Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā

    නමො තස්‌ස භගවතො අරහතො සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධස්‌ස

    Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

    භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ගවණ්‌ණනා

    Bhikkhunīvibhaṅgavaṇṇanā

    1. පාරාජිකකණ්‌ඩං

    1. Pārājikakaṇḍaṃ

    1. උබ්‌භජාණුමණ්‌ඩලිකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා

    1. Ubbhajāṇumaṇḍalikasikkhāpadavaṇṇanā

    656. භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ගෙ මිගාරමාතුයාති මිගාරමාතු, විසාඛායාති අත්‌ථො. පාළියං ‘‘එහි භික්‌ඛුනීති භික්‌ඛුනී, තීහි සරණගමනෙහි උපසම්‌පන්‌නාති භික්‌ඛුනී’’ති ඉදං භික්‌ඛුවිභඞ්‌ගපාළියා සමදස්‌සනත්‌ථං අට්‌ඨගරුධම්‌මප්‌පටිග්‌ගහණෙන ලද්‌ධූපසම්‌පදං මහාපජාපතිගොතමිඤ්‌චෙව තාය සහ නික්‌ඛන්‌තා භගවතො ආණාය භික්‌ඛූනඤ්‌ඤෙව සන්‌තිකෙ එකතොඋපසම්‌පන්‌නා පඤ්‌චසතසාකියානියො ච සන්‌ධාය වුත්‌තං. තා හි භගවතා ආනන්‌දත්‌ථෙරස්‌ස යාචනාය පබ්‌බජ්‌ජං අනුජානන්‌තෙන ‘‘එථ භික්‌ඛුනියො, මම සාසනෙ තුම්‌හෙපි පවිසථා’’ති වුත්‌තා විය ජාතා. සාකියානියො එව සරණසීලානි දත්‌වා කම්‌මවාචාය උපසම්‌පාදිතත්‌තා ‘‘තීහි සරණගමනෙහි උපසම්‌පන්‌නා’’ති වුත්‌තා. න හි එතාහි අඤ්‌ඤා එහිභික්‌ඛුනිභාවාදිනා උපසම්‌පන්‌නා නාම සන්‌ති. යං පන ථෙරීගාථාසු භද්‌දාය කුණ්‌ඩලකෙසියා

    656. Bhikkhunīvibhaṅge migāramātuyāti migāramātu, visākhāyāti attho. Pāḷiyaṃ ‘‘ehi bhikkhunīti bhikkhunī, tīhi saraṇagamanehi upasampannāti bhikkhunī’’ti idaṃ bhikkhuvibhaṅgapāḷiyā samadassanatthaṃ aṭṭhagarudhammappaṭiggahaṇena laddhūpasampadaṃ mahāpajāpatigotamiñceva tāya saha nikkhantā bhagavato āṇāya bhikkhūnaññeva santike ekatoupasampannā pañcasatasākiyāniyo ca sandhāya vuttaṃ. Tā hi bhagavatā ānandattherassa yācanāya pabbajjaṃ anujānantena ‘‘etha bhikkhuniyo, mama sāsane tumhepi pavisathā’’ti vuttā viya jātā. Sākiyāniyo eva saraṇasīlāni datvā kammavācāya upasampāditattā ‘‘tīhi saraṇagamanehi upasampannā’’ti vuttā. Na hi etāhi aññā ehibhikkhunibhāvādinā upasampannā nāma santi. Yaṃ pana therīgāthāsu bhaddāya kuṇḍalakesiyā

    ‘‘නිහච්‌ච ජාණුං වන්‌දිත්‌වා, සම්‌මුඛා අඤ්‌ජලිං අකං;

    ‘‘Nihacca jāṇuṃ vanditvā, sammukhā añjaliṃ akaṃ;

    ‘එහි භද්‌දෙ’ති මං අවොච, සා මෙ ආසූපසම්‌පදා’’ති. (ථෙරීගා. 109) –

    ‘Ehi bhadde’ti maṃ avoca, sā me āsūpasampadā’’ti. (therīgā. 109) –

    වුත්‌තං. යඤ්‌ච අපදානෙපි –

    Vuttaṃ. Yañca apadānepi –

    ‘‘ආයාචිතො තදා ආහ, ‘එහි භද්‌දෙ’ති නායකො;

    ‘‘Āyācito tadā āha, ‘ehi bhadde’ti nāyako;

    තදාහං උපසම්‌පන්‌නා, පරිත්‌තං තොයමද්‌දස’’න්‌ති. (අප. ථෙරී 2.3.44) –

    Tadāhaṃ upasampannā, parittaṃ toyamaddasa’’nti. (apa. therī 2.3.44) –

    වුත්‌තං. තම්‌පි ‘‘එහි ත්‌වං භික්‌ඛුනීනං සන්‌තිකෙ පබ්‌බජ්‌ජං, උපසම්‌පදඤ්‌ච ගණ්‌හාහී’’ති භගවතො ආණා උපසම්‌පදාය කාරණත්‌තා උපසම්‌පදා අහොසීති ඉමමත්‌ථං සන්‌ධාය වුත්‌තං. තථා හි වුත්‌තං ථෙරීගාථාට්‌ඨකථායං ‘‘එහි භද්‌දෙ, භික්‌ඛුනුපස්‌සයං ගන්‌ත්‌වා භික්‌ඛුනීනං සන්‌තිකෙ පබ්‌බජ්‌ජ උපසම්‌පජ්‌ජස්‌සූති මං අවච ආණාපෙසි, සා සත්‌ථු ආණා මය්‌හං උපසම්‌පදාය කාරණත්‌තා උපසම්‌පදා ආසි අහොසී’’ති (ථෙරීගා. අට්‌ඨ. 111).

    Vuttaṃ. Tampi ‘‘ehi tvaṃ bhikkhunīnaṃ santike pabbajjaṃ, upasampadañca gaṇhāhī’’ti bhagavato āṇā upasampadāya kāraṇattā upasampadā ahosīti imamatthaṃ sandhāya vuttaṃ. Tathā hi vuttaṃ therīgāthāṭṭhakathāyaṃ ‘‘ehi bhadde, bhikkhunupassayaṃ gantvā bhikkhunīnaṃ santike pabbajja upasampajjassūti maṃ avaca āṇāpesi, sā satthu āṇā mayhaṃ upasampadāya kāraṇattā upasampadā āsi ahosī’’ti (therīgā. aṭṭha. 111).

    657. සාධාරණපාරාජිකෙහීති මෙථුනාදීහි චතූහි. තානි, පන අඤ්‌ඤානි ච සාධාරණසික්‌ඛාපදානි යස්‌මා භික්‌ඛුවිභඞ්‌ගෙ වුත්‌තනිදානවත්‌ථාදීසු එව සාධාරණවසෙන පඤ්‌ඤත්‌තානි, පච්‌ඡා පන තානි භික්‌ඛුනීනං පාතිමොක්‌ඛුද්‌දෙසං අනුජානන්‌තෙන භගවතා තාසං සික්‌ඛාපච්‌චක්‌ඛානාභාවෙන ‘‘යා පන භික්‌ඛුනී ඡන්‌දසො මෙථුනං ධම්‌මං පටිසෙවෙය්‍යා’’තිආදිනා තදනුරූපවසෙන පරිවත්‌තෙත්‌වා අසාධාරණසික්‌ඛාපදෙහි සද්‌ධිං සංසන්‌දෙත්‌වා භික්‌ඛුනිපාතිමොක්‌ඛුද්‌දෙසවසෙන එකතො සඞ්‌ගහිතානි. යස්‌මා ච නෙසං භික්‌ඛුවිභඞ්‌ගෙ (පාරා. 44 ආදයො) වුත්‌තනයෙනෙව සබ්‌බොපි විනිච්‌ඡයො සක්‌කා ඤාතුං, තස්‌මා තානි වජ්‌ජෙත්‌වා අසාධාරණානං එව ඉධ විභඞ්‌ගො වුත්‌තොති වෙදිතබ්‌බං.

    657.Sādhāraṇapārājikehīti methunādīhi catūhi. Tāni, pana aññāni ca sādhāraṇasikkhāpadāni yasmā bhikkhuvibhaṅge vuttanidānavatthādīsu eva sādhāraṇavasena paññattāni, pacchā pana tāni bhikkhunīnaṃ pātimokkhuddesaṃ anujānantena bhagavatā tāsaṃ sikkhāpaccakkhānābhāvena ‘‘yā pana bhikkhunī chandaso methunaṃ dhammaṃ paṭiseveyyā’’tiādinā tadanurūpavasena parivattetvā asādhāraṇasikkhāpadehi saddhiṃ saṃsandetvā bhikkhunipātimokkhuddesavasena ekato saṅgahitāni. Yasmā ca nesaṃ bhikkhuvibhaṅge (pārā. 44 ādayo) vuttanayeneva sabbopi vinicchayo sakkā ñātuṃ, tasmā tāni vajjetvā asādhāraṇānaṃ eva idha vibhaṅgo vuttoti veditabbaṃ.

    659. භික්‌ඛූනං ‘‘කායසංසග්‌ගං සාදියෙය්‍යා’’ති අවත්‌වා ‘‘සමාපජ්‌ජෙය්‍යා’’ති වුත්‌තත්‌තා ‘‘භික්‌ඛු ආපත්‌තියා න කාරෙතබ්‌බො’’ති වුත්‌තං. තබ්‌බහුලනයෙනාති කිරියාසමුට්‌ඨානස්‌සෙව බහුලභාවතො, එතෙන අකිරියාසමුට්‌ඨානාපි අයං ආපත්‌ති හොතීති දස්‌සෙති. කිඤ්‌චාපි දස්‌සෙති, මයං පනෙත්‌ථ එවං තක්‌කයාම ‘‘කායසංසග්‌ගක්‌ඛණෙ සාදියන්‌තියා කිරියාය අභාවෙපි තතො පුබ්‌බෙ පවත්‌තිතානං පටිච්‌ඡන්‌නට්‌ඨානගමනඉඞ්‌ගිතාකාරදස්‌සනාදිකිරියානං වසෙනෙව කිරියාසමඋට්‌ඨානමෙව, පරෙහි මග්‌ගෙ කරියමානුපක්‌කමෙන නිච්‌චලස්‌ස සාදියතො සුක්‌කවිස්‌සට්‌ඨි විය පුබ්‌බපයොගාභාවෙපි වා තස්‌මිඤ්‌ඤෙව ඛණෙ පරූපක්‌කමෙන ජනියමානාය අත්‌තනො කායචලනාදිසඞ්‌ඛාතාය කිරියාය, සා හි සාදියමානෙන තස්‌සා චිත්‌තෙනාපි සමුට්‌ඨිතා කිරියා නාම හොති අවායමිත්‌වා පරූපක්‌කමෙන මෙථුනසාදියනෙ විය, භික්‌ඛූනං පන පරූපක්‌කමජනිතං කිරියං අබ්‌බොහාරිකං කත්‌වා අත්‌තනා කරියමානපයොගවසෙනෙව ‘කායසංසග්‌ගං සමාපජ්‌ජෙය්‍යා’ති එවං විසෙසෙත්‌වාව සික්‌ඛාපදස්‌ස පඤ්‌ඤත්‌තත්‌තා සාදියමානෙපි න දොසො. ඉතරථා හි තබ්‌බහුලනයෙනෙත්‌ථ කිරියත්‌තෙ ගය්‌හමානෙ අඤ්‌ඤෙසම්‌පි කිරියාකිරියසික්‌ඛාපදානං කිරියත්‌තග්‌ගහණප්‌පසඞ්‌ගො සියා’’ති. තස්‌මා වීමංසිත්‌වා ගහෙතබ්‌බං. සාති කිරියාසමුට්‌ඨානතා. තථෙවාති කායසංසග්‌ගරාගී එව.

    659. Bhikkhūnaṃ ‘‘kāyasaṃsaggaṃ sādiyeyyā’’ti avatvā ‘‘samāpajjeyyā’’ti vuttattā ‘‘bhikkhu āpattiyā na kāretabbo’’ti vuttaṃ. Tabbahulanayenāti kiriyāsamuṭṭhānasseva bahulabhāvato, etena akiriyāsamuṭṭhānāpi ayaṃ āpatti hotīti dasseti. Kiñcāpi dasseti, mayaṃ panettha evaṃ takkayāma ‘‘kāyasaṃsaggakkhaṇe sādiyantiyā kiriyāya abhāvepi tato pubbe pavattitānaṃ paṭicchannaṭṭhānagamanaiṅgitākāradassanādikiriyānaṃ vaseneva kiriyāsamauṭṭhānameva, parehi magge kariyamānupakkamena niccalassa sādiyato sukkavissaṭṭhi viya pubbapayogābhāvepi vā tasmiññeva khaṇe parūpakkamena janiyamānāya attano kāyacalanādisaṅkhātāya kiriyāya, sā hi sādiyamānena tassā cittenāpi samuṭṭhitā kiriyā nāma hoti avāyamitvā parūpakkamena methunasādiyane viya, bhikkhūnaṃ pana parūpakkamajanitaṃ kiriyaṃ abbohārikaṃ katvā attanā kariyamānapayogavaseneva ‘kāyasaṃsaggaṃ samāpajjeyyā’ti evaṃ visesetvāva sikkhāpadassa paññattattā sādiyamānepi na doso. Itarathā hi tabbahulanayenettha kiriyatte gayhamāne aññesampi kiriyākiriyasikkhāpadānaṃ kiriyattaggahaṇappasaṅgo siyā’’ti. Tasmā vīmaṃsitvā gahetabbaṃ. ti kiriyāsamuṭṭhānatā. Tathevāti kāyasaṃsaggarāgī eva.

    උබ්‌භජාණුමණ්‌ඩලිකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Ubbhajāṇumaṇḍalikasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ග • Bhikkhunīvibhaṅga / 1. පඨමපාරාජිකං • 1. Paṭhamapārājikaṃ

    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / 1. පඨමපාරාජිකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 1. පඨමපාරාජිකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 1. පඨමපාරාජිකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 1. පඨමපාරාජිකසික්‌ඛාපදං • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact