| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၃. တိံသမတ္တသုတ္တံ
3. Tiṃsamattasuttaṃ
၁၃၆. ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ။ အထ ခော တိံသမတ္တာ ပာဝေယ္ယကာ 1 ဘိက္ခူ သဗ္ဗေ အာရညိကာ သဗ္ဗေ ပိဏ္ဍပာတိကာ သဗ္ဗေ ပံသုကူလိကာ သဗ္ဗေ တေစီဝရိကာ သဗ္ဗေ သသံယောဇနာ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိံသု; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ အထ ခော ဘဂဝတော ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဣမေ ခော တိံသမတ္တာ ပာဝေယ္ယကာ ဘိက္ခူ သဗ္ဗေ အာရညိကာ သဗ္ဗေ ပိဏ္ဍပာတိကာ သဗ္ဗေ ပံသုကူလိကာ သဗ္ဗေ တေစီဝရိကာ သဗ္ဗေ သသံယောဇနာ။ ယံနူနာဟံ ဣမေသံ တထာ ဓမ္မံ ဒေသေယ္ယံ ယထာ နေသံ ဣမသ္မိံယေဝ အာသနေ အနုပာဒာယ အာသဝေဟိ စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စေယ္ယု’’န္တိ။ အထ ခော ဘဂဝာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဘိက္ခဝော’’တိ။ ‘‘ဘဒန္တေ’’တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသုံ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ –
136. Rājagahe viharati veḷuvane. Atha kho tiṃsamattā pāveyyakā 2 bhikkhū sabbe āraññikā sabbe piṇḍapātikā sabbe paṃsukūlikā sabbe tecīvarikā sabbe sasaṃyojanā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘ime kho tiṃsamattā pāveyyakā bhikkhū sabbe āraññikā sabbe piṇḍapātikā sabbe paṃsukūlikā sabbe tecīvarikā sabbe sasaṃyojanā. Yaṃnūnāhaṃ imesaṃ tathā dhammaṃ deseyyaṃ yathā nesaṃ imasmiṃyeva āsane anupādāya āsavehi cittāni vimucceyyu’’nti. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘အနမတဂ္ဂောယံ, ဘိက္ခဝေ, သံသာရော။ ပုဗ္ဗာ ကောဋိ န ပညာယတိ အဝိဇ္ဇာနီဝရဏာနံ သတ္တာနံ တဏ္ဟာသံယောဇနာနံ သန္ဓာဝတံ သံသရတံ။ တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, ကတမံ နု ခော ဗဟုတရံ, ယံ ဝာ ဝော ဣမိနာ ဒီဃေန အဒ္ဓုနာ သန္ဓာဝတံ သံသရတံ သီသစ္ဆိန္နာနံ လောဟိတံ ပသ္သန္နံ ပဂ္ဃရိတံ, ယံ ဝာ စတူသု မဟာသမုဒ္ဒေသု ဥဒက’’န္တိ? ‘‘ယထာ ခော မယံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတာ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမ, ဧတဒေဝ, ဘန္တေ, ဗဟုတရံ, ယံ နော ဣမိနာ ဒီဃေန အဒ္ဓုနာ သန္ဓာဝတံ သံသရတံ သီသစ္ဆိန္နာနံ လောဟိတံ ပသ္သန္နံ ပဂ္ဃရိတံ, န တ္ဝေဝ စတူသု မဟာသမုဒ္ဒေသု ဥဒက’’န္တိ။
‘‘Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, katamaṃ nu kho bahutaraṃ, yaṃ vā vo iminā dīghena addhunā sandhāvataṃ saṃsarataṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, yaṃ vā catūsu mahāsamuddesu udaka’’nti? ‘‘Yathā kho mayaṃ, bhante, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāma, etadeva, bhante, bahutaraṃ, yaṃ no iminā dīghena addhunā sandhāvataṃ saṃsarataṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udaka’’nti.
‘‘သာဓု သာဓု, ဘိက္ခဝေ, သာဓု ခော မေ တုမ္ဟေ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာထ။ ဧတဒေဝ, ဘိက္ခဝေ, ဗဟုတရံ, ယံ ဝော ဣမိနာ ဒီဃေန အဒ္ဓုနာ သန္ဓာဝတံ သံသရတံ သီသစ္ဆိန္နာနံ လောဟိတံ ပသ္သန္နံ ပဂ္ဃရိတံ, န တ္ဝေဝ စတူသု မဟာသမုဒ္ဒေသု ဥဒကံ။ ဒီဃရတ္တံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, ဂုန္နံ သတံ ဂောဘူတာနံ သီသစ္ဆိန္နာနံ လောဟိတံ ပသ္သန္နံ ပဂ္ဃရိတံ, န တ္ဝေဝ စတူသု မဟာသမုဒ္ဒေသု ဥဒကံ။ ဒီဃရတ္တံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, မဟိံသာနံ 3 သတံ မဟိံသဘူတာနံ သီသစ္ဆိန္နာနံ လောဟိတံ ပသ္သန္နံ ပဂ္ဃရိတံ ။ပေ.။ ဒီဃရတ္တံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, ဥရဗ္ဘာနံ သတံ ဥရဗ္ဘဘူတာနံ။ပေ.။ အဇာနံ သတံ အဇဘူတာနံ။ မိဂာနံ သတံ မိဂဘူတာနံ။ ကုက္ကုဋာနံ သတံ ကုက္ကုဋဘူတာနံ။ သူကရာနံ သတံ သူကရဘူတာနံ။ ဒီဃရတ္တံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, စောရာ ဂာမဃာတာတိ ဂဟေတ္ဝာ သီသစ္ဆိန္နာနံ လောဟိတံ ပသ္သန္နံ ပဂ္ဃရိတံ။ ဒီဃရတ္တံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, စောရာ ပာရိပန္ထိကာတိ ဂဟေတ္ဝာ သီသစ္ဆိန္နာနံ လောဟိတံ ပသ္သန္နံ ပဂ္ဃရိတံ။ ဒီဃရတ္တံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, စောရာ ပာရဒာရိကာတိ ဂဟေတ္ဝာ သီသစ္ဆိန္နာနံ လောဟိတံ ပသ္သန္နံ ပဂ္ဃရိတံ, န တ္ဝေဝ စတူသု မဟာသမုဒ္ဒေသု ဥဒကံ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? အနမတဂ္ဂောယံ, ဘိက္ခဝေ, သံသာရော။ပေ.။ အလံ ဝိမုစ္စိတု’’န္တိ။
‘‘Sādhu sādhu, bhikkhave, sādhu kho me tumhe, bhikkhave, evaṃ dhammaṃ desitaṃ ājānātha. Etadeva, bhikkhave, bahutaraṃ, yaṃ vo iminā dīghena addhunā sandhāvataṃ saṃsarataṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udakaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, gunnaṃ sataṃ gobhūtānaṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udakaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, mahiṃsānaṃ 4 sataṃ mahiṃsabhūtānaṃ sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ …pe… dīgharattaṃ vo, bhikkhave, urabbhānaṃ sataṃ urabbhabhūtānaṃ…pe… ajānaṃ sataṃ ajabhūtānaṃ… migānaṃ sataṃ migabhūtānaṃ… kukkuṭānaṃ sataṃ kukkuṭabhūtānaṃ… sūkarānaṃ sataṃ sūkarabhūtānaṃ… dīgharattaṃ vo, bhikkhave, corā gāmaghātāti gahetvā sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, corā pāripanthikāti gahetvā sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ. Dīgharattaṃ vo, bhikkhave, corā pāradārikāti gahetvā sīsacchinnānaṃ lohitaṃ passannaṃ paggharitaṃ, na tveva catūsu mahāsamuddesu udakaṃ. Taṃ kissa hetu? Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro…pe… alaṃ vimuccitu’’nti.
‘‘ဣဒမဝောစ ဘဂဝာ။ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ။ ဣမသ္မိဉ္စ ပန ဝေယ္ယာကရဏသ္မိံ ဘညမာနေ တိံသမတ္တာနံ ပာဝေယ္ယကာနံ ဘိက္ခူနံ အနုပာဒာယ အာသဝေဟိ စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စိံသူ’’တိ။ တတိယံ။
‘‘Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne tiṃsamattānaṃ pāveyyakānaṃ bhikkhūnaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsū’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၃. တိံသမတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Tiṃsamattasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၃. တိံသမတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Tiṃsamattasuttavaṇṇanā
