| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මිලින්‌දපඤ්‌හපාළි • Milindapañhapāḷi |
12. විඤ්‌ඤාණලක්‌ඛණපඤ්‌හො
12. Viññāṇalakkhaṇapañho
12. ‘‘භන්‌තෙ නාගසෙන, කිංලක්‌ඛණං විඤ්‌ඤාණ’’න්‌ති? ‘‘විජානනලක්‌ඛණං, මහාරාජ, විඤ්‌ඤාණ’’න්‌ති.
12. ‘‘Bhante nāgasena, kiṃlakkhaṇaṃ viññāṇa’’nti? ‘‘Vijānanalakkhaṇaṃ, mahārāja, viññāṇa’’nti.
‘‘ඔපම්‌මං කරොහී’’ති. ‘‘යථා, මහාරාජ, නගරගුත්‌තිකො මජ්‌ඣෙ නගරසිඞ්‌ඝාටකෙ නිසින්‌නො පස්‌සෙය්‍ය පුරත්‌ථිමදිසතො පුරිසං ආගච්‌ඡන්‌තං, පස්‌සෙය්‍ය දක්‌ඛිණදිසතො පුරිසං ආගච්‌ඡන්‌තං, පස්‌සෙය්‍ය පච්‌ඡිමදිසතො පුරිසං ආගච්‌ඡන්‌තං, පස්‌සෙය්‍ය උත්‌තරදිසතො පුරිසං ආගච්‌ඡන්‌තං. එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යඤ්‌ච පුරිසො චක්‌ඛුනා රූපං පස්‌සති, තං විඤ්‌ඤාණෙන විජානාති. යඤ්‌ච සොතෙන සද්‌දං සුණාති, තං විඤ්‌ඤාණෙන විජානාති. යඤ්‌ච ඝානෙන ගන්‌ධං ඝායති, තං විඤ්‌ඤාණෙන විජානාති. යඤ්‌ච ජිව්‌හාය රසං සායති, තං විඤ්‌ඤාණෙන විජානාති. යඤ්‌ච කායෙන ඵොට්‌ඨබ්‌බං ඵුසති, තං විඤ්‌ඤාණෙන විජානාති, යඤ්‌ච මනසා ධම්‌මං විජානාති, තං විඤ්‌ඤාණෙන විජානාති. එවං ඛො, මහාරාජ, විජානනලක්‌ඛණං විඤ්‌ඤාණ’’න්‌ති.
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, nagaraguttiko majjhe nagarasiṅghāṭake nisinno passeyya puratthimadisato purisaṃ āgacchantaṃ, passeyya dakkhiṇadisato purisaṃ āgacchantaṃ, passeyya pacchimadisato purisaṃ āgacchantaṃ, passeyya uttaradisato purisaṃ āgacchantaṃ. Evameva kho, mahārāja, yañca puriso cakkhunā rūpaṃ passati, taṃ viññāṇena vijānāti. Yañca sotena saddaṃ suṇāti, taṃ viññāṇena vijānāti. Yañca ghānena gandhaṃ ghāyati, taṃ viññāṇena vijānāti. Yañca jivhāya rasaṃ sāyati, taṃ viññāṇena vijānāti. Yañca kāyena phoṭṭhabbaṃ phusati, taṃ viññāṇena vijānāti, yañca manasā dhammaṃ vijānāti, taṃ viññāṇena vijānāti. Evaṃ kho, mahārāja, vijānanalakkhaṇaṃ viññāṇa’’nti.
‘‘කල්‌ලොසි , භන්‌තෙ නාගසෙනා’’ති.
‘‘Kallosi , bhante nāgasenā’’ti.
විඤ්‌ඤාණලක්‌ඛණපඤ්‌හො ද්‌වාදසමො.
Viññāṇalakkhaṇapañho dvādasamo.
