Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්‌ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya

    7. කුක්‌කුරවතිකසුත්‌තං

    7. Kukkuravatikasuttaṃ

    78. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා කොලියෙසු විහරති හලිද්‌දවසනං නාම කොලියානං නිගමො. අථ ඛො පුණ්‌ණො ච කොලියපුත්‌තො ගොවතිකො අචෙලො ච සෙනියො කුක්‌කුරවතිකො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු; උපසඞ්‌කමිත්‌වා පුණ්‌ණො කොලියපුත්‌තො ගොවතිකො භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. අචෙලො පන සෙනියො කුක්‌කුරවතිකො භගවතා සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා කුක්‌කුරොව පලිකුජ්‌ජිත්‌වා 1 එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො පුණ්‌ණො කොලියපුත්‌තො ගොවතිකො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අයං , භන්‌තෙ, අචෙලො සෙනියො කුක්‌කුරවතිකො දුක්‌කරකාරකො ඡමානික්‌ඛිත්‌තං භොජනං භුඤ්‌ජති. තස්‌ස තං කුක්‌කුරවතං දීඝරත්‌තං සමත්‌තං සමාදින්‌නං. තස්‌ස කා ගති, කො අභිසම්‌පරායො’’ති? ‘‘අලං, පුණ්‌ණ, තිට්‌ඨතෙතං; මා මං එතං පුච්‌ඡී’’ති. දුතියම්‌පි ඛො පුණ්‌ණො කොලියපුත්‌තො ගොවතිකො…පෙ.… තතියම්‌පි ඛො පුණ්‌ණො කොලියපුත්‌තො ගොවතිකො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අයං, භන්‌තෙ, අචෙලො සෙනියො කුක්‌කුරවතිකො දුක්‌කරකාරකො ඡමානික්‌ඛිත්‌තං භොජනං භුඤ්‌ජති. තස්‌ස තං කුක්‌කුරවතං දීඝරත්‌තං සමත්‌තං සමාදින්‌නං. තස්‌ස කා ගති, කො අභිසම්‌පරායො’’ති?

    78. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā koliyesu viharati haliddavasanaṃ nāma koliyānaṃ nigamo. Atha kho puṇṇo ca koliyaputto govatiko acelo ca seniyo kukkuravatiko yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Acelo pana seniyo kukkuravatiko bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā kukkurova palikujjitvā 2 ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ , bhante, acelo seniyo kukkuravatiko dukkarakārako chamānikkhittaṃ bhojanaṃ bhuñjati. Tassa taṃ kukkuravataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti? ‘‘Alaṃ, puṇṇa, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. Dutiyampi kho puṇṇo koliyaputto govatiko…pe… tatiyampi kho puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, bhante, acelo seniyo kukkuravatiko dukkarakārako chamānikkhittaṃ bhojanaṃ bhuñjati. Tassa taṃ kukkuravataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti?

    79. ‘‘අද්‌ධා ඛො තෙ අහං, පුණ්‌ණ, න ලභාමි. අලං, පුණ්‌ණ, තිට්‌ඨතෙතං; මා මං එතං පුච්‌ඡීති; අපි ච ත්‍යාහං බ්‍යාකරිස්‌සාමි. ඉධ, පුණ්‌ණ, එකච්‌චො කුක්‌කුරවතං භාවෙති පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං, කුක්‌කුරසීලං භාවෙති පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං, කුක්‌කුරචිත්‌තං භාවෙති පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං , කුක්‌කුරාකප්‌පං භාවෙති පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං. සො කුක්‌කුරවතං භාවෙත්‌වා පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං, කුක්‌කුරසීලං භාවෙත්‌වා පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං, කුක්‌කුරචිත්‌තං භාවෙත්‌වා පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං, කුක්‌කුරාකප්‌පං භාවෙත්‌වා පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා කුක්‌කුරානං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. සචෙ ඛො පනස්‌ස එවංදිට්‌ඨි හොති – ‘ඉමිනාහං සීලෙන වා වතෙන වා තපෙන වා බ්‍රහ්‌මචරියෙන වා දෙවො වා භවිස්‌සාමි දෙවඤ්‌ඤතරො වා’ති, සාස්‌ස 3 හොති මිච්‌ඡාදිට්‌ඨි. මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිස්‌ස 4 ඛො අහං, පුණ්‌ණ, ද්‌වින්‌නං ගතීනං අඤ්‌ඤතරං ගතිං වදාමි – නිරයං වා තිරච්‌ඡානයොනිං වා. ඉති ඛො, පුණ්‌ණ, සම්‌පජ්‌ජමානං කුක්‌කුරවතං කුක්‌කුරානං සහබ්‍යතං උපනෙති, විපජ්‌ජමානං නිරය’’න්‌ති. එවං වුත්‌තෙ, අචෙලො සෙනියො කුක්‌කුරවතිකො පරොදි, අස්‌සූනි පවත්‌තෙසි.

    79. ‘‘Addhā kho te ahaṃ, puṇṇa, na labhāmi. Alaṃ, puṇṇa, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchīti; api ca tyāhaṃ byākarissāmi. Idha, puṇṇa, ekacco kukkuravataṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkurasīlaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkuracittaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ , kukkurākappaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ. So kukkuravataṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkurasīlaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkuracittaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, kukkurākappaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā kukkurānaṃ sahabyataṃ upapajjati. Sace kho panassa evaṃdiṭṭhi hoti – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti, sāssa 5 hoti micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhissa 6 kho ahaṃ, puṇṇa, dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ vadāmi – nirayaṃ vā tiracchānayoniṃ vā. Iti kho, puṇṇa, sampajjamānaṃ kukkuravataṃ kukkurānaṃ sahabyataṃ upaneti, vipajjamānaṃ niraya’’nti. Evaṃ vutte, acelo seniyo kukkuravatiko parodi, assūni pavattesi.

    අථ ඛො භගවා පුණ්‌ණං කොලියපුත්‌තං ගොවතිකං එතදවොච – ‘‘එතං ඛො තෙ අහං, පුණ්‌ණ, නාලත්‌ථං. අලං, පුණ්‌ණ, තිට්‌ඨතෙතං; මා මං එතං පුච්‌ඡී’’ති. ‘‘නාහං, භන්‌තෙ, එතං රොදාමි යං මං භගවා එවමාහ; අපි ච මෙ ඉදං, භන්‌තෙ, කුක්‌කුරවතං දීඝරත්‌තං සමත්‌තං සමාදින්‌නං. අයං, භන්‌තෙ, පුණ්‌ණො කොලියපුත්‌තො ගොවතිකො. තස්‌ස තං ගොවතං දීඝරත්‌තං සමත්‌තං සමාදින්‌නං. තස්‌ස කා ගති, කො අභිසම්‌පරායො’’ති? ‘‘අලං, සෙනිය, තිට්‌ඨතෙතං; මා මං එතං පුච්‌ඡී’’ති. දුතියම්‌පි ඛො අචෙලො සෙනියො…පෙ.… තතියම්‌පි ඛො අචෙලො සෙනියො කුක්‌කුරවතිකො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අයං, භන්‌තෙ, පුණ්‌ණො කොලියපුත්‌තො ගොවතිකො. තස්‌ස තං ගොවතං දීඝරත්‌තං සමත්‌තං සමාදින්‌නං. තස්‌ස කා ගති, කො අභිසම්‌පරායො’’ති?

    Atha kho bhagavā puṇṇaṃ koliyaputtaṃ govatikaṃ etadavoca – ‘‘etaṃ kho te ahaṃ, puṇṇa, nālatthaṃ. Alaṃ, puṇṇa, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. ‘‘Nāhaṃ, bhante, etaṃ rodāmi yaṃ maṃ bhagavā evamāha; api ca me idaṃ, bhante, kukkuravataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Ayaṃ, bhante, puṇṇo koliyaputto govatiko. Tassa taṃ govataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti? ‘‘Alaṃ, seniya, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. Dutiyampi kho acelo seniyo…pe… tatiyampi kho acelo seniyo kukkuravatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, bhante, puṇṇo koliyaputto govatiko. Tassa taṃ govataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti?

    80. ‘‘අද්‌ධා ඛො තෙ අහං, සෙනිය, න ලභාමි. අලං, සෙනිය, තිට්‌ඨතෙතං; මා මං එතං පුච්‌ඡීති; අපි ච ත්‍යාහං බ්‍යාකරිස්‌සාමි. ඉධ, සෙනිය, එකච්‌චො ගොවතං භාවෙති පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං, ගොසීලං භාවෙති පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං, ගොචිත්‌තං භාවෙති පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං, ගවාකප්‌පං 7 භාවෙති පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං. සො ගොවතං භාවෙත්‌වා පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං, ගොසීලං භාවෙත්‌වා පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං, ගොචිත්‌තං භාවෙත්‌වා පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං, ගවාකප්‌පං භාවෙත්‌වා පරිපුණ්‌ණං අබ්‌බොකිණ්‌ණං කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා ගුන්‌නං සහබ්‍යතං උපපජ්‌ජති. සචෙ ඛො පනස්‌ස එවංදිට්‌ඨි හොති – ‘ඉමිනාහං සීලෙන වා වතෙන වා තපෙන වා බ්‍රහ්‌මචරියෙන වා දෙවො වා භවිස්‌සාමි දෙවඤ්‌ඤතරො වා’ති , සාස්‌ස හොති මිච්‌ඡාදිට්‌ඨි. මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිස්‌ස ඛො අහං, සෙනිය, ද්‌වින්‌නං ගතීනං අඤ්‌ඤතරං ගතිං වදාමි – නිරයං වා තිරච්‌ඡානයොනිං වා. ඉති ඛො, සෙනිය, සම්‌පජ්‌ජමානං ගොවතං ගුන්‌නං සහබ්‍යතං උපනෙති, විපජ්‌ජමානං නිරය’’න්‌ති. එවං වුත්‌තෙ, පුණ්‌ණො කොලියපුත්‌තො ගොවතිකො පරොදි, අස්‌සූනි පවත්‌තෙසි.

    80. ‘‘Addhā kho te ahaṃ, seniya, na labhāmi. Alaṃ, seniya, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchīti; api ca tyāhaṃ byākarissāmi. Idha, seniya, ekacco govataṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gosīlaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gocittaṃ bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gavākappaṃ 8 bhāveti paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ. So govataṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gosīlaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gocittaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ, gavākappaṃ bhāvetvā paripuṇṇaṃ abbokiṇṇaṃ kāyassa bhedā paraṃ maraṇā gunnaṃ sahabyataṃ upapajjati. Sace kho panassa evaṃdiṭṭhi hoti – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti , sāssa hoti micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhissa kho ahaṃ, seniya, dvinnaṃ gatīnaṃ aññataraṃ gatiṃ vadāmi – nirayaṃ vā tiracchānayoniṃ vā. Iti kho, seniya, sampajjamānaṃ govataṃ gunnaṃ sahabyataṃ upaneti, vipajjamānaṃ niraya’’nti. Evaṃ vutte, puṇṇo koliyaputto govatiko parodi, assūni pavattesi.

    අථ ඛො භගවා අචෙලං සෙනියං කුක්‌කුරවතිකං එතදවොච – ‘‘එතං ඛො තෙ අහං, සෙනිය , නාලත්‌ථං. අලං, සෙනිය, තිට්‌ඨතෙතං; මා මං එතං පුච්‌ඡී’’ති. ‘‘නාහං, භන්‌තෙ, එතං රොදාමි යං මං භගවා එවමාහ; අපි ච මෙ ඉදං, භන්‌තෙ, ගොවතං දීඝරත්‌තං සමත්‌තං සමාදින්‌නං. එවං පසන්‌නො අහං, භන්‌තෙ, භගවති; පහොති භගවා තථා ධම්‌මං දෙසෙතුං යථා අහං චෙවිමං ගොවතං පජහෙය්‍යං, අයඤ්‌චෙව අචෙලො සෙනියො කුක්‌කුරවතිකො තං කුක්‌කුරවතං පජහෙය්‍යා’’ති. ‘‘තෙන හි, පුණ්‌ණ, සුණාහි, සාධුකං මනසි කරොහි, භාසිස්‌සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො පුණ්‌ණො කොලියපුත්‌තො ගොවතිකො භගවතො පච්‌චස්‌සොසි. භගවා එතදවොච –

    Atha kho bhagavā acelaṃ seniyaṃ kukkuravatikaṃ etadavoca – ‘‘etaṃ kho te ahaṃ, seniya , nālatthaṃ. Alaṃ, seniya, tiṭṭhatetaṃ; mā maṃ etaṃ pucchī’’ti. ‘‘Nāhaṃ, bhante, etaṃ rodāmi yaṃ maṃ bhagavā evamāha; api ca me idaṃ, bhante, govataṃ dīgharattaṃ samattaṃ samādinnaṃ. Evaṃ pasanno ahaṃ, bhante, bhagavati; pahoti bhagavā tathā dhammaṃ desetuṃ yathā ahaṃ cevimaṃ govataṃ pajaheyyaṃ, ayañceva acelo seniyo kukkuravatiko taṃ kukkuravataṃ pajaheyyā’’ti. ‘‘Tena hi, puṇṇa, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –

    81. ‘‘චත්‌තාරිමානි, පුණ්‌ණ, කම්‌මානි මයා සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වා පවෙදිතානි. කතමානි චත්‌තාරි? අත්‌ථි, පුණ්‌ණ, කම්‌මං කණ්‌හං කණ්‌හවිපාකං; අත්‌ථි, පුණ්‌ණ, කම්‌මං සුක්‌කං සුක්‌කවිපාකං; අත්‌ථි, පුණ්‌ණ, කම්‌මං කණ්‌හසුක්‌කං කණ්‌හසුක්‌කවිපාකං; අත්‌ථි, පුණ්‌ණ, කම්‌මං අකණ්‌හං අසුක්‌කං අකණ්‌හඅසුක්‌කවිපාකං, කම්‌මක්‌ඛයාය සංවත්‌තති .

    81. ‘‘Cattārimāni, puṇṇa, kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditāni. Katamāni cattāri? Atthi, puṇṇa, kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ; atthi, puṇṇa, kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ; atthi, puṇṇa, kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ; atthi, puṇṇa, kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ, kammakkhayāya saṃvattati .

    ‘‘කතමඤ්‌ච, පුණ්‌ණ, කම්‌මං කණ්‌හං කණ්‌හවිපාකං? ඉධ, පුණ්‌ණ, එකච්‌චො සබ්‍යාබජ්‌ඣං 9 කායසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරොති, සබ්‍යාබජ්‌ඣං වචීසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරොති, සබ්‍යාබජ්‌ඣං මනොසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරොති. සො සබ්‍යාබජ්‌ඣං කායසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරිත්‌වා, සබ්‍යාබජ්‌ඣං වචීසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරිත්‌වා, සබ්‍යාබජ්‌ඣං මනොසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරිත්‌වා, සබ්‍යාබජ්‌ඣං ලොකං උපපජ්‌ජති. තමෙනං සබ්‍යාබජ්‌ඣං ලොකං උපපන්‌නං සමානං සබ්‍යාබජ්‌ඣා ඵස්‌සා ඵුසන්‌ති. සො සබ්‍යාබජ්‌ඣෙහි ඵස්‌සෙහි ඵුට්‌ඨො සමානො සබ්‍යාබජ්‌ඣං වෙදනං වෙදෙති එකන්‌තදුක්‌ඛං, සෙය්‍යථාපි සත්‌තා නෙරයිකා . ඉති ඛො, පුණ්‌ණ, භූතා භූතස්‌ස උපපත්‌ති හොති; යං කරොති තෙන උපපජ්‌ජති, උපපන්‌නමෙනං ඵස්‌සා ඵුසන්‌ති. එවංපාහං, පුණ්‌ණ, ‘කම්‌මදායාදා සත්‌තා’ති වදාමි. ඉදං වුච්‌චති, පුණ්‌ණ, කම්‌මං කණ්‌හං කණ්‌හවිපාකං.

    ‘‘Katamañca, puṇṇa, kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ? Idha, puṇṇa, ekacco sabyābajjhaṃ 10 kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti. So sabyābajjhaṃ kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhaṃ lokaṃ upapajjati. Tamenaṃ sabyābajjhaṃ lokaṃ upapannaṃ samānaṃ sabyābajjhā phassā phusanti. So sabyābajjhehi phassehi phuṭṭho samāno sabyābajjhaṃ vedanaṃ vedeti ekantadukkhaṃ, seyyathāpi sattā nerayikā . Iti kho, puṇṇa, bhūtā bhūtassa upapatti hoti; yaṃ karoti tena upapajjati, upapannamenaṃ phassā phusanti. Evaṃpāhaṃ, puṇṇa, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi. Idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ.

    ‘‘කතමඤ්‌ච, පුණ්‌ණ, කම්‌මං සුක්‌කං සුක්‌කවිපාකං? ඉධ, පුණ්‌ණ, එකච්‌චො අබ්‍යාබජ්‌ඣං කායසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරොති, අබ්‍යාබජ්‌ඣං වචීසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරොති, අබ්‍යාබජ්‌ඣං මනොසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරොති. සො අබ්‍යාබජ්‌ඣං කායසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරිත්‌වා, අබ්‍යාබජ්‌ඣං වචීසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරිත්‌වා, අබ්‍යාබජ්‌ඣං මනොසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරිත්‌වා අබ්‍යාබජ්‌ඣං ලොකං උපපජ්‌ජති. තමෙනං අබ්‍යාබජ්‌ඣං ලොකං උපපන්‌නං සමානං අබ්‍යාබජ්‌ඣා ඵස්‌සා ඵුසන්‌ති. සො අබ්‍යාබජ්‌ඣෙහි ඵස්‌සෙහි ඵුට්‌ඨො සමානො අබ්‍යාබජ්‌ඣං වෙදනං වෙදෙති එකන්‌තසුඛං, සෙය්‍යථාපි දෙවා සුභකිණ්‌හා. ඉති ඛො , පුණ්‌ණ, භූතා භූතස්‌ස උපපත්‌ති හොති; යං කරොති තෙන උපපජ්‌ජති, උපපන්‌නමෙනං ඵස්‌සා ඵුසන්‌ති. එවංපාහං, පුණ්‌ණ, ‘කම්‌මදායාදා සත්‌තා’ති වදාමි. ඉදං වුච්‌චති, පුණ්‌ණ, කම්‌මං සුක්‌කං සුක්‌කවිපාකං.

    ‘‘Katamañca, puṇṇa, kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ? Idha, puṇṇa, ekacco abyābajjhaṃ kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, abyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, abyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti. So abyābajjhaṃ kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, abyābajjhaṃ vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, abyābajjhaṃ manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā abyābajjhaṃ lokaṃ upapajjati. Tamenaṃ abyābajjhaṃ lokaṃ upapannaṃ samānaṃ abyābajjhā phassā phusanti. So abyābajjhehi phassehi phuṭṭho samāno abyābajjhaṃ vedanaṃ vedeti ekantasukhaṃ, seyyathāpi devā subhakiṇhā. Iti kho , puṇṇa, bhūtā bhūtassa upapatti hoti; yaṃ karoti tena upapajjati, upapannamenaṃ phassā phusanti. Evaṃpāhaṃ, puṇṇa, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi. Idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ.

    ‘‘කතමඤ්‌ච, පුණ්‌ණ, කම්‌මං කණ්‌හසුක්‌කං කණ්‌හසුක්‌කවිපාකං? ඉධ, පුණ්‌ණ, එකච්‌චො සබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි අබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි කායසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරොති, සබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි අබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි වචීසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරොති, සබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි අබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි මනොසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරොති. සො සබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි අබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි කායසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරිත්‌වා, සබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි අබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි වචීසඞ්‌ඛාරං අභිඞ්‌ඛරිත්‌වා, සබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි අබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි මනොසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛරිත්‌වා සබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි අබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි ලොකං උපපජ්‌ජති. තමෙනං සබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි අබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි ලොකං උපපන්‌නං සමානං සබ්‍යාබජ්‌ඣාපි අබ්‍යාබජ්‌ඣාපි ඵස්‌සා ඵුසන්‌ති. සො සබ්‍යාබජ්‌ඣෙහිපි අබ්‍යාබජ්‌ඣෙහිපි ඵස්‌සෙහි ඵුට්‌ඨො සමානො සබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි අබ්‍යාබජ්‌ඣම්‌පි වෙදනං වෙදෙති වොකිණ්‌ණසුඛදුක්‌ඛං, සෙය්‍යථාපි මනුස්‌සා එකච්‌චෙ ච දෙවා එකච්‌චෙ ච විනිපාතිකා. ඉති ඛො, පුණ්‌ණ, භූතා භූතස්‌ස උපපත්‌ති හොති; යං කරොති තෙන උපපජ්‌ජති. උපපන්‌නමෙනං ඵස්‌සා ඵුසන්‌ති. එවංපාහං, පුණ්‌ණ, ‘කම්‌මදායාදා සත්‌තා’ති වදාමි. ඉදං වුච්‌චති, පුණ්‌ණ, කම්‌මං කණ්‌හසුක්‌කං කණ්‌හසුක්‌කවිපාකං.

    ‘‘Katamañca, puṇṇa, kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ? Idha, puṇṇa, ekacco sabyābajjhampi abyābajjhampi kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhampi abyābajjhampi vacīsaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti, sabyābajjhampi abyābajjhampi manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharoti. So sabyābajjhampi abyābajjhampi kāyasaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā, sabyābajjhampi abyābajjhampi vacīsaṅkhāraṃ abhiṅkharitvā, sabyābajjhampi abyābajjhampi manosaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā sabyābajjhampi abyābajjhampi lokaṃ upapajjati. Tamenaṃ sabyābajjhampi abyābajjhampi lokaṃ upapannaṃ samānaṃ sabyābajjhāpi abyābajjhāpi phassā phusanti. So sabyābajjhehipi abyābajjhehipi phassehi phuṭṭho samāno sabyābajjhampi abyābajjhampi vedanaṃ vedeti vokiṇṇasukhadukkhaṃ, seyyathāpi manussā ekacce ca devā ekacce ca vinipātikā. Iti kho, puṇṇa, bhūtā bhūtassa upapatti hoti; yaṃ karoti tena upapajjati. Upapannamenaṃ phassā phusanti. Evaṃpāhaṃ, puṇṇa, ‘kammadāyādā sattā’ti vadāmi. Idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ.

    ‘‘කතමඤ්‌ච , පුණ්‌ණ, කම්‌මං අකණ්‌හං අසුක්‌කං අකණ්‌හඅසුක්‌කවිපාකං, කම්‌මක්‌ඛයාය සංවත්‌තති? තත්‍ර, පුණ්‌ණ, යමිදං කම්‌මං කණ්‌හං කණ්‌හවිපාකං තස්‌ස පහානාය යා චෙතනා, යමිදං 11 කම්‌මං සුක්‌කං සුක්‌කවිපාකං තස්‌ස පහානාය යා චෙතනා, යමිදං 12 කම්‌මං කණ්‌හසුක්‌කං කණ්‌හසුක්‌කවිපාකං තස්‌ස පහානාය යා චෙතනා – ඉදං වුච්‌චති, පුණ්‌ණ, කම්‌මං අකණ්‌හං අසුක්‌කං අකණ්‌හඅසුක්‌කවිපාකං, කම්‌මක්‌ඛයාය සංවත්‌තතීති. ඉමානි ඛො, පුණ්‌ණ, චත්‌තාරි කම්‌මානි මයා සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වා පවෙදිතානී’’ති.

    ‘‘Katamañca , puṇṇa, kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ, kammakkhayāya saṃvattati? Tatra, puṇṇa, yamidaṃ kammaṃ kaṇhaṃ kaṇhavipākaṃ tassa pahānāya yā cetanā, yamidaṃ 13 kammaṃ sukkaṃ sukkavipākaṃ tassa pahānāya yā cetanā, yamidaṃ 14 kammaṃ kaṇhasukkaṃ kaṇhasukkavipākaṃ tassa pahānāya yā cetanā – idaṃ vuccati, puṇṇa, kammaṃ akaṇhaṃ asukkaṃ akaṇhaasukkavipākaṃ, kammakkhayāya saṃvattatīti. Imāni kho, puṇṇa, cattāri kammāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānī’’ti.

    82. එවං වුත්‌තෙ, පුණ්‌ණො කොලියපුත්‌තො ගොවතිකො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භන්‌තෙ, අභික්‌කන්‌තං, භන්‌තෙ! සෙය්‍යථාපි, භන්‌තෙ…පෙ.… උපාසකං මං භගවා ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති. අචෙලො පන සෙනියො කුක්‌කුරවතිකො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භන්‌තෙ, අභික්‌කන්‌තං, භන්‌තෙ! සෙය්‍යථාපි, භන්‌තෙ…පෙ.… පකාසිතො. එසාහං, භන්‌තෙ, භගවන්‌තං සරණං ගච්‌ඡාමි ධම්‌මඤ්‌ච භික්‌ඛුසඞ්‌ඝඤ්‌ච. ලභෙය්‍යාහං, භන්‌තෙ, භගවතො සන්‌තිකෙ පබ්‌බජ්‌ජං, ලභෙය්‍යං උපසම්‌පද’’න්‌ති. ‘‘යො ඛො, සෙනිය , අඤ්‌ඤතිත්‌ථියපුබ්‌බො ඉමස්‌මිං ධම්‌මවිනයෙ ආකඞ්‌ඛති පබ්‌බජ්‌ජං, ආකඞ්‌ඛති උපසම්‌පදං සො චත්‌තාරො මාසෙ පරිවසති. චතුන්‌නං මාසානං අච්‌චයෙන ආරද්‌ධචිත්‌තා භික්‌ඛූ පබ්‌බාජෙන්‌ති, උපසම්‌පාදෙන්‌ති භික්‌ඛුභාවාය. අපි ච මෙත්‌ථ පුග්‌ගලවෙමත්‌තතා විදිතා’’ති.

    82. Evaṃ vutte, puṇṇo koliyaputto govatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante! Seyyathāpi, bhante…pe… upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Acelo pana seniyo kukkuravatiko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante! Seyyathāpi, bhante…pe… pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Labheyyāhaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. ‘‘Yo kho, seniya , aññatitthiyapubbo imasmiṃ dhammavinaye ākaṅkhati pabbajjaṃ, ākaṅkhati upasampadaṃ so cattāro māse parivasati. Catunnaṃ māsānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājenti, upasampādenti bhikkhubhāvāya. Api ca mettha puggalavemattatā viditā’’ti.

    ‘‘සචෙ, භන්‌තෙ, අඤ්‌ඤතිත්‌ථියපුබ්‌බා ඉමස්‌මිං ධම්‌මවිනයෙ ආකඞ්‌ඛන්‌තා පබ්‌බජ්‌ජං ආකඞ්‌ඛන්‌තා උපසම්‌පදං තෙ චත්‌තාරො මාසෙ පරිවසන්‌ති චතුන්‌නං මාසානං අච්‌චයෙන ආරද්‌ධචිත්‌තා භික්‌ඛූ පබ්‌බාජෙන්‌ති උපසම්‌පාදෙන්‌ති භික්‌ඛුභාවාය, අහං චත්‌තාරි වස්‌සානි පරිවසිස්‌සාමි. චතුන්‌නං වස්‌සානං අච්‌චයෙන ආරද්‌ධචිත්‌තා භික්‌ඛූ පබ්‌බාජෙන්‌තු, උපසම්‌පාදෙන්‌තු භික්‌ඛුභාවායා’’ති. අලත්‌ථ ඛො අචෙලො සෙනියො කුක්‌කුරවතිකො භගවතො සන්‌තිකෙ පබ්‌බජ්‌ජං, අලත්‌ථ උපසම්‌පදං. අචිරූපසම්‌පන්‌නො ඛො පනායස්‌මා සෙනියො එකො වූපකට්‌ඨො අප්‌පමත්‌තො ආතාපී පහිතත්‌තො විහරන්‌තො නචිරස්‌සෙව – යස්‌සත්‌ථාය කුලපුත්‌තා සම්‌මදෙව අගාරස්‌මා අනගාරියං පබ්‌බජන්‌ති තදනුත්‌තරං – බ්‍රහ්‌මචරියපරියොසානං දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වා උපසම්‌පජ්‌ජ විහාසි. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්‌මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්‌ථත්‌තායා’ති අබ්‌භඤ්‌ඤාසි. අඤ්‌ඤතරො ඛො පනායස්‌මා සෙනියො අරහතං අහොසීති.

    ‘‘Sace, bhante, aññatitthiyapubbā imasmiṃ dhammavinaye ākaṅkhantā pabbajjaṃ ākaṅkhantā upasampadaṃ te cattāro māse parivasanti catunnaṃ māsānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājenti upasampādenti bhikkhubhāvāya, ahaṃ cattāri vassāni parivasissāmi. Catunnaṃ vassānaṃ accayena āraddhacittā bhikkhū pabbājentu, upasampādentu bhikkhubhāvāyā’’ti. Alattha kho acelo seniyo kukkuravatiko bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirūpasampanno kho panāyasmā seniyo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti abbhaññāsi. Aññataro kho panāyasmā seniyo arahataṃ ahosīti.

    කුක්‌කුරවතිකසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං සත්‌තමං.

    Kukkuravatikasuttaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.







    Footnotes:
    1. පලිකුණ්‌ඨිත්‌වා (ස්‍යා. කං.), පලිගුණ්‌ඨිත්‌වා (ක.)
    2. palikuṇṭhitvā (syā. kaṃ.), paliguṇṭhitvā (ka.)
    3. සායං (ක.)
    4. මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිකස්‌ස (සී.)
    5. sāyaṃ (ka.)
    6. micchādiṭṭhikassa (sī.)
    7. ග්‌වාකප්‌පං (ක.)
    8. gvākappaṃ (ka.)
    9. සබ්‍යාපජ්‌ඣං (සී. ස්‍යා. කං.)
    10. sabyāpajjhaṃ (sī. syā. kaṃ.)
    11. යම්‌පිදං (සී. පී.)
    12. යම්‌පිදං (සී. පී.)
    13. yampidaṃ (sī. pī.)
    14. yampidaṃ (sī. pī.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 7. කුක්‌කුරවතිකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Kukkuravatikasuttavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 7. කුක්‌කුරවතිකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Kukkuravatikasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact