| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၉. နာဂသုတ္တံ
9. Nāgasuttaṃ
၂၃၁. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ တေန ခော ပန သမယေန အညတရော နဝော ဘိက္ခု အတိဝေလံ ကုလာနိ ဥပသင္ကမတိ။ တမေနံ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘မာယသ္မာ အတိဝေလံ ကုလာနိ ဥပသင္ကမီ’’တိ။ သော ဘိက္ခု ဘိက္ခူဟိ ဝုစ္စမာနော ဧဝမာဟ – ‘‘ဣမေ ဟိ နာမ ထေရာ ဘိက္ခူ ကုလာနိ ဥပသင္ကမိတဗ္ဗံ မညိသ္သန္တိ, ကိမင္ဂံ 1 ပနာဟ’’န္တိ?
231. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena aññataro navo bhikkhu ativelaṃ kulāni upasaṅkamati. Tamenaṃ bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘māyasmā ativelaṃ kulāni upasaṅkamī’’ti. So bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno evamāha – ‘‘ime hi nāma therā bhikkhū kulāni upasaṅkamitabbaṃ maññissanti, kimaṅgaṃ 2 panāha’’nti?
အထ ခော သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိံသု; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘ဣဓ, ဘန္တေ, အညတရော နဝော ဘိက္ခု အတိဝေလံ ကုလာနိ ဥပသင္ကမတိ။ တမေနံ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘မာယသ္မာ အတိဝေလံ ကုလာနိ ဥပသင္ကမီ’တိ။ သော ဘိက္ခု ဘိက္ခူဟိ ဝုစ္စမာနော ဧဝမာဟ – ‘ဣမေ ဟိ နာမ ထေရာ ဘိက္ခူ ကုလာနိ ဥပသင္ကမိတဗ္ဗံ မညိသ္သန္တိ, ကိမင္ဂံ ပနာဟ’’’န္တိ။
Atha kho sambahulā bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha, bhante, aññataro navo bhikkhu ativelaṃ kulāni upasaṅkamati. Tamenaṃ bhikkhū evamāhaṃsu – ‘māyasmā ativelaṃ kulāni upasaṅkamī’ti. So bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno evamāha – ‘ime hi nāma therā bhikkhū kulāni upasaṅkamitabbaṃ maññissanti, kimaṅgaṃ panāha’’’nti.
‘‘ဘူတပုဗ္ဗံ , ဘိက္ခဝေ, အရညာယတနေ မဟာသရသီ။ တံ နာဂာ ဥပနိသ္သာယ ဝိဟရန္တိ။ တေ တံ သရသိံ ဩဂာဟေတ္ဝာ သောဏ္ဍာယ ဘိသမုဠာလံ အဗ္ဗုဟေတ္ဝာ 3 သုဝိက္ခာလိတံ ဝိက္ခာလေတ္ဝာ အကဒ္ဒမံ သင္ခာဒိတ္ဝာ 4 အဇ္ဈောဟရန္တိ။ တေသံ တံ ဝဏ္ဏာယ စေဝ ဟောတိ ဗလာယ စ, န စ တတောနိဒာနံ မရဏံ ဝာ နိဂစ္ဆန္တိ မရဏမတ္တံ ဝာ ဒုက္ခံ။ တေသံယေဝ ခော ပန, ဘိက္ခဝေ, မဟာနာဂာနံ အနုသိက္ခမာနာ တရုဏာ ဘိင္ကစ္ဆာပာ တံ သရသိံ ဩဂာဟေတ္ဝာ သောဏ္ဍာယ ဘိသမုဠာလံ အဗ္ဗုဟေတ္ဝာ န သုဝိက္ခာလိတံ ဝိက္ခာလေတ္ဝာ သကဒ္ဒမံ အသင္ခာဒိတ္ဝာ အဇ္ဈောဟရန္တိ။ တေသံ တံ နေဝ ဝဏ္ဏာယ ဟောတိ န ဗလာယ။ တတောနိဒာနံ မရဏံ ဝာ နိဂစ္ဆန္တိ မရဏမတ္တံ ဝာ ဒုက္ခံ။
‘‘Bhūtapubbaṃ , bhikkhave, araññāyatane mahāsarasī. Taṃ nāgā upanissāya viharanti. Te taṃ sarasiṃ ogāhetvā soṇḍāya bhisamuḷālaṃ abbuhetvā 5 suvikkhālitaṃ vikkhāletvā akaddamaṃ saṅkhāditvā 6 ajjhoharanti. Tesaṃ taṃ vaṇṇāya ceva hoti balāya ca, na ca tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchanti maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Tesaṃyeva kho pana, bhikkhave, mahānāgānaṃ anusikkhamānā taruṇā bhiṅkacchāpā taṃ sarasiṃ ogāhetvā soṇḍāya bhisamuḷālaṃ abbuhetvā na suvikkhālitaṃ vikkhāletvā sakaddamaṃ asaṅkhāditvā ajjhoharanti. Tesaṃ taṃ neva vaṇṇāya hoti na balāya. Tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchanti maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ.
‘‘ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဣဓ ထေရာ ဘိက္ခူ ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ဂာမံ ဝာ နိဂမံ ဝာ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသန္တိ။ တေ တတ္ထ ဓမ္မံ ဘာသန္တိ။ တေသံ ဂိဟီ ပသန္နာကာရံ ကရောန္တိ။ တေ တံ လာဘံ အဂဓိတာ အမုစ္ဆိတာ အနဇ္ဈောပန္နာ 7 အာဒီနဝဒသ္သာဝိနော နိသ္သရဏပညာ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ တေသံ တံ ဝဏ္ဏာယ စေဝ ဟောတိ ဗလာယ စ, န စ တတောနိဒာနံ မရဏံ ဝာ နိဂစ္ဆန္တိ မရဏမတ္တံ ဝာ ဒုက္ခံ။ တေသံယေဝ ခော ပန, ဘိက္ခဝေ, ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ အနုသိက္ခမာနာ နဝာ ဘိက္ခူ ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ဂာမံ ဝာ နိဂမံ ဝာ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသန္တိ။ တေ တတ္ထ ဓမ္မံ ဘာသန္တိ။ တေသံ ဂိဟီ ပသန္နာကာရံ ကရောန္တိ။ တေ တံ လာဘံ ဂဓိတာ မုစ္ဆိတာ အဇ္ဈောပန္နာ အနာဒီနဝဒသ္သာဝိနော အနိသ္သရဏပညာ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ တေသံ တံ နေဝ ဝဏ္ဏာယ ဟောတိ န ဗလာယ, တေ တတောနိဒာနံ မရဏံ ဝာ နိဂစ္ဆန္တိ မရဏမတ္တံ ဝာ ဒုက္ခံ။ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ သိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘အဂဓိတာ အမုစ္ဆိတာ အနဇ္ဈောပန္နာ အာဒီနဝဒသ္သာဝိနော နိသ္သရဏပညာ တံ လာဘံ ပရိဘုဉ္ဇိသ္သာမာ’တိ။ ဧဝဉ္ဟိ ဝော, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗ’’န္တိ ။ နဝမံ။
‘‘Evameva kho, bhikkhave, idha therā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisanti. Te tattha dhammaṃ bhāsanti. Tesaṃ gihī pasannākāraṃ karonti. Te taṃ lābhaṃ agadhitā amucchitā anajjhopannā 8 ādīnavadassāvino nissaraṇapaññā paribhuñjanti. Tesaṃ taṃ vaṇṇāya ceva hoti balāya ca, na ca tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchanti maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Tesaṃyeva kho pana, bhikkhave, therānaṃ bhikkhūnaṃ anusikkhamānā navā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisanti. Te tattha dhammaṃ bhāsanti. Tesaṃ gihī pasannākāraṃ karonti. Te taṃ lābhaṃ gadhitā mucchitā ajjhopannā anādīnavadassāvino anissaraṇapaññā paribhuñjanti. Tesaṃ taṃ neva vaṇṇāya hoti na balāya, te tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchanti maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Tasmātiha, bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘agadhitā amucchitā anajjhopannā ādīnavadassāvino nissaraṇapaññā taṃ lābhaṃ paribhuñjissāmā’ti. Evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba’’nti . Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၉. နာဂသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 9. Nāgasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၉. နာဂသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 9. Nāgasuttavaṇṇanā
