| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
3. සබ්‌බවග්‌ගො
3. Sabbavaggo
1. සබ්‌බසුත්‌තවණ්‌ණනා
1. Sabbasuttavaṇṇanā
23. සබ්‌බවග්‌ගස්‌ස පඨමෙ සබ්‌බං වො, භික්‌ඛවෙති සබ්‌බං නාම චතුබ්‌බිධං – සබ්‌බසබ්‌බං, ආයතනසබ්‌බං, සක්‌කායසබ්‌බං, පදෙසසබ්‌බන්‌ති. තත්‌ථ –
23. Sabbavaggassa paṭhame sabbaṃ vo, bhikkhaveti sabbaṃ nāma catubbidhaṃ – sabbasabbaṃ, āyatanasabbaṃ, sakkāyasabbaṃ, padesasabbanti. Tattha –
‘‘න තස්‌ස අද්‌දිට්‌ඨමිධඅත්‌ථි කිඤ්‌චි,
‘‘Na tassa addiṭṭhamidhaatthi kiñci,
අථො අවිඤ්‌ඤාතමජානිතබ්‌බං;
Atho aviññātamajānitabbaṃ;
සබ්‌බං අභිඤ්‌ඤාසි යදත්‌ථි නෙය්‍යං,
Sabbaṃ abhiññāsi yadatthi neyyaṃ,
තථාගතො තෙන සමන්‌තචක්‌ඛූ’’ති. (මහානි. 156; චූළනි. ධොතකමාණවපුච්‌ඡානිද්‌දෙසො 32; පටි. ම. 1.121) –
Tathāgato tena samantacakkhū’’ti. (mahāni. 156; cūḷani. dhotakamāṇavapucchāniddeso 32; paṭi. ma. 1.121) –
ඉදං සබ්‌බසබ්‌බං නාම. ‘‘සබ්‌බං වො, භික්‌ඛවෙ, දෙසෙස්‌සාමි, තං සුණාථා’’ති (සං. නි. 4.24) ඉදං ආයතනසබ්‌බං නාම. ‘‘සබ්‌බධම්‌මමූලපරියායං වො, භික්‌ඛවෙ, දෙසෙස්‌සාමී’’ති (ම. නි. 1.1) ඉදං සක්‌කායසබ්‌බං නාම. ‘‘සබ්‌බධම්‌මෙසු වා පන පඨමසමන්‌නාහාරො උප්‌පජ්‌ජති චිත්‌තං මනො මානසං…පෙ.… තජ්‌ජාමනොධාතූ’’ති ඉදං පදෙසසබ්‌බං නාම. ඉති පඤ්‌චාරම්‌මණමත්‌තං පදෙසසබ්‌බං. තෙභූමකධම්‌මා සක්‌කායසබ්‌බං. චතුභූමකධම්‌මා ආයතනසබ්‌බං. යංකිඤ්‌චි නෙය්‍යං සබ්‌බසබ්‌බං. පදෙසසබ්‌බං සක්‌කායසබ්‌බං න පාපුණාති, සක්‌කායසබ්‌බං ආයතනසබ්‌බං න පාපුණාති, ආයතනසබ්‌බං සබ්‌බසබ්‌බං න පාපුණාති. කස්‌මා? සබ්‌බඤ්‌ඤුතඤ්‌ඤාණස්‌ස අයං නාම ධම්‌මො ආරම්‌මණං න හොතීති නත්‌ථිතාය. ඉමස්‌මිං පන සුත්‌තෙ ආයතනසබ්‌බං අධිප්‌පෙතං.
Idaṃ sabbasabbaṃ nāma. ‘‘Sabbaṃ vo, bhikkhave, desessāmi, taṃ suṇāthā’’ti (saṃ. ni. 4.24) idaṃ āyatanasabbaṃ nāma. ‘‘Sabbadhammamūlapariyāyaṃ vo, bhikkhave, desessāmī’’ti (ma. ni. 1.1) idaṃ sakkāyasabbaṃ nāma. ‘‘Sabbadhammesu vā pana paṭhamasamannāhāro uppajjati cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanodhātū’’ti idaṃ padesasabbaṃ nāma. Iti pañcārammaṇamattaṃ padesasabbaṃ. Tebhūmakadhammā sakkāyasabbaṃ. Catubhūmakadhammā āyatanasabbaṃ. Yaṃkiñci neyyaṃ sabbasabbaṃ. Padesasabbaṃ sakkāyasabbaṃ na pāpuṇāti, sakkāyasabbaṃ āyatanasabbaṃ na pāpuṇāti, āyatanasabbaṃ sabbasabbaṃ na pāpuṇāti. Kasmā? Sabbaññutaññāṇassa ayaṃ nāma dhammo ārammaṇaṃ na hotīti natthitāya. Imasmiṃ pana sutte āyatanasabbaṃ adhippetaṃ.
පච්‌චක්‌ඛායාති පටික්‌ඛිපිත්‌වා. වාචාවත්‌ථුකමෙවස්‌සාති, වාචාය වත්‌තබ්‌බවත්‌ථුමත්‌තකමෙව භවෙය්‍ය. ඉමානි පන ද්‌වාදසායතනානි අතික්‌කමිත්‌වා අයං නාම අඤ්‌ඤො සභාවධම්‌මො අත්‌ථීති දස්‌සෙතුං න සක්‌කුණෙය්‍ය. පුට්‌ඨො ච න සම්‌පායෙය්‍යාති, ‘‘කතමං අඤ්‌ඤං සබ්‌බං නාමා’’ති? පුච්‌ඡිතො, ‘‘ඉදං නාමා’’ති වචනෙන සම්‌පාදෙතුං න සක්‌කුණෙය්‍ය. විඝාතං ආපජ්‌ජෙය්‍යාති දුක්‌ඛං ආපජ්‌ජෙය්‍ය. යථා තං, භික්‌ඛවෙ, අවිසයස්‌මින්‌ති එත්‌ථ තන්‌ති නිපාතමත්‌තං. යථාති කාරණවචනං, යස්‌මා අවිසයෙ පුට්‌ඨොති අත්‌ථො. අවිසයස්‌මිඤ්‌හි සත්‌තානං විඝාතොව හොති, කූටාගාරමත්‌තං සිලං සීසෙන උක්‌ඛිපිත්‌වා ගම්‌භීරෙ උදකෙ තරණං අවිසයො, තථා චන්‌දිමසූරියානං ආකඩ්‌ඪිත්‌වා පාතනං, තස්‌මිං අවිසයෙ වායමන්‌තො විඝාතමෙව ආපජ්‌ජති, එවං ඉමස්‌මිම්‌පි අවිසයෙ විඝාතමෙව ආපජ්‌ජෙය්‍යාති අධිප්‌පායො.
Paccakkhāyāti paṭikkhipitvā. Vācāvatthukamevassāti, vācāya vattabbavatthumattakameva bhaveyya. Imāni pana dvādasāyatanāni atikkamitvā ayaṃ nāma añño sabhāvadhammo atthīti dassetuṃ na sakkuṇeyya. Puṭṭho ca na sampāyeyyāti, ‘‘katamaṃ aññaṃ sabbaṃ nāmā’’ti? Pucchito, ‘‘idaṃ nāmā’’ti vacanena sampādetuṃ na sakkuṇeyya. Vighātaṃ āpajjeyyāti dukkhaṃ āpajjeyya. Yathā taṃ, bhikkhave, avisayasminti ettha tanti nipātamattaṃ. Yathāti kāraṇavacanaṃ, yasmā avisaye puṭṭhoti attho. Avisayasmiñhi sattānaṃ vighātova hoti, kūṭāgāramattaṃ silaṃ sīsena ukkhipitvā gambhīre udake taraṇaṃ avisayo, tathā candimasūriyānaṃ ākaḍḍhitvā pātanaṃ, tasmiṃ avisaye vāyamanto vighātameva āpajjati, evaṃ imasmimpi avisaye vighātameva āpajjeyyāti adhippāyo.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 1. සබ්‌බසුත්‌තං • 1. Sabbasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 1. සබ්‌බසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Sabbasuttavaṇṇanā
