Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    5-6. රොහිතස්‌සසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා

    5-6. Rohitassasuttādivaṇṇanā

    45-46. පඤ්‌චමෙ (සං. නි. ටී. 1.1.107) එකොකාසෙති චක්‌කවාළස්‌ස පරියන්‌තසඤ්‌ඤිතෙ එකස්‌මිං ඔකාසෙ. භුම්‌මන්‌ති ‘‘යත්‌ථා’’ති ඉදං භුම්‌මවචනං. සාමඤ්‌ඤතො වුත්‌තම්‌පි ‘‘සො ලොකස්‌ස අන්‌තො’’ති වචනතො විසිට්‌ඨවිසයමෙව හොති. ‘‘න ජායති, න මීයතී’’ති වත්‌වා පුන ‘‘න චවති, න උපපජ්‌ජතී’’ති කස්‌මා වුත්‌තන්‌ති ආහ ‘‘ඉදං අපරාපරං…පෙ.… ගහිත’’න්‌ති. පදගමනෙනාති පදසා ගමනෙන. සත්‌ථා සඞ්‌ඛාරලොකස්‌ස අන්‌තං සන්‌ධාය වදති උපරි සබ්‌බානි පකාසෙතුකාමො. සඞ්‌ඛාරලොකස්‌ස හි අන්‌තො නිබ්‌බානං.

    45-46. Pañcame (saṃ. ni. ṭī. 1.1.107) ekokāseti cakkavāḷassa pariyantasaññite ekasmiṃ okāse. Bhummanti ‘‘yatthā’’ti idaṃ bhummavacanaṃ. Sāmaññato vuttampi ‘‘so lokassa anto’’ti vacanato visiṭṭhavisayameva hoti. ‘‘Na jāyati, na mīyatī’’ti vatvā puna ‘‘na cavati, na upapajjatī’’ti kasmā vuttanti āha ‘‘idaṃ aparāparaṃ…pe… gahita’’nti. Padagamanenāti padasā gamanena. Satthā saṅkhāralokassa antaṃ sandhāya vadati upari sabbāni pakāsetukāmo. Saṅkhāralokassa hi anto nibbānaṃ.

    දළ්‌හං ථිරං ධනු එතස්‌සාති දළ්‌හධන්‌වා, සො එව ‘‘දළ්‌හධම්‌මා’’ති වුත්‌තො. තෙනාහ ‘‘දළ්‌හධනූ’’ති. උත්‌තමප්‌පමාණං නාම සහස්‌සථාමධනු. ධනුග්‌ගණ්‌හනසිප්‌පචිත්‌තකතාය ධනුග්‌ගහො, න ධනුග්‌ගහණමත්‌තෙනාති ආහ ‘‘ධනුග්‌ගහොති ධනුආචරියො’’ති. ‘‘ධනුග්‌ගහො’’ති වත්‌වා ‘‘සික්‌ඛිතො’’ති වුත්‌තෙ ධනුසික්‌ඛාය සික්‌ඛිතොති විඤ්‌ඤායති. සික්‌ඛා ච එත්‌තකෙන කාලෙන සික්‌ඛන්‌තස්‌ස උක්‌කංසගතා හොතීති ආහ ‘‘ද්‌වාදස වස්‌සානි ධනුසිප්‌පං සික්‌ඛිතො’’ති. උසභප්‌පමාණෙති වීසති යට්‌ඨියො උසභං, තස්‌මිං උසභප්‌පමාණෙ පදෙසෙ. වාලග්‌ගන්‌ති වාලකොටිං. කතහත්‌ථොති පරිචිතහත්‌ථො. කතසරක්‌ඛෙපොති ථිරලක්‌ඛෙ ච චලලක්‌ඛෙ ච පරෙසං දස්‌සනවසෙන සරක්‌ඛෙපස්‌ස කතාපී. තෙනාහ ‘‘දස්‌සිතසිප්‌පො’’ති, ‘‘කතයොග්‌ගො’’ති කෙචි. අසන්‌ති එතෙනාති අසනං, කණ්‌ඩො. තාලච්‌ඡාදින්‌ති තාලච්‌ඡායං. සා පන රතනමත්‌තා විදත්‌ථිචතුරඞ්‌ගුලා.

    Daḷhaṃ thiraṃ dhanu etassāti daḷhadhanvā, so eva ‘‘daḷhadhammā’’ti vutto. Tenāha ‘‘daḷhadhanū’’ti. Uttamappamāṇaṃ nāma sahassathāmadhanu. Dhanuggaṇhanasippacittakatāya dhanuggaho, na dhanuggahaṇamattenāti āha ‘‘dhanuggahoti dhanuācariyo’’ti. ‘‘Dhanuggaho’’ti vatvā ‘‘sikkhito’’ti vutte dhanusikkhāya sikkhitoti viññāyati. Sikkhā ca ettakena kālena sikkhantassa ukkaṃsagatā hotīti āha ‘‘dvādasa vassāni dhanusippaṃ sikkhito’’ti. Usabhappamāṇeti vīsati yaṭṭhiyo usabhaṃ, tasmiṃ usabhappamāṇe padese. Vālagganti vālakoṭiṃ. Katahatthoti paricitahattho. Katasarakkhepoti thiralakkhe ca calalakkhe ca paresaṃ dassanavasena sarakkhepassa katāpī. Tenāha ‘‘dassitasippo’’ti, ‘‘katayoggo’’ti keci. Asanti etenāti asanaṃ, kaṇḍo. Tālacchādinti tālacchāyaṃ. Sā pana ratanamattā vidatthicaturaṅgulā.

    පුරත්‌ථිමා සමුද්‌දාති එකස්‌මිං චක්‌කවාළෙ පුරත්‌ථිමා සමුද්‌දා. සමුද්‌දසීසෙන පුරත්‌ථිමචක්‌කවාළමුඛවට්‌ටිං වදති. පච්‌ඡිමසමුද්‌දොති එත්‌ථාපි එසෙව නයො. නිප්‌පපඤ්‌චතන්‌ති අදන්‌තකාරිතං. සම්‌පත්‌තෙති තාදිසෙන ජවෙන ගච්‌ඡන්‌තෙන සම්‌පත්‌තෙ. අනොතත්‌තෙති එත්‌ථාපි ‘‘සම්‌පත්‌තෙ’’ති පදං ආනෙත්‌වා සම්‌බන්‌ධො, තථා ‘‘නාගලතාදන්‌තකට්‌ඨ’’න්‌ති එත්‌ථාපි. තදාති යදා සො ලොකන්‌තගවෙසකො අහොසි, තදා. දීඝායුකකාලොති අනෙකවස්‌සසහස්‌සායුකකාලො. චක්‌කවාළලොකස්‌සාති සාමඤ්‌ඤවසෙන එකවචනං, චක්‌කවාළලොකානන්‌ති අත්‌ථො. ඉමස්‌මිංයෙව චක්‌කවාළෙ නිබ්‌බත්‌තිපුබ්‌බපරිචයසිද්‌ධාය නිකන්‌තියා.

    Puratthimā samuddāti ekasmiṃ cakkavāḷe puratthimā samuddā. Samuddasīsena puratthimacakkavāḷamukhavaṭṭiṃ vadati. Pacchimasamuddoti etthāpi eseva nayo. Nippapañcatanti adantakāritaṃ. Sampatteti tādisena javena gacchantena sampatte. Anotatteti etthāpi ‘‘sampatte’’ti padaṃ ānetvā sambandho, tathā ‘‘nāgalatādantakaṭṭha’’nti etthāpi. Tadāti yadā so lokantagavesako ahosi, tadā. Dīghāyukakāloti anekavassasahassāyukakālo. Cakkavāḷalokassāti sāmaññavasena ekavacanaṃ, cakkavāḷalokānanti attho. Imasmiṃyeva cakkavāḷe nibbattipubbaparicayasiddhāya nikantiyā.

    සසඤ්‌ඤිම්‌හි සමනකෙති න රූපධම්‌මමත්‌තකෙ, අථ ඛො පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධසමුදායෙති දස්‌සෙති. සමිතපාපොති සමුච්‌ඡින්‌නසංකිලෙසධම්‌මො. ඡට්‌ඨං උත්‌තානමෙව.

    Sasaññimhi samanaketi na rūpadhammamattake, atha kho pañcakkhandhasamudāyeti dasseti. Samitapāpoti samucchinnasaṃkilesadhammo. Chaṭṭhaṃ uttānameva.

    රොහිතස්‌සසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Rohitassasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya
    5. රොහිතස්‌සසුත්‌තං • 5. Rohitassasuttaṃ
    6. දුතියරොහිතස්‌සසුත්‌තං • 6. Dutiyarohitassasuttaṃ

    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 5. රොහිතස්‌සසුත්‌තවණ්‌ණනා • 5. Rohitassasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact