| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā |
උපොසථභෙදාදිකථාවණ්‌ණනා
Uposathabhedādikathāvaṇṇanā
149. ‘‘ද්‌වෙමෙ , භික්‌ඛවෙ, උපොසථා’’ති තදා සාමග්‌ගීඋපොසථස්‌ස අනනුඤ්‌ඤාතත්‌තා වුත්‌තං. සාමග්‌ගීඋපොසථස්‌ස පුබ්‌බකිච්‌චෙ ‘‘අජ්‌ජුපොසථො සාමග්‌ගී’’ති වත්‌තබ්‌බං, න ච කම්‌මවාචාය භගවතා පයොගො දස්‌සිතො, පාළිනයතො අට්‌ඨකථාචරියෙහි උද්‌දිසිතබ්‌බක්‌කමො දස්‌සිතො. තථා පඤ්‌චන්‌නං පාතිමොක්‌ඛුද්‌දෙසානං උද්‌දෙසක්‌කමො සිද්‌ධොති වෙදිතබ්‌බං. තයො වා ද්‌වෙ වා පාතිමොක්‌ඛං උද්‌දිසන්‌ති, අධම්‌මෙන සමග්‌ගං නාම හොතීති එත්‌ථ කාමං සඞ්‌ඝස්‌ස සාමග්‌ගී නාම හොති වග්‌ගකථාය යථාකම්‌මං සාමග්‌ගීවවත්‌ථානතො. තථාපි වග්‌ගපටිපක්‌ඛභාවෙන සමග්‌ගං, සමග්‌ගපටිපක්‌ඛභාවෙන ච වග්‌ගං නාම කතං. ආවෙණිකතො වා ගණකම්‌මාදිසම්‌භවතො, තස්‌ස ච සමග්‌ගවග්‌ගභාවසම්‌භවතො වුත්‌තන්‌ති වෙදිතබ්‌බං. ධම්‌මෙන වග්‌ගන්‌ති එත්‌ථ පාරිසුද්‌ධිකරණං ධම්‌මිකං, සඞ්‌ඝස්‌සෙව ඡන්‌දාගමනං, න ගණස්‌සාති කත්‌වා වග්‌ගං නාම හොති. ‘‘එකවාරං කතං සුකතං, ආපත්‌තිං පන ආපජ්‌ජති, පුන කාතුං න ලභන්‌තී’’ති වදන්‌ති. ‘‘පඤ්‌චසු එකස්‌ස ඡන්‌දං ආහරිත්‌වා චතූහි පාතිමොක්‌ඛං උද්‌දිසිතුං වට්‌ටතී’’ති වදන්‌ති, තං යුත්‌තං, ඡන්‌දහාරකෙ භික්‌ඛූනං සන්‌තිකං පත්‌තෙ තෙන සඞ්‌ඝො පහොති, තස්‌මා ඡන්‌දො සඞ්‌ඝප්‌පත්‌තො හොතීති කත්‌වා වුත්‌තං.
149. ‘‘Dveme , bhikkhave, uposathā’’ti tadā sāmaggīuposathassa ananuññātattā vuttaṃ. Sāmaggīuposathassa pubbakicce ‘‘ajjuposatho sāmaggī’’ti vattabbaṃ, na ca kammavācāya bhagavatā payogo dassito, pāḷinayato aṭṭhakathācariyehi uddisitabbakkamo dassito. Tathā pañcannaṃ pātimokkhuddesānaṃ uddesakkamo siddhoti veditabbaṃ. Tayo vā dve vā pātimokkhaṃ uddisanti, adhammena samaggaṃ nāma hotīti ettha kāmaṃ saṅghassa sāmaggī nāma hoti vaggakathāya yathākammaṃ sāmaggīvavatthānato. Tathāpi vaggapaṭipakkhabhāvena samaggaṃ, samaggapaṭipakkhabhāvena ca vaggaṃ nāma kataṃ. Āveṇikato vā gaṇakammādisambhavato, tassa ca samaggavaggabhāvasambhavato vuttanti veditabbaṃ. Dhammena vagganti ettha pārisuddhikaraṇaṃ dhammikaṃ, saṅghasseva chandāgamanaṃ, na gaṇassāti katvā vaggaṃ nāma hoti. ‘‘Ekavāraṃ kataṃ sukataṃ, āpattiṃ pana āpajjati, puna kātuṃ na labhantī’’ti vadanti. ‘‘Pañcasu ekassa chandaṃ āharitvā catūhi pātimokkhaṃ uddisituṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ yuttaṃ, chandahārake bhikkhūnaṃ santikaṃ patte tena saṅgho pahoti, tasmā chando saṅghappatto hotīti katvā vuttaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 77. උපොසථභෙදාදි • 77. Uposathabhedādi
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / උපොසථභෙදාදිකථා • Uposathabhedādikathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / උපොසථභෙදාදිකථාවණ්‌ණනා • Uposathabhedādikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / උපොසථභෙදාදිකථාවණ්‌ණනා • Uposathabhedādikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 77. උපොසථභෙදාදිකථා • 77. Uposathabhedādikathā
