| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
3. විත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා
3. Vittasuttavaṇṇanā
73. සද්‌ධායාති සද්‌ධාහෙතු. කුලසම්‌පදාති ඛත්‌තියාදිසම්‌පත්‌තියො. සබ්‌බලොකියලොකුත්‌තරවිත්‌තපටිලාභහෙතුතො සද්‌ධාවිත්‌තමෙව. හෙට්‌ඨා තිණ්‌ණං ද්‌වාරානං වසෙන උප්‌පන්‌නකස්‌ස සබ්‌බස්‌සපි අනවජ්‌ජධම්‌මස්‌ස සඞ්‌ගණ්‌හනතො ‘‘ධම්‌මොති දසකුසලකම්‌මපථො’’ති වුත්‌තං. අසංකිලිට්‌ඨසුඛන්‌ති. නිරාමිසං සුඛං. තමෙව සාමිසං උපනිධාය සම්‌භාවෙන්‌තො ආහ ‘‘අසංකිලිට්‌ඨ’’න්‌ති. අසෙචනකභාවෙන අභිරුචිජනනතො පියාකිච්‌ඡකරණතො බහුං සුචිරම්‌පි කාලං ආසෙවන්‌තස්‌ස අදොසාවහතො සච්‌චමෙව මධුරතරං. න හි තං පිවිතබ්‌බතො සාදිතබ්‌බතො අනුභවිතබ්‌බතො රසොති වත්‌තබ්‌බතං අරහති. ඉදානි තස්‌ස කිච්‌චසම්‌පත්‌තිඅත්‌ථෙහිපි මහාරහතං දස්‌සෙතුං ‘‘සච්‌චස්‌මිං හී’’තිආදි වුත්‌තං. තත්‌ථ නදීනිවත්‌තනං මහාකප්‌පිනවත්‌ථුආදීහි (ධ. ප. අට්‌ඨ. 1.මහාකප්‌පිනත්‌ථෙරවත්‌ථු; අ. නි. අට්‌ඨ. 1.1.231; ථෙරගා. අට්‌ඨ. 2.මහාකප්‌පිනත්‌ථෙරගාථාවණ්‌ණනා) දීපෙතබ්‌බං, ඉතරානි කණ්‌හදීපායනජාතක- (ජා. 1.10.62 ආදයො) සුතසොම- (ජා. 2.21.371 ආදයො) මච්‌ඡජාතකෙහි (ජා. 1.1.34, 75; 1.2.131 ආදයො) දීපෙතබ්‌බානි. නිම්‌මද්‌දෙන්‌ති අභිභවන්‌ති. මධුරතරන්‌ති සුන්‌දරතරං සෙට්‌ඨෙසූති අත්‌ථො. පඤ්‌ඤාජීවීති පඤ්‌ඤාය ජීවනසීලොති පඤ්‌ඤාජීවී, පඤ්‌ඤාපුබ්‌බඞ්‌ගමචරියොති අත්‌ථො. පඤ්‌ඤාජීවීති ච පඤ්‌ඤාවසෙන ඉරියති වත්‌තති ජීවිතං පවත්‌තෙතීති අත්‌ථොති දස්‌සෙන්‌තො ‘‘යො පඤ්‌ඤාජීවී’’තිආදිමාහ. ‘‘ජීවත’’න්‌ති කෙචි පඨන්‌ති, ජීවන්‌තානං පඤ්‌ඤාජීවිං සෙට්‌ඨමාහූති අත්‌ථො.
73.Saddhāyāti saddhāhetu. Kulasampadāti khattiyādisampattiyo. Sabbalokiyalokuttaravittapaṭilābhahetuto saddhāvittameva. Heṭṭhā tiṇṇaṃ dvārānaṃ vasena uppannakassa sabbassapi anavajjadhammassa saṅgaṇhanato ‘‘dhammoti dasakusalakammapatho’’ti vuttaṃ. Asaṃkiliṭṭhasukhanti. Nirāmisaṃ sukhaṃ. Tameva sāmisaṃ upanidhāya sambhāvento āha ‘‘asaṃkiliṭṭha’’nti. Asecanakabhāvena abhirucijananato piyākicchakaraṇato bahuṃ sucirampi kālaṃ āsevantassa adosāvahato saccameva madhurataraṃ. Na hi taṃ pivitabbato sāditabbato anubhavitabbato rasoti vattabbataṃ arahati. Idāni tassa kiccasampattiatthehipi mahārahataṃ dassetuṃ ‘‘saccasmiṃ hī’’tiādi vuttaṃ. Tattha nadīnivattanaṃ mahākappinavatthuādīhi (dha. pa. aṭṭha. 1.mahākappinattheravatthu; a. ni. aṭṭha. 1.1.231; theragā. aṭṭha. 2.mahākappinattheragāthāvaṇṇanā) dīpetabbaṃ, itarāni kaṇhadīpāyanajātaka- (jā. 1.10.62 ādayo) sutasoma- (jā. 2.21.371 ādayo) macchajātakehi (jā. 1.1.34, 75; 1.2.131 ādayo) dīpetabbāni. Nimmaddenti abhibhavanti. Madhurataranti sundarataraṃ seṭṭhesūti attho. Paññājīvīti paññāya jīvanasīloti paññājīvī, paññāpubbaṅgamacariyoti attho. Paññājīvīti ca paññāvasena iriyati vattati jīvitaṃ pavattetīti atthoti dassento ‘‘yo paññājīvī’’tiādimāha. ‘‘Jīvata’’nti keci paṭhanti, jīvantānaṃ paññājīviṃ seṭṭhamāhūti attho.
විත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Vittasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 3. විත්‌තසුත්‌තං • 3. Vittasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 3. විත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Vittasuttavaṇṇanā
