Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya

    ၈. ရာဇာသုတ္တံ

    8. Rājāsuttaṃ

    ၁၇၈. ‘‘တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နု တုမ္ဟေဟိ ဒိဋ္ဌံ ဝာ သုတံ ဝာ – ‘အယံ ပုရိသော ပာဏာတိပာတံ ပဟာယ ပာဏာတိပာတာ ပဋိဝိရတောတိ 1။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ ပာဏာတိပာတာ ဝေရမဏိဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တီ’’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘သာဓု, ဘိက္ခဝေ! မယာပိ ခော ဧတံ, ဘိက္ခဝေ, နေဝ ဒိဋ္ဌံ န သုတံ – ‘အယံ ပုရိသော ပာဏာတိပာတံ ပဟာယ ပာဏာတိပာတာ ပဋိဝိရတောတိ။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ ပာဏာတိပာတာ ဝေရမဏိဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တီ’တိ။ အပိ စ, ခ္ဝသ္သ တထေဝ ပာပကမ္မံ ပဝေဒေန္တိ 2 – ‘အယံ ပုရိသော ဣတ္ထိံ ဝာ ပုရိသံ ဝာ ဇီဝိတာ ဝောရောပေသီတိ 3။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ ပာဏာတိပာတဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တိ။ အပိ နု တုမ္ဟေဟိ ဧဝရူပံ ဒိဋ္ဌံ ဝာ သုတံ ဝာ’’’တိ? ‘‘ဒိဋ္ဌဉ္စ နော, ဘန္တေ, သုတဉ္စ သုယ္ယိသ္သတိ 4 စာ’’တိ။

    178. ‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘ayaṃ puriso pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭiviratoti 5. Tamenaṃ rājāno gahetvā pāṇātipātā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘ayaṃ puriso pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā pāṇātipātā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti. Api ca, khvassa tatheva pāpakammaṃ pavedenti 6 – ‘ayaṃ puriso itthiṃ vā purisaṃ vā jīvitā voropesīti 7. Tamenaṃ rājāno gahetvā pāṇātipātahetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karonti. Api nu tumhehi evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati 8 cā’’ti.

    ‘‘တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နု တုမ္ဟေဟိ ဒိဋ္ဌံ ဝာ သုတံ ဝာ – ‘အယံ ပုရိသော အဒိန္နာဒာနံ ပဟာယ အဒိန္နာဒာနာ ပဋိဝိရတောတိ။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ အဒိန္နာဒာနာ ဝေရမဏိဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တီ’’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ ဘန္တေ’’။ ‘‘သာဓု, ဘိက္ခဝေ! မယာပိ ခော ဧတံ, ဘိက္ခဝေ, နေဝ ဒိဋ္ဌံ န သုတံ – ‘အယံ ပုရိသော အဒိန္နာဒာနံ ပဟာယ အဒိန္နာဒာနာ ပဋိဝိရတောတိ။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ အဒိန္နာဒာနာ ဝေရမဏိဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တီ’တိ။ အပိ စ ခ္ဝသ္သ တထေဝ ပာပကမ္မံ ပဝေဒေန္တိ – ‘အယံ ပုရိသော ဂာမာ ဝာ အရညာ ဝာ အဒိန္နံ ထေယ္ယသင္ခာတံ အာဒိယီတိ 9။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ အဒိန္နာဒာနဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တိ။ အပိ နု တုမ္ဟေဟိ ဧဝရူပံ ဒိဋ္ဌံ ဝာ သုတံ ဝာ’’’တိ? ‘‘ဒိဋ္ဌဉ္စ နော, ဘန္တေ, သုတဉ္စ သုယ္ယိသ္သတိ စာ’’တိ။

    ‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘ayaṃ puriso adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā adinnādānā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’’’ti? ‘‘No hetaṃ bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘ayaṃ puriso adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā adinnādānā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti. Api ca khvassa tatheva pāpakammaṃ pavedenti – ‘ayaṃ puriso gāmā vā araññā vā adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyīti 10. Tamenaṃ rājāno gahetvā adinnādānahetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karonti. Api nu tumhehi evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati cā’’ti.

    ‘‘တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နု တုမ္ဟေဟိ ဒိဋ္ဌံ ဝာ သုတံ ဝာ – ‘အယံ ပုရိသော ကာမေသုမိစ္ဆာစာရံ ပဟာယ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ပဋိဝိရတောတိ။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ဝေရမဏိဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တီ’’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ , ဘန္တေ’’။ ‘‘သာဓု, ဘိက္ခဝေ! မယာပိ ခော ဧတံ, ဘိက္ခဝေ, နေဝ ဒိဋ္ဌံ န သုတံ – ‘အယံ ပုရိသော ကာမေသုမိစ္ဆာစာရံ ပဟာယ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ပဋိဝိရတောတိ။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ဝေရမဏိဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တီ’တိ။ အပိ စ ခ္ဝသ္သ တထေဝ ပာပကမ္မံ ပဝေဒေန္တိ – ‘အယံ ပုရိသော ပရိတ္ထီသု ပရကုမာရီသု စာရိတ္တံ အာပဇ္ဇီတိ 11။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တိ။ အပိ နု တုမ္ဟေဟိ ဧဝရူပံ ဒိဋ္ဌံ ဝာ သုတံ ဝာ’’’တိ? ‘‘ဒိဋ္ဌဉ္စ နော, ဘန္တေ, သုတဉ္စ သုယ္ယိသ္သတိ စာ’’တိ။

    ‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘ayaṃ puriso kāmesumicchācāraṃ pahāya kāmesumicchācārā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā kāmesumicchācārā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’’’ti? ‘‘No hetaṃ , bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘ayaṃ puriso kāmesumicchācāraṃ pahāya kāmesumicchācārā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā kāmesumicchācārā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti. Api ca khvassa tatheva pāpakammaṃ pavedenti – ‘ayaṃ puriso paritthīsu parakumārīsu cārittaṃ āpajjīti 12. Tamenaṃ rājāno gahetvā kāmesumicchācārahetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karonti. Api nu tumhehi evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati cā’’ti.

    ‘‘တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နု တုမ္ဟေဟိ ဒိဋ္ဌံ ဝာ သုတံ ဝာ – ‘အယံ ပုရိသော မုသာဝာဒံ ပဟာယ မုသာဝာဒာ ပဋိဝိရတောတိ။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ မုသာဝာဒာ ဝေရမဏိဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တီ’’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘သာဓု, ဘိက္ခဝေ! မယာပိ ခော ဧတံ, ဘိက္ခဝေ, နေဝ ဒိဋ္ဌံ န သုတံ – ‘အယံ ပုရိသော မုသာဝာဒံ ပဟာယ မုသာဝာဒာ ပဋိဝိရတောတိ။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ မုသာဝာဒာ ဝေရမဏိဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တီ’တိ။ အပိ စ ခ္ဝသ္သ တထေဝ ပာပကမ္မံ ပဝေဒေန္တိ – ‘အယံ ပုရိသော ဂဟပတိသ္သ ဝာ ဂဟပတိပုတ္တသ္သ ဝာ မုသာဝာဒေန အတ္ထံ ပဘဉ္ဇီတိ 13။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ မုသာဝာဒဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တိ။ အပိ နု တုမ္ဟေဟိ ဧဝရူပံ ဒိဋ္ဌံ ဝာ သုတံ ဝာ’’’တိ? ‘‘ဒိဋ္ဌဉ္စ နော, ဘန္တေ, သုတဉ္စ သုယ္ယိသ္သတိ စာ’’တိ ။

    ‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘ayaṃ puriso musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā musāvādā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘ayaṃ puriso musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā musāvādā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti. Api ca khvassa tatheva pāpakammaṃ pavedenti – ‘ayaṃ puriso gahapatissa vā gahapatiputtassa vā musāvādena atthaṃ pabhañjīti 14. Tamenaṃ rājāno gahetvā musāvādahetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karonti. Api nu tumhehi evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati cā’’ti .

    ‘‘တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, အပိ နု တုမ္ဟေဟိ ဒိဋ္ဌံ ဝာ သုတံ ဝာ – ‘အယံ ပုရိသော သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနံ ပဟာယ သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ပဋိဝိရတောတိ။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ဝေရမဏိဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တီ’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘သာဓု, ဘိက္ခဝေ! မယာပိ ခော ဧတံ, ဘိက္ခဝေ, နေဝ ဒိဋ္ဌံ န သုတံ – ‘အယံ ပုရိသော သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနံ ပဟာယ သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ပဋိဝိရတောတိ။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနာ ဝေရမဏိဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တီ’တိ။ အပိ စ ခ္ဝသ္သ တထေဝ ပာပကမ္မံ ပဝေဒေန္တိ – ‘အယံ ပုရိသော သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနံ အနုယုတ္တော ဣတ္ထိံ ဝာ ပုရိသံ ဝာ ဇီဝိတာ ဝောရောပေသိ 15; အယံ ပုရိသော သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနံ အနုယုတ္တော ဂာမာ ဝာ အရညာ ဝာ အဒိန္နံ ထေယ္ယသင္ခာတံ အာဒိယိ 16; အယံ ပုရိသော သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနံ အနုယုတ္တော ပရိတ္ထီသု ပရကုမာရီသု စာရိတ္တံ အာပဇ္ဇိ 17; အယံ ပုရိသော သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနံ အနုယုတ္တော ဂဟပတိသ္သ ဝာ ဂဟပတိပုတ္တသ္သ ဝာ မုသာဝာဒေန အတ္ထံ ပဘဉ္ဇီတိ။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတ္ဝာ သုရာမေရယမဇ္ဇပမာဒဋ္ဌာနဟေတု ဟနန္တိ ဝာ ဗန္ဓန္တိ ဝာ ပဗ္ဗာဇေန္တိ ဝာ ယထာပစ္စယံ ဝာ ကရောန္တိ။ အပိ နု တုမ္ဟေဟိ ဧဝရူပံ ဒိဋ္ဌံ ဝာ သုတံ ဝာ’’’တိ? ‘‘ဒိဋ္ဌဉ္စ နော, ဘန္တေ, သုတဉ္စ သုယ္ယိသ္သတိ စာ’’တိ။ အဋ္ဌမံ။

    ‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā surāmerayamajjapamādaṭṭhānā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā surāmerayamajjapamādaṭṭhānā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti. Api ca khvassa tatheva pāpakammaṃ pavedenti – ‘ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ anuyutto itthiṃ vā purisaṃ vā jīvitā voropesi 18; ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ anuyutto gāmā vā araññā vā adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyi 19; ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ anuyutto paritthīsu parakumārīsu cārittaṃ āpajji 20; ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ anuyutto gahapatissa vā gahapatiputtassa vā musāvādena atthaṃ pabhañjīti. Tamenaṃ rājāno gahetvā surāmerayamajjapamādaṭṭhānahetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karonti. Api nu tumhehi evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati cā’’ti. Aṭṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. ပဋိဝိရတော ဟောတီတိ (သီ.), ပဋိဝိရတော ဟောတိ (သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    2. တထေဝ ပာပကံ ကမ္မံ ပဝေဒယန္တိ (သီ.), တဒေဝ ပာပကမ္မံ ပဝေဒေတိ (သ္ယာ. ကံ.)
    3. ဝောရောပေတီတိ (သ္ယာ. ကံ.)
    4. သူယိသ္သတိ (သီ. ပီ.)
    5. paṭivirato hotīti (sī.), paṭivirato hoti (syā. kaṃ. pī.)
    6. tatheva pāpakaṃ kammaṃ pavedayanti (sī.), tadeva pāpakammaṃ pavedeti (syā. kaṃ.)
    7. voropetīti (syā. kaṃ.)
    8. sūyissati (sī. pī.)
    9. အာဒိယတိ (သ္ယာ. ကံ.)
    10. ādiyati (syā. kaṃ.)
    11. အာပဇ္ဇတိ (သ္ယာ. ကံ.)
    12. āpajjati (syā. kaṃ.)
    13. ဘဉ္ဇတီတိ (သီ.), ဘဉ္ဇတိ (သ္ယာ. ကံ.), ဘဉ္ဇီတိ (ပီ.)
    14. bhañjatīti (sī.), bhañjati (syā. kaṃ.), bhañjīti (pī.)
    15. ဝောရောပေတိ (သ္ယာ.)
    16. အာဒိယတိ (သီ. သ္ယာ.)
    17. အာပဇ္ဇတိ (သီ. သ္ယာ.)
    18. voropeti (syā.)
    19. ādiyati (sī. syā.)
    20. āpajjati (sī. syā.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၈. ရာဇသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 8. Rājasuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၇-၈. ဝဏိဇ္ဇာသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 7-8. Vaṇijjāsuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact