Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    4. කාරණපාලීසුත්‌තවණ්‌ණනා

    4. Kāraṇapālīsuttavaṇṇanā

    194. චතුත්‌ථෙ පණ්‌ඩිතො මඤ්‌ඤෙති එත්‌ථ මඤ්‌ඤෙති ඉදං ‘‘මඤ්‌ඤතී’’ති ඉමිනා සමානත්‌ථං නිපාතපදං. තස්‌ස ඉති-සද්‌දං ආනෙත්‌වා අත්‌ථං දස්‌සෙන්‌තො ‘‘පණ්‌ඩිතොති මඤ්‌ඤතී’’ති ආහ. අනුමතිපුච්‌ඡාවසෙන චෙතං වුත්‌තං. තෙනෙවාහ ‘‘උදාහු නො’’ති. ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤති භවං පිඞ්‌ගියානී සමණස්‌ස ගොතමස්‌ස පඤ්‌ඤාවෙය්‍යත්‌තිය’’න්‌ති වුත්‌තමෙවත්‌ථං පුන ගණ්‌හන්‌තො ‘‘පණ්‌ඩිතො මඤ්‌ඤෙ’’ති ආහ, තස්‌මා වුත්‌තං ‘‘භවං පිඞ්‌ගියානී සමණං ගොතමං පණ්‌ඩිතොති මඤ්‌ඤති උදාහු නො’’ති, යථා තෙ ඛමෙය්‍ය, තථා නං කථෙහීති අධිප්‌පායො. අහං කො නාම, මම අවිසයො එසොති දස්‌සෙති. කො චාති හෙතුනිස්‌සක්‌කෙ පච්‌චත්‌තවචනන්‌ති ආහ ‘‘කුතො චා’’ති. තථා චාහ ‘‘කෙන කාරණෙන ජානිස්‌සාමී’’ති, යෙන කාරණෙන සමණස්‌ස ගොතමස්‌ස පඤ්‌ඤාවෙය්‍යත්‌තියං ජානෙය්‍යං , තං කාරණං මයි නත්‌ථීති අධිප්‌පායො. බුද්‌ධොයෙව භවෙය්‍ය අබුද්‌ධස්‌ස සබ්‌බථා බුද්‌ධඤාණානුභාවං ජානිතුං අසක්‌කුණෙය්‍යත්‌තාති. වුත්‌තඤ්‌හෙතං – ‘‘අප්‌පමත්‌තකං පනෙතං, භික්‌ඛවෙ, ඔරමත්‌තකං සීලමත්‌තකං, යෙන පුථුජ්‌ජනො තථාගතස්‌ස වණ්‌ණං වදමානො වදෙය්‍ය (දී. නි. 1.7). අත්‌ථි, භික්‌ඛවෙ, අඤ්‌ඤෙව ධම්‌මා ගම්‌භීරා දුද්‌දසා දුරනුබොධා…පෙ.… යෙහි තථාගතස්‌ස යථාභූතං වණ්‌ණං සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍යා’’ති (දී. නි. 1.28) ච. එත්‌ථාති ‘‘සොපි නූනස්‌ස තාදිසො’’ති එතස්‌මිං පදෙ.

    194. Catutthe paṇḍito maññeti ettha maññeti idaṃ ‘‘maññatī’’ti iminā samānatthaṃ nipātapadaṃ. Tassa iti-saddaṃ ānetvā atthaṃ dassento ‘‘paṇḍitoti maññatī’’ti āha. Anumatipucchāvasena cetaṃ vuttaṃ. Tenevāha ‘‘udāhu no’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññati bhavaṃ piṅgiyānī samaṇassa gotamassa paññāveyyattiya’’nti vuttamevatthaṃ puna gaṇhanto ‘‘paṇḍito maññe’’ti āha, tasmā vuttaṃ ‘‘bhavaṃ piṅgiyānī samaṇaṃ gotamaṃ paṇḍitoti maññati udāhu no’’ti, yathā te khameyya, tathā naṃ kathehīti adhippāyo. Ahaṃ ko nāma, mama avisayo esoti dasseti. Ko cāti hetunissakke paccattavacananti āha ‘‘kuto cā’’ti. Tathā cāha ‘‘kena kāraṇena jānissāmī’’ti, yena kāraṇena samaṇassa gotamassa paññāveyyattiyaṃ jāneyyaṃ , taṃ kāraṇaṃ mayi natthīti adhippāyo. Buddhoyeva bhaveyya abuddhassa sabbathā buddhañāṇānubhāvaṃ jānituṃ asakkuṇeyyattāti. Vuttañhetaṃ – ‘‘appamattakaṃ panetaṃ, bhikkhave, oramattakaṃ sīlamattakaṃ, yena puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya (dī. ni. 1.7). Atthi, bhikkhave, aññeva dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā…pe… yehi tathāgatassa yathābhūtaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamāno vadeyyā’’ti (dī. ni. 1.28) ca. Etthāti ‘‘sopi nūnassa tādiso’’ti etasmiṃ pade.

    පසත්‌ථප්‌පසත්‌ථොති පසත්‌ථෙහි පාසංසෙහි අත්‌තනො ගුණෙහෙව සො පසත්‌ථො, න තස්‌ස කිත්‌තිනා, පසංසාසභාවෙනෙව පාසංසොති අත්‌ථො. තෙනාහ ‘‘සබ්‌බගුණාන’’න්‌තිආදි. මණිරතනන්‌ති චක්‌කවත්‌තිනො මණිරතනං.

    Pasatthappasatthoti pasatthehi pāsaṃsehi attano guṇeheva so pasattho, na tassa kittinā, pasaṃsāsabhāveneva pāsaṃsoti attho. Tenāha ‘‘sabbaguṇāna’’ntiādi. Maṇiratananti cakkavattino maṇiratanaṃ.

    සදෙවකෙ පාසංසානම්‌පි පාසංසොති දස්‌සෙතුං ‘‘පසත්‌ථෙහි වා’’ති දුතියවිකප්‌පො ගහිතො. අරණීයතො අත්‌ථො, සො එව වසතීති වසොති අත්‌ථවසො. තස්‌ස තස්‌ස පයොගස්‌ස ආනිසංසභූතං ඵලන්‌ති ආහ ‘‘අත්‌ථවසන්‌ති අත්‌ථානිසංස’’න්‌ති. අත්‌ථො වා ඵලං තදධීනවුත්‌තිතාය වසො එතස්‌සාති අත්‌ථවසො, කාරණං.

    Sadevake pāsaṃsānampi pāsaṃsoti dassetuṃ ‘‘pasatthehi vā’’ti dutiyavikappo gahito. Araṇīyato attho, so eva vasatīti vasoti atthavaso. Tassa tassa payogassa ānisaṃsabhūtaṃ phalanti āha ‘‘atthavasanti atthānisaṃsa’’nti. Attho vā phalaṃ tadadhīnavuttitāya vaso etassāti atthavaso, kāraṇaṃ.

    ඛුද්‌දකමධූති ඛුද්‌දකමක්‌ඛිකාහි කතදණ්‌ඩකමධු. අනෙළකන්‌ති නිද්‌දොසං අපගතමක්‌ඛිකණ්‌ඩකං.

    Khuddakamadhūti khuddakamakkhikāhi katadaṇḍakamadhu. Aneḷakanti niddosaṃ apagatamakkhikaṇḍakaṃ.

    උදාහරීයති උබ්‌බෙගපීතිවසෙනාති උදානං, තථා වා උදාහරණං උදානං. තෙනාහ ‘‘උදාහාරං උදාහරී’’ති. යථා පන තං වචනං උදානන්‌ති වුච්‌චති, තං දස්‌සෙතුං ‘‘යථා හී’’තිආදි වුත්‌තං. සෙසං සුවිඤ්‌ඤෙය්‍යමෙව.

    Udāharīyati ubbegapītivasenāti udānaṃ, tathā vā udāharaṇaṃ udānaṃ. Tenāha ‘‘udāhāraṃ udāharī’’ti. Yathā pana taṃ vacanaṃ udānanti vuccati, taṃ dassetuṃ ‘‘yathā hī’’tiādi vuttaṃ. Sesaṃ suviññeyyameva.

    කාරණපාලීසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Kāraṇapālīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 4. කාරණපාලීසුත්‌තං • 4. Kāraṇapālīsuttaṃ

    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 4. කාරණපාලීසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Kāraṇapālīsuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact