Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya

    ౪. సుమనవగ్గో

    4. Sumanavaggo

    ౧. సుమనసుత్తం

    1. Sumanasuttaṃ

    ౩౧. ఏకం సమయం…పే॰… అనాథపిణ్డికస్స ఆరామే. అథ ఖో సుమనా రాజకుమారీ పఞ్చహి రథసతేహి పఞ్చహి రాజకుమారిసతేహి పరివుతా యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నా ఖో సుమనా రాజకుమారీ భగవన్తం ఏతదవోచ –

    31. Ekaṃ samayaṃ…pe… anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho sumanā rājakumārī pañcahi rathasatehi pañcahi rājakumārisatehi parivutā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnā kho sumanā rājakumārī bhagavantaṃ etadavoca –

    ‘‘ఇధస్సు, భన్తే, భగవతో ద్వే సావకా సమసద్ధా సమసీలా సమపఞ్ఞా – ఏకో దాయకో, ఏకో అదాయకో. తే కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జేయ్యుం. దేవభూతానం పన నేసం 1, భన్తే, సియా విసేసో, సియా నానాకరణ’’న్తి?

    ‘‘Idhassu, bhante, bhagavato dve sāvakā samasaddhā samasīlā samapaññā – eko dāyako, eko adāyako. Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjeyyuṃ. Devabhūtānaṃ pana nesaṃ 2, bhante, siyā viseso, siyā nānākaraṇa’’nti?

    ‘‘సియా, సుమనే’’తి భగవా అవోచ – ‘‘యో సో, సుమనే, దాయకో సో అముం అదాయకం దేవభూతో సమానో పఞ్చహి ఠానేహి అధిగణ్హాతి – దిబ్బేన ఆయునా, దిబ్బేన వణ్ణేన, దిబ్బేన సుఖేన, దిబ్బేన యసేన, దిబ్బేన ఆధిపతేయ్యేన. యో సో, సుమనే, దాయకో సో అముం అదాయకం దేవభూతో సమానో ఇమేహి పఞ్చహి ఠానేహి అధిగణ్హాతి’’.

    ‘‘Siyā, sumane’’ti bhagavā avoca – ‘‘yo so, sumane, dāyako so amuṃ adāyakaṃ devabhūto samāno pañcahi ṭhānehi adhigaṇhāti – dibbena āyunā, dibbena vaṇṇena, dibbena sukhena, dibbena yasena, dibbena ādhipateyyena. Yo so, sumane, dāyako so amuṃ adāyakaṃ devabhūto samāno imehi pañcahi ṭhānehi adhigaṇhāti’’.

    ‘‘సచే పన తే, భన్తే, తతో చుతా ఇత్థత్తం ఆగచ్ఛన్తి, మనుస్సభూతానం పన నేసం, భన్తే, సియా విసేసో, సియా నానాకరణ’’న్తి? ‘‘సియా, సుమనే’’తి భగవా అవోచ – ‘‘యో సో, సుమనే, దాయకో సో అముం అదాయకం మనుస్సభూతో సమానో పఞ్చహి ఠానేహి అధిగణ్హాతి – మానుసకేన ఆయునా, మానుసకేన వణ్ణేన, మానుసకేన సుఖేన, మానుసకేన యసేన, మానుసకేన ఆధిపతేయ్యేన. యో సో, సుమనే, దాయకో సో అముం అదాయకం మనుస్సభూతో సమానో ఇమేహి పఞ్చహి ఠానేహి అధిగణ్హాతి’’.

    ‘‘Sace pana te, bhante, tato cutā itthattaṃ āgacchanti, manussabhūtānaṃ pana nesaṃ, bhante, siyā viseso, siyā nānākaraṇa’’nti? ‘‘Siyā, sumane’’ti bhagavā avoca – ‘‘yo so, sumane, dāyako so amuṃ adāyakaṃ manussabhūto samāno pañcahi ṭhānehi adhigaṇhāti – mānusakena āyunā, mānusakena vaṇṇena, mānusakena sukhena, mānusakena yasena, mānusakena ādhipateyyena. Yo so, sumane, dāyako so amuṃ adāyakaṃ manussabhūto samāno imehi pañcahi ṭhānehi adhigaṇhāti’’.

    ‘‘సచే పన తే, భన్తే, ఉభో అగారస్మా అనగారియం పబ్బజన్తి, పబ్బజితానం పన నేసం, భన్తే , సియా విసేసో, సియా నానాకరణ’’న్తి? ‘‘సియా, సుమనే’’తి భగవా అవోచ – ‘‘యో సో, సుమనే, దాయకో సో అముం అదాయకం పబ్బజితో సమానో పఞ్చహి ఠానేహి అధిగణ్హాతి – యాచితోవ బహులం చీవరం పరిభుఞ్జతి అప్పం అయాచితో, యాచితోవ బహులం పిణ్డపాతం పరిభుఞ్జతి అప్పం అయాచితో, యాచితోవ బహులం సేనాసనం పరిభుఞ్జతి అప్పం అయాచితో, యాచితోవ బహులం గిలానప్పచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారం పరిభుఞ్జతి అప్పం అయాచితో. యేహి ఖో పన సబ్రహ్మచారీహి సద్ధిం విహరతి త్యస్స మనాపేనేవ బహులం కాయకమ్మేన సముదాచరన్తి అప్పం అమనాపేన, మనాపేనేవ బహులం వచీకమ్మేన సముదాచరన్తి అప్పం అమనాపేన, మనాపేనేవ బహులం మనోకమ్మేన సముదాచరన్తి అప్పం అమనాపేన, మనాపంయేవ బహులం ఉపహారం ఉపహరన్తి అప్పం అమనాపం . యో సో, సుమనే, దాయకో సో అముం అదాయకం పబ్బజితో సమానో ఇమేహి పఞ్చహి ఠానేహి అధిగణ్హాతీ’’తి.

    ‘‘Sace pana te, bhante, ubho agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, pabbajitānaṃ pana nesaṃ, bhante , siyā viseso, siyā nānākaraṇa’’nti? ‘‘Siyā, sumane’’ti bhagavā avoca – ‘‘yo so, sumane, dāyako so amuṃ adāyakaṃ pabbajito samāno pañcahi ṭhānehi adhigaṇhāti – yācitova bahulaṃ cīvaraṃ paribhuñjati appaṃ ayācito, yācitova bahulaṃ piṇḍapātaṃ paribhuñjati appaṃ ayācito, yācitova bahulaṃ senāsanaṃ paribhuñjati appaṃ ayācito, yācitova bahulaṃ gilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ paribhuñjati appaṃ ayācito. Yehi kho pana sabrahmacārīhi saddhiṃ viharati tyassa manāpeneva bahulaṃ kāyakammena samudācaranti appaṃ amanāpena, manāpeneva bahulaṃ vacīkammena samudācaranti appaṃ amanāpena, manāpeneva bahulaṃ manokammena samudācaranti appaṃ amanāpena, manāpaṃyeva bahulaṃ upahāraṃ upaharanti appaṃ amanāpaṃ . Yo so, sumane, dāyako so amuṃ adāyakaṃ pabbajito samāno imehi pañcahi ṭhānehi adhigaṇhātī’’ti.

    ‘‘సచే పన తే, భన్తే, ఉభో అరహత్తం పాపుణన్తి, అరహత్తప్పత్తానం పన నేసం, భన్తే, సియా విసేసో, సియా నానాకరణ’’న్తి? ‘‘ఏత్థ ఖో పనేసాహం, సుమనే, న కిఞ్చి నానాకరణం వదామి, యదిదం విముత్తియా విముత్తి’’న్తి 3.

    ‘‘Sace pana te, bhante, ubho arahattaṃ pāpuṇanti, arahattappattānaṃ pana nesaṃ, bhante, siyā viseso, siyā nānākaraṇa’’nti? ‘‘Ettha kho panesāhaṃ, sumane, na kiñci nānākaraṇaṃ vadāmi, yadidaṃ vimuttiyā vimutti’’nti 4.

    ‘‘అచ్ఛరియం, భన్తే, అబ్భుతం, భన్తే! యావఞ్చిదం, భన్తే, అలమేవ దానాని దాతుం అలం పుఞ్ఞాని కాతుం; యత్ర హి నామ దేవభూతస్సాపి ఉపకారాని పుఞ్ఞాని, మనుస్సభూతస్సాపి ఉపకారాని పుఞ్ఞాని, పబ్బజితస్సాపి ఉపకారాని పుఞ్ఞానీ’’తి. ‘‘ఏవమేతం, సుమనే! అలఞ్హి, సుమనే, దానాని దాతుం అలం పుఞ్ఞాని కాతుం! దేవభూతస్సాపి ఉపకారాని పుఞ్ఞాని, మనుస్సభూతస్సాపి ఉపకారాని పుఞ్ఞాని, పబ్బజితస్సాపి ఉపకారాని పుఞ్ఞానీ’’తి .

    ‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāvañcidaṃ, bhante, alameva dānāni dātuṃ alaṃ puññāni kātuṃ; yatra hi nāma devabhūtassāpi upakārāni puññāni, manussabhūtassāpi upakārāni puññāni, pabbajitassāpi upakārāni puññānī’’ti. ‘‘Evametaṃ, sumane! Alañhi, sumane, dānāni dātuṃ alaṃ puññāni kātuṃ! Devabhūtassāpi upakārāni puññāni, manussabhūtassāpi upakārāni puññāni, pabbajitassāpi upakārāni puññānī’’ti .

    ఇదమవోచ భగవా. ఇదం వత్వాన 5 సుగతో అథాపరం ఏతదవోచ సత్థా –

    Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna 6 sugato athāparaṃ etadavoca satthā –

    ‘‘యథాపి చన్దో విమలో, గచ్ఛం ఆకాసధాతుయా;

    ‘‘Yathāpi cando vimalo, gacchaṃ ākāsadhātuyā;

    సబ్బే తారాగణే లోకే, ఆభాయ అతిరోచతి.

    Sabbe tārāgaṇe loke, ābhāya atirocati.

    ‘‘తథేవ సీలసమ్పన్నో, సద్ధో పురిసపుగ్గలో;

    ‘‘Tatheva sīlasampanno, saddho purisapuggalo;

    సబ్బే మచ్ఛరినో లోకే, చాగేన అతిరోచతి.

    Sabbe maccharino loke, cāgena atirocati.

    ‘‘యథాపి మేఘో థనయం, విజ్జుమాలీ సతక్కకు;

    ‘‘Yathāpi megho thanayaṃ, vijjumālī satakkaku;

    థలం నిన్నఞ్చ పూరేతి, అభివస్సం వసున్ధరం.

    Thalaṃ ninnañca pūreti, abhivassaṃ vasundharaṃ.

    ‘‘ఏవం దస్సనసమ్పన్నో, సమ్మాసమ్బుద్ధసావకో;

    ‘‘Evaṃ dassanasampanno, sammāsambuddhasāvako;

    మచ్ఛరిం అధిగణ్హాతి, పఞ్చఠానేహి పణ్డితో.

    Macchariṃ adhigaṇhāti, pañcaṭhānehi paṇḍito.

    ‘‘ఆయునా యససా చేవ 7, వణ్ణేన చ సుఖేన చ;

    ‘‘Āyunā yasasā ceva 8, vaṇṇena ca sukhena ca;

    స వే భోగపరిబ్యూళ్హో 9, పేచ్చ సగ్గే పమోదతీ’’తి. పఠమం;

    Sa ve bhogaparibyūḷho 10, pecca sagge pamodatī’’ti. paṭhamaṃ;







    Footnotes:
    1. తేసం (సీ॰)
    2. tesaṃ (sī.)
    3. విముత్తన్తి (స్యా॰ కం॰)
    4. vimuttanti (syā. kaṃ.)
    5. ఇదం వత్వా (సీ॰ పీ॰) ఏవముపరిపి
    6. idaṃ vatvā (sī. pī.) evamuparipi
    7. ఆయునా చ యసేన చ (క॰)
    8. āyunā ca yasena ca (ka.)
    9. భోగపరిబ్బూళ్హో (సీ॰)
    10. bhogaparibbūḷho (sī.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౧. సుమనసుత్తవణ్ణనా • 1. Sumanasuttavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౧. సుమనసుత్తవణ్ణనా • 1. Sumanasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact