| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමානවත්‌ථු-අට්‌ඨකථා • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
8. පඨමසූචිවිමානවණ්‌ණනා
8. Paṭhamasūcivimānavaṇṇanā
උච්‌චමිදං මණිථූණං විමානන්‌ති සූචිවිමානං. තස්‌ස කා උප්‌පත්‌ති? භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ. තෙන සමයෙන ආයස්‌මතො සාරිපුත්‌තස්‌ස චීවරකම්‌මං කාතබ්‌බං හොති, අත්‌ථො ච හොති සූචියා. සො රාජගහෙ පිණ්‌ඩාය චරන්‌තො කම්‌මාරස්‌ස ගෙහද්‌වාරෙ අට්‌ඨාසි. තං දිස්‌වා කම්‌මාරො ආහ ‘‘කෙන, භන්‌තෙ, අත්‌ථො’’ති? ‘‘චීවරකම්‌මං කාතබ්‌බං අත්‌ථි, සූචියා අත්‌ථො’’ති. කම්‌මාරො පසන්‌නමානසො කතපරියොසිතා ද්‌වෙ සූචියො දත්‌වා ‘‘පුනපි, භන්‌තෙ, සූචියා අත්‌ථෙ සති මම ආචික්‌ඛෙය්‍යාථා’’ති වත්‌වා පඤ්‌චපතිට්‌ඨිතෙන වන්‌දි. ථෙරො තස්‌ස අනුමොදනං කත්‌වා පක්‌කාමි. සො අපරභාගෙ කාලං කත්‌වා තාවතිංසෙසු උප්‌පජ්‌ජි. අථ ආයස්‌මා මහාමොග්‌ගල්‌ලානො දෙවචාරිකං චරන්‌තො තං දෙවපුත්‌තං ඉමාහි ගාථාහි පුච්‌ඡි –
Uccamidaṃmaṇithūṇaṃ vimānanti sūcivimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā rājagahe viharati veḷuvane. Tena samayena āyasmato sāriputtassa cīvarakammaṃ kātabbaṃ hoti, attho ca hoti sūciyā. So rājagahe piṇḍāya caranto kammārassa gehadvāre aṭṭhāsi. Taṃ disvā kammāro āha ‘‘kena, bhante, attho’’ti? ‘‘Cīvarakammaṃ kātabbaṃ atthi, sūciyā attho’’ti. Kammāro pasannamānaso katapariyositā dve sūciyo datvā ‘‘punapi, bhante, sūciyā atthe sati mama ācikkheyyāthā’’ti vatvā pañcapatiṭṭhitena vandi. Thero tassa anumodanaṃ katvā pakkāmi. So aparabhāge kālaṃ katvā tāvatiṃsesu uppajji. Atha āyasmā mahāmoggallāno devacārikaṃ caranto taṃ devaputtaṃ imāhi gāthāhi pucchi –
944.
944.
‘‘උච්‌චමිදං මණිථූණං විමානං…පෙ.…
‘‘Uccamidaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ…pe…
වණ්‌ණො ච තෙ සබ්‌බදිසා පභාසතී’’ති.
Vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
948. ‘‘සො දෙවපුත්‌තො අත්‌තමනො…පෙ.… යස්‌ස කම්‌මස්‌සිදං ඵලං’’.
948. ‘‘So devaputto attamano…pe… yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.
949.
949.
‘‘යං දදාති න තං හොති, යඤ්‌චෙව දජ්‌ජා තඤ්‌චෙව සෙය්‍යො;
‘‘Yaṃ dadāti na taṃ hoti, yañceva dajjā tañceva seyyo;
සූචි දින්‌නා සූචිමෙව සෙය්‍යො.
Sūci dinnā sūcimeva seyyo.
950.
950.
‘‘තෙන මෙතාදිසො වණ්‌ණො…පෙ.…
‘‘Tena metādiso vaṇṇo…pe…
වණ්‌ණො ච මෙ සබ්‌බදිසා පභාසතී’’ති.
Vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti.
949. තත්‌ථ යං දදාතීති යාදිසං දෙය්‍යධම්‌මං දදාති. න තං හොතීති තස්‌ස තාදිසමෙව ඵලං න හොති. අථ ඛො ඛෙත්‌තසම්‌පත්‌තියා ච චිත්‌තසම්‌පත්‌තියා ච තතො විපුලතරං උළාරතරමෙව ඵලං හොති. තස්‌මා යඤ්‌චෙව දජ්‌ජා තඤ්‌චෙව සෙය්‍යොති යංකිඤ්‌චිදෙව විජ්‌ජමානං දජ්‌ජා දදෙය්‍ය, තඤ්‌චෙව තදෙව සෙය්‍යො, යස්‌ස කස්‌සචි අනවජ්‌ජස්‌ස දෙය්‍යධම්‌මස්‌ස දානමෙව සෙය්‍යො, කස්‌මා? මයා හි සූචි දින්‌නා සූචිමෙව සෙය්‍යො, සූචිදානමෙව මය්‌හං සෙය්‍යං ජාතං, යතො අයමීදිසී සම්‌පත්‌ති ලද්‌ධාති අධිප්‌පායො.
949. Tattha yaṃ dadātīti yādisaṃ deyyadhammaṃ dadāti. Na taṃ hotīti tassa tādisameva phalaṃ na hoti. Atha kho khettasampattiyā ca cittasampattiyā ca tato vipulataraṃ uḷāratarameva phalaṃ hoti. Tasmā yañceva dajjā tañceva seyyoti yaṃkiñcideva vijjamānaṃ dajjā dadeyya, tañceva tadeva seyyo, yassa kassaci anavajjassa deyyadhammassa dānameva seyyo, kasmā? Mayā hi sūci dinnā sūcimeva seyyo, sūcidānameva mayhaṃ seyyaṃ jātaṃ, yato ayamīdisī sampatti laddhāti adhippāyo.
සූචිවිමානවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Sūcivimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / විමානවත්‌ථුපාළි • Vimānavatthupāḷi / 8. පඨමසූචිවිමානවත්‌ථු • 8. Paṭhamasūcivimānavatthu
