| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๕. มหานามสุตฺตํ
5. Mahānāmasuttaṃ
๒๕. เอกํ สมยํ ภควา สเกฺกสุ วิหรติ กปิลวตฺถุสฺมิํ นิโคฺรธาราเมฯ อถ โข มหานาโม สโกฺก เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสิโนฺน โข มหานาโม สโกฺก ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘กิตฺตาวตา นุ โข, ภเนฺต, อุปาสโก โหตี’’ติ? ‘‘ยโต โข, มหานาม, พุทฺธํ สรณํ คโต โหติ, ธมฺมํ สรณํ คโต โหติ, สงฺฆํ สรณํ คโต โหติ; เอตฺตาวตา โข, มหานาม, อุปาสโก โหตี’’ติฯ
25. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kittāvatā nu kho, bhante, upāsako hotī’’ti? ‘‘Yato kho, mahānāma, buddhaṃ saraṇaṃ gato hoti, dhammaṃ saraṇaṃ gato hoti, saṅghaṃ saraṇaṃ gato hoti; ettāvatā kho, mahānāma, upāsako hotī’’ti.
‘‘กิตฺตาวตา ปน, ภเนฺต, อุปาสโก สีลวา โหตี’’ติ? ‘‘ยโต โข, มหานาม , อุปาสโก ปาณาติปาตา ปฎิวิรโต โหติ, อทินฺนาทานา ปฎิวิรโต โหติ, กาเมสุมิจฺฉาจารา ปฎิวิรโต โหติ, มุสาวาทา ปฎิวิรโต โหติ, สุราเมรยมชฺชปมาทฎฺฐานา ปฎิวิรโต โหติ; เอตฺตาวตา โข, มหานาม, อุปาสโก สีลวา โหตี’’ติฯ
‘‘Kittāvatā pana, bhante, upāsako sīlavā hotī’’ti? ‘‘Yato kho, mahānāma , upāsako pāṇātipātā paṭivirato hoti, adinnādānā paṭivirato hoti, kāmesumicchācārā paṭivirato hoti, musāvādā paṭivirato hoti, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti; ettāvatā kho, mahānāma, upāsako sīlavā hotī’’ti.
‘‘กิตฺตาวตา ปน, ภเนฺต, อุปาสโก อตฺตหิตาย ปฎิปโนฺน โหติ, โน ปรหิตายา’’ติ? ‘‘ยโต โข, มหานาม, อุปาสโก อตฺตนาว สทฺธาสมฺปโนฺน โหติ, โน ปรํ สทฺธาสมฺปทาย สมาทเปติ 1; อตฺตนาว สีลสมฺปโนฺน โหติ, โน ปรํ สีลสมฺปทาย สมาทเปติ; อตฺตนาว จาคสมฺปโนฺน โหติ, โน ปรํ จาคสมฺปทาย สมาทเปติ; อตฺตนาว ภิกฺขูนํ ทสฺสนกาโม โหติ, โน ปรํ ภิกฺขูนํ ทสฺสเน สมาทเปติ; อตฺตนาว สทฺธมฺมํ โสตุกาโม โหติ, โน ปรํ สทฺธมฺมสฺสวเน สมาทเปติ; อตฺตนาว สุตานํ ธมฺมานํ ธารณชาติโก โหติ, โน ปรํ ธมฺมธารณาย สมาทเปติ; อตฺตนาว สุตานํ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขิตา โหติ, โน ปรํ อตฺถูปปริกฺขาย สมาทเปติ; อตฺตนาว อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฎิปโนฺน โหติ, โน ปรํ ธมฺมานุธมฺมปฺปฎิปตฺติยา สมาทเปติฯ เอตฺตาวตา โข, มหานาม, อุปาสโก อตฺตหิตาย ปฎิปโนฺน โหติ, โน ปรหิตายา’’ติฯ
‘‘Kittāvatā pana, bhante, upāsako attahitāya paṭipanno hoti, no parahitāyā’’ti? ‘‘Yato kho, mahānāma, upāsako attanāva saddhāsampanno hoti, no paraṃ saddhāsampadāya samādapeti 2; attanāva sīlasampanno hoti, no paraṃ sīlasampadāya samādapeti; attanāva cāgasampanno hoti, no paraṃ cāgasampadāya samādapeti; attanāva bhikkhūnaṃ dassanakāmo hoti, no paraṃ bhikkhūnaṃ dassane samādapeti; attanāva saddhammaṃ sotukāmo hoti, no paraṃ saddhammassavane samādapeti; attanāva sutānaṃ dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, no paraṃ dhammadhāraṇāya samādapeti; attanāva sutānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhitā hoti, no paraṃ atthūpaparikkhāya samādapeti; attanāva atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammappaṭipanno hoti, no paraṃ dhammānudhammappaṭipattiyā samādapeti. Ettāvatā kho, mahānāma, upāsako attahitāya paṭipanno hoti, no parahitāyā’’ti.
‘‘กิตฺตาวตา ปน, ภเนฺต, อุปาสโก อตฺตหิตาย จ ปฎิปโนฺน โหติ ปรหิตาย จา’’ติ? ‘‘ยโต โข, มหานาม, อุปาสโก อตฺตนา จ สทฺธาสมฺปโนฺน โหติ, ปรญฺจ สทฺธาสมฺปทาย สมาทเปติ; อตฺตนา จ สีลสมฺปโนฺน โหติ, ปรญฺจ สีลสมฺปทาย สมาทเปติ; อตฺตนา จ จาคสมฺปโนฺน โหติ, ปรญฺจ จาคสมฺปทาย สมาทเปติ; อตฺตนา จ ภิกฺขูนํ ทสฺสนกาโม โหติ, ปรญฺจ ภิกฺขูนํ ทสฺสเน สมาทเปติ; อตฺตนา จ สทฺธมฺมํ โสตุกาโม โหติ, ปรญฺจ สทฺธมฺมสฺสวเน สมาทเปติ; อตฺตนา จ สุตานํ ธมฺมานํ ธารณชาติโก โหติ, ปรญฺจ ธมฺมธารณาย สมาทเปติ; อตฺตนา จ สุตานํ ธมฺมานํ อตฺถูปปริกฺขิตา โหติ, ปรญฺจ อตฺถูปปริกฺขาย สมาทเปติ, อตฺตนา จ อตฺถมญฺญาย ธมฺมมญฺญาย ธมฺมานุธมฺมปฺปฎิปโนฺน โหติ, ปรญฺจ ธมฺมานุธมฺมปฺปฎิปตฺติยา สมาทเปติฯ เอตฺตาวตา โข, มหานาม, อุปาสโก อตฺตหิตาย จ ปฎิปโนฺน โหติ ปรหิตาย จา’’ติฯ ปญฺจมํฯ
‘‘Kittāvatā pana, bhante, upāsako attahitāya ca paṭipanno hoti parahitāya cā’’ti? ‘‘Yato kho, mahānāma, upāsako attanā ca saddhāsampanno hoti, parañca saddhāsampadāya samādapeti; attanā ca sīlasampanno hoti, parañca sīlasampadāya samādapeti; attanā ca cāgasampanno hoti, parañca cāgasampadāya samādapeti; attanā ca bhikkhūnaṃ dassanakāmo hoti, parañca bhikkhūnaṃ dassane samādapeti; attanā ca saddhammaṃ sotukāmo hoti, parañca saddhammassavane samādapeti; attanā ca sutānaṃ dhammānaṃ dhāraṇajātiko hoti, parañca dhammadhāraṇāya samādapeti; attanā ca sutānaṃ dhammānaṃ atthūpaparikkhitā hoti, parañca atthūpaparikkhāya samādapeti, attanā ca atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammappaṭipanno hoti, parañca dhammānudhammappaṭipattiyā samādapeti. Ettāvatā kho, mahānāma, upāsako attahitāya ca paṭipanno hoti parahitāya cā’’ti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๕-๖. มหานามสุตฺตาทิวณฺณนา • 5-6. Mahānāmasuttādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๑-๗. ปฐมอุคฺคสุตฺตาทิวณฺณนา • 1-7. Paṭhamauggasuttādivaṇṇanā
