| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පටිසම්‌භිදාමග්‌ගපාළි • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
4. මෙත්‌තාකථා
4. Mettākathā
22. සාවත්‌ථිනිදානං . ‘‘මෙත්‌තාය , භික්‌ඛවෙ, චෙතොවිමුත්‌තියා ආසෙවිතාය භාවිතාය බහුලීකතාය යානීකතාය වත්‌ථුකතාය අනුට්‌ඨිතාය පරිචිතාය සුසමාරද්‌ධාය එකාදසානිසංසා පාටිකඞ්‌ඛා. කතමෙ එකාදස? සුඛං සුපති, සුඛං පටිබුජ්‌ඣති, න පාපකං සුපිනං පස්‌සති, මනුස්‌සානං පියො හොති, අමනුස්‌සානං පියො හොති, දෙවතා රක්‌ඛන්‌ති, නාස්‌ස අග්‌ගි වා විසං වා සත්‌ථං වා කමති, තුවටං චිත්‌තං සමාධියති, මුඛවණ්‌ණො විප්‌පසීදති, අසම්‌මූළ්‌හො කාලඞ්‌කරොති, උත්‌තරි 1 අප්‌පටිවිජ්‌ඣන්‌තො බ්‍රහ්‌මලොකූපගො හොති. මෙත්‌තාය, භික්‌ඛවෙ, චෙතොවිමුත්‌තියා ආසෙවිතාය භාවිතාය බහුලීකතාය යානීකතාය වත්‌ථුකතාය අනුට්‌ඨිතාය පරිචිතාය සුසමාරද්‌ධාය – ඉමෙ එකාදසානිසංසා පාටිකඞ්‌ඛා’’ .
22. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Mettāya , bhikkhave, cetovimuttiyā āsevitāya bhāvitāya bahulīkatāya yānīkatāya vatthukatāya anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya ekādasānisaṃsā pāṭikaṅkhā. Katame ekādasa? Sukhaṃ supati, sukhaṃ paṭibujjhati, na pāpakaṃ supinaṃ passati, manussānaṃ piyo hoti, amanussānaṃ piyo hoti, devatā rakkhanti, nāssa aggi vā visaṃ vā satthaṃ vā kamati, tuvaṭaṃ cittaṃ samādhiyati, mukhavaṇṇo vippasīdati, asammūḷho kālaṅkaroti, uttari 2 appaṭivijjhanto brahmalokūpago hoti. Mettāya, bhikkhave, cetovimuttiyā āsevitāya bhāvitāya bahulīkatāya yānīkatāya vatthukatāya anuṭṭhitāya paricitāya susamāraddhāya – ime ekādasānisaṃsā pāṭikaṅkhā’’ .
අත්‌ථි අනොධිසො ඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති, අත්‌ථි ඔධිසො ඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති, අත්‌ථි දිසාඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති. කතිහාකාරෙහි අනොධිසො ඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති, කතිහාකාරෙහි ඔධිසො ඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති, කතිහාකාරෙහි දිසාඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති? පඤ්‌චහාකාරෙහි අනොධිසො ඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති, සත්‌තහාකාරෙහි ඔධිසො ඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති, දසහාකාරෙහි දිසාඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති.
Atthi anodhiso pharaṇā mettācetovimutti, atthi odhiso pharaṇā mettācetovimutti, atthi disāpharaṇā mettācetovimutti. Katihākārehi anodhiso pharaṇā mettācetovimutti, katihākārehi odhiso pharaṇā mettācetovimutti, katihākārehi disāpharaṇā mettācetovimutti? Pañcahākārehi anodhiso pharaṇā mettācetovimutti, sattahākārehi odhiso pharaṇā mettācetovimutti, dasahākārehi disāpharaṇā mettācetovimutti.
කතමෙහි පඤ්‌චහාකාරෙහි අනොධිසො ඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති? සබ්‌බෙ සත්‌තා අවෙරා අබ්‍යාපජ්‌ජා 3 අනීඝා සුඛී අත්‌තානං පරිහරන්‌තු. සබ්‌බෙ පාණා…පෙ.… සබ්‌බෙ භූතා…පෙ.… සබ්‌බෙ පුග්‌ගලා…පෙ.… සබ්‌බෙ අත්‌තභාවපරියාපන්‌නා අවෙරා අබ්‍යාපජ්‌ජා අනීඝා සුඛී අත්‌තානං පරිහරන්‌තූති. ඉමෙහි පඤ්‌චහාකාරෙහි අනොධිසො ඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති.
Katamehi pañcahākārehi anodhiso pharaṇā mettācetovimutti? Sabbe sattā averā abyāpajjā 4 anīghā sukhī attānaṃ pariharantu. Sabbe pāṇā…pe… sabbe bhūtā…pe… sabbe puggalā…pe… sabbe attabhāvapariyāpannā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantūti. Imehi pañcahākārehi anodhiso pharaṇā mettācetovimutti.
කතමෙහි සත්‌තහාකාරෙහි ඔධිසො ඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති? සබ්‌බා ඉත්‌ථියො අවෙරා අබ්‍යාපජ්‌ජා අනීඝා සුඛී අත්‌තානං පරිහරන්‌තු. සබ්‌බෙ පුරිසා…පෙ.… සබ්‌බෙ අරියා…පෙ.… සබ්‌බෙ අනරියා…පෙ.… සබ්‌බෙ දෙවා…පෙ.… සබ්‌බෙ මනුස්‌සා…පෙ.… සබ්‌බෙ විනිපාතිකා අවෙරා අබ්‍යාපජ්‌ජා අනීඝා සුඛී අත්‌තානං පරිහරන්‌තූති. ඉමෙහි සත්‌තහාකාරෙහි ඔධිසො ඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති.
Katamehi sattahākārehi odhiso pharaṇā mettācetovimutti? Sabbā itthiyo averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantu. Sabbe purisā…pe… sabbe ariyā…pe… sabbe anariyā…pe… sabbe devā…pe… sabbe manussā…pe… sabbe vinipātikā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantūti. Imehi sattahākārehi odhiso pharaṇā mettācetovimutti.
කතමෙහි දසහාකාරෙහි දිසාඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති? සබ්‌බෙ පුරත්‌ථිමාය දිසාය සත්‌තා අවෙරා අබ්‍යාපජ්‌ජා අනීඝා සුඛී අත්‌තානං පරිහරන්‌තු . සබ්‌බෙ පච්‌ඡිමාය දිසාය සත්‌තා…පෙ.… සබ්‌බෙ උත්‌තරාය දිසාය සත්‌තා…පෙ.… සබ්‌බෙ දක්‌ඛිණාය දිසාය සත්‌තා…පෙ.… සබ්‌බෙ පුරත්‌ථිමාය අනුදිසාය සත්‌තා…පෙ.… සබ්‌බෙ පච්‌ඡිමාය අනුදිසාය සත්‌තා…පෙ.… සබ්‌බෙ උත්‌තරාය අනුදිසාය සත්‌තා…පෙ.… සබ්‌බෙ දක්‌ඛිණාය අනුදිසාය සත්‌තා…පෙ.… සබ්‌බෙ හෙට්‌ඨිමාය දිසාය සත්‌තා…පෙ.… සබ්‌බෙ උපරිමාය දිසාය සත්‌තා අවෙරා අබ්‍යාපජ්‌ජා අනීඝා සුඛී අත්‌තානං පරිහරන්‌තු. සබ්‌බෙ පුරත්‌ථිමාය දිසාය පාණා…පෙ.… භූතා… පුග්‌ගලා… අත්‌තභාවපරියාපන්‌නා… සබ්‌බා ඉත්‌ථියො… සබ්‌බෙ පුරිසා… සබ්‌බෙ අරියා… සබ්‌බෙ අනරියා… සබ්‌බෙ දෙවා… සබ්‌බෙ මනුස්‌සා… සබ්‌බෙ විනිපාතිකා අවෙරා අබ්‍යාපජ්‌ජා අනීඝා සුඛී අත්‌තානං පරිහරන්‌තු. සබ්‌බෙ පච්‌ඡිමාය දිසාය විනිපාතිකා…පෙ.… සබ්‌බෙ උත්‌තරාය දිසාය විනිපාතිකා… සබ්‌බෙ දක්‌ඛිණාය දිසාය විනිපාතිකා… සබ්‌බෙ පුරත්‌ථිමාය අනුදිසාය විනිපාතිකා… සබ්‌බෙ පච්‌ඡිමාය අනුදිසාය විනිපාතිකා… සබ්‌බෙ උත්‌තරාය අනුදිසාය විනිපාතිකා… සබ්‌බෙ දක්‌ඛිණාය අනුදිසාය විනිපාතිකා… සබ්‌බෙ හෙට්‌ඨිමාය දිසාය විනිපාතිකා… සබ්‌බෙ උපරිමාය දිසාය විනිපාතිකා අවෙරා අබ්‍යාපජ්‌ජා අනීඝා සුඛී අත්‌තානං පරිහරන්‌තූති. ඉමෙහි දසහාකාරෙහි දිසාඵරණා මෙත්‌තාචෙතොවිමුත්‌ති.
Katamehi dasahākārehi disāpharaṇā mettācetovimutti? Sabbe puratthimāya disāya sattā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantu . Sabbe pacchimāya disāya sattā…pe… sabbe uttarāya disāya sattā…pe… sabbe dakkhiṇāya disāya sattā…pe… sabbe puratthimāya anudisāya sattā…pe… sabbe pacchimāya anudisāya sattā…pe… sabbe uttarāya anudisāya sattā…pe… sabbe dakkhiṇāya anudisāya sattā…pe… sabbe heṭṭhimāya disāya sattā…pe… sabbe uparimāya disāya sattā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantu. Sabbe puratthimāya disāya pāṇā…pe… bhūtā… puggalā… attabhāvapariyāpannā… sabbā itthiyo… sabbe purisā… sabbe ariyā… sabbe anariyā… sabbe devā… sabbe manussā… sabbe vinipātikā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantu. Sabbe pacchimāya disāya vinipātikā…pe… sabbe uttarāya disāya vinipātikā… sabbe dakkhiṇāya disāya vinipātikā… sabbe puratthimāya anudisāya vinipātikā… sabbe pacchimāya anudisāya vinipātikā… sabbe uttarāya anudisāya vinipātikā… sabbe dakkhiṇāya anudisāya vinipātikā… sabbe heṭṭhimāya disāya vinipātikā… sabbe uparimāya disāya vinipātikā averā abyāpajjā anīghā sukhī attānaṃ pariharantūti. Imehi dasahākārehi disāpharaṇā mettācetovimutti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / පටිසම්‌භිදාමග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / මෙත්‌තාකථාවණ්‌ණනා • Mettākathāvaṇṇanā
