| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
7. වස්‌සකාරසුත්‌තවණ්‌ණනා
7. Vassakārasuttavaṇṇanā
187. සත්‌තමෙ වස්‌සකාරො බ්‍රාහ්‌මණො මගධමහාමත්‌තොති එත්‌ථ වස්‌සකාරොති තස්‌ස බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස නාමං. මහතියා ඉස්‌සරියමත්‌තාය සමන්‌නාගතො මහාමත්‌තො. ඉස්‌සරියමත්‌තායාති ච ඉස්‌සරියප්‌පමාණෙනාති අත්‌ථො, ඉස්‌සරියෙන චෙව විත්‌තූපකරණෙන චාති එවං වා එත්‌ථ අත්‌ථො දට්‌ඨබ්‌බො, උපභොගූපකරණානිපි හි ලොකෙ ‘‘මත්‌තා’’ති වුච්‌චන්‌ති. මගධරඤ්‌ඤො, මගධරට්‌ඨෙ වා මහාමත්‌තොති මගධමහාමත්‌තො. තුදිසඤ්‌ඤිතො ගාමො නිවාසො එතස්‌සාති තොදෙය්‍යො. තෙනෙවාහ ‘‘තුදිගාමවාසිකස්‌සා’’ති. තුදිගාමවාසිතා චස්‌ස තත්‌ථ අධිපතිභාවෙනාති දට්‌ඨබ්‌බා. සො හි තං ගාමං සොණදණ්‌ඩො විය, චම්‌පං කූටදන්‌තො විය, ඛාණුමතං අධිපතිභාවෙන අජ්‌ඣාවසති. මහද්‌ධනො හොති පඤ්‌චචත්‌තාලීසකොටිවිභවො. පරිසතීති පරිසායං, ජනසමූහෙති අත්‌ථො. තෙනාහ ‘‘සන්‌නිපතිතාය පරිසායා’’ති. අභිප්‌පසන්‌නොති එත්‌ථ අභික්‌කමනත්‌ථො අභි-සද්‌දොති ආහ ‘‘අතික්‌කම්‌ම පසන්‌නො’’ති, පසාදනීයං ඨානං අතික්‌කමිත්‌වා අප්‌පසාදනීයට්‌ඨානෙ පසන්‌නොති අධිප්‌පායො. තං තං කිච්‌චං අත්‌ථං පස්‌සතීති අත්‌ථදසා, අලං සමත්‌ථා පටිබලා අත්‌ථදසා අලමත්‌ථදසා, අලමත්‌ථදසෙ අතිසයන්‌තීති අලමත්‌ථදසතරා. තෙනාහ ‘‘අත්‌ථෙ පස්‌සිතුං සමත්‌ථා’’තිආදි. නෙව සප්‌පුරිසං න අසප්‌පුරිසං ජානාති සප්‌පුරිසධම්‌මානං අසප්‌පුරිසධම්‌මානඤ්‌ච යාථාවතො අජානනතො. සෙසමෙත්‌ථ උත්‌තානමෙව.
187. Sattame vassakāro brāhmaṇo magadhamahāmattoti ettha vassakāroti tassa brāhmaṇassa nāmaṃ. Mahatiyā issariyamattāya samannāgato mahāmatto. Issariyamattāyāti ca issariyappamāṇenāti attho, issariyena ceva vittūpakaraṇena cāti evaṃ vā ettha attho daṭṭhabbo, upabhogūpakaraṇānipi hi loke ‘‘mattā’’ti vuccanti. Magadharañño, magadharaṭṭhe vā mahāmattoti magadhamahāmatto. Tudisaññito gāmo nivāso etassāti todeyyo. Tenevāha ‘‘tudigāmavāsikassā’’ti. Tudigāmavāsitā cassa tattha adhipatibhāvenāti daṭṭhabbā. So hi taṃ gāmaṃ soṇadaṇḍo viya, campaṃ kūṭadanto viya, khāṇumataṃ adhipatibhāvena ajjhāvasati. Mahaddhano hoti pañcacattālīsakoṭivibhavo. Parisatīti parisāyaṃ, janasamūheti attho. Tenāha ‘‘sannipatitāya parisāyā’’ti. Abhippasannoti ettha abhikkamanattho abhi-saddoti āha ‘‘atikkamma pasanno’’ti, pasādanīyaṃ ṭhānaṃ atikkamitvā appasādanīyaṭṭhāne pasannoti adhippāyo. Taṃ taṃ kiccaṃ atthaṃ passatīti atthadasā, alaṃ samatthā paṭibalā atthadasā alamatthadasā, alamatthadase atisayantīti alamatthadasatarā. Tenāha ‘‘atthe passituṃ samatthā’’tiādi. Neva sappurisaṃ na asappurisaṃ jānāti sappurisadhammānaṃ asappurisadhammānañca yāthāvato ajānanato. Sesamettha uttānameva.
වස්‌සකාරසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Vassakārasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 7. වස්‌සකාරසුත්‌තං • 7. Vassakārasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 7. වස්‌සකාරසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Vassakārasuttavaṇṇanā
