Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්‌ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya

    3. සප්‌පුරිසසුත්‌තං

    3. Sappurisasuttaṃ

    105. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තත්‍ර ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘භික්‌ඛවො’’ති. ‘‘භදන්‌තෙ’’ති තෙ භික්‌ඛූ භගවතො පච්‌චස්‌සොසුං. භගවා එතදවොච – ‘‘සප්‌පුරිසධම්‌මඤ්‌ච වො, භික්‌ඛවෙ, දෙසෙස්‌සාමි අසප්‌පුරිසධම්‌මඤ්‌ච. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ; භාසිස්‌සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ භගවතො පච්‌චස්‌සොසුං. භගවා එතදවොච –

    105. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘sappurisadhammañca vo, bhikkhave, desessāmi asappurisadhammañca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –

    ‘‘කතමො ච, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො උච්‌චාකුලා පබ්‌බජිතො හොති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි උච්‌චාකුලා පබ්‌බජිතො, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ න උච්‌චාකුලා පබ්‌බජිතා’ති. සො තාය උච්‌චාකුලීනතාය අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයං 1, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො උච්‌චාකුලීනතාය ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති , මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි උච්‌චාකුලා පබ්‌බජිතො හොති; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී , සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො, සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තාය උච්‌චාකුලීනතාය නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති න පරං වම්‌භෙති. අයං, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Katamo ca, bhikkhave, asappurisadhammo? Idha, bhikkhave, asappuriso uccākulā pabbajito hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi uccākulā pabbajito, ime panaññe bhikkhū na uccākulā pabbajitā’ti. So tāya uccākulīnatāya attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayaṃ 2, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho uccākulīnatāya lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti , mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi uccākulā pabbajito hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī , so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tāya uccākulīnatāya nevattānukkaṃseti na paraṃ vambheti. Ayaṃ, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො මහාකුලා පබ්‌බජිතො හොති…පෙ.… 3 මහාභොගකුලා පබ්‌බජිතො හොති…පෙ.… උළාරභොගකුලා පබ්‌බජිතො හොති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි උළාරභොගකුලා පබ්‌බජිතො, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ න උළාරභොගකුලා පබ්‌බජිතා’ති. සො තාය උළාරභොගතාය අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො උළාරභොගතාය ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි උළාරභොගකුලා පබ්‌බජිතො හොති; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී, සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො, සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තාය උළාරභොගතාය නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso mahākulā pabbajito hoti…pe… 4 mahābhogakulā pabbajito hoti…pe… uḷārabhogakulā pabbajito hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi uḷārabhogakulā pabbajito, ime panaññe bhikkhū na uḷārabhogakulā pabbajitā’ti. So tāya uḷārabhogatāya attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho uḷārabhogatāya lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi uḷārabhogakulā pabbajito hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tāya uḷārabhogatāya nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    106. ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො ඤාතො හොති යසස්‌සී. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි ඤාතො යසස්‌සී, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ අප්‌පඤ්‌ඤාතා අප්‌පෙසක්‌ඛා’ති. සො තෙන ඤත්‌තෙන 5 අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො ඤත්‌තෙන ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි ඤාතො හොති යසස්‌සී; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී, සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො , සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තෙන ඤත්‌තෙන නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    106. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso ñāto hoti yasassī. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi ñāto yasassī, ime panaññe bhikkhū appaññātā appesakkhā’ti. So tena ñattena 6 attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho ñattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi ñāto hoti yasassī; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo , so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena ñattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො ලාභී හොති චීවරපිණ්‌ඩපාතසෙනාසනගිලානප්‌පච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරානං. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි ලාභී චීවරපිණ්‌ඩපාතසෙනාසනගිලානප්‌පච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරානං, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ න ලාභිනො චීවරපිණ්‌ඩපාතසෙනාසනගිලානප්‌පච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරාන’න්‌ති. සො තෙන ලාභෙන අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො ලාභෙන ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි ලාභී හොති චීවරපිණ්‌ඩපාතසෙනාසනගිලානප්‌පච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරානං; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී, සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො, සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තෙන ලාභෙන නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi lābhī cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ, ime panaññe bhikkhū na lābhino cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārāna’nti. So tena lābhena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho lābhena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena lābhena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො බහුස්‌සුතො හොති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි බහුස්‌සුතො, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ න බහුස්‌සුතා’ති. සො තෙන බාහුසච්‌චෙන අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ , ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො බාහුසච්‌චෙන ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති , දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි බහුස්‌සුතො හොති; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී, සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො, සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තෙන බාහුසච්‌චෙන නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso bahussuto hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi bahussuto, ime panaññe bhikkhū na bahussutā’ti. So tena bāhusaccena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave , iti paṭisañcikkhati – ‘na kho bāhusaccena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti , dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi bahussuto hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena bāhusaccena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො විනයධරො හොති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි විනයධරො, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ න විනයධරා’ති. සො තෙන විනයධරත්‌තෙන අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො විනයධරත්‌තෙන ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි විනයධරො හොති; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී, සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො, සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තෙන විනයධරත්‌තෙන නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso vinayadharo hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi vinayadharo, ime panaññe bhikkhū na vinayadharā’ti. So tena vinayadharattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho vinayadharattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi vinayadharo hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena vinayadharattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො ධම්‌මකථිකො හොති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි ධම්‌මකථිකො, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ න ධම්‌මකථිකා’ති. සො තෙන ධම්‌මකථිකත්‌තෙන අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො ධම්‌මකථිකත්‌තෙන ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි ධම්‌මකථිකො හොති; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී, සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො, සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තෙන ධම්‌මකථිකත්‌තෙන නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso dhammakathiko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi dhammakathiko, ime panaññe bhikkhū na dhammakathikā’ti. So tena dhammakathikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho dhammakathikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi dhammakathiko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena dhammakathikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    107. ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො ආරඤ්‌ඤිකො හොති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි ආරඤ්‌ඤිකො ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ න ආරඤ්‌ඤිකා’ති. සො තෙන ආරඤ්‌ඤිකත්‌තෙන අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො ආරඤ්‌ඤිකත්‌තෙන ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි ආරඤ්‌ඤිකො හොති; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී, සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො, සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තෙන ආරඤ්‌ඤිකත්‌තෙන නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    107. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso āraññiko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi āraññiko ime panaññe bhikkhū na āraññikā’ti. So tena āraññikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho āraññikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi āraññiko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena āraññikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො පංසුකූලිකො හොති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි පංසුකූලිකො, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ න පංසුකූලිකා’ති. සො තෙන පංසුකූලිකත්‌තෙන අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති . අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො පංසුකූලිකත්‌තෙන ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි පංසුකූලිකො හොති; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී, සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො, සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තෙන පංසුකූලිකත්‌තෙන නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso paṃsukūliko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi paṃsukūliko, ime panaññe bhikkhū na paṃsukūlikā’ti. So tena paṃsukūlikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti . Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho paṃsukūlikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi paṃsukūliko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena paṃsukūlikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො පිණ්‌ඩපාතිකො හොති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි පිණ්‌ඩපාතිකො, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ න පිණ්‌ඩපාතිකා’ති. සො තෙන පිණ්‌ඩපාතිකත්‌තෙන අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො පිණ්‌ඩපාතිකත්‌තෙන ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි පිණ්‌ඩපාතිකො හොති; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී, සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො, සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තෙන පිණ්‌ඩපාතිකත්‌තෙන නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso piṇḍapātiko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi piṇḍapātiko, ime panaññe bhikkhū na piṇḍapātikā’ti. So tena piṇḍapātikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho piṇḍapātikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi piṇḍapātiko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena piṇḍapātikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො රුක්‌ඛමූලිකො හොති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි රුක්‌ඛමූලිකො, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ න රුක්‌ඛමූලිකා’ති. සො තෙන රුක්‌ඛමූලිකත්‌තෙන අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො රුක්‌ඛමූලිකත්‌තෙන ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි රුක්‌ඛමූලිකො හොති; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී, සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො, සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තෙන රුක්‌ඛමූලිකත්‌තෙන නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso rukkhamūliko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi rukkhamūliko, ime panaññe bhikkhū na rukkhamūlikā’ti. So tena rukkhamūlikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho rukkhamūlikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi rukkhamūliko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena rukkhamūlikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො සොසානිකො හොති…පෙ.… අබ්‌භොකාසිකො හොති… නෙසජ්‌ජිකො හොති… යථාසන්‌ථතිකො හොති… එකාසනිකො හොති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි එකාසනිකො, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ න එකාසනිකා’ති. සො තෙන එකාසනිකත්‌තෙන අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘න ඛො එකාසනිකත්‌තෙන ලොභධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, දොසධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති, මොහධම්‌මා වා පරික්‌ඛයං ගච්‌ඡන්‌ති. නො චෙපි එකාසනිකො හොති; සො ච හොති ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නො සාමීචිප්‌පටිපන්‌නො අනුධම්‌මචාරී, සො තත්‌ථ පුජ්‌ජො, සො තත්‌ථ පාසංසො’ති. සො පටිපදංයෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තෙන එකාසනිකත්‌තෙන නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso sosāniko hoti…pe… abbhokāsiko hoti… nesajjiko hoti… yathāsanthatiko hoti… ekāsaniko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi ekāsaniko, ime panaññe bhikkhū na ekāsanikā’ti. So tena ekāsanikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho ekāsanikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi ekāsaniko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena ekāsanikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    108. ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො විවිච්‌චෙව කාමෙහි විවිච්‌ච අකුසලෙහි ධම්‌මෙහි සවිතක්‌කං සවිචාරං විවෙකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි පඨමජ්‌ඣානසමාපත්‌තියා ලාභී, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ පඨමජ්‌ඣානසමාපත්‌තියා න ලාභිනො’ති. සො තාය පඨමජ්‌ඣානසමාපත්‌තියා අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘පඨමජ්‌ඣානසමාපත්‌තියාපි ඛො අතම්‌මයතා වුත්‌තා භගවතා. යෙන යෙන හි මඤ්‌ඤන්‌ති තතො තං හොති අඤ්‌ඤථා’ති. සො අතම්‌මයතඤ්‌ඤෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තාය පඨමජ්‌ඣානසමාපත්‌තියා නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    108. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi paṭhamajjhānasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū paṭhamajjhānasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya paṭhamajjhānasamāpattiyā attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘paṭhamajjhānasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya paṭhamajjhānasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො විතක්‌කවිචාරානං වූපසමා අජ්‌ඣත්‌තං සම්‌පසාදනං චෙතසො එකොදිභාවං අවිතක්‌කං අවිචාරං සමාධිජං පීතිසුඛං දුතියං ඣානං…පෙ.… තතියං ඣානං… චතුත්‌ථං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි චතුත්‌ථජ්‌ඣානසමාපත්‌තියා ලාභී, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ චතුත්‌ථජ්‌ඣානසමාපත්‌තියා න ලාභිනො’ති. සො තාය චතුත්‌ථජ්‌ඣානසමාපත්‌තියා අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො , භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘චතුත්‌ථජ්‌ඣානසමාපත්‌තියාපි ඛො අතම්‌මයතා වුත්‌තා භගවතා. යෙන යෙන හි මඤ්‌ඤන්‌ති තතො තං හොති අඤ්‌ඤථා’ති. සො අතම්‌මයතඤ්‌ඤෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තාය චතුත්‌ථජ්‌ඣානසමාපත්‌තියා නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi catutthajjhānasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū catutthajjhānasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya catutthajjhānasamāpattiyā attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho , bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘catutthajjhānasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya catutthajjhānasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො සබ්‌බසො රූපසඤ්‌ඤානං සමතික්‌කමා පටිඝසඤ්‌ඤානං අත්‌ථඞ්‌ගමා නානත්‌තසඤ්‌ඤානං අමනසිකාරා ‘අනන්‌තො ආකාසො’ති ආකාසානඤ්‌චායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි ආකාසානඤ්‌චායතනසමාපත්‌තියා ලාභී, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ ආකාසානඤ්‌චායතනසමාපත්‌තියා න ලාභිනො’ති. සො තාය ආකාසානඤ්‌චායතනසමාපත්‌තියා අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘ආකාසානඤ්‌චායතනසමාපත්‌තියාපි ඛො අතම්‌මයතා වුත්‌තා භගවතා. යෙන යෙන හි මඤ්‌ඤන්‌ති තතො තං හොති අඤ්‌ඤථා’ති. සො අතම්‌මයතඤ්‌ඤෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තාය ආකාසානඤ්‌චායතනසමාපත්‌තියා නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi ākāsānañcāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū ākāsānañcāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya ākāsānañcāyatanasamāpattiyā attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘ākāsānañcāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya ākāsānañcāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො සබ්‌බසො ආකාසානඤ්‌චායතනං සමතික්‌කම්‌ම ‘අනන්‌තං විඤ්‌ඤාණ’න්‌ති විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසමාපත්‌තියා ලාභී, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසමාපත්‌තියා න ලාභිනො’ති. සො තාය විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසමාපත්‌තියා අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසමාපත්‌තියාපි ඛො අතම්‌මයතා වුත්‌තා භගවතා. යෙන යෙන හි මඤ්‌ඤන්‌ති තතො තං හොති අඤ්‌ඤථා’ති. සො අතම්‌මයතඤ්‌ඤෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තාය විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනසමාපත්‌තියා නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi viññāṇañcāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū viññāṇañcāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya viññāṇañcāyatanasamāpattiyā attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘viññāṇañcāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya viññāṇañcāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො සබ්‌බසො විඤ්‌ඤාණඤ්‌චායතනං සමතික්‌කම්‌ම ‘නත්‌ථි කිඤ්‌චී’ති ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තියා ලාභී, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තියා න ලාභිනො’ති. සො තාය ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තියා අත්‌තානුක්‌කංසෙති, පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තියාපි ඛො අතම්‌මයතා වුත්‌තා භගවතා. යෙන යෙන හි මඤ්‌ඤන්‌ති තතො තං හොති අඤ්‌ඤථා’ති. සො අතම්‌මයතඤ්‌ඤෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තාය ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තියා නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi ākiñcaññāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū ākiñcaññāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya ākiñcaññāyatanasamāpattiyā attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘ākiñcaññāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya ākiñcaññāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසො සබ්‌බසො ආකිඤ්‌චඤ්‌ඤායතනං සමතික්‌කම්‌ම නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සො ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘අහං ඛොම්‌හි නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තියා ලාභී, ඉමෙ පනඤ්‌ඤෙ භික්‌ඛූ නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තියා න ලාභිනො’ති. සො තාය නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තියා අත්‌තානුක්‌කංසෙති , පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසධම්‌මො. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ , ඉති පටිසඤ්‌චික්‌ඛති – ‘නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තියාපි ඛො අතම්‌මයතා වුත්‌තා භගවතා. යෙන යෙන හි මඤ්‌ඤන්‌ති තතො තං හොති අඤ්‌ඤථා’ති. සො අතම්‌මයතඤ්‌ඤෙව අන්‌තරං කරිත්‌වා තාය නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනසමාපත්‌තියා නෙවත්‌තානුක්‌කංසෙති, න පරං වම්‌භෙති. අයම්‌පි, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසධම්‌මො.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā attānukkaṃseti , paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave , iti paṭisañcikkhati – ‘nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසො සබ්‌බසො නෙවසඤ්‌ඤානාසඤ්‌ඤායතනං සමතික්‌කම්‌ම සඤ්‌ඤාවෙදයිතනිරොධං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. පඤ්‌ඤාය චස්‌ස දිස්‌වා ආසවා 7 පරික්‌ඛීණා හොන්‌ති. අයං 8, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු න කිඤ්‌චි මඤ්‌ඤති, න කුහිඤ්‌චි මඤ්‌ඤති, න කෙනචි මඤ්‌ඤතී’’ති.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sappuriso sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati. Paññāya cassa disvā āsavā 9 parikkhīṇā honti. Ayaṃ 10, bhikkhave, bhikkhu na kiñci maññati, na kuhiñci maññati, na kenaci maññatī’’ti.

    ඉදමවොච භගවා. අත්‌තමනා තෙ භික්‌ඛූ භගවතො භාසිතං අභිනන්‌දුන්‌ති.

    Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.

    සප්‌පුරිසසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං තතියං.

    Sappurisasuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.







    Footnotes:
    1. අයම්‌පි (සී. පී.)
    2. ayampi (sī. pī.)
    3. යථා උච්‌චාකුලවාරෙ තථා විත්‌ථාරෙතබ්‌බං
    4. yathā uccākulavāre tathā vitthāretabbaṃ
    5. ඤාතෙන (සී. ක.), ඤාතත්‌තෙන (ස්‍යා. කං. පී.)
    6. ñātena (sī. ka.), ñātattena (syā. kaṃ. pī.)
    7. එකච්‌චෙ ආසවා (ක.)
    8. අයං ඛො (ස්‍යා. කං.)
    9. ekacce āsavā (ka.)
    10. ayaṃ kho (syā. kaṃ.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 3. සප්‌පුරිසධම්‌මසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Sappurisadhammasuttavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 3. සප්‌පුරිසධම්‌මසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Sappurisadhammasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact