| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
4. එකමූලසුත්‌තවණ්‌ණනා
4. Ekamūlasuttavaṇṇanā
44. පතිට්‌ඨට්‌ඨෙන අවිජ්‌ජාසඞ්‌ඛාතං එකං මූලං එතිස්‌සාති එකමූලා. තං එකමූලං. යථා සංයොජනීයෙසු අස්‌සාදානුපස්‌සනාවසෙන තණ්‌හාසමුප්‌පාදො, එවං තණ්‌හාභිභවවසෙන අනවබොධොති අවිජ්‌ජා තණ්‌හාය මූලං, තණ්‌හා ච අවිජ්‌ජාය මූලං. අයඤ්‌හි නයො උපනිස්‌සයතාවසෙන වුත්‌තො, සහජාතවසෙන චායං අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං මූලභාවො පාකටොයෙව. ඉධ පන ඉමිස්‌සං ගාථායං අධිප්‌පෙතා ‘‘එකමූල’’න්‌ති සා තණ්‌හා. තත්‌ථ යා භවතණ්‌හා, සා සස්‌සතදිට්‌ඨිවසෙන ආවට්‌ටති පරිවත්‌තති, විභවතණ්‌හා උච්‌ඡෙදදිට්‌ඨිවසෙන, එවං ද්‌විරාවට්‌ටං. සහජාතකොටියාති සහජාතකොටියාපි, පගෙව සම්‌මුය්‌හං ආපන්‌නස්‌ස පන වත්‌තමානාය තණ්‌හාය බලවභාවෙන මලීනතා සියා. උපනිස්‌සයකොටියාති උපනිස්‌සයකොටියාව සහජාතකොටියා අසම්‌භවතො. පත්‌ථරණට්‌ඨානාති විත්‌ථතා හුත්‌වා පවත්‌තිට්‌ඨානභූමි . තෙනාහ ‘‘තෙසු සා පත්‌ථරතී’’ති. සමුද්‌දනට්‌ඨෙන සමුද්‌දො. උත්‌තරිතුං අසක්‌කුණෙය්‍යතාය පතාය අලං පරියත්‌තොති පාතාලො, අයං පන පාතාලො වියාති පාතාලො. තෙනාහ ‘‘අප්‌පතිට්‌ඨට්‌ඨෙනා’’ති. අගාධගම්‌භීරතායාති අත්‌ථො.
44. Patiṭṭhaṭṭhena avijjāsaṅkhātaṃ ekaṃ mūlaṃ etissāti ekamūlā. Taṃ ekamūlaṃ. Yathā saṃyojanīyesu assādānupassanāvasena taṇhāsamuppādo, evaṃ taṇhābhibhavavasena anavabodhoti avijjā taṇhāya mūlaṃ, taṇhā ca avijjāya mūlaṃ. Ayañhi nayo upanissayatāvasena vutto, sahajātavasena cāyaṃ aññamaññaṃ mūlabhāvo pākaṭoyeva. Idha pana imissaṃ gāthāyaṃ adhippetā ‘‘ekamūla’’nti sā taṇhā. Tattha yā bhavataṇhā, sā sassatadiṭṭhivasena āvaṭṭati parivattati, vibhavataṇhā ucchedadiṭṭhivasena, evaṃ dvirāvaṭṭaṃ. Sahajātakoṭiyāti sahajātakoṭiyāpi, pageva sammuyhaṃ āpannassa pana vattamānāya taṇhāya balavabhāvena malīnatā siyā. Upanissayakoṭiyāti upanissayakoṭiyāva sahajātakoṭiyā asambhavato. Pattharaṇaṭṭhānāti vitthatā hutvā pavattiṭṭhānabhūmi . Tenāha ‘‘tesu sā pattharatī’’ti. Samuddanaṭṭhena samuddo. Uttarituṃ asakkuṇeyyatāya patāya alaṃ pariyattoti pātālo, ayaṃ pana pātālo viyāti pātālo. Tenāha ‘‘appatiṭṭhaṭṭhenā’’ti. Agādhagambhīratāyāti attho.
එකමූලසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Ekamūlasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 4. එකමූලසුත්‌තං • 4. Ekamūlasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 4. එකමූලසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Ekamūlasuttavaṇṇanā
