံ ပရာမသိတ္ဝာ ဧတဒဝောစ – ‘အယံ, သမ္မ ဇောတိပာလ, ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ အဝိဒူရေ အာရာမော။ အာယာမ, သမ္မ ဇောတိပာလ, ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဒသ္သနာယ ဥပသင္ကမိသ္သာမ။ သာဓုသမ္မတဉ္ဟိ မေ တသ္သ ဘဂဝတော ဒသ္သနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သာ’တိ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ဇောတိပာလော မာဏဝော ဩဝဋ္ဋိကံ ဝိနိဝဋ္ဋေတ္ဝာ 13 ဃဋိကာရံ ကုမ္ဘကာရံ ဧတဒဝောစ – ‘အလံ, သမ္မ ဃဋိကာရ။ ကိံ ပန တေန မုဏ္ဍကေန သမဏကေန ဒိဋ္ဌေနာ’တိ? အထ ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ဇောတိပာလံ မာဏဝံ သီသံန္ဟာတံ 14 ကေသေသု ပရာမသိတ္ဝာ ဧတဒဝောစ – ‘အယံ, သမ္မ ဇောတိပာလ, ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ အဝိဒူရေ အာရာမော။ အာယာမ, သမ္မ ဇောတိပာလ, ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဒသ္သနာယ ဥပသင္ကမိသ္သာမ ။ သာဓုသမ္မတဉ္ဟိ မေ တသ္သ ဘဂဝတော ဒသ္သနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သာ’တိ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ဇောတိပာလသ္သ မာဏဝသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘အစ္ဆရိယံ ဝတ, ဘော, အဗ္ဘုတံ ဝတ, ဘော! ယတ္ရ ဟိ နာမာယံ ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ဣတ္တရဇစ္စော သမာနော အမ္ဟာကံ သီသံန္ဟာတာနံ ကေသေသု ပရာမသိတဗ္ဗံ မညိသ္သတိ; န ဝတိဒံ ကိရ ဩရကံ မညေ ဘဝိသ္သတီ’တိ; ဃဋိကာရံ ကုမ္ဘကာရံ ဧတဒဝောစ – ‘ယာဝတာဒောဟိပိ 15, သမ္မ ဃဋိကာရာ’တိ? ‘ယာဝတာဒောဟိပိ, သမ္မ ဇောတိပာလ။ တထာ ဟိ ပန မေ သာဓုသမ္မတံ တသ္သ ဘဂဝတော ဒသ္သနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သာ’တိ။ ‘တေန ဟိ, သမ္မ ဃဋိကာရ, မုဉ္စ; ဂမိသ္သာမာ’တိ။

    284. ‘‘Atha kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ āmantesi – ‘ayaṃ, samma jotipāla, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa avidūre ārāmo. Āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma. Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Evaṃ vutte, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘alaṃ, samma ghaṭikāra. Kiṃ pana tena muṇḍakena samaṇakena diṭṭhenā’ti? Dutiyampi kho, ānanda…pe… tatiyampi kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ etadavoca – ‘ayaṃ, samma jotipāla, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa avidūre ārāmo. Āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma. Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Tatiyampi kho, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘alaṃ, samma ghaṭikāra. Kiṃ pana tena muṇḍakena samaṇakena diṭṭhenā’ti? Atha kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ ovaṭṭikāyaṃ parāmasitvā etadavoca – ‘ayaṃ, samma jotipāla, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa avidūre ārāmo. Āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma. Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Atha kho, ānanda, jotipālo māṇavo ovaṭṭikaṃ vinivaṭṭetvā 16 ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘alaṃ, samma ghaṭikāra. Kiṃ pana tena muṇḍakena samaṇakena diṭṭhenā’ti? Atha kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro jotipālaṃ māṇavaṃ sīsaṃnhātaṃ 17 kesesu parāmasitvā etadavoca – ‘ayaṃ, samma jotipāla, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa avidūre ārāmo. Āyāma, samma jotipāla, kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya upasaṅkamissāma . Sādhusammatañhi me tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. Atha kho, ānanda, jotipālassa māṇavassa etadahosi – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Yatra hi nāmāyaṃ ghaṭikāro kumbhakāro ittarajacco samāno amhākaṃ sīsaṃnhātānaṃ kesesu parāmasitabbaṃ maññissati; na vatidaṃ kira orakaṃ maññe bhavissatī’ti; ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘yāvatādohipi 18, samma ghaṭikārā’ti? ‘Yāvatādohipi, samma jotipāla. Tathā hi pana me sādhusammataṃ tassa bhagavato dassanaṃ arahato sammāsambuddhassā’ti. ‘Tena hi, samma ghaṭikāra, muñca; gamissāmā’ti.

    ၂၈၅. ‘‘အထ ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော စ ကုမ္ဘကာရော ဇောတိပာလော စ မာဏဝော ယေန ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော တေနုပသင္ကမိံသု; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဇောတိပာလော ပန မာဏဝော ကသ္သပေန ဘဂဝတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝောစ – ‘အယံ မေ, ဘန္တေ, ဇောတိပာလော မာဏဝော သဟာယော ပိယသဟာယော။ ဣမသ္သ ဘဂဝာ ဓမ္မံ ဒေသေတူ’တိ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဃဋိကာရဉ္စ ကုမ္ဘကာရံ ဇောတိပာလဉ္စ မာဏဝံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒသ္သေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော စ ကုမ္ဘကာရော ဇောတိပာလော စ မာဏဝော ကသ္သပေန ဘဂဝတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒသ္သိတာ သမာဒပိတာ သမုတ္တေဇိတာ သမ္ပဟံသိတာ ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ဘာသိတံ အဘိနန္ဒိတ္ဝာ အနုမောဒိတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ပဒက္ခိဏံ ကတ္ဝာ ပက္ကမိံသု။

    285. ‘‘Atha kho, ānanda, ghaṭikāro ca kumbhakāro jotipālo ca māṇavo yena kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā ghaṭikāro kumbhakāro kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Jotipālo pana māṇavo kassapena bhagavatā arahatā sammāsambuddhena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘ayaṃ me, bhante, jotipālo māṇavo sahāyo piyasahāyo. Imassa bhagavā dhammaṃ desetū’ti. Atha kho, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho ghaṭikārañca kumbhakāraṃ jotipālañca māṇavaṃ dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho, ānanda, ghaṭikāro ca kumbhakāro jotipālo ca māṇavo kassapena bhagavatā arahatā sammāsambuddhena dhammiyā kathāya sandassitā samādapitā samuttejitā sampahaṃsitā kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkamiṃsu.

    ၂၈၆. ‘‘အထ ခော, အာနန္ဒ, ဇောတိပာလော မာဏဝော ဃဋိကာရံ ကုမ္ဘကာရံ ဧတဒဝောစ – ‘ဣမံ နု တ္ဝံ, သမ္မ ဃဋိကာရ, ဓမ္မံ သုဏန္တော အထ စ ပန အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ န ပဗ္ဗဇိသ္သသီ’တိ? ‘နနု မံ, သမ္မ ဇောတိပာလ, ဇာနာသိ, အန္ဓေ ဇိဏ္ဏေ မာတာပိတရော ပောသေမီ’တိ? ‘တေန ဟိ, သမ္မ ဃဋိကာရ, အဟံ အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိသ္သာမီ’တိ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော စ ကုမ္ဘကာရော ဇောတိပာလော စ မာဏဝော ယေန ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော တေနုပသင္ကမိံသု ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော, အာနန္ဒ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝောစ – ‘အယံ မေ, ဘန္တေ, ဇောတိပာလော မာဏဝော သဟာယော ပိယသဟာယော။ ဣမံ ဘဂဝာ ပဗ္ဗာဇေတူ’တိ။ အလတ္ထ ခော, အာနန္ဒ, ဇောတိပာလော မာဏဝော ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, အလတ္ထ ဥပသမ္ပဒံ။

    286. ‘‘Atha kho, ānanda, jotipālo māṇavo ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ etadavoca – ‘imaṃ nu tvaṃ, samma ghaṭikāra, dhammaṃ suṇanto atha ca pana agārasmā anagāriyaṃ na pabbajissasī’ti? ‘Nanu maṃ, samma jotipāla, jānāsi, andhe jiṇṇe mātāpitaro posemī’ti? ‘Tena hi, samma ghaṭikāra, ahaṃ agārasmā anagāriyaṃ pabbajissāmī’ti. Atha kho, ānanda, ghaṭikāro ca kumbhakāro jotipālo ca māṇavo yena kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tenupasaṅkamiṃsu ; upasaṅkamitvā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho, ānanda, ghaṭikāro kumbhakāro kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘ayaṃ me, bhante, jotipālo māṇavo sahāyo piyasahāyo. Imaṃ bhagavā pabbājetū’ti. Alattha kho, ānanda, jotipālo māṇavo kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ.

    ၂၈၇. ‘‘အထ ခော, အာနန္ဒ, ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော အစိရူပသမ္ပန္နေ ဇောတိပာလေ မာဏဝေ အဍ္ဎမာသုပသမ္ပန္နေ ဝေဂဠိင္ဂေ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတ္ဝာ ယေန ဗာရာဏသီ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ဗာရာဏသီ တဒဝသရိ။ တတ္ရ သုဒံ, အာနန္ဒ, ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဗာရာဏသိယံ ဝိဟရတိ ဣသိပတနေ မိဂဒာယေ ။ အသ္သောသိ ခော, အာနန္ဒ, ကိကီ ကာသိရာဇာ – ‘ကသ္သပော ကိရ ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဗာရာဏသိံ အနုပ္ပတ္တော ဗာရာဏသိယံ ဝိဟရတိ ဣသိပတနေ မိဂဒာယေ’တိ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ကိကီ ကာသိရာဇာ ဘဒ္ရာနိ ဘဒ္ရာနိ ယာနာနိ ယောဇာပေတ္ဝာ ဘဒ္ရံ 19 ယာနံ အဘိရုဟိတ္ဝာ ဘဒ္ရေဟိ ဘဒ္ရေဟိ ယာနေဟိ ဗာရာဏသိယာ နိယ္ယာသိ မဟစ္စရာဇာနုဘာဝေန 20 ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဒသ္သနာယ။ ယာဝတိကာ ယာနသ္သ ဘူမိ ယာနေန ဂန္တ္ဝာ ယာနာ ပစ္စောရောဟိတ္ဝာ ပတ္တိကောဝ ယေန ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခော, အာနန္ဒ, ကိကိံ ကာသိရာဇာနံ ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒသ္သေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ကိကီ ကာသိရာဇာ ကသ္သပေန ဘဂဝတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒသ္သိတော သမာဒပိတော သမုတ္တေဇိတော သမ္ပဟံသိတော ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝောစ – ‘အဓိဝာသေတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝာ သ္ဝာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသင္ဃေနာ’တိ။ အဓိဝာသေသိ ခော, အာနန္ဒ, ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော တုဏ္ဟီဘာဝေန။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ကိကီ ကာသိရာဇာ ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ အဓိဝာသနံ ဝိဒိတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ပဒက္ခိဏံ ကတ္ဝာ ပက္ကာမိ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ကိကီ ကာသိရာဇာ တသ္သာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန သကေ နိဝေသနေ ပဏီတံ ခာဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒာပေတ္ဝာ ပဏ္ဍုပုဋကသ္သ 21 သာလိနော ဝိဂတကာဠကံ အနေကသူပံ အနေကဗ္ယဉ္ဇနံ, ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ကာလံ အာရောစာပေသိ – ‘ကာလော, ဘန္တေ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’န္တိ။

    287. ‘‘Atha kho, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho acirūpasampanne jotipāle māṇave aḍḍhamāsupasampanne vegaḷiṅge yathābhirantaṃ viharitvā yena bārāṇasī tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena bārāṇasī tadavasari. Tatra sudaṃ, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bārāṇasiyaṃ viharati isipatane migadāye . Assosi kho, ānanda, kikī kāsirājā – ‘kassapo kira bhagavā arahaṃ sammāsambuddho bārāṇasiṃ anuppatto bārāṇasiyaṃ viharati isipatane migadāye’ti. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā bhadrāni bhadrāni yānāni yojāpetvā bhadraṃ 22 yānaṃ abhiruhitvā bhadrehi bhadrehi yānehi bārāṇasiyā niyyāsi mahaccarājānubhāvena 23 kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ dassanāya. Yāvatikā yānassa bhūmi yānena gantvā yānā paccorohitvā pattikova yena kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho, ānanda, kikiṃ kāsirājānaṃ kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapena bhagavatā arahatā sammāsambuddhena dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’ti. Adhivāsesi kho, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho tuṇhībhāvena. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapassa bhagavato sammāsambuddhassa adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā paṇḍupuṭakassa 24 sālino vigatakāḷakaṃ anekasūpaṃ anekabyañjanaṃ, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa kālaṃ ārocāpesi – ‘kālo, bhante, niṭṭhitaṃ bhatta’nti.

    ၂၈၈. ‘‘အထ ခော, အာနန္ဒ, ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ယေန ကိကိသ္သ ကာသိရညော နိဝေသနံ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသင္ဃေန။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ကိကီ ကာသိရာဇာ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသင္ဃံ ပဏီတေန ခာဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေသိ သမ္ပဝာရေသိ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ကိကီ ကာသိရာဇာ ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပာဏိံ အညတရံ နီစံ အာသနံ ဂဟေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော, အာနန္ဒ, ကိကီ ကာသိရာဇာ ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝောစ – ‘အဓိဝာသေတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝာ ဗာရာဏသိယံ ဝသ္သာဝာသံ; ဧဝရူပံ သင္ဃသ္သ ဥပဋ္ဌာနံ ဘဝိသ္သတီ’တိ။ ‘အလံ, မဟာရာဇ။ အဓိဝုတ္ထော မေ ဝသ္သာဝာသော’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခော, အာနန္ဒ။ တတိယမ္ပိ ခော, အာနန္ဒ, ကိကီ ကာသိရာဇာ ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝောစ – ‘အဓိဝာသေတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝာ ဗာရာဏသိယံ ဝသ္သာဝာသံ; ဧဝရူပံ သင္ဃသ္သ ဥပဋ္ဌာနံ ဘဝိသ္သတီ’တိ။ ‘အလံ, မဟာရာဇ။ အဓိဝုတ္ထော မေ ဝသ္သာဝာသော’တိ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ကိကိသ္သ ကာသိရညော ‘န မေ ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော အဓိဝာသေတိ ဗာရာဏသိယံ ဝသ္သာဝာသ’န္တိ အဟုဒေဝ အညထတ္တံ , အဟု ဒောမနသ္သံ။ အထ ခော, အာနန္ဒ, ကိကီ ကာသိရာဇာ ကသ္သပံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝောစ – ‘အတ္ထိ နု ခော, ဘန္တေ, အညော ကောစိ မယာ ဥပဋ္ဌာကတရော’တိ?

    288. ‘‘Atha kho, ānanda, kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena kikissa kāsirañño nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi saddhiṃ bhikkhusaṅghena. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā bārāṇasiyaṃ vassāvāsaṃ; evarūpaṃ saṅghassa upaṭṭhānaṃ bhavissatī’ti. ‘Alaṃ, mahārāja. Adhivuttho me vassāvāso’ti. Dutiyampi kho, ānanda… tatiyampi kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘adhivāsetu me, bhante, bhagavā bārāṇasiyaṃ vassāvāsaṃ; evarūpaṃ saṅghassa upaṭṭhānaṃ bhavissatī’ti. ‘Alaṃ, mahārāja. Adhivuttho me vassāvāso’ti. Atha kho, ānanda, kikissa kāsirañño ‘na me kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho adhivāseti bārāṇasiyaṃ vassāvāsa’nti ahudeva aññathattaṃ , ahu domanassaṃ. Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā kassapaṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ etadavoca – ‘atthi nu kho, bhante, añño koci mayā upaṭṭhākataro’ti?

    ‘‘‘အတ္ထိ, မဟာရာဇ, ဝေဂဠိင္ဂံ နာမ ဂာမနိဂမော။ တတ္ထ ဃဋိကာရော နာမ ကုမ္ဘကာရော; သော မေ ဥပဋ္ဌာကော အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ တုယ္ဟံ ခော ပန, မဟာရာဇ, န မေ ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော အဓိဝာသေတိ ဗာရာဏသိယံ ဝသ္သာဝာသန္တိ အတ္ထေဝ 25 အညထတ္တံ, အတ္ထိ ဒောမနသ္သံ။ တယိဒံ ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ 26 နတ္ထိ စ န စ ဘဝိသ္သတိ။ ဃဋိကာရော ခော, မဟာရာဇ, ကုမ္ဘကာရော ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂတော, ဓမ္မံ သရဏံ ဂတော, သင္ဃံ သရဏံ ဂတော။ ဃဋိကာရော ခော, မဟာရာဇ, ကုမ္ဘကာရော ပာဏာတိပာတာ ပဋိဝိရတော, အဒိန္နာဒာနာ ပဋိဝိရတော, ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ပဋိဝိရတော, မုသာဝာဒာ ပဋိဝိရတော, သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ပဋိဝိရတော။ ဃဋိကာရော ခော, မဟာရာဇ, ကုမ္ဘကာရော ဗုဒ္ဓေ အဝေစ္စပ္ပသာဒေန သမန္နာဂတော, ဓမ္မေ အဝေစ္စပ္ပသာဒေန သမန္နာဂတော, သင္ဃေ အဝေစ္စပ္ပသာဒေန သမန္နာဂတော, အရိယကန္တေဟိ သီလေဟိ သမန္နာဂတော။ ဃဋိကာရော ခော, မဟာရာဇ, ကုမ္ဘကာရော ဒုက္ခေ နိက္ကင္ခော, ဒုက္ခသမုဒယေ နိက္ကင္ခော, ဒုက္ခနိရောဓေ နိက္ကင္ခော, ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနိယာ ပဋိပဒာယ နိက္ကင္ခော။ ဃဋိကာရော ခော, မဟာရာဇ, ကုမ္ဘကာရော ဧကဘတ္တိကော ဗ္ရဟ္မစာရီ သီလဝာ ကလ္ယာဏဓမ္မော။ ဃဋိကာရော ခော, မဟာရာဇ, ကုမ္ဘကာရော နိက္ခိတ္တမဏိသုဝဏ္ဏော အပေတဇာတရူပရဇတော ။ ဃဋိကာရော ခော, မဟာရာဇ, ကုမ္ဘကာရော ပန္နမုသလော န သဟတ္ထာ ပထဝိံ ခဏတိ 27။ ယံ ဟောတိ ကူလပလုဂ္ဂံ ဝာ မူသိကုက္ကရော 28 ဝာ တံ ကာဇေန အာဟရိတ္ဝာ ဘာဇနံ ကရိတ္ဝာ ဧဝမာဟ – ‘‘ဧတ္ထ ယော ဣစ္ဆတိ တဏ္ဍုလပဋိဘသ္တာနိ 29 ဝာ မုဂ္ဂပဋိဘသ္တာနိ ဝာ ကဠာယပဋိဘသ္တာနိ ဝာ နိက္ခိပိတ္ဝာ ယံ ဣစ္ဆတိ တံ ဟရတူ’’တိ။ ဃဋိကာရော ခော, မဟာရာဇ, ကုမ္ဘကာရော အန္ဓေ ဇိဏ္ဏေ မာတာပိတရော ပောသေတိ။ ဃဋိကာရော ခော, မဟာရာဇ, ကုမ္ဘကာရော ပဉ္စန္နံ ဩရမ္ဘာဂိယာနံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ဩပပာတိကော တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယီ အနာဝတ္တိဓမ္မော တသ္မာ လောကာ။

    ‘‘‘Atthi, mahārāja, vegaḷiṅgaṃ nāma gāmanigamo. Tattha ghaṭikāro nāma kumbhakāro; so me upaṭṭhāko aggupaṭṭhāko. Tuyhaṃ kho pana, mahārāja, na me kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho adhivāseti bārāṇasiyaṃ vassāvāsanti attheva 30 aññathattaṃ, atthi domanassaṃ. Tayidaṃ ghaṭikārassa kumbhakārassa 31 natthi ca na ca bhavissati. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro buddhaṃ saraṇaṃ gato, dhammaṃ saraṇaṃ gato, saṅghaṃ saraṇaṃ gato. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro pāṇātipātā paṭivirato, adinnādānā paṭivirato, kāmesumicchācārā paṭivirato, musāvādā paṭivirato, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro buddhe aveccappasādena samannāgato, dhamme aveccappasādena samannāgato, saṅghe aveccappasādena samannāgato, ariyakantehi sīlehi samannāgato. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro dukkhe nikkaṅkho, dukkhasamudaye nikkaṅkho, dukkhanirodhe nikkaṅkho, dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya nikkaṅkho. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro ekabhattiko brahmacārī sīlavā kalyāṇadhammo. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro nikkhittamaṇisuvaṇṇo apetajātarūparajato . Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro pannamusalo na sahatthā pathaviṃ khaṇati 32. Yaṃ hoti kūlapaluggaṃ vā mūsikukkaro 33 vā taṃ kājena āharitvā bhājanaṃ karitvā evamāha – ‘‘ettha yo icchati taṇḍulapaṭibhastāni 34 vā muggapaṭibhastāni vā kaḷāyapaṭibhastāni vā nikkhipitvā yaṃ icchati taṃ haratū’’ti. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro andhe jiṇṇe mātāpitaro poseti. Ghaṭikāro kho, mahārāja, kumbhakāro pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā.

    ၂၈၉. ‘‘‘ဧကမိဒာဟံ , မဟာရာဇ, သမယံ ဝေဂဠိင္ဂေ နာမ ဂာမနိဂမေ ဝိဟရာမိ။ အထ ခ္ဝာဟံ, မဟာရာဇ, ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ယေန ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ မာတာပိတရော တေနုပသင္ကမိံ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ မာတာပိတရော ဧတဒဝောစံ – ‘‘ဟန္ဒ, ကော နု ခော အယံ ဘဂ္ဂဝော ဂတော’’တိ? ‘‘နိက္ခန္တော ခော တေ, ဘန္တေ, ဥပဋ္ဌာကော အန္တောကုမ္ဘိယာ ဩဒနံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိယောဂာ သူပံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇာ’’တိ။ အထ ခ္ဝာဟံ, မဟာရာဇ, ကုမ္ဘိယာ ဩဒနံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိယောဂာ သူပံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကမိံ 35။ အထ ခော, မဟာရာဇ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ယေန မာတာပိတရော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ မာတာပိတရော ဧတဒဝောစ – ‘‘ကော ကုမ္ဘိယာ ဩဒနံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိယောဂာ သူပံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကန္တော’’တိ? ‘‘ကသ္သပော, တာတ, ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ကုမ္ဘိယာ ဩဒနံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိယောဂာ သူပံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကန္တော’’တိ? အထ ခော, မဟာရာဇ, ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘‘လာဘာ ဝတ မေ, သုလဒ္ဓံ ဝတ မေ, ယသ္သ မေ ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဧဝံ အဘိဝိသ္သတ္ထော’’တိ။ အထ ခော, မဟာရာဇ, ဃဋိကာရံ ကုမ္ဘကာရံ အဍ္ဎမာသံ ပီတိသုခံ န ဝိဇဟတိ 36, သတ္တာဟံ မာတာပိတူနံ။

    289. ‘‘‘Ekamidāhaṃ , mahārāja, samayaṃ vegaḷiṅge nāma gāmanigame viharāmi. Atha khvāhaṃ, mahārāja, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena ghaṭikārassa kumbhakārassa mātāpitaro tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā ghaṭikārassa kumbhakārassa mātāpitaro etadavocaṃ – ‘‘handa, ko nu kho ayaṃ bhaggavo gato’’ti? ‘‘Nikkhanto kho te, bhante, upaṭṭhāko antokumbhiyā odanaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjā’’ti. Atha khvāhaṃ, mahārāja, kumbhiyā odanaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃ 37. Atha kho, mahārāja, ghaṭikāro kumbhakāro yena mātāpitaro tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā mātāpitaro etadavoca – ‘‘ko kumbhiyā odanaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkanto’’ti? ‘‘Kassapo, tāta, bhagavā arahaṃ sammāsambuddho kumbhiyā odanaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkanto’’ti? Atha kho, mahārāja, ghaṭikārassa kumbhakārassa etadahosi – ‘‘lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho evaṃ abhivissattho’’ti. Atha kho, mahārāja, ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ aḍḍhamāsaṃ pītisukhaṃ na vijahati 38, sattāhaṃ mātāpitūnaṃ.

    ၂၉၀. ‘‘‘ဧကမိဒာဟံ, မဟာရာဇ, သမယံ တတ္ထေဝ ဝေဂဠိင္ဂေ နာမ ဂာမနိဂမေ ဝိဟရာမိ။ အထ ခ္ဝာဟံ, မဟာရာဇ, ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ယေန ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ မာတာပိတရော တေနုပသင္ကမိံ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ မာတာပိတရော ဧတဒဝောစံ – ‘‘ဟန္ဒ, ကော နု ခော အယံ ဘဂ္ဂဝော ဂတော’’တိ? ‘‘နိက္ခန္တော ခော တေ, ဘန္တေ, ဥပဋ္ဌာကော အန္တော ကဠောပိယာ ကုမ္မာသံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိယောဂာ သူပံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇာ’’တိ။ အထ ခ္ဝာဟံ, မဟာရာဇ, ကဠောပိယာ ကုမ္မာသံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိယောဂာ သူပံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကမိံ။ အထ ခော, မဟာရာဇ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ယေန မာတာပိတရော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ မာတာပိတရော ဧတဒဝောစ – ‘‘ကော ကဠောပိယာ ကုမ္မာသံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိယောဂာ သူပံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကန္တော’’တိ? ‘‘ကသ္သပော, တာတ, ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ကဠောပိယာ ကုမ္မာသံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိယောဂာ သူပံ ဂဟေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇိတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကန္တော’’တိ။ အထ ခော, မဟာရာဇ, ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘‘လာဘာ ဝတ မေ, သုလဒ္ဓံ ဝတ မေ, ယသ္သ မေ ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဧဝံ အဘိဝိသ္သတ္ထော’’တိ။ အထ ခော, မဟာရာဇ, ဃဋိကာရံ ကုမ္ဘကာရံ အဍ္ဎမာသံ ပီတိသုခံ န ဝိဇဟတိ, သတ္တာဟံ မာတာပိတူနံ။

    290. ‘‘‘Ekamidāhaṃ, mahārāja, samayaṃ tattheva vegaḷiṅge nāma gāmanigame viharāmi. Atha khvāhaṃ, mahārāja, pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena ghaṭikārassa kumbhakārassa mātāpitaro tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā ghaṭikārassa kumbhakārassa mātāpitaro etadavocaṃ – ‘‘handa, ko nu kho ayaṃ bhaggavo gato’’ti? ‘‘Nikkhanto kho te, bhante, upaṭṭhāko anto kaḷopiyā kummāsaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjā’’ti. Atha khvāhaṃ, mahārāja, kaḷopiyā kummāsaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkamiṃ. Atha kho, mahārāja, ghaṭikāro kumbhakāro yena mātāpitaro tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā mātāpitaro etadavoca – ‘‘ko kaḷopiyā kummāsaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkanto’’ti? ‘‘Kassapo, tāta, bhagavā arahaṃ sammāsambuddho kaḷopiyā kummāsaṃ gahetvā pariyogā sūpaṃ gahetvā paribhuñjitvā uṭṭhāyāsanā pakkanto’’ti. Atha kho, mahārāja, ghaṭikārassa kumbhakārassa etadahosi – ‘‘lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho evaṃ abhivissattho’’ti. Atha kho, mahārāja, ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ aḍḍhamāsaṃ pītisukhaṃ na vijahati, sattāhaṃ mātāpitūnaṃ.

    ၂၉၁. ‘‘‘ဧကမိဒာဟံ, မဟာရာဇ, သမယံ တတ္ထေဝ ဝေဂဠိင္ဂေ နာမ ဂာမနိဂမေ ဝိဟရာမိ။ တေန ခော ပန သမယေန ကုဋိ 39 ဩဝသ္သတိ။ အထ ခ္ဝာဟံ, မဟာရာဇ, ဘိက္ခူ အာမန္တေသိံ – ‘‘ဂစ္ဆထ, ဘိက္ခဝေ, ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ နိဝေသနေ တိဏံ ဇာနာထာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ, မဟာရာဇ, တေ ဘိက္ခူ မံ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘နတ္ထိ ခော, ဘန္တေ, ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ နိဝေသနေ တိဏံ, အတ္ထိ စ ခ္ဝာသ္သ အာဝေသနေ 40 တိဏစ္ဆဒန’’ 41 န္တိ။ ‘‘ဂစ္ဆထ, ဘိက္ခဝေ, ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ အာဝေသနံ ဥတ္တိဏံ ကရောထာ’’တိ။ အထ ခော တေ, မဟာရာဇ, ဘိက္ခူ ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ အာဝေသနံ ဥတ္တိဏမကံသု။ အထ ခော, မဟာရာဇ, ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ မာတာပိတရော တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘ကေ အာဝေသနံ ဥတ္တိဏံ ကရောန္တီ’’တိ? ‘‘ဘိက္ခူ, ဘဂိနိ, ကသ္သပသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ကုဋိ ဩဝသ္သတီ’’တိ။ ‘‘ဟရထ, ဘန္တေ, ဟရထ, ဘဒ္ရမုခာ’’တိ။ အထ ခော, မဟာရာဇ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော ယေန မာတာပိတရော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ မာတာပိတရော ဧတဒဝောစ – ‘‘ကေ အာဝေသနံ ဥတ္တိဏမကံသူ’’တိ? ‘‘ဘိက္ခူ, တာတ, ကသ္သပသ္သ ကိရ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ကုဋိ ဩဝသ္သတီ’’တိ။ အထ ခော, မဟာရာဇ, ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ ဧတဒဟောသိ – ‘‘လာဘာ ဝတ မေ, သုလဒ္ဓံ ဝတ မေ, ယသ္သ မေ ကသ္သပော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဧဝံ အဘိဝိသ္သတ္ထော’’တိ။ အထ ခော, မဟာရာဇ ဃဋိကာရံ ကုမ္ဘကာရံ အဍ္ဎမာသံ ပီတိသုခံ န ဝိဇဟတိ, သတ္တာဟံ မာတာပိတူနံ။ အထ ခော, မဟာရာဇ, အာဝေသနံ သဗ္ဗန္တံ တေမာသံ အာကာသစ္ဆဒနံ အဋ္ဌာသိ, န ဒေဝောတိဝသ္သိ 42။ ဧဝရူပော စ, မဟာရာဇ, ဃဋိကာရော ကုမ္ဘကာရော’တိ။ ‘လာဘာ, ဘန္တေ, ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ, သုလဒ္ဓာ, ဘန္တေ, ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ ယသ္သ ဘဂဝာ ဧဝံ အဘိဝိသ္သတ္ထော’’’တိ။

    291. ‘‘‘Ekamidāhaṃ, mahārāja, samayaṃ tattheva vegaḷiṅge nāma gāmanigame viharāmi. Tena kho pana samayena kuṭi 43 ovassati. Atha khvāhaṃ, mahārāja, bhikkhū āmantesiṃ – ‘‘gacchatha, bhikkhave, ghaṭikārassa kumbhakārassa nivesane tiṇaṃ jānāthā’’ti. Evaṃ vutte, mahārāja, te bhikkhū maṃ etadavocuṃ – ‘‘natthi kho, bhante, ghaṭikārassa kumbhakārassa nivesane tiṇaṃ, atthi ca khvāssa āvesane 44 tiṇacchadana’’ 45 nti. ‘‘Gacchatha, bhikkhave, ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ uttiṇaṃ karothā’’ti. Atha kho te, mahārāja, bhikkhū ghaṭikārassa kumbhakārassa āvesanaṃ uttiṇamakaṃsu. Atha kho, mahārāja, ghaṭikārassa kumbhakārassa mātāpitaro te bhikkhū etadavocuṃ – ‘‘ke āvesanaṃ uttiṇaṃ karontī’’ti? ‘‘Bhikkhū, bhagini, kassapassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa kuṭi ovassatī’’ti. ‘‘Haratha, bhante, haratha, bhadramukhā’’ti. Atha kho, mahārāja, ghaṭikāro kumbhakāro yena mātāpitaro tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā mātāpitaro etadavoca – ‘‘ke āvesanaṃ uttiṇamakaṃsū’’ti? ‘‘Bhikkhū, tāta, kassapassa kira bhagavato arahato sammāsambuddhassa kuṭi ovassatī’’ti. Atha kho, mahārāja, ghaṭikārassa kumbhakārassa etadahosi – ‘‘lābhā vata me, suladdhaṃ vata me, yassa me kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho evaṃ abhivissattho’’ti. Atha kho, mahārāja ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ aḍḍhamāsaṃ pītisukhaṃ na vijahati, sattāhaṃ mātāpitūnaṃ. Atha kho, mahārāja, āvesanaṃ sabbantaṃ temāsaṃ ākāsacchadanaṃ aṭṭhāsi, na devotivassi 46. Evarūpo ca, mahārāja, ghaṭikāro kumbhakāro’ti. ‘Lābhā, bhante, ghaṭikārassa kumbhakārassa, suladdhā, bhante, ghaṭikārassa kumbhakārassa yassa bhagavā evaṃ abhivissattho’’’ti.

    ၂၉၂. ‘‘အထ ခော, အာနန္ဒ, ကိကီ ကာသိရာဇာ ဃဋိကာရသ္သ ကုမ္ဘကာရသ္သ ပဉ္စမတ္တာနိ တဏ္ဍုလဝာဟသတာနိ ပာဟေသိ ပဏ္ဍုပုဋကသ္သ သာလိနော တဒုပိယဉ္စ သူပေယ္ယံ။ အထ ခော တေ, အာနန္ဒ, ရာဇပုရိသာ ဃဋိကာရံ ကုမ္ဘကာရံ ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဧတဒဝောစုံ – ‘ဣမာနိ ခော, ဘန္တေ, ပဉ္စမတ္တာနိ တဏ္ဍုလဝာဟသတာနိ ကိကိနာ ကာသိရာဇေန ပဟိတာနိ ပဏ္ဍုပုဋကသ္သ သာလိနော တဒုပိယဉ္စ သူပေယ္ယံ။ တာနိ, ဘန္တေ, ပဋိဂ္ဂဏ္ဟထာ’တိ 47။ ‘ရာဇာ ခော ဗဟုကိစ္စော ဗဟုကရဏီယော။ အလံ မေ! ရညောဝ ဟောတူ’တိ။ သိယာ ခော ပန တေ, အာနန္ဒ, ဧဝမသ္သ – ‘အညော နူန တေန သမယေန ဇောတိပာလော မာဏဝော အဟောသီ’တိ။ န ခော ပနေတံ, အာနန္ဒ, ဧဝံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အဟံ တေန သမယေန ဇောတိပာလော မာဏဝော အဟောသိ’’န္တိ။

    292. ‘‘Atha kho, ānanda, kikī kāsirājā ghaṭikārassa kumbhakārassa pañcamattāni taṇḍulavāhasatāni pāhesi paṇḍupuṭakassa sālino tadupiyañca sūpeyyaṃ. Atha kho te, ānanda, rājapurisā ghaṭikāraṃ kumbhakāraṃ upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘imāni kho, bhante, pañcamattāni taṇḍulavāhasatāni kikinā kāsirājena pahitāni paṇḍupuṭakassa sālino tadupiyañca sūpeyyaṃ. Tāni, bhante, paṭiggaṇhathā’ti 48. ‘Rājā kho bahukicco bahukaraṇīyo. Alaṃ me! Raññova hotū’ti. Siyā kho pana te, ānanda, evamassa – ‘añño nūna tena samayena jotipālo māṇavo ahosī’ti. Na kho panetaṃ, ānanda, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Ahaṃ tena samayena jotipālo māṇavo ahosi’’nti.

    ဣဒမဝောစ ဘဂဝာ။ အတ္တမနော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒီတိ။

    Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā ānando bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.

    ဃဋိကာရသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ပဌမံ။

    Ghaṭikārasuttaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ.




    Next: ၂. ရဋ္ဌပာလသုတ္တံ • 2. Raṭṭhapālasuttaṃ




    Footnotes:
    1. န အကာရဏေ (သီ.)
    2. ဥတ္တရာသင္ဂ (သ္ယာ. ကံ.)
    3. ဝေဟလိင္ဂံ (သီ.), ဝေဘလိဂံ (သ္ယာ. ကံ.), ဝေဘလိင္ဂံ (ပီ.)
    4. na akāraṇe (sī.)
    5. uttarāsaṅga (syā. kaṃ.)
    6. vehaliṅgaṃ (sī.), vebhaligaṃ (syā. kaṃ.), vebhaliṅgaṃ (pī.)
    7. ဃဋီကာရော (သီ. ပီ.)
    8. သောတ္တိံ သိနာနိံ (သီ. ပီ.), သောတ္တိသိနာနံ (သ္ယာ. ကံ. က.)
    9. အာဟရ (က.)
    10. ghaṭīkāro (sī. pī.)
    11. sottiṃ sināniṃ (sī. pī.), sottisinānaṃ (syā. kaṃ. ka.)
    12. āhara (ka.)
    13. ဝိနိဝေဌေတ္ဝာ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    14. သသီသံ နဟာတံ (သီ.), သီသန္ဟာတံ (သ္ယာ. ကံ.)
    15. ယာဝေတဒောဟိပိ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    16. viniveṭhetvā (sī. syā. kaṃ. pī.)
    17. sasīsaṃ nahātaṃ (sī.), sīsanhātaṃ (syā. kaṃ.)
    18. yāvetadohipi (sī. syā. kaṃ. pī.)
    19. ဘဒ္ရံ ဘဒ္ရံ (က.)
    20. မဟစ္စာ ရာဇာနုဘာဝေန (သီ.), မဟတာ ရာဇာနုဘာဝေန (ပီ.)
    21. ပဏ္ဍုမုဋီကသ္သ (သီ. ပီ.), ပဏ္ဍုမုဒိကသ္သ (သ္ယာ. ကံ.)
    22. bhadraṃ bhadraṃ (ka.)
    23. mahaccā rājānubhāvena (sī.), mahatā rājānubhāvena (pī.)
    24. paṇḍumuṭīkassa (sī. pī.), paṇḍumudikassa (syā. kaṃ.)
    25. အတ္ထိ (သီ. ပီ.)
    26. ဃဋိကာရေ ကုမ္ဘကာရေ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    27. ကုမ္ဘကာရော န မုသလေန န သဟတ္ထာ ပဌဝိံ ခဏတိ (သ္ယာ. ကံ. ပီ.), ကုမ္ဘကာရော န မုသလေန သဟတ္ထာ ပထဝိဉ္စ ခဏတိ (က.)
    28. မူသိကုက္ကုရော (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    29. တဏ္ဍုလ ပဘိဝတ္တာနိ (သီ. ပီ.)
    30. atthi (sī. pī.)
    31. ghaṭikāre kumbhakāre (sī. syā. kaṃ. pī.)
    32. kumbhakāro na musalena na sahatthā paṭhaviṃ khaṇati (syā. kaṃ. pī.), kumbhakāro na musalena sahatthā pathaviñca khaṇati (ka.)
    33. mūsikukkuro (sī. syā. kaṃ. pī.)
    34. taṇḍula pabhivattāni (sī. pī.)
    35. ပက္ကာမိံ (သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    36. န ဝိဇဟိ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    37. pakkāmiṃ (syā. kaṃ. pī.)
    38. na vijahi (sī. syā. kaṃ. pī.)
    39. ဂန္ဓကုဋိ (သီ.)
    40. အာဝေသနံ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    41. နဝစ္ဆဒနံ (သီ.)
    42. န စာတိဝသ္သိ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    43. gandhakuṭi (sī.)
    44. āvesanaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    45. navacchadanaṃ (sī.)
    46. na cātivassi (sī. syā. kaṃ. pī.)
    47. ပတိဂ္ဂဏ္ဟာတူတိ (သီ. ပီ.), ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတူတိ (သ္ယာ. ကံ.)
    48. patiggaṇhātūti (sī. pī.), paṭiggaṇhātūti (syā. kaṃ.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၁. ဃဋိကာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Ghaṭikārasuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၁. ဃဋိကာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Ghaṭikārasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact