| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
4. දානවග්‌ගො
4. Dānavaggo
1-4. පඨමදානසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා
1-4. Paṭhamadānasuttādivaṇṇanā
31-34. චතුත්‌ථස්‌ස පඨමෙ ආසජ්‌ජාති යස්‌ස දෙති, තස්‌ස ආගමනහෙතු තෙන සමාගමනිමිත්‌තං. භයාති භයහෙතු. නනු භයං නාම ලද්‌ධකාමතාරාගාදයො විය චෙතනාය අවිසුද්‌ධිකරං, තං කස්‌මා ඉධ ගහිතන්‌ති? නයිදං තාදිසං වොහාරභයාදිං සන්‌ධාය වුත්‌තන්‌ති දස්‌සෙතුං ‘‘අයං අදායකො අකාරකො’’තිආදි වුත්‌තං. අදාසි මෙති යං පුබ්‌බෙ කතං උපකාරං චින්‌තෙත්‌වා දීයති, තං සන්‌ධාය වුත්‌තං. දස්‌සති මෙති පච්‌චුපකාරාසීසාය යං දීයති, තං සන්‌ධාය වදති. සාහු දානන්‌ති දානං නාමෙතං පණ්‌ඩිතපඤ්‌ඤත්‌තන්‌ති සාධුසමාචාරෙ ඨත්‌වා දෙති. අලඞ්‌කාරත්‌ථන්‌ති උපසොභනත්‌ථං. දානඤ්‌හි දත්‌වා තං පච්‌චවෙක්‌ඛන්‌තස්‌ස පාමොජ්‌ජපීතිසොමනස්‌සාදයො උප්‌පජ්‌ජන්‌ති, ලොභදොසඉස්‌සාමච්‌ඡෙරාදයොපි විදූරී භවන්‌ති. ඉදානි දානං අනුකූලධම්‌මපරිබ්‍රූහනෙන පච්‌චනීකධම්‌මවිදූරීකරණෙන ච භාවනාචිත්‌තස්‌ස උපසොභනාය ච පරික්‌ඛාරාය ච හොතීති ‘‘අලඞ්‌කාරත්‌ථඤ්‌චෙව පරික්‌ඛාරත්‌ථඤ්‌ච දෙතී’’ති වුත්‌තං. තෙනාහ ‘‘දානඤ්‌හි චිත්‌තං මුදුං කරොතී’’තිආදි. මුදුචිත්‌තො හොති ලද්‌ධා දායකෙ ‘‘ඉමිනා මය්‌හං සඞ්‌ගහො කතො’’ති, දාතාපි ලද්‌ධරි. තෙන වුත්‌තං ‘‘උභින්‌නම්‌පි චිත්‌තං මුදුං කරොතී’’ති.
31-34. Catutthassa paṭhame āsajjāti yassa deti, tassa āgamanahetu tena samāgamanimittaṃ. Bhayāti bhayahetu. Nanu bhayaṃ nāma laddhakāmatārāgādayo viya cetanāya avisuddhikaraṃ, taṃ kasmā idha gahitanti? Nayidaṃ tādisaṃ vohārabhayādiṃ sandhāya vuttanti dassetuṃ ‘‘ayaṃ adāyako akārako’’tiādi vuttaṃ. Adāsi meti yaṃ pubbe kataṃ upakāraṃ cintetvā dīyati, taṃ sandhāya vuttaṃ. Dassati meti paccupakārāsīsāya yaṃ dīyati, taṃ sandhāya vadati. Sāhu dānanti dānaṃ nāmetaṃ paṇḍitapaññattanti sādhusamācāre ṭhatvā deti. Alaṅkāratthanti upasobhanatthaṃ. Dānañhi datvā taṃ paccavekkhantassa pāmojjapītisomanassādayo uppajjanti, lobhadosaissāmaccherādayopi vidūrī bhavanti. Idāni dānaṃ anukūladhammaparibrūhanena paccanīkadhammavidūrīkaraṇena ca bhāvanācittassa upasobhanāya ca parikkhārāya ca hotīti ‘‘alaṅkāratthañceva parikkhāratthañca detī’’ti vuttaṃ. Tenāha ‘‘dānañhi cittaṃ muduṃ karotī’’tiādi. Muducitto hoti laddhā dāyake ‘‘iminā mayhaṃ saṅgaho kato’’ti, dātāpi laddhari. Tena vuttaṃ ‘‘ubhinnampi cittaṃ muduṃ karotī’’ti.
අදන්‌තදමනන්‌ති අදන්‌තා අනස්‌සවාපිස්‌ස දානෙන දන්‌තා අස්‌සවා හොන්‌ති, වසෙ වත්‌තන්‌ති. අදානං දන්‌තදූසකන්‌ති අදානං පුබ්‌බෙ දන්‌තානං අස්‌සවානම්‌පි විඝාතුප්‌පාදනෙන චිත්‌තං දූසෙති. උන්‌නමන්‌ති දායකා පියංවදා ච පරෙසං ගරුචිත්‌තීකාරට්‌ඨානතාය. නමන්‌තිපටිග්‌ගාහකා දානෙන පියවාචාය ච ලද්‌ධසඞ්‌ගහාසඞ්‌ගාහකානං.
Adantadamananti adantā anassavāpissa dānena dantā assavā honti, vase vattanti. Adānaṃ dantadūsakanti adānaṃ pubbe dantānaṃ assavānampi vighātuppādanena cittaṃ dūseti. Unnamanti dāyakā piyaṃvadā ca paresaṃ garucittīkāraṭṭhānatāya. Namantipaṭiggāhakā dānena piyavācāya ca laddhasaṅgahāsaṅgāhakānaṃ.
චිත්‌තාලඞ්‌කාරදානමෙව උත්‌තමං අනුපක්‌කිලිට්‌ඨතාය සුපරිසුද්‌ධතාය ගුණවිසෙසපච්‌චයතාය ච. දුතියාදීනි උත්‌තානත්‌ථානෙව.
Cittālaṅkāradānameva uttamaṃ anupakkiliṭṭhatāya suparisuddhatāya guṇavisesapaccayatāya ca. Dutiyādīni uttānatthāneva.
පඨමදානසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Paṭhamadānasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya
1. පඨමදානසුත්‌තං • 1. Paṭhamadānasuttaṃ
2. දුතියදානසුත්‌තං • 2. Dutiyadānasuttaṃ
3. දානවත්‌ථුසුත්‌තං • 3. Dānavatthusuttaṃ
4. ඛෙත්‌තසුත්‌තං • 4. Khettasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
1. පඨමදානසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamadānasuttavaṇṇanā
2. දුතියදානසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Dutiyadānasuttavaṇṇanā
3. දානවත්‌ථුසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Dānavatthusuttavaṇṇanā
4. ඛෙත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Khettasuttavaṇṇanā
