Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi

    ၁၆၉. ဟတ္ထိမံသာဒိပဋိက္ခေပကထာ

    169. Hatthimaṃsādipaṭikkhepakathā

    ၂၈၁. တေန ခော ပန သမယေန ရညော ဟတ္ထီ မရန္တိ ။ မနုသ္သာ ဒုဗ္ဘိက္ခေ ဟတ္ထိမံသံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ , ဘိက္ခူနံ ပိဏ္ဍာယ စရန္တာနံ ဟတ္ထိမံသံ ဒေန္တိ။ ဘိက္ခူ ဟတ္ထိမံသံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ မနုသ္သာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ သမဏာ သက္ယပုတ္တိယာ ဟတ္ထိမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိသ္သန္တိ။ ရာဇင္ဂံ ဟတ္ထီ, သစေ ရာဇာ ဇာနေယ္ယ, န နေသံ အတ္တမနော အသ္သာ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ န, ဘိက္ခဝေ, ဟတ္ထိမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ။

    281. Tena kho pana samayena rañño hatthī maranti . Manussā dubbhikkhe hatthimaṃsaṃ paribhuñjanti , bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ hatthimaṃsaṃ denti. Bhikkhū hatthimaṃsaṃ paribhuñjanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā hatthimaṃsaṃ paribhuñjissanti. Rājaṅgaṃ hatthī, sace rājā jāneyya, na nesaṃ attamano assā’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, hatthimaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassāti.

    တေန ခော ပန သမယေန ရညော အသ္သာ မရန္တိ။ မနုသ္သာ ဒုဗ္ဘိက္ခေ အသ္သမံသံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, ဘိက္ခူနံ ပိဏ္ဍာယ စရန္တာနံ အသ္သမံသံ ဒေန္တိ။ ဘိက္ခူ အသ္သမံသံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ မနုသ္သာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ သမဏာ သက္ယပုတ္တိယာ အသ္သမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိသ္သန္တိ။ ရာဇင္ဂံ အသ္သာ, သစေ ရာဇာ ဇာနေယ္ယ, န နေသံ အတ္တမနော အသ္သာ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ န, ဘိက္ခဝေ, အသ္သမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ။

    Tena kho pana samayena rañño assā maranti. Manussā dubbhikkhe assamaṃsaṃ paribhuñjanti, bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ assamaṃsaṃ denti. Bhikkhū assamaṃsaṃ paribhuñjanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā assamaṃsaṃ paribhuñjissanti. Rājaṅgaṃ assā, sace rājā jāneyya, na nesaṃ attamano assā’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, assamaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassāti.

    တေန ခော ပန သမယေန မနုသ္သာ ဒုဗ္ဘိက္ခေ သုနခမံသံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, ဘိက္ခူနံ ပိဏ္ဍာယ စရန္တာနံ သုနခမံသံ ဒေန္တိ။ ဘိက္ခူ သုနခမံသံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ မနုသ္သာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ သမဏာ သက္ယပုတ္တိယာ သုနခမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိသ္သန္တိ, ဇေဂုစ္ဆော သုနခော ပဋိကူလော’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ န, ဘိက္ခဝေ, သုနခမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ။

    Tena kho pana samayena manussā dubbhikkhe sunakhamaṃsaṃ paribhuñjanti, bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ sunakhamaṃsaṃ denti. Bhikkhū sunakhamaṃsaṃ paribhuñjanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā sunakhamaṃsaṃ paribhuñjissanti, jeguccho sunakho paṭikūlo’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, sunakhamaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassāti.

    တေန ခော ပန သမယေန မနုသ္သာ ဒုဗ္ဘိက္ခေ အဟိမံသံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, ဘိက္ခူနံ ပိဏ္ဍာယ စရန္တာနံ အဟိမံသံ ဒေန္တိ။ ဘိက္ခူ အဟိမံသံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ မနုသ္သာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယ္ယန္တိ ဝိပာစေန္တိ – ‘‘ကထဉ္ဟိ နာမ သမဏာ သက္ယပုတ္တိယာ အဟိမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိသ္သန္တိ, ဇေဂုစ္ဆော အဟိ ပဋိကူလော’’တိ။ သုပသ္သောပိ 1 နာဂရာဇာ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ, ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတော ခော သုပသ္သော နာဂရာဇာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘သန္တိ, ဘန္တေ, နာဂာ အသ္သဒ္ဓာ အပ္ပသန္နာ။ တေ အပ္ပမတ္တကေဟိပိ ဘိက္ခူ ဝိဟေဌေယ္ယုံ။ သာဓု, ဘန္တေ, အယ္ယာ အဟိမံသံ န ပရိဘုဉ္ဇေယ္ယု’’န္တိ။ အထ ခော ဘဂဝာ သုပသ္သံ နာဂရာဇာနံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒသ္သေသိ။ပေ.။ ပဒက္ခိဏံ ကတ္ဝာ ပက္ကာမိ။ အထ ခော ဘဂဝာ ဧတသ္မိံ နိဒာနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတ္ဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဟိမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ။

    Tena kho pana samayena manussā dubbhikkhe ahimaṃsaṃ paribhuñjanti, bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ ahimaṃsaṃ denti. Bhikkhū ahimaṃsaṃ paribhuñjanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā ahimaṃsaṃ paribhuñjissanti, jeguccho ahi paṭikūlo’’ti. Supassopi 2 nāgarājā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho supasso nāgarājā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘santi, bhante, nāgā assaddhā appasannā. Te appamattakehipi bhikkhū viheṭheyyuṃ. Sādhu, bhante, ayyā ahimaṃsaṃ na paribhuñjeyyu’’nti. Atha kho bhagavā supassaṃ nāgarājānaṃ dhammiyā kathāya sandassesi…pe… padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, ahimaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.

    တေန ခော ပန သမယေန လုဒ္ဒကာ သီဟံ ဟန္တ္ဝာ သီဟမံသံ 3 ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, ဘိက္ခူနံ ပိဏ္ဍာယ စရန္တာနံ သီဟမံသံ ဒေန္တိ။ ဘိက္ခူ သီဟမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိတ္ဝာ အရညေ ဝိဟရန္တိ။ သီဟာ သီဟမံသဂန္ဓေန ဘိက္ခူ ပရိပာတေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ န, ဘိက္ခဝေ, သီဟမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ။

    Tena kho pana samayena luddakā sīhaṃ hantvā sīhamaṃsaṃ 4 paribhuñjanti, bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ sīhamaṃsaṃ denti. Bhikkhū sīhamaṃsaṃ paribhuñjitvā araññe viharanti. Sīhā sīhamaṃsagandhena bhikkhū paripātenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, sīhamaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassāti.

    တေန ခော ပန သမယေန လုဒ္ဒကာ ဗ္ယဂ္ဃံ ဟန္တ္ဝာ။ပေ.။ ဒီပိံ ဟန္တ္ဝာ။ပေ.။ အစ္ဆံ ဟန္တ္ဝာ။ပေ.။ တရစ္ဆံ ဟန္တ္ဝာ တရစ္ဆမံသံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ, ဘိက္ခူနံ ပိဏ္ဍာယ စရန္တာနံ တရစ္ဆမံသံ ဒေန္တိ။ ဘိက္ခူ တရစ္ဆမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိတ္ဝာ အရညေ ဝိဟရန္တိ။ တရစ္ဆာ တရစ္ဆမံသဂန္ဓေန ဘိက္ခူ ပရိပာတေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ န, ဘိက္ခဝေ, တရစ္ဆမံသံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ။

    Tena kho pana samayena luddakā byagghaṃ hantvā…pe… dīpiṃ hantvā…pe… acchaṃ hantvā…pe… taracchaṃ hantvā taracchamaṃsaṃ paribhuñjanti, bhikkhūnaṃ piṇḍāya carantānaṃ taracchamaṃsaṃ denti. Bhikkhū taracchamaṃsaṃ paribhuñjitvā araññe viharanti. Taracchā taracchamaṃsagandhena bhikkhū paripātenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, taracchamaṃsaṃ paribhuñjitabbaṃ. Yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassāti.

    ဟတ္ထိမံသာဒိပဋိက္ခေပကထာ နိဋ္ဌိတာ။

    Hatthimaṃsādipaṭikkhepakathā niṭṭhitā.

    သုပ္ပိယဘာဏဝာရော နိဋ္ဌိတော ဒုတိယော။

    Suppiyabhāṇavāro niṭṭhito dutiyo.







    Footnotes:
    1. သုဖသ္သော (သီ.)
    2. suphasso (sī.)
    3. မံသံ (က.)
    4. maṃsaṃ (ka.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ဟတ္ထိမံသာဒိပဋိက္ခေပကထာ • Hatthimaṃsādipaṭikkhepakathā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ဟတ္ထိမံသာဒိပဋိက္ခေပကထာဝဏ္ဏနာ • Hatthimaṃsādipaṭikkhepakathāvaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၁၆၉. ဟတ္ထိမံသာဒိပဋိက္ခေပကထာ • 169. Hatthimaṃsādipaṭikkhepakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact