Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya

    ၄. ကဠာရခတ္တိယဝဂ္ဂော

    4. Kaḷārakhattiyavaggo

    ၁. ဘူတသုတ္တံ

    1. Bhūtasuttaṃ

    ၃၁. ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ။ တတ္ရ ခော ဘဂဝာ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ အာမန္တေသိ – ‘‘ဝုတ္တမိဒံ, သာရိပုတ္တ, ပာရာယနေ 1 အဇိတပဉ္ဟေ –

    31. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati. Tatra kho bhagavā āyasmantaṃ sāriputtaṃ āmantesi – ‘‘vuttamidaṃ, sāriputta, pārāyane 2 ajitapañhe –

    ‘‘ယေ စ သင္ခာတဓမ္မာသေ၊ ယေ စ သေက္ခာ ပုထူ ဣဓ။

    ‘‘Ye ca saṅkhātadhammāse, ye ca sekkhā puthū idha;

    တေသံ မေ နိပကော ဣရိယံ၊ ပုဋ္ဌော ပဗ္ရူဟိ မာရိသာ’’တိ။

    Tesaṃ me nipako iriyaṃ, puṭṭho pabrūhi mārisā’’ti.

    ‘‘ဣမသ္သ နု ခော, သာရိပုတ္တ, သံခိတ္တေန ဘာသိတသ္သ ကထံ ဝိတ္ထာရေန အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော’’တိ? ဧဝံ ဝုတ္တေ, အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တုဏ္ဟီ အဟောသိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခော ဘဂဝာ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ အာမန္တေသိ။ပေ.။ ဒုတိယမ္ပိ ခော အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တုဏ္ဟီ အဟောသိ။ တတိယမ္ပိ ခော ဘဂဝာ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ အာမန္တေသိ – ‘‘ဝုတ္တမိဒံ, သာရိပုတ္တ, ပာရာယနေ အဇိတပဉ္ဟေ –

    ‘‘Imassa nu kho, sāriputta, saṃkhittena bhāsitassa kathaṃ vitthārena attho daṭṭhabbo’’ti? Evaṃ vutte, āyasmā sāriputto tuṇhī ahosi. Dutiyampi kho bhagavā āyasmantaṃ sāriputtaṃ āmantesi…pe… dutiyampi kho āyasmā sāriputto tuṇhī ahosi. Tatiyampi kho bhagavā āyasmantaṃ sāriputtaṃ āmantesi – ‘‘vuttamidaṃ, sāriputta, pārāyane ajitapañhe –

    ‘‘ယေ စ သင္ခာတဓမ္မာသေ၊ ယေ စ သေက္ခာ ပုထူ ဣဓ။

    ‘‘Ye ca saṅkhātadhammāse, ye ca sekkhā puthū idha;

    တေသံ မေ နိပကော ဣရိယံ၊ ပုဋ္ဌော ပဗ္ရူဟိ မာရိသာ’’တိ။

    Tesaṃ me nipako iriyaṃ, puṭṭho pabrūhi mārisā’’ti.

    ‘‘ဣမသ္သ နု ခော, သာရိပုတ္တ, သံခိတ္တေန ဘာသိတသ္သ ကထံ ဝိတ္ထာရေန အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော’’တိ? တတိယမ္ပိ ခော အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တုဏ္ဟီ အဟောသိ။

    ‘‘Imassa nu kho, sāriputta, saṃkhittena bhāsitassa kathaṃ vitthārena attho daṭṭhabbo’’ti? Tatiyampi kho āyasmā sāriputto tuṇhī ahosi.

    ‘‘ဘူတမိဒန္တိ, သာရိပုတ္တ, ပသ္သသီ’’တိ? ဘူတမိဒန္တိ, ဘန္တေ, ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ ဘူတမိဒန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ ဘူတသ္သ နိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ တဒာဟာရသမ္ဘဝန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ တဒာဟာရသမ္ဘဝန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ အာဟာရသမ္ဘဝသ္သ နိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ တဒာဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ တဒာဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ နိရောဓဓမ္မသ္သ နိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ ဧဝံ ခော, ဘန္တေ, သေက္ခော ဟောတိ။

    ‘‘Bhūtamidanti, sāriputta, passasī’’ti? Bhūtamidanti, bhante, yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Bhūtamidanti yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā bhūtassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Tadāhārasambhavanti yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Tadāhārasambhavanti yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā āhārasambhavassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Tadāhāranirodhā yaṃ bhūtaṃ taṃ nirodhadhammanti yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Tadāhāranirodhā yaṃ bhūtaṃ taṃ nirodhadhammanti yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā nirodhadhammassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Evaṃ kho, bhante, sekkho hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, ဘန္တေ, သင္ခာတဓမ္မော ဟောတိ? ဘူတမိဒန္တိ, ဘန္တေ, ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ ဘူတမိဒန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ ဘူတသ္သ နိဗ္ဗိဒာ ဝိရာဂာ နိရောဓာ အနုပာဒာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ။ တဒာဟာရသမ္ဘဝန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ တဒာဟာရသမ္ဘဝန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ အာဟာရသမ္ဘဝသ္သ နိဗ္ဗိဒာ ဝိရာဂာ နိရောဓာ အနုပာဒာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ။ တဒာဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ တဒာဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ နိရောဓဓမ္မသ္သ နိဗ္ဗိဒာ ဝိရာဂာ နိရောဓာ အနုပာဒာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ။ ဧဝံ ခော, ဘန္တေ, သင္ခာတဓမ္မော ဟောတိ။ ဣတိ ခော, ဘန္တေ, ယံ တံ ဝုတ္တံ ပာရာယနေ အဇိတပဉ္ဟေ –

    ‘‘Kathañca, bhante, saṅkhātadhammo hoti? Bhūtamidanti, bhante, yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Bhūtamidanti yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā bhūtassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimutto hoti. Tadāhārasambhavanti yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Tadāhārasambhavanti yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā āhārasambhavassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimutto hoti. Tadāhāranirodhā yaṃ bhūtaṃ taṃ nirodhadhammanti yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Tadāhāranirodhā yaṃ bhūtaṃ taṃ nirodhadhammanti yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā nirodhadhammassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimutto hoti. Evaṃ kho, bhante, saṅkhātadhammo hoti. Iti kho, bhante, yaṃ taṃ vuttaṃ pārāyane ajitapañhe –

    ‘‘ယေ စ သင္ခာတဓမ္မာသေ၊ ယေ စ သေက္ခာ ပုထူ ဣဓ။

    ‘‘Ye ca saṅkhātadhammāse, ye ca sekkhā puthū idha;

    တေသံ မေ နိပကော ဣရိယံ၊ ပုဋ္ဌော ပဗ္ရူဟိ မာရိသာ’’တိ။

    Tesaṃ me nipako iriyaṃ, puṭṭho pabrūhi mārisā’’ti.

    ‘‘ဣမသ္သ ခ္ဝာဟံ, ဘန္တေ, သံခိတ္တေန ဘာသိတသ္သ ဧဝံ ဝိတ္ထာရေန အတ္ထံ အာဇာနာမီ’’တိ။

    ‘‘Imassa khvāhaṃ, bhante, saṃkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmī’’ti.

    ‘‘သာဓု သာဓု, သာရိပုတ္တ, ဘူတမိဒန္တိ, သာရိပုတ္တ, ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ ဘူတမိဒန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ ဘူတသ္သ နိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ပဋိပ္ပန္နော ဟောတိ။ တဒာဟာရသမ္ဘဝန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ တဒာဟာရသမ္ဘဝန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ အာဟာရသမ္ဘဝသ္သ နိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ တဒာဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ နိရောဓဓမ္မန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ တဒာဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ နိရောဓဓမ္မသ္သ နိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ ဧဝံ ခော, သာရိပုတ္တ, သေက္ခော ဟောတိ။

    ‘‘Sādhu sādhu, sāriputta, bhūtamidanti, sāriputta, yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Bhūtamidanti yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā bhūtassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭippanno hoti. Tadāhārasambhavanti yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Tadāhārasambhavanti yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā āhārasambhavassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Tadāhāranirodhā yaṃ bhūtaṃ nirodhadhammanti yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Tadāhāranirodhā yaṃ bhūtaṃ taṃ nirodhadhammanti yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā nirodhadhammassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Evaṃ kho, sāriputta, sekkho hoti.

    ‘‘ကထဉ္စ, သာရိပုတ္တ, သင္ခာတဓမ္မော ဟောတိ? ဘူတမိဒန္တိ, သာရိပုတ္တ, ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ ဘူတမိဒန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ ဘူတသ္သ နိဗ္ဗိဒာ ဝိရာဂာ နိရောဓာ အနုပာဒာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ။ တဒာဟာရသမ္ဘဝန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ တဒာဟာရသမ္ဘဝန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒိသ္ဝာ အာဟာရသမ္ဘဝသ္သ နိဗ္ဗိဒာ ဝိရာဂာ နိရောဓာ အနုပာဒာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ။ တဒာဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။ တဒာဟာရနိရောဓာ ယံ ဘူတံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာ ဒိသ္ဝာ နိရောဓဓမ္မသ္သ နိဗ္ဗိဒာ ဝိရာဂာ နိရောဓာ အနုပာဒာ ဝိမုတ္တော ဟောတိ။ ဧဝံ ခော, သာရိပုတ္တ, သင္ခာတဓမ္မော ဟောတိ။ ဣတိ ခော, သာရိပုတ္တ, ယံ တံ ဝုတ္တံ ပာရာယနေ အဇိတပဉ္ဟေ –

    ‘‘Kathañca, sāriputta, saṅkhātadhammo hoti? Bhūtamidanti, sāriputta, yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Bhūtamidanti yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā bhūtassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimutto hoti. Tadāhārasambhavanti yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Tadāhārasambhavanti yathābhūtaṃ sammappaññāya disvā āhārasambhavassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimutto hoti. Tadāhāranirodhā yaṃ bhūtaṃ taṃ nirodhadhammanti yathābhūtaṃ sammappaññāya passati. Tadāhāranirodhā yaṃ bhūtaṃ taṃ nirodhadhammanti yathābhūtaṃ sammappaññā disvā nirodhadhammassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimutto hoti. Evaṃ kho, sāriputta, saṅkhātadhammo hoti. Iti kho, sāriputta, yaṃ taṃ vuttaṃ pārāyane ajitapañhe –

    ‘‘ယေ စ သင္ခာတဓမ္မာသေ၊ ယေ စ သေက္ခာ ပုထူ ဣဓ။

    ‘‘Ye ca saṅkhātadhammāse, ye ca sekkhā puthū idha;

    တေသံ မေ နိပကော ဣရိယံ၊ ပုဋ္ဌော ပဗ္ရူဟိ မာရိသာ’’တိ။

    Tesaṃ me nipako iriyaṃ, puṭṭho pabrūhi mārisā’’ti.

    ‘‘ဣမသ္သ ခော သာရိပုတ္တ သံခိတ္တေန ဘာသိတသ္သ ဧဝံ ဝိတ္ထာရေန အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော’’တိ။ ပဌမံ။

    ‘‘Imassa kho sāriputta saṃkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena attho daṭṭhabbo’’ti. Paṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. ပာရာယဏေ (သီ.)
    2. pārāyaṇe (sī.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁. ဘူတသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Bhūtasuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁. ဘူတသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Bhūtasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact