| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၄. ပဌမသင္ဂာမသုတ္တံ
4. Paṭhamasaṅgāmasuttaṃ
၁၂၅. သာဝတ္ထိနိဒာနံ။ အထ ခော ရာဇာ မာဂဓော အဇာတသတ္တု ဝေဒေဟိပုတ္တော စတုရင္ဂိနိံ သေနံ သန္နယ္ဟိတ္ဝာ ရာဇာနံ ပသေနဒိံ ကောသလံ အဗ္ဘုယ္ယာသိ ယေန ကာသိ။ အသ္သောသိ ခော ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော – ‘‘ရာဇာ ကိရ မာဂဓော အဇာတသတ္တု ဝေဒေဟိပုတ္တော စတုရင္ဂိနိံ သေနံ သန္နယ္ဟိတ္ဝာ မမံ အဗ္ဘုယ္ယာတော ယေန ကာသီ’’တိ။ အထ ခော ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော စတုရင္ဂိနိံ သေနံ သန္နယ္ဟိတ္ဝာ ရာဇာနံ မာဂဓံ အဇာတသတ္တုံ ဝေဒေဟိပုတ္တံ ပစ္စုယ္ယာသိ ယေန ကာသိ။ အထ ခော ရာဇာ စ မာဂဓော အဇာတသတ္တု ဝေဒေဟိပုတ္တော ရာဇာ စ ပသေနဒိ ကောသလော သင္ဂာမေသုံ။ တသ္မိံ ခော ပန သင္ဂာမေ ရာဇာ မာဂဓော အဇာတသတ္တု ဝေဒေဟိပုတ္တော ရာဇာနံ ပသေနဒိံ ကောသလံ ပရာဇေသိ။ ပရာဇိတော စ ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော သကမေဝ 1 ရာဇဓာနိံ သာဝတ္ထိံ ပစ္စုယ္ယာသိ 2။
125. Sāvatthinidānaṃ. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ abbhuyyāsi yena kāsi. Assosi kho rājā pasenadi kosalo – ‘‘rājā kira māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā mamaṃ abbhuyyāto yena kāsī’’ti. Atha kho rājā pasenadi kosalo caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ paccuyyāsi yena kāsi. Atha kho rājā ca māgadho ajātasattu vedehiputto rājā ca pasenadi kosalo saṅgāmesuṃ. Tasmiṃ kho pana saṅgāme rājā māgadho ajātasattu vedehiputto rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ parājesi. Parājito ca rājā pasenadi kosalo sakameva 3 rājadhāniṃ sāvatthiṃ paccuyyāsi 4.
အထ ခော သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ သာဝတ္ထိံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသိံသု။ သာဝတ္ထိယံ ပိဏ္ဍာယ စရိတ္ဝာ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပာတပဋိက္ကန္တာ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိံသု; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစုံ –
Atha kho sambahulā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pavisiṃsu. Sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ –
‘‘ဣဓ, ဘန္တေ, ရာဇာ မာဂဓော အဇာတသတ္တု ဝေဒေဟိပုတ္တော စတုရင္ဂိနိံ သေနံ သန္နယ္ဟိတ္ဝာ ရာဇာနံ ပသေနဒိံ ကောသလံ အဗ္ဘုယ္ယာသိ ယေန ကာသိ။ အသ္သောသိ ခော, ဘန္တေ, ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော – ‘ရာဇာ ကိရ မာဂဓော အဇာတသတ္တု ဝေဒေဟိပုတ္တော စတုရင္ဂိနိံ သေနံ သန္နယ္ဟိတ္ဝာ မမံ အဗ္ဘုယ္ယာတော ယေန ကာသီ’တိ။ အထ ခော, ဘန္တေ, ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော စတုရင္ဂိနိံ သေနံ သန္နယ္ဟိတ္ဝာ ရာဇာနံ မာဂဓံ အဇာတသတ္တုံ ဝေဒေဟိပုတ္တံ ပစ္စုယ္ယာသိ ယေန ကာသိ။ အထ ခော, ဘန္တေ, ရာဇာ စ မာဂဓော အဇာတသတ္တု ဝေဒေဟိပုတ္တော ရာဇာ စ ပသေနဒိ ကောသလော သင္ဂာမေသုံ။ တသ္မိံ ခော ပန, ဘန္တေ, သင္ဂာမေ ရာဇာ မာဂဓော အဇာတသတ္တု ဝေဒေဟိပုတ္တော ရာဇာနံ ပသေနဒိံ ကောသလံ ပရာဇေသိ။ ပရာဇိတော စ, ဘန္တေ, ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော သကမေဝ ရာဇဓာနိံ သာဝတ္ထိံ ပစ္စုယ္ယာသီ’’တိ။
‘‘Idha, bhante, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ abbhuyyāsi yena kāsi. Assosi kho, bhante, rājā pasenadi kosalo – ‘rājā kira māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā mamaṃ abbhuyyāto yena kāsī’ti. Atha kho, bhante, rājā pasenadi kosalo caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ paccuyyāsi yena kāsi. Atha kho, bhante, rājā ca māgadho ajātasattu vedehiputto rājā ca pasenadi kosalo saṅgāmesuṃ. Tasmiṃ kho pana, bhante, saṅgāme rājā māgadho ajātasattu vedehiputto rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ parājesi. Parājito ca, bhante, rājā pasenadi kosalo sakameva rājadhāniṃ sāvatthiṃ paccuyyāsī’’ti.
‘‘ရာဇာ, ဘိက္ခဝေ, မာဂဓော အဇာတသတ္တု ဝေဒေဟိပုတ္တော ပာပမိတ္တော ပာပသဟာယော ပာပသမ္ပဝင္ကော; ရာဇာ စ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပသေနဒိ ကောသလော ကလ္ယာဏမိတ္တော ကလ္ယာဏသဟာယော ကလ္ယာဏသမ္ပဝင္ကော။ အဇ္ဇေဝ 5, ဘိက္ခဝေ , ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော ဣမံ ရတ္တိံ ဒုက္ခံ သေတိ ပရာဇိတော’’တိ။ ဣဒမဝောစ။ပေ.။
‘‘Rājā, bhikkhave, māgadho ajātasattu vedehiputto pāpamitto pāpasahāyo pāpasampavaṅko; rājā ca kho, bhikkhave, pasenadi kosalo kalyāṇamitto kalyāṇasahāyo kalyāṇasampavaṅko. Ajjeva 6, bhikkhave , rājā pasenadi kosalo imaṃ rattiṃ dukkhaṃ seti parājito’’ti. Idamavoca…pe…
‘‘ဇယံ ဝေရံ ပသဝတိ၊ ဒုက္ခံ သေတိ ပရာဇိတော။
‘‘Jayaṃ veraṃ pasavati, dukkhaṃ seti parājito;
ဥပသန္တော သုခံ သေတိ၊ ဟိတ္ဝာ ဇယပရာဇယ’’န္တိ။
Upasanto sukhaṃ seti, hitvā jayaparājaya’’nti.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၄. ပဌမသင္ဂာမသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Paṭhamasaṅgāmasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၄. ပဌမသင္ဂာမသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Paṭhamasaṅgāmasuttavaṇṇanā
