| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၃. သေခသုတ္တံ
3. Sekhasuttaṃ
၅၂၃. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ကောသမ္ဗိယံ ဝိဟရတိ ဃောသိတာရာမေ။ တတ္ရ ခော ဘဂဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အတ္ထိ နု ခော, ဘိက္ခဝေ, ပရိယာယော ယံ ပရိယာယံ အာဂမ္မ သေခော ဘိက္ခု သေခဘူမိယံ ဌိတော ‘သေခောသ္မီ’တိ ပဇာနေယ္ယ, အသေခော ဘိက္ခု အသေခဘူမိယံ ဌိတော ‘အသေခောသ္မီ’တိ ပဇာနေယ္ယာ’’တိ?
523. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘atthi nu kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajāneyya, asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajāneyyā’’ti?
ဘဂဝံမူလကာ နော, ဘန္တေ, ဓမ္မာ။ပေ.။ ‘‘အတ္ထိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိယာယော ယံ ပရိယာယံ အာဂမ္မ သေခော ဘိက္ခု သေခဘူမိယံ ဌိတော ‘သေခောသ္မီ’တိ ပဇာနေယ္ယ, အသေခော ဘိက္ခု အသေခဘူမိယံ ဌိတော ‘အသေခောသ္မီ’တိ ပဇာနေယ္ယ’’။
Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā…pe… ‘‘atthi, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajāneyya, asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajāneyya’’.
‘‘ကတမော စ, ဘိက္ခဝေ, ပရိယာယော ယံ ပရိယာယံ အာဂမ္မ သေခော ဘိက္ခု သေခဘူမိယံ ဌိတော ‘သေခောသ္မီ’တိ ပဇာနာတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, သေခော ဘိက္ခု ‘ဣဒံ ဒုက္ခ’န္တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, ‘အယံ ဒုက္ခသမုဒယော’တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, ‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓော’တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, ‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာ’တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ – အယမ္ပိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပရိယာယော ယံ ပရိယာယံ အာဂမ္မ သေခော ဘိက္ခု သေခဘူမိယံ ဌိတော ‘သေခောသ္မီ’တိ ပဇာနာတိ’’။
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti? Idha, bhikkhave, sekho bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti – ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, သေခော ဘိက္ခု ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ – ‘အတ္ထိ နု ခော ဣတော ဗဟိဒ္ဓာ အညော သမဏော ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏော ဝာ ယော ဧဝံ ဘူတံ တစ္ဆံ တထံ ဓမ္မံ ဒေသေတိ ယထာ ဘဂဝာ’တိ? သော ဧဝံ ပဇာနာတိ – ‘နတ္ထိ ခော ဣတော ဗဟိဒ္ဓာ အညော သမဏော ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏော ဝာ ယော ဧဝံ ဘူတံ တစ္ဆံ တထံ ဓမ္မံ ဒေသေတိ ယထာ ဘဂဝာ’တိ။ အယမ္ပိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပရိယာယော ယံ ပရိယာယံ အာဂမ္မ သေခော ဘိက္ခု သေခဘူမိယံ ဌိတော ‘သေခောသ္မီ’တိ ပဇာနာတိ’’။
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sekho bhikkhu iti paṭisañcikkhati – ‘atthi nu kho ito bahiddhā añño samaṇo vā brāhmaṇo vā yo evaṃ bhūtaṃ tacchaṃ tathaṃ dhammaṃ deseti yathā bhagavā’ti? So evaṃ pajānāti – ‘natthi kho ito bahiddhā añño samaṇo vā brāhmaṇo vā yo evaṃ bhūtaṃ tacchaṃ tathaṃ dhammaṃ deseti yathā bhagavā’ti. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, သေခော ဘိက္ခု ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ပဇာနာတိ – သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ, ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ, သတိန္ဒ္ရိယံ, သမာဓိန္ဒ္ရိယံ, ပညိန္ဒ္ရိယံ – ယံဂတိကာနိ ယံပရမာနိ ယံဖလာနိ ယံပရိယောသာနာနိ။ န ဟေဝ ခော ကာယေန ဖုသိတ္ဝာ ဝိဟရတိ; ပညာယ စ အတိဝိဇ္ဈ ပသ္သတိ။ အယမ္ပိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပရိယာယော ယံ ပရိယာယံ အာဂမ္မ သေခော ဘိက္ခု သေခဘူမိယံ ဌိတော ‘သေခောသ္မီ’တိ ပဇာနာတိ’’။
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, sekho bhikkhu pañcindriyāni pajānāti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ – yaṃgatikāni yaṃparamāni yaṃphalāni yaṃpariyosānāni. Na heva kho kāyena phusitvā viharati; paññāya ca ativijjha passati. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma sekho bhikkhu sekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘sekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘ကတမော စ, ဘိက္ခဝေ, ပရိယာယော ယံ ပရိယာယံ အာဂမ္မ အသေခော ဘိက္ခု အသေခဘူမိယံ ဌိတော ‘အသေခောသ္မီ’တိ ပဇာနာတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, အသေခော ဘိက္ခု ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ပဇာနာတိ – သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ, ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ, သတိန္ဒ္ရိယံ, သမာဓိန္ဒ္ရိယံ, ပညိန္ဒ္ရိယံ – ယံဂတိကာနိ ယံပရမာနိ ယံဖလာနိ ယံပရိယောသာနာနိ။ ကာယေန စ ဖုသိတ္ဝာ ဝိဟရတိ; ပညာယ စ အတိဝိဇ္ဈ ပသ္သတိ။ အယမ္ပိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပရိယာယော ယံ ပရိယာယံ အာဂမ္မ အသေခော ဘိက္ခု အသေခဘူမိယံ ဌိတော ‘အသေခောသ္မီ’တိ ပဇာနာတိ’’။
‘‘Katamo ca, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajānāti? Idha, bhikkhave, asekho bhikkhu pañcindriyāni pajānāti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ – yaṃgatikāni yaṃparamāni yaṃphalāni yaṃpariyosānāni. Kāyena ca phusitvā viharati; paññāya ca ativijjha passati. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajānāti’’.
‘‘ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, အသေခော ဘိက္ခု ဆ ဣန္ဒ္ရိယာနိ ပဇာနာတိ။ ‘စက္ခုန္ဒ္ရိယံ, သောတိန္ဒ္ရိယံ, ဃာနိန္ဒ္ရိယံ, ဇိဝ္ဟိန္ဒ္ရိယံ, ကာယိန္ဒ္ရိယံ, မနိန္ဒ္ရိယံ – ဣမာနိ ခော ဆ ဣန္ဒ္ရိယာနိ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ သဗ္ဗထာ သဗ္ဗံ အပရိသေသံ နိရုဇ္ဈိသ္သန္တိ, အညာနိ စ ဆ ဣန္ဒ္ရိယာနိ န ကုဟိဉ္စိ ကိသ္မိဉ္စိ ဥပ္ပဇ္ဇိသ္သန္တီ’တိ ပဇာနာတိ။ အယမ္ပိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပရိယာယော ယံ ပရိယာယံ အာဂမ္မ အသေခော ဘိက္ခု အသေခဘူမိယံ ဌိတော ‘အသေခောသ္မီ’တိ ပဇာနာတီ’’တိ။ တတိယံ။
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asekho bhikkhu cha indriyāni pajānāti. ‘Cakkhundriyaṃ, sotindriyaṃ, ghānindriyaṃ, jivhindriyaṃ, kāyindriyaṃ, manindriyaṃ – imāni kho cha indriyāni sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ aparisesaṃ nirujjhissanti, aññāni ca cha indriyāni na kuhiñci kismiñci uppajjissantī’ti pajānāti. Ayampi kho, bhikkhave, pariyāyo yaṃ pariyāyaṃ āgamma asekho bhikkhu asekhabhūmiyaṃ ṭhito ‘asekhosmī’ti pajānātī’’ti. Tatiyaṃ.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၃. သေခသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Sekhasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၃. သေခသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Sekhasuttavaṇṇanā
