| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
5. නිවෙසකසුත්‌තවණ්‌ණනා
5. Nivesakasuttavaṇṇanā
76. පඤ්‌චමෙ කිච්‌චකරණීයෙසු සහභාවට්‌ඨෙන අමා හොන්‌තීති අමච්‌චා. ‘‘අයං අජ්‌ඣත්‌තිකො’’ති එවං ජානන්‌ති, ඤායන්‌ති වාති ඤාතී. සස්‌සුසසුරපක්‌ඛිකාති සස්‌සුසසුරා ච තප්‌පක්‌ඛිකො ච සස්‌සුසසුරපක්‌ඛිකා. ලොහිතෙන සම්‌බද්‌ධාති සාලොහිතා. පිතුපක්‌ඛිකා වා ඤාතී, මාතුපක්‌ඛිකා සාලොහිතා. මාතුපිතුපක්‌ඛිකා වා ඤාතී, සස්‌සුසසුරපක්‌ඛිකා සාලොහිතා. අවෙච්‌ච රතනස්‌ස ගුණෙ යාථාවතො ඤත්‌වා පසාදො අවෙච්‌චප්‌පසාදො. සො පන යස්‌මා මග්‌ගෙනාගතත්‌තා කෙනචි අකම්‌පනීයො ච අප්‌පධංසියො ච හොති, තස්‌මා එවං වුත්‌තං ‘‘අචලප්‌පසාදො’’ති. භාවඤ්‌ඤථත්‌තන්‌ති සභාවස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං.
76. Pañcame kiccakaraṇīyesu sahabhāvaṭṭhena amā hontīti amaccā. ‘‘Ayaṃ ajjhattiko’’ti evaṃ jānanti, ñāyanti vāti ñātī. Sassusasurapakkhikāti sassusasurā ca tappakkhiko ca sassusasurapakkhikā. Lohitena sambaddhāti sālohitā. Pitupakkhikā vā ñātī, mātupakkhikā sālohitā. Mātupitupakkhikā vā ñātī, sassusasurapakkhikā sālohitā. Avecca ratanassa guṇe yāthāvato ñatvā pasādo aveccappasādo. So pana yasmā maggenāgatattā kenaci akampanīyo ca appadhaṃsiyo ca hoti, tasmā evaṃ vuttaṃ ‘‘acalappasādo’’ti. Bhāvaññathattanti sabhāvassa aññathattaṃ.
වීසතියා කොට්‌ඨාසෙසූති කෙසාදිමත්‌ථලුඞ්‌ගපරියන්‌තෙසු. ද්‌වාදසසු කොට්‌ඨාසෙසූති පිත්‌තාදිමුත්‌තපරියන්‌තෙසු. චතූසු කොට්‌ඨාසෙසූති ‘‘යෙන ච සන්‌තප්‌පති, යෙන ච ජීරීයති, යෙන ච පරිදය්‌හති, යෙන ච අසිතපීතඛායිතසායිතං සම්‌මා පරිණාමං ගච්‌ඡතී’’ති (ම. නි. 1.304) එවං වුත්‌තෙසු චතූසු කොට්‌ඨාසෙසු. ඡසු කොට්‌ඨාසෙසූති ‘‘උද්‌ධඞ්‌ගමා වාතා, අධොගමා වාතා, කුච්‌ඡිසයා වාතා, කොට්‌ඨාසයා වාතා, අඞ්‌ගමඞ්‌ගානුසාරිනො වාතා, අස්‌සාසො පස්‌සාසො’’ති (ම. නි. 2.305) එවං වුත්‌තෙසු ඡසු කොට්‌ඨාසෙසු. විත්‌ථම්‌භනං සෙසභූතත්‌තයසන්‌ථම්‌භිතතාපාදනං, ‘‘උපකීළන’’න්‌ති එකෙ. සෙසං සුවිඤ්‌ඤෙය්‍යමෙව.
Vīsatiyā koṭṭhāsesūti kesādimatthaluṅgapariyantesu. Dvādasasu koṭṭhāsesūti pittādimuttapariyantesu. Catūsu koṭṭhāsesūti ‘‘yena ca santappati, yena ca jīrīyati, yena ca paridayhati, yena ca asitapītakhāyitasāyitaṃ sammā pariṇāmaṃ gacchatī’’ti (ma. ni. 1.304) evaṃ vuttesu catūsu koṭṭhāsesu. Chasu koṭṭhāsesūti ‘‘uddhaṅgamā vātā, adhogamā vātā, kucchisayā vātā, koṭṭhāsayā vātā, aṅgamaṅgānusārino vātā, assāso passāso’’ti (ma. ni. 2.305) evaṃ vuttesu chasu koṭṭhāsesu. Vitthambhanaṃ sesabhūtattayasanthambhitatāpādanaṃ, ‘‘upakīḷana’’nti eke. Sesaṃ suviññeyyameva.
නිවෙසකසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Nivesakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 5. නිවෙසකසුත්‌තං • 5. Nivesakasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 5. නිවෙසකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 5. Nivesakasuttavaṇṇanā
