Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya

    ၅. ပဏိဟိတအစ္ဆဝဂ္ဂော

    5. Paṇihitaacchavaggo

    ၄၁. ‘‘သေယ္ယထာပိ , ဘိက္ခဝေ, သာလိသူကံ ဝာ ယဝသူကံ ဝာ မိစ္ဆာပဏိဟိတံ ဟတ္ထေန ဝာ ပာဒေန ဝာ အက္ကန္တံ ဟတ္ထံ ဝာ ပာဒံ ဝာ ဘေစ္ဆတိ 1 လောဟိတံ ဝာ ဥပ္ပာဒေသ္သတီတိ နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? မိစ္ဆာပဏိဟိတတ္တာ, ဘိက္ခဝေ, သူကသ္သ။ ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, သော ဝတ ဘိက္ခု မိစ္ဆာပဏိဟိတေန စိတ္တေန အဝိဇ္ဇံ ဘေစ္ဆတိ, ဝိဇ္ဇံ ဥပ္ပာဒေသ္သတိ, နိဗ္ဗာနံ သစ္ဆိကရိသ္သတီတိ နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? မိစ္ဆာပဏိဟိတတ္တာ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တသ္သာ’’တိ။ ပဌမံ။

    41. ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, sālisūkaṃ vā yavasūkaṃ vā micchāpaṇihitaṃ hatthena vā pādena vā akkantaṃ hatthaṃ vā pādaṃ vā bhecchati 2 lohitaṃ vā uppādessatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Micchāpaṇihitattā, bhikkhave, sūkassa. Evamevaṃ kho, bhikkhave, so vata bhikkhu micchāpaṇihitena cittena avijjaṃ bhecchati, vijjaṃ uppādessati, nibbānaṃ sacchikarissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Micchāpaṇihitattā, bhikkhave, cittassā’’ti. Paṭhamaṃ.

    ၄၂. ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, သာလိသူကံ ဝာ ယဝသူကံ ဝာ သမ္မာပဏိဟိတံ ဟတ္ထေန ဝာ ပာဒေန ဝာ အက္ကန္တံ ဟတ္ထံ ဝာ ပာဒံ ဝာ ဘေစ္ဆတိ လောဟိတံ ဝာ ဥပ္ပာဒေသ္သတီတိ ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? သမ္မာပဏိဟိတတ္တာ, ဘိက္ခဝေ, သူကသ္သ။ ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, သော ဝတ ဘိက္ခု သမ္မာပဏိဟိတေန စိတ္တေန အဝိဇ္ဇံ ဘေစ္ဆတိ, ဝိဇ္ဇံ ဥပ္ပာဒေသ္သတိ, နိဗ္ဗာနံ သစ္ဆိကရိသ္သတီတိ ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? သမ္မာပဏိဟိတတ္တာ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တသ္သာ’’တိ။ ဒုတိယံ။

    42. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, sālisūkaṃ vā yavasūkaṃ vā sammāpaṇihitaṃ hatthena vā pādena vā akkantaṃ hatthaṃ vā pādaṃ vā bhecchati lohitaṃ vā uppādessatīti ṭhānametaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Sammāpaṇihitattā, bhikkhave, sūkassa. Evamevaṃ kho, bhikkhave, so vata bhikkhu sammāpaṇihitena cittena avijjaṃ bhecchati, vijjaṃ uppādessati, nibbānaṃ sacchikarissatīti ṭhānametaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Sammāpaṇihitattā, bhikkhave, cittassā’’ti. Dutiyaṃ.

    ၄၃. ‘‘ဣဓာဟံ 3, ဘိက္ခဝေ, ဧကစ္စံ ပုဂ္ဂလံ ပဒုဋ္ဌစိတ္တံ ဧဝံ စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ပဇာနာမိ – ‘ဣမမ္ဟိ စေ အယံ သမယေ ပုဂ္ဂလော ကာလံ ကရေယ္ယ, ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ’။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? စိတ္တံ ဟိသ္သ , ဘိက္ခဝေ, ပဒုဋ္ဌံ။ ‘‘စေတောပဒောသဟေတု ပန, ဘိက္ခဝေ, ဧဝမိဓေကစ္စေ သတ္တာ ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ အပာယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပာတံ နိရယံ ဥပပဇ္ဇန္တီ’’တိ။ တတိယံ။

    43. ‘‘Idhāhaṃ 4, bhikkhave, ekaccaṃ puggalaṃ paduṭṭhacittaṃ evaṃ cetasā ceto paricca pajānāmi – ‘imamhi ce ayaṃ samaye puggalo kālaṃ kareyya, yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye’. Taṃ kissa hetu? Cittaṃ hissa , bhikkhave, paduṭṭhaṃ. ‘‘Cetopadosahetu pana, bhikkhave, evamidhekacce sattā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjantī’’ti. Tatiyaṃ.

    ၄၄. ‘‘ဣဓာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဧကစ္စံ ပုဂ္ဂလံ ပသန္နစိတ္တံ ဧဝံ စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ပဇာနာမိ – ‘ဣမမ္ဟိ စေ အယံ သမယေ ပုဂ္ဂလော ကာလံ ကရေယ္ယ, ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ သဂ္ဂေ’။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? စိတ္တံ ဟိသ္သ, ဘိက္ခဝေ, ပသန္နံ။ ‘‘စေတောပသာဒဟေတု ပန, ဘိက္ခဝေ, ဧဝမိဓေကစ္စေ သတ္တာ ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇန္တီ’’တိ။ စတုတ္ထံ။

    44. ‘‘Idhāhaṃ, bhikkhave, ekaccaṃ puggalaṃ pasannacittaṃ evaṃ cetasā ceto paricca pajānāmi – ‘imamhi ce ayaṃ samaye puggalo kālaṃ kareyya, yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge’. Taṃ kissa hetu? Cittaṃ hissa, bhikkhave, pasannaṃ. ‘‘Cetopasādahetu pana, bhikkhave, evamidhekacce sattā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjantī’’ti. Catutthaṃ.

    ၄၅. ‘‘သေယ္ယထာပိ , ဘိက္ခဝေ, ဥဒကရဟဒော အာဝိလော လုဠိတော ကလလီဘူတော တတ္ထ စက္ခုမာ ပုရိသော တီရေ ဌိတော န ပသ္သေယ္ယ သိပ္ပိသမ္ဗုကမ္ပိ 5 သက္ခရကဌလမ္ပိ မစ္ဆဂုမ္ဗမ္ပိ စရန္တမ္ပိ တိဋ္ဌန္တမ္ပိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? အာဝိလတ္တာ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကသ္သ။ ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, သော ဝတ ဘိက္ခု အာဝိလေန စိတ္တေန အတ္တတ္ထံ ဝာ ဉသ္သတိ ပရတ္ထံ ဝာ ဉသ္သတိ ဥဘယတ္ထံ ဝာ ဉသ္သတိ ဥတ္တရိံ ဝာ မနုသ္သဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒသ္သနဝိသေသံ သစ္ဆိကရိသ္သတီတိ နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? အာဝိလတ္တာ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တသ္သာ’’တိ။ ပဉ္စမံ။

    45. ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, udakarahado āvilo luḷito kalalībhūto tattha cakkhumā puriso tīre ṭhito na passeyya sippisambukampi 6 sakkharakaṭhalampi macchagumbampi carantampi tiṭṭhantampi. Taṃ kissa hetu? Āvilattā, bhikkhave, udakassa. Evamevaṃ kho, bhikkhave, so vata bhikkhu āvilena cittena attatthaṃ vā ñassati paratthaṃ vā ñassati ubhayatthaṃ vā ñassati uttariṃ vā manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikarissatīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Āvilattā, bhikkhave, cittassā’’ti. Pañcamaṃ.

    ၄၆. ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကရဟဒော အစ္ဆော ဝိပ္ပသန္နော အနာဝိလော တတ္ထ စက္ခုမာ ပုရိသော တီရေ ဌိတော ပသ္သေယ္ယ သိပ္ပိသမ္ဗုကမ္ပိ သက္ခရကဌလမ္ပိ မစ္ဆဂုမ္ဗမ္ပိ စရန္တမ္ပိ တိဋ္ဌန္တမ္ပိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? အနာဝိလတ္တာ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကသ္သ။ ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, သော ဝတ ဘိက္ခု အနာဝိလေန စိတ္တေန အတ္တတ္ထံ ဝာ ဉသ္သတိ ပရတ္ထံ ဝာ ဉသ္သတိ ဥဘယတ္ထံ ဝာ ဉသ္သတိ ဥတ္တရိံ ဝာ မနုသ္သဓမ္မာ အလမရိယဉာဏဒသ္သနဝိသေသံ သစ္ဆိကရိသ္သတီတိ ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? အနာဝိလတ္တာ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တသ္သာ’’တိ။ ဆဋ္ဌံ။

    46. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, udakarahado accho vippasanno anāvilo tattha cakkhumā puriso tīre ṭhito passeyya sippisambukampi sakkharakaṭhalampi macchagumbampi carantampi tiṭṭhantampi. Taṃ kissa hetu? Anāvilattā, bhikkhave, udakassa. Evamevaṃ kho, bhikkhave, so vata bhikkhu anāvilena cittena attatthaṃ vā ñassati paratthaṃ vā ñassati ubhayatthaṃ vā ñassati uttariṃ vā manussadhammā alamariyañāṇadassanavisesaṃ sacchikarissatīti ṭhānametaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Anāvilattā, bhikkhave, cittassā’’ti. Chaṭṭhaṃ.

    ၄၇. ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ယာနိ ကာနိစိ ရုက္ခဇာတာနံ ဖန္ဒနော တေသံ အဂ္ဂမက္ခာယတိ ယဒိဒံ မုဒုတာယ စေဝ ကမ္မညတာယ စ။ ဧဝမေဝံ ခော အဟံ, ဘိက္ခဝေ , နာညံ ဧကဓမ္မမ္ပိ သမနုပသ္သာမိ ယံ ဧဝံ ဘာဝိတံ ဗဟုလီကတံ မုဒု စ ဟောတိ ကမ္မညဉ္စ ယထယိဒံ စိတ္တံ။ စိတ္တံ, ဘိက္ခဝေ, ဘာဝိတံ ဗဟုလီကတံ မုဒု စ ဟောတိ ကမ္မညဉ္စ ဟောတီ’’တိ။ သတ္တမံ။

    47. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, yāni kānici rukkhajātānaṃ phandano tesaṃ aggamakkhāyati yadidaṃ mudutāya ceva kammaññatāya ca. Evamevaṃ kho ahaṃ, bhikkhave , nāññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yaṃ evaṃ bhāvitaṃ bahulīkataṃ mudu ca hoti kammaññañca yathayidaṃ cittaṃ. Cittaṃ, bhikkhave, bhāvitaṃ bahulīkataṃ mudu ca hoti kammaññañca hotī’’ti. Sattamaṃ.

    ၄၈. ‘‘နာဟံ , ဘိက္ခဝေ, အညံ ဧကဓမ္မမ္ပိ သမနုပသ္သာမိ ယံ ဧဝံ လဟုပရိဝတ္တံ ယထယိဒံ စိတ္တံ။ ယာဝဉ္စိဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဥပမာပိ န သုကရာ ယာဝ လဟုပရိဝတ္တံ စိတ္တ’’န္တိ။ အဋ္ဌမံ။

    48. ‘‘Nāhaṃ , bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi yaṃ evaṃ lahuparivattaṃ yathayidaṃ cittaṃ. Yāvañcidaṃ, bhikkhave, upamāpi na sukarā yāva lahuparivattaṃ citta’’nti. Aṭṭhamaṃ.

    ၄၉. ‘‘ပဘသ္သရမိဒံ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တံ။ တဉ္စ ခော အာဂန္တုကေဟိ ဥပက္ကိလေသေဟိ ဥပက္ကိလိဋ္ဌ’’န္တိ။ နဝမံ။

    49. ‘‘Pabhassaramidaṃ, bhikkhave, cittaṃ. Tañca kho āgantukehi upakkilesehi upakkiliṭṭha’’nti. Navamaṃ.

    ၅၀. ‘‘ပဘသ္သရမိဒံ, ဘိက္ခဝေ, စိတ္တံ။ တဉ္စ ခော အာဂန္တုကေဟိ ဥပက္ကိလေသေဟိ ဝိပ္ပမုတ္တ’’န္တိ။ ဒသမံ။

    50. ‘‘Pabhassaramidaṃ, bhikkhave, cittaṃ. Tañca kho āgantukehi upakkilesehi vippamutta’’nti. Dasamaṃ.

    ပဏိဟိတအစ္ဆဝဂ္ဂော ပဉ္စမော။

    Paṇihitaacchavaggo pañcamo.







    Footnotes:
    1. ဘိဇ္ဇိသ္သတိ (သ္ယာ. ကံ. က.), ဘေဇ္ဇတိ (သီ.) မောဂ္ဂလ္လာနဗ္ယာကရဏံ ပသ္သိတဗ္ဗံ
    2. bhijjissati (syā. kaṃ. ka.), bhejjati (sī.) moggallānabyākaraṇaṃ passitabbaṃ
    3. ဣဒာဟံ (သီ.)
    4. idāhaṃ (sī.)
    5. သိပ္ပိကသမ္ဗုကမ္ပိ (က.)
    6. sippikasambukampi (ka.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၅. ပဏိဟိတအစ္ဆဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ • 5. Paṇihitaacchavaggavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၅. ပဏိဟိတအစ္ဆဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ • 5. Paṇihitaacchavaggavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact