Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya

    ၄. ဣသ္သတ္တသုတ္တံ

    4. Issattasuttaṃ

    ၁၃၅. သာဝတ္ထိနိဒာနံ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကတ္ထ နု ခော, ဘန္တေ, ဒာနံ ဒာတဗ္ဗ’’န္တိ? ‘‘ယတ္ထ ခော, မဟာရာဇ, စိတ္တံ ပသီဒတီ’’တိ။ ‘‘ကတ္ထ ပန, ဘန္တေ, ဒိန္နံ မဟပ္ဖလ’’န္တိ? ‘‘အညံ ခော ဧတံ, မဟာရာဇ, ကတ္ထ ဒာနံ ဒာတဗ္ဗံ, အညံ ပနေတံ ကတ္ထ ဒိန္နံ မဟပ္ဖလန္တိ? သီလဝတော ခော, မဟာရာဇ, ဒိန္နံ မဟပ္ဖလံ, နော တထာ ဒုသ္သီလေ။ တေန ဟိ, မဟာရာဇ, တညေဝေတ္ထ ပဋိပုစ္ဆိသ္သာမိ။ ယထာ, တေ ခမေယ္ယ, တထာ နံ ဗ္ယာကရေယ္ယာသိ။ တံ ကိံ မညသိ, မဟာရာဇ, ဣဓ တ္ယသ္သ ယုဒ္ဓံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ သင္ဂာမော သမုပဗ္ယူဠ္ဟော 1။ အထ အာဂစ္ဆေယ္ယ ခတ္တိယကုမာရော အသိက္ခိတော အကတဟတ္ထော အကတယောဂ္ဂော အကတူပာသနော ဘီရု ဆမ္ဘီ ဥတ္ရာသီ ပလာယီ။ ဘရေယ္ယာသိ တံ ပုရိသံ, အတ္ထော စ တေ တာဒိသေန ပုရိသေနာ’’တိ? ‘‘နာဟံ, ဘန္တေ, ဘရေယ္ယံ တံ ပုရိသံ, န စ မေ အတ္ထော တာဒိသေန ပုရိသေနာ’’တိ။ ‘‘အထ အာဂစ္ဆေယ္ယ ဗ္ရာဟ္မဏကုမာရော အသိက္ခိတော။ပေ.။ အထ အာဂစ္ဆေယ္ယ ဝေသ္သကုမာရော အသိက္ခိတော။ပေ.။ အထ အာဂစ္ဆေယ္ယ သုဒ္ဒကုမာရော အသိက္ခိတော။ပေ.။ န စ မေ အတ္ထော တာဒိသေန ပုရိသေနာ’’တိ။

    135. Sāvatthinidānaṃ. Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kattha nu kho, bhante, dānaṃ dātabba’’nti? ‘‘Yattha kho, mahārāja, cittaṃ pasīdatī’’ti. ‘‘Kattha pana, bhante, dinnaṃ mahapphala’’nti? ‘‘Aññaṃ kho etaṃ, mahārāja, kattha dānaṃ dātabbaṃ, aññaṃ panetaṃ kattha dinnaṃ mahapphalanti? Sīlavato kho, mahārāja, dinnaṃ mahapphalaṃ, no tathā dussīle. Tena hi, mahārāja, taññevettha paṭipucchissāmi. Yathā, te khameyya, tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, idha tyassa yuddhaṃ paccupaṭṭhitaṃ saṅgāmo samupabyūḷho 2. Atha āgaccheyya khattiyakumāro asikkhito akatahattho akatayoggo akatūpāsano bhīru chambhī utrāsī palāyī. Bhareyyāsi taṃ purisaṃ, attho ca te tādisena purisenā’’ti? ‘‘Nāhaṃ, bhante, bhareyyaṃ taṃ purisaṃ, na ca me attho tādisena purisenā’’ti. ‘‘Atha āgaccheyya brāhmaṇakumāro asikkhito…pe… atha āgaccheyya vessakumāro asikkhito…pe… atha āgaccheyya suddakumāro asikkhito…pe… na ca me attho tādisena purisenā’’ti.

    ‘‘တံ ကိံ မညသိ, မဟာရာဇ, ဣဓ တ္ယသ္သ ယုဒ္ဓံ ပစ္စုပဋ္ဌိတံ သင္ဂာမော သမုပဗ္ယူဠ္ဟော။ အထ အာဂစ္ဆေယ္ယ ခတ္တိယကုမာရော သုသိက္ခိတော ကတဟတ္ထော ကတယောဂ္ဂော ကတူပာသနော အဘီရု အစ္ဆမ္ဘီ အနုတ္ရာသီ အပလာယီ။ ဘရေယ္ယာသိ တံ ပုရိသံ, အတ္ထော စ တေ တာဒိသေန ပုရိသေနာ’’တိ? ‘‘ဘရေယ္ယာဟံ, ဘန္တေ , တံ ပုရိသံ, အတ္ထော စ မေ တာဒိသေန ပုရိသေနာ’’တိ။ ‘‘အထ အာဂစ္ဆေယ္ယ ဗ္ရာဟ္မဏကုမာရော။ပေ.။ အထ အာဂစ္ဆေယ္ယ ဝေသ္သကုမာရော။ပေ.။ အထ အာဂစ္ဆေယ္ယ သုဒ္ဒကုမာရော သုသိက္ခိတော ကတဟတ္ထော ကတယောဂ္ဂော ကတူပာသနော အဘီရု အစ္ဆမ္ဘီ အနုတ္ရာသီ အပလာယီ။ ဘရေယ္ယာသိ တံ ပုရိသံ, အတ္ထော စ တေ တာဒိသေန ပုရိသေနာ’’တိ? ‘‘ဘရေယ္ယာဟံ, ဘန္တေ, တံ ပုရိသံ, အတ္ထော စ မေ တာဒိသေန ပုရိသေနာ’’တိ။

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, idha tyassa yuddhaṃ paccupaṭṭhitaṃ saṅgāmo samupabyūḷho. Atha āgaccheyya khattiyakumāro susikkhito katahattho katayoggo katūpāsano abhīru acchambhī anutrāsī apalāyī. Bhareyyāsi taṃ purisaṃ, attho ca te tādisena purisenā’’ti? ‘‘Bhareyyāhaṃ, bhante , taṃ purisaṃ, attho ca me tādisena purisenā’’ti. ‘‘Atha āgaccheyya brāhmaṇakumāro…pe… atha āgaccheyya vessakumāro…pe… atha āgaccheyya suddakumāro susikkhito katahattho katayoggo katūpāsano abhīru acchambhī anutrāsī apalāyī. Bhareyyāsi taṃ purisaṃ, attho ca te tādisena purisenā’’ti? ‘‘Bhareyyāhaṃ, bhante, taṃ purisaṃ, attho ca me tādisena purisenā’’ti.

    ‘‘ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယသ္မာ ကသ္မာ စေပိ 3 ကုလာ အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိတော ဟောတိ, သော စ ဟောတိ ပဉ္စင္ဂဝိပ္ပဟီနော ပဉ္စင္ဂသမန္နာဂတော, တသ္မိံ ဒိန္နံ မဟပ္ဖလံ ဟောတိ။ ကတမာနိ ပဉ္စင္ဂာနိ ပဟီနာနိ ဟောန္တိ? ကာမစ္ဆန္ဒော ပဟီနော ဟောတိ, ဗ္ယာပာဒော ပဟီနော ဟောတိ, ထိနမိဒ္ဓံ ပဟီနံ ဟောတိ, ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စံ ပဟီနံ ဟောတိ, ဝိစိကိစ္ဆာ ပဟီနာ ဟောတိ။ ဣမာနိ ပဉ္စင္ဂာနိ ပဟီနာနိ ဟောန္တိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟင္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဟောတိ? အသေက္ခေန သီလက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, အသေက္ခေန သမာဓိက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, အသေက္ခေန ပညာက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, အသေက္ခေန ဝိမုတ္တိက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, အသေက္ခေန ဝိမုတ္တိဉာဏဒသ္သနက္ခန္ဓေန သမန္နာဂတော ဟောတိ။ ဣမေဟိ ပဉ္စဟင္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ဟောတိ။ ဣတိ ပဉ္စင္ဂဝိပ္ပဟီနေ ပဉ္စင္ဂသမန္နာဂတေ ဒိန္နံ မဟပ္ဖလ’’န္တိ။ ဣဒမဝောစ ဘဂဝာ။ပေ.။ သတ္ထာ –

    ‘‘Evameva kho, mahārāja, yasmā kasmā cepi 4 kulā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca hoti pañcaṅgavippahīno pañcaṅgasamannāgato, tasmiṃ dinnaṃ mahapphalaṃ hoti. Katamāni pañcaṅgāni pahīnāni honti? Kāmacchando pahīno hoti, byāpādo pahīno hoti, thinamiddhaṃ pahīnaṃ hoti, uddhaccakukkuccaṃ pahīnaṃ hoti, vicikicchā pahīnā hoti. Imāni pañcaṅgāni pahīnāni honti. Katamehi pañcahaṅgehi samannāgato hoti? Asekkhena sīlakkhandhena samannāgato hoti, asekkhena samādhikkhandhena samannāgato hoti, asekkhena paññākkhandhena samannāgato hoti, asekkhena vimuttikkhandhena samannāgato hoti, asekkhena vimuttiñāṇadassanakkhandhena samannāgato hoti. Imehi pañcahaṅgehi samannāgato hoti. Iti pañcaṅgavippahīne pañcaṅgasamannāgate dinnaṃ mahapphala’’nti. Idamavoca bhagavā…pe… satthā –

    ‘‘ဣသ္သတ္တံ 5 ဗလဝီရိယဉ္စ 6၊ ယသ္မိံ ဝိဇ္ဇေထ မာဏဝေ။

    ‘‘Issattaṃ 7 balavīriyañca 8, yasmiṃ vijjetha māṇave;

    တံ ယုဒ္ဓတ္ထော ဘရေ ရာဇာ၊ နာသူရံ ဇာတိပစ္စယာ။

    Taṃ yuddhattho bhare rājā, nāsūraṃ jātipaccayā.

    ‘‘တထေဝ ခန္တိသောရစ္စံ၊ ဓမ္မာ ယသ္မိံ ပတိဋ္ဌိတာ။

    ‘‘Tatheva khantisoraccaṃ, dhammā yasmiṃ patiṭṭhitā;

    အရိယဝုတ္တိံ မေဓာဝိံ၊ ဟီနဇစ္စမ္ပိ ပူဇယေ။

    Ariyavuttiṃ medhāviṃ, hīnajaccampi pūjaye.

    ‘‘ကာရယေ အသ္သမေ ရမ္မေ၊ ဝာသယေတ္ထ ဗဟုသ္သုတေ။

    ‘‘Kāraye assame ramme, vāsayettha bahussute;

    ပပဉ္စ ဝိဝနေ ကယိရာ၊ ဒုဂ္ဂေ သင္ကမနာနိ စ။

    Papañca vivane kayirā, dugge saṅkamanāni ca.

    ‘‘အန္နံ ပာနံ ခာဒနီယံ၊ ဝတ္ထသေနာသနာနိ စ။

    ‘‘Annaṃ pānaṃ khādanīyaṃ, vatthasenāsanāni ca;

    ဒဒေယ္ယ ဥဇုဘူတေသု၊ ဝိပ္ပသန္နေန စေတသာ။

    Dadeyya ujubhūtesu, vippasannena cetasā.

    ‘‘ယထာ ဟိ မေဃော ထနယံ၊ ဝိဇ္ဇုမာလီ သတက္ကကု။

    ‘‘Yathā hi megho thanayaṃ, vijjumālī satakkaku;

    ထလံ နိန္နဉ္စ ပူရေတိ၊ အဘိဝသ္သံ ဝသုန္ဓရံ။

    Thalaṃ ninnañca pūreti, abhivassaṃ vasundharaṃ.

    ‘‘တထေဝ သဒ္ဓော သုတဝာ၊ အဘိသင္ခစ္စ ဘောဇနံ။

    ‘‘Tatheva saddho sutavā, abhisaṅkhacca bhojanaṃ;

    ဝနိဗ္ဗကေ တပ္ပယတိ၊ အန္နပာနေန ပဏ္ဍိတော။

    Vanibbake tappayati, annapānena paṇḍito.

    ‘‘အာမောဒမာနော ပကိရေတိ၊ ဒေထ ဒေထာတိ ဘာသတိ။

    ‘‘Āmodamāno pakireti, detha dethāti bhāsati;

    တံ ဟိသ္သ ဂဇ္ဇိတံ ဟောတိ၊ ဒေဝသ္သေဝ ပဝသ္သတော။

    Taṃ hissa gajjitaṃ hoti, devasseva pavassato;

    သာ ပုညဓာရာ ဝိပုလာ၊ ဒာတာရံ အဘိဝသ္သတီ’’တိ။

    Sā puññadhārā vipulā, dātāraṃ abhivassatī’’ti.







    Footnotes:
    1. သမူပဗ္ဗူဠ္ဟော (သီ.), သမုပဗ္ဗုဠ္ဟော (ပီ.)
    2. samūpabbūḷho (sī.), samupabbuḷho (pī.)
    3. ယသ္မာ စေပိ (သီ. သ္ယာ. ကံ. က.)
    4. yasmā cepi (sī. syā. kaṃ. ka.)
    5. ဣသ္သတ္ထံ (သီ. သ္ယာ. ကံ.)
    6. ဗလဝိရိယဉ္စ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    7. issatthaṃ (sī. syā. kaṃ.)
    8. balaviriyañca (sī. syā. kaṃ. pī.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၄. ဣသ္သတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Issattasuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၄. ဣသ္သတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Issattasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact