| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၄. ပမာဒဝိဟာရီသုတ္တံ
4. Pamādavihārīsuttaṃ
၉၇. ‘‘ပမာဒဝိဟာရိဉ္စ ဝော, ဘိက္ခဝေ, ဒေသေသ္သာမိ အပ္ပမာဒဝိဟာရိဉ္စ။ တံ သုဏာထ။ ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပမာဒဝိဟာရီ ဟောတိ? စက္ခုန္ဒ္ရိယံ အသံဝုတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟရတော စိတ္တံ ဗ္ယာသိဉ္စတိ 1။ စက္ခုဝိညေယ္ယေသု ရူပေသု တသ္သ ဗ္ယာသိတ္တစိတ္တသ္သ ပာမောဇ္ဇံ န ဟောတိ။ ပာမောဇ္ဇေ အသတိ ပီတိ န ဟောတိ။ ပီတိယာ အသတိ ပသ္သဒ္ဓိ န ဟောတိ။ ပသ္သဒ္ဓိယာ အသတိ ဒုက္ခံ ဟောတိ။ ဒုက္ခိနော စိတ္တံ န သမာဓိယတိ။ အသမာဟိတေ စိတ္တေ ဓမ္မာ န ပာတုဘဝန္တိ။ ဓမ္မာနံ အပာတုဘာဝာ ပမာဒဝိဟာရီ တ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။ပေ.။ ဇိဝ္ဟိန္ဒ္ရိယံ အသံဝုတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟရတော စိတ္တံ ဗ္ယာသိဉ္စတိ ဇိဝ္ဟာဝိညေယ္ယေသု ရသေသု, တသ္သ ဗ္ယာသိတ္တစိတ္တသ္သ။ပေ.။ ပမာဒဝိဟာရီ တ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။ပေ.။ မနိန္ဒ္ရိယံ အသံဝုတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟရတော စိတ္တံ ဗ္ယာသိဉ္စတိ မနောဝိညေယ္ယေသု ဓမ္မေသု, တသ္သ ဗ္ယာသိတ္တစိတ္တသ္သ ပာမောဇ္ဇံ န ဟောတိ။ ပာမောဇ္ဇေ အသတိ ပီတိ န ဟောတိ ။ ပီတိယာ အသတိ ပသ္သဒ္ဓိ န ဟောတိ။ ပသ္သဒ္ဓိယာ အသတိ ဒုက္ခံ ဟောတိ။ ဒုက္ခိနော စိတ္တံ န သမာဓိယတိ။ အသမာဟိတေ စိတ္တေ ဓမ္မာ န ပာတုဘဝန္တိ ။ ဓမ္မာနံ အပာတုဘာဝာ ပမာဒဝိဟာရီ တ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပမာဒဝိဟာရီ ဟောတိ။
97. ‘‘Pamādavihāriñca vo, bhikkhave, desessāmi appamādavihāriñca. Taṃ suṇātha. Kathañca, bhikkhave, pamādavihārī hoti? Cakkhundriyaṃ asaṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ byāsiñcati 2. Cakkhuviññeyyesu rūpesu tassa byāsittacittassa pāmojjaṃ na hoti. Pāmojje asati pīti na hoti. Pītiyā asati passaddhi na hoti. Passaddhiyā asati dukkhaṃ hoti. Dukkhino cittaṃ na samādhiyati. Asamāhite citte dhammā na pātubhavanti. Dhammānaṃ apātubhāvā pamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati…pe… jivhindriyaṃ asaṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ byāsiñcati jivhāviññeyyesu rasesu, tassa byāsittacittassa…pe… pamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati…pe… manindriyaṃ asaṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ byāsiñcati manoviññeyyesu dhammesu, tassa byāsittacittassa pāmojjaṃ na hoti. Pāmojje asati pīti na hoti . Pītiyā asati passaddhi na hoti. Passaddhiyā asati dukkhaṃ hoti. Dukkhino cittaṃ na samādhiyati. Asamāhite citte dhammā na pātubhavanti . Dhammānaṃ apātubhāvā pamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati. Evaṃ kho, bhikkhave, pamādavihārī hoti.
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပမာဒဝိဟာရီ ဟောတိ? စက္ခုန္ဒ္ရိယံ သံဝုတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟရတော စိတ္တံ န ဗ္ယာသိဉ္စတိ စက္ခုဝိညေယ္ယေသု ရူပေသု, တသ္သ အဗ္ယာသိတ္တစိတ္တသ္သ ပာမောဇ္ဇံ ဇာယတိ။ ပမုဒိတသ္သ ပီတိ ဇာယတိ။ ပီတိမနသ္သ ကာယော ပသ္သမ္ဘတိ။ ပသ္သဒ္ဓကာယော သုခံ ဝိဟရတိ။ သုခိနော စိတ္တံ သမာဓိယတိ။ သမာဟိတေ စိတ္တေ ဓမ္မာ ပာတုဘဝန္တိ။ ဓမ္မာနံ ပာတုဘာဝာ အပ္ပမာဒဝိဟာရီ တ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။ပေ.။ ဇိဝ္ဟိန္ဒ္ရိယံ သံဝုတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟရတော စိတ္တံ န ဗ္ယာသိဉ္စတိ။ပေ.။ အပ္ပမာဒဝိဟာရီ တ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။ မနိန္ဒ္ရိယံ သံဝုတသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟရတော စိတ္တံ န ဗ္ယာသိဉ္စတိ, မနောဝိညေယ္ယေသု ဓမ္မေသု, တသ္သ အဗ္ယာသိတ္တစိတ္တသ္သ ပာမောဇ္ဇံ ဇာယတိ။ ပမုဒိတသ္သ ပီတိ ဇာယတိ။ ပီတိမနသ္သ ကာယော ပသ္သမ္ဘတိ။ ပသ္သဒ္ဓကာယော သုခံ ဝိဟရတိ။ သုခိနော စိတ္တံ သမာဓိယတိ။ သမာဟိတေ စိတ္တေ ဓမ္မာ ပာတုဘဝန္တိ။ ဓမ္မာနံ ပာတုဘာဝာ အပ္ပမာဒဝိဟာရီ တ္ဝေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပမာဒဝိဟာရီ ဟောတီ’’တိ။ စတုတ္ထံ။
‘‘Kathañca, bhikkhave, appamādavihārī hoti? Cakkhundriyaṃ saṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ na byāsiñcati cakkhuviññeyyesu rūpesu, tassa abyāsittacittassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ viharati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Samāhite citte dhammā pātubhavanti. Dhammānaṃ pātubhāvā appamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati…pe… jivhindriyaṃ saṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ na byāsiñcati…pe… appamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati. Manindriyaṃ saṃvutassa, bhikkhave, viharato cittaṃ na byāsiñcati, manoviññeyyesu dhammesu, tassa abyāsittacittassa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa pīti jāyati. Pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyo sukhaṃ viharati. Sukhino cittaṃ samādhiyati. Samāhite citte dhammā pātubhavanti. Dhammānaṃ pātubhāvā appamādavihārī tveva saṅkhaṃ gacchati. Evaṃ kho, bhikkhave, appamādavihārī hotī’’ti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၄. ပမာဒဝိဟာရီသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Pamādavihārīsuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၄. ပမာဒဝိဟာရီသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Pamādavihārīsuttavaṇṇanā
