| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
10. මහානාමසුත්‌තවණ්‌ණනා
10. Mahānāmasuttavaṇṇanā
10. දසමෙ තස්‌මිං සමයෙති බුද්‌ධාගුණානුස්‌සරණසමයෙ. රාගපරියුට්‌ඨිතන්‌ති රාගෙන පරියුට්‌ඨිතං. පරියුට්‌ඨානප්‌පත්‌තිපි, රාගෙන වා සංහිතං චිත්‌තං අරඤ්‌ඤමිව චොරෙහි තෙන පරියුට්‌ඨිතන්‌ති වුත්‌තං, තස්‌ස පරියුට්‌ඨානට්‌ඨානභාවතොපි පරියුට්‌ඨිතරාගන්‌ති අත්‌ථො. බ්‍යඤ්‌ජනං පන අනාදියිත්‌වා අත්‌ථමත්‌තං දස්‌සෙන්‌තො ‘‘උප්‌පජ්‌ජමානෙන රාගෙන උට්‌ඨහිත්‌වා ගහිත’’න්‌ති ආහ. උජුකමෙවාති පගෙව කායවඞ්‌කාදීනං අපනීතත්‌තා චිත්‌තස්‌ස ච අනුජුභාවකරානං මානාදීනං අභාවතො, රාගාදිපරියුට්‌ඨානාභාවෙන වා ඔණතිඋණ්‌ණතිවිරහතො උජුභාවමෙව ගතං. අථ වා උජුකමෙවාති කම්‌මට්‌ඨානස්‌ස ථිනං මිද්‌ධං ඔතිණ්‌ණතාය ලීනුද්‌ධච්‌චවිගමතො මජ්‌ඣිමසමථනිමිත්‌තප්‌පටිපත්‌තියා උජුභාවමෙව ගතං. අට්‌ඨකථං නිස්‌සායාති භවජාතිආදීනං පදානං අත්‌ථං නිස්‌සාය. අත්‌ථවෙදන්‌ති වා හෙතුඵලං පටිච්‌ච උප්‌පන්‌නං තුට්‌ඨිමාහ. ධම්‌මවෙදන්‌ති හෙතුං පටිච්‌ච උප්‌පන්‌නං තුට්‌ඨිං. ‘‘ආරකත්‌තා අරහ’’න්‌ති අනුස්‌සරන්‌තස්‌ස හි යදිදං භගවතො කිලෙසෙහි ආරකත්‌තං, සො හෙතු. ඤාපකො චෙත්‌ථ හෙතු අධිප්‌පෙතො, න කාරකො සම්‌පාපකො. තතොනෙන ඤායමානො අරහත්‌තත්‌ථො ඵලං. ඉමිනා නයෙන සෙසපදෙසුපි හෙතුසො ඵලවිපාකො වෙදිතබ්‌බො. ධම්‌මානුස්‌සතිආදීසුපි හි ආදිමජ්‌ඣපරියොසානකල්‍යාණතාදයො සුප්‌පටිපත්‌තිආදයො ච තත්‌ථ තත්‌ථ හෙතුභාවෙන නිද්‌දිට්‌ඨායෙව. ධම්‌මූපසංහිතන්‌ති යථාවුත්‌තහෙතුඵලසඞ්‌ඛාතගුණූපසංහිතං.
10. Dasame tasmiṃ samayeti buddhāguṇānussaraṇasamaye. Rāgapariyuṭṭhitanti rāgena pariyuṭṭhitaṃ. Pariyuṭṭhānappattipi, rāgena vā saṃhitaṃ cittaṃ araññamiva corehi tena pariyuṭṭhitanti vuttaṃ, tassa pariyuṭṭhānaṭṭhānabhāvatopi pariyuṭṭhitarāganti attho. Byañjanaṃ pana anādiyitvā atthamattaṃ dassento ‘‘uppajjamānena rāgena uṭṭhahitvā gahita’’nti āha. Ujukamevāti pageva kāyavaṅkādīnaṃ apanītattā cittassa ca anujubhāvakarānaṃ mānādīnaṃ abhāvato, rāgādipariyuṭṭhānābhāvena vā oṇatiuṇṇativirahato ujubhāvameva gataṃ. Atha vā ujukamevāti kammaṭṭhānassa thinaṃ middhaṃ otiṇṇatāya līnuddhaccavigamato majjhimasamathanimittappaṭipattiyā ujubhāvameva gataṃ. Aṭṭhakathaṃ nissāyāti bhavajātiādīnaṃ padānaṃ atthaṃ nissāya. Atthavedanti vā hetuphalaṃ paṭicca uppannaṃ tuṭṭhimāha. Dhammavedanti hetuṃ paṭicca uppannaṃ tuṭṭhiṃ. ‘‘Ārakattā araha’’nti anussarantassa hi yadidaṃ bhagavato kilesehi ārakattaṃ, so hetu. Ñāpako cettha hetu adhippeto, na kārako sampāpako. Tatonena ñāyamāno arahattattho phalaṃ. Iminā nayena sesapadesupi hetuso phalavipāko veditabbo. Dhammānussatiādīsupi hi ādimajjhapariyosānakalyāṇatādayo suppaṭipattiādayo ca tattha tattha hetubhāvena niddiṭṭhāyeva. Dhammūpasaṃhitanti yathāvuttahetuphalasaṅkhātaguṇūpasaṃhitaṃ.
මහානාමසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Mahānāmasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ආහුනෙය්‍යවග්‌ගවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Āhuneyyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 10. මහානාමසුත්‌තං • 10. Mahānāmasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 10. මහානාමසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Mahānāmasuttavaṇṇanā
