| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මිලින්‌දපඤ්‌හපාළි • Milindapañhapāḷi |
3. ගිහිපබ්‌බජිතසම්‌මාපටිපත්‌තිපඤ්‌හො
3. Gihipabbajitasammāpaṭipattipañho
[3] ‘‘භන්‌තෙ නාගසෙන, භාසිතම්‌පෙතං භගවතා ‘ගිහිනො වාහං, භික්‌ඛවෙ, පබ්‌බජිතස්‌ස වා සම්‌මාපටිපත්‌තිං වණ්‌ණෙමි, ගිහී වා භික්‌ඛවෙ පබ්‌බජිතො වා සම්‌මාපටිපන්‌නො සම්‌මාපටිපත්‌තාධිකරණහෙතු ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසල’’න්‌ති. යදි, භන්‌තෙ නාගසෙන, ගිහී ඔදාතවසනො කාමභොගී පුත්‌තදාරසම්‌බාධසයනං අජ්‌ඣාවසන්‌තො කාසිකචන්‌දනං පච්‌චනුභොන්‌තො මාලාගන්‌ධවිලෙපනං ධාරෙන්‌තො ජාතරූපරජතං සාදියන්‌තො මණිකුණ්‌ඩල 1 විචිත්‌තමොළිබද්‌ධො සම්‌මාපටිපන්‌නො ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං, පබ්‌බජිතොපි භණ්‌ඩුකාසාවවත්‌ථවසනො පරපිණ්‌ඩමජ්‌ඣුපගතො චතූසු සීලක්‌ඛන්‌ධෙසු සම්‌මාපරිපූරකාරී දියඩ්‌ඪෙසු සික්‌ඛාපදසතෙසු සමාදාය වත්‌තන්‌තො තෙරසසු ධුතගුණෙසු අනවසෙසං වත්‌තන්‌තො සම්‌මාපටිපන්‌නො ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං. තත්‌ථ, භන්‌තෙ, කො විසෙසො ගිහිනො වා පබ්‌බජිතස්‌ස වා? අඵලං හොති තපොකම්‌මං, නිරත්‌ථකා පබ්‌බජ්‌ජා. වඤ්‌ඣා සික්‌ඛාපදගොපනා, මොඝං ධුතගුණසමාදානං, කිං තත්‌ථ දුක්‌ඛමනුචිණ්‌ණෙන, නනු නාම සුඛෙනෙව සුඛං අධිගන්‌තබ්‌බ’’න්‌ති.
[3] ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘gihino vāhaṃ, bhikkhave, pabbajitassa vā sammāpaṭipattiṃ vaṇṇemi, gihī vā bhikkhave pabbajito vā sammāpaṭipanno sammāpaṭipattādhikaraṇahetu ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti. Yadi, bhante nāgasena, gihī odātavasano kāmabhogī puttadārasambādhasayanaṃ ajjhāvasanto kāsikacandanaṃ paccanubhonto mālāgandhavilepanaṃ dhārento jātarūparajataṃ sādiyanto maṇikuṇḍala 2 vicittamoḷibaddho sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ, pabbajitopi bhaṇḍukāsāvavatthavasano parapiṇḍamajjhupagato catūsu sīlakkhandhesu sammāparipūrakārī diyaḍḍhesu sikkhāpadasatesu samādāya vattanto terasasu dhutaguṇesu anavasesaṃ vattanto sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ. Tattha, bhante, ko viseso gihino vā pabbajitassa vā? Aphalaṃ hoti tapokammaṃ, niratthakā pabbajjā. Vañjhā sikkhāpadagopanā, moghaṃ dhutaguṇasamādānaṃ, kiṃ tattha dukkhamanuciṇṇena, nanu nāma sukheneva sukhaṃ adhigantabba’’nti.
‘‘භාසිතම්‌පෙතං, මහාරාජ, භගවතා ‘ගිහිනො වාහං, භික්‌ඛවෙ, පබ්‌බජිතස්‌ස වා සම්‌මාපටිපත්‌තිං වණ්‌ණෙමි, ගිහී වා, භික්‌ඛවෙ, පබ්‌බජිතො වා සම්‌මාපටිපන්‌නො සම්‌මාපටිපත්‌තාධිකරණහෙතු ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසල’’න්‌ති. එවමෙතං, මහාරාජ, සම්‌මාපටිපන්‌නොව සෙට්‌ඨො, පබ්‌බජිතොපි, මහාරාජ, ‘පබ්‌බජිතොම්‌හී’ති න සම්‌මා පටිපජ්‌ජෙය්‍ය, අථ ඛො සො ආරකාව සාමඤ්‌ඤා, ආරකාව බ්‍රහ්‌මඤ්‌ඤා, පගෙව ගිහී ඔදාතවසනො. ගිහීපි, මහාරාජ, සම්‌මාපටිපන්‌නො ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං, පබ්‌බජිතොපි, මහාරාජ, සම්‌මාපටිපන්‌නො ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං.
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘gihino vāhaṃ, bhikkhave, pabbajitassa vā sammāpaṭipattiṃ vaṇṇemi, gihī vā, bhikkhave, pabbajito vā sammāpaṭipanno sammāpaṭipattādhikaraṇahetu ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti. Evametaṃ, mahārāja, sammāpaṭipannova seṭṭho, pabbajitopi, mahārāja, ‘pabbajitomhī’ti na sammā paṭipajjeyya, atha kho so ārakāva sāmaññā, ārakāva brahmaññā, pageva gihī odātavasano. Gihīpi, mahārāja, sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ, pabbajitopi, mahārāja, sammāpaṭipanno ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.
‘‘අපි ච ඛො, මහාරාජ, පබ්‌බජිතොව සාමඤ්‌ඤස්‌ස ඉස්‌සරො අධිපති; පබ්‌බජ්‌ජා, මහාරාජ, බහුගුණා අනෙකගුණා අප්‌පමාණගුණා, න සක්‌කා පබ්‌බජ්‌ජාය ගුණං පරිමාණං කාතුං.
‘‘Api ca kho, mahārāja, pabbajitova sāmaññassa issaro adhipati; pabbajjā, mahārāja, bahuguṇā anekaguṇā appamāṇaguṇā, na sakkā pabbajjāya guṇaṃ parimāṇaṃ kātuṃ.
‘‘යථා, මහාරාජ, කාමදදස්‌ස මණිරතනස්‌ස න සක්‌කා ධනෙන අග්‌ඝො පරිමාණං කාතුං ‘එත්‌තකං මණිරතනස්‌ස මූල’න්‌ති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, පබ්‌බජ්‌ජා බහුගුණා අනෙකගුණා අප්‌පමාණගුණා, න සක්‌කා පබ්‌බජ්‌ජාය ගුණං පරිමාණං කාතුං.
‘‘Yathā, mahārāja, kāmadadassa maṇiratanassa na sakkā dhanena aggho parimāṇaṃ kātuṃ ‘ettakaṃ maṇiratanassa mūla’nti, evameva kho, mahārāja, pabbajjā bahuguṇā anekaguṇā appamāṇaguṇā, na sakkā pabbajjāya guṇaṃ parimāṇaṃ kātuṃ.
‘‘යථා වා පන, මහාරාජ, මහාසමුද්‌දෙ ඌමියො න සක්‌කා පරිමාණං කාතුං ‘එත්‌තකා මහාසමුද්‌දෙ ඌමියො’ති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, පබ්‌බජ්‌ජා බහුගුණා අනෙකගුණා අප්‌පමාණගුණා, න සක්‌කා පබ්‌බජ්‌ජාය ගුණං පරිමාණං කාතුං.
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, mahāsamudde ūmiyo na sakkā parimāṇaṃ kātuṃ ‘ettakā mahāsamudde ūmiyo’ti, evameva kho, mahārāja, pabbajjā bahuguṇā anekaguṇā appamāṇaguṇā, na sakkā pabbajjāya guṇaṃ parimāṇaṃ kātuṃ.
‘‘පබ්‌බජිතස්‌ස, මහාරාජ, යං කිඤ්‌චි කරණීයං, සබ්‌බං තං ඛිප්‌පමෙව සමිජ්‌ඣති නො චිරරත්‌තාය. කිං කාරණා? පබ්‌බජිතො, මහාරාජ, අප්‌පිච්‌ඡො හොති සන්‌තුට්‌ඨො පවිවිත්‌තො අසංසට්‌ඨො ආරද්‌ධවීරියො නිරාලයො අනිකෙතො පරිපුණ්‌ණසීලො සල්‌ලෙඛිතාචාරො ධුතප්‌පටිපත්‌තිකුසලො හොති, තං කාරණා පබ්‌බජිතස්‌ස යං කිඤ්‌චි කරණීයං, සබ්‌බං තං ඛිප්‌පමෙව සමිජ්‌ඣති නො චිරරත්‌තාය. යථා, මහාරාජ, නිග්‌ගණ්‌ඨිසමසුධොතඋජුවිමලනාරාචො සුසජ්‌ජිතො සම්‌මා වහති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, පබ්‌බජිතස්‌ස යං කිඤ්‌චි කරණීයං, සබ්‌බං තං ඛිප්‌පමෙව සමිජ්‌ඣති නො චිරරත්‌තායා’’ති. ‘‘සාධු, භන්‌තෙ නාගසෙන, එවමෙතං තථා සම්‌පටිච්‌ඡාමී’’ති.
‘‘Pabbajitassa, mahārāja, yaṃ kiñci karaṇīyaṃ, sabbaṃ taṃ khippameva samijjhati no cirarattāya. Kiṃ kāraṇā? Pabbajito, mahārāja, appiccho hoti santuṭṭho pavivitto asaṃsaṭṭho āraddhavīriyo nirālayo aniketo paripuṇṇasīlo sallekhitācāro dhutappaṭipattikusalo hoti, taṃ kāraṇā pabbajitassa yaṃ kiñci karaṇīyaṃ, sabbaṃ taṃ khippameva samijjhati no cirarattāya. Yathā, mahārāja, niggaṇṭhisamasudhotaujuvimalanārāco susajjito sammā vahati, evameva kho, mahārāja, pabbajitassa yaṃ kiñci karaṇīyaṃ, sabbaṃ taṃ khippameva samijjhati no cirarattāyā’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ගිහිපබ්‌බජිතසම්‌මාපටිපත්‌තිපඤ්‌හො තතියො.
Gihipabbajitasammāpaṭipattipañho tatiyo.
Footnotes:
