Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya

    ၄. သမစိတ္တဝဂ္ဂော

    4. Samacittavaggo

    ၃၃. ‘‘အသပ္ပုရိသဘူမိဉ္စ ဝော, ဘိက္ခဝေ, ဒေသေသ္သာမိ သပ္ပုရိသဘူမိဉ္စ။ တံ သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ။ ဘာသိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသုံ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ –

    33. ‘‘Asappurisabhūmiñca vo, bhikkhave, desessāmi sappurisabhūmiñca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha. Bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –

    ‘‘ကတမာ စ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသဘူမိ? အသပ္ပုရိသော, ဘိက္ခဝေ, အကတညူ ဟောတိ အကတဝေဒီ။ အသဗ္ဘိ ဟေတံ, ဘိက္ခဝေ, ဥပညာတံ ယဒိဒံ အကတညုတာ အကတဝေဒိတာ။ ကေဝလာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသဘူမိ ယဒိဒံ အကတညုတာ အကတဝေဒိတာ။ သပ္ပုရိသော စ ခော, ဘိက္ခဝေ, ကတညူ ဟောတိ ကတဝေဒီ။ သဗ္ဘိ ဟေတံ, ဘိက္ခဝေ, ဥပညာတံ ယဒိဒံ ကတညုတာ ကတဝေဒိတာ။ ကေဝလာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသဘူမိ ယဒိဒံ ကတညုတာ ကတဝေဒိတာ’’တိ။

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, asappurisabhūmi? Asappuriso, bhikkhave, akataññū hoti akatavedī. Asabbhi hetaṃ, bhikkhave, upaññātaṃ yadidaṃ akataññutā akataveditā. Kevalā esā, bhikkhave, asappurisabhūmi yadidaṃ akataññutā akataveditā. Sappuriso ca kho, bhikkhave, kataññū hoti katavedī. Sabbhi hetaṃ, bhikkhave, upaññātaṃ yadidaṃ kataññutā kataveditā. Kevalā esā, bhikkhave, sappurisabhūmi yadidaṃ kataññutā kataveditā’’ti.

    ၃၄. ‘‘ဒ္ဝိန္နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, န သုပ္ပတိကာရံ ဝဒာမိ။ ကတမေသံ ဒ္ဝိန္နံ? မာတု စ ပိတု စ။ ဧကေန, ဘိက္ခဝေ, အံသေန မာတရံ ပရိဟရေယ္ယ , ဧကေန အံသေန ပိတရံ ပရိဟရေယ္ယ ဝသ္သသတာယုကော ဝသ္သသတဇီဝီ သော စ နေသံ ဥစ္ဆာဒနပရိမဒ္ဒနန္ဟာပနသမ္ဗာဟနေန။ တေ စ တတ္ထေဝ မုတ္တကရီသံ စဇေယ္ယုံ။ န တ္ဝေဝ, ဘိက္ခဝေ, မာတာပိတူနံ ကတံ ဝာ ဟောတိ ပဋိကတံ ဝာ။ ဣမိသ္သာ စ, ဘိက္ခဝေ, မဟာပထဝိယာ ပဟူတရတ္တရတနာယ 1 မာတာပိတရော ဣသ္သရာဓိပစ္စေ ရဇ္ဇေ ပတိဋ္ဌာပေယ္ယ, န တ္ဝေဝ, ဘိက္ခဝေ, မာတာပိတူနံ ကတံ ဝာ ဟောတိ ပဋိကတံ ဝာ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ဗဟုကာရာ 2, ဘိက္ခဝေ, မာတာပိတရော ပုတ္တာနံ အာပာဒကာ ပောသကာ ဣမသ္သ လောကသ္သ ဒသ္သေတာရော။ ယော စ ခော, ဘိက္ခဝေ, မာတာပိတရော အသ္သဒ္ဓေ သဒ္ဓာသမ္ပဒာယ သမာဒပေတိ နိဝေသေတိ ပတိဋ္ဌာပေတိ, ဒုသ္သီလေ သီလသမ္ပဒာယ သမာဒပေတိ နိဝေသေတိ ပတိဋ္ဌာပေတိ, မစ္ဆရီ စာဂသမ္ပဒာယ သမာဒပေတိ နိဝေသေတိ ပတိဋ္ဌာပေတိ, ဒုပ္ပညေ ပညာသမ္ပဒာယ သမာဒပေတိ နိဝေသေတိ ပတိဋ္ဌာပေတိ, ဧတ္တာဝတာ ခော, ဘိက္ခဝေ, မာတာပိတူနံ ကတဉ္စ ဟောတိ ပဋိကတဉ္စာ’’တိ 3

    34. ‘‘Dvinnāhaṃ, bhikkhave, na suppatikāraṃ vadāmi. Katamesaṃ dvinnaṃ? Mātu ca pitu ca. Ekena, bhikkhave, aṃsena mātaraṃ parihareyya , ekena aṃsena pitaraṃ parihareyya vassasatāyuko vassasatajīvī so ca nesaṃ ucchādanaparimaddananhāpanasambāhanena. Te ca tattheva muttakarīsaṃ cajeyyuṃ. Na tveva, bhikkhave, mātāpitūnaṃ kataṃ vā hoti paṭikataṃ vā. Imissā ca, bhikkhave, mahāpathaviyā pahūtarattaratanāya 4 mātāpitaro issarādhipacce rajje patiṭṭhāpeyya, na tveva, bhikkhave, mātāpitūnaṃ kataṃ vā hoti paṭikataṃ vā. Taṃ kissa hetu? Bahukārā 5, bhikkhave, mātāpitaro puttānaṃ āpādakā posakā imassa lokassa dassetāro. Yo ca kho, bhikkhave, mātāpitaro assaddhe saddhāsampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, dussīle sīlasampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, maccharī cāgasampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, duppaññe paññāsampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, ettāvatā kho, bhikkhave, mātāpitūnaṃ katañca hoti paṭikatañcā’’ti 6.

    ၃၅. အထ ခော အညတရော ဗ္ရာဟ္မဏော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ။ပေ.။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော သော ဗ္ရာဟ္မဏော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကိံဝာဒီ ဘဝံ ဂောတမော ကိမက္ခာယီ’’တိ? ‘‘ကိရိယဝာဒီ စာဟံ, ဗ္ရာဟ္မဏ, အကိရိယဝာဒီ စာ’’တိ။ ‘‘ယထာကထံ ပန ဘဝံ ဂောတမော ကိရိယဝာဒီ စ အကိရိယဝာဒီ စာ’’တိ?

    35. Atha kho aññataro brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ…pe… ekamantaṃ nisinno kho so brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiṃvādī bhavaṃ gotamo kimakkhāyī’’ti? ‘‘Kiriyavādī cāhaṃ, brāhmaṇa, akiriyavādī cā’’ti. ‘‘Yathākathaṃ pana bhavaṃ gotamo kiriyavādī ca akiriyavādī cā’’ti?

    ‘‘အကိရိယံ ခော အဟံ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဝဒာမိ ကာယဒုစ္စရိတသ္သ ဝစီဒုစ္စရိတသ္သ မနောဒုစ္စရိတသ္သ, အနေကဝိဟိတာနံ ပာပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အကိရိယံ ဝဒာမိ။ ကိရိယဉ္စ ခော အဟံ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဝဒာမိ ကာယသုစရိတသ္သ ဝစီသုစရိတသ္သ မနောသုစရိတသ္သ, အနေကဝိဟိတာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ကိရိယံ ဝဒာမိ။ ဧဝံ ခော အဟံ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ကိရိယဝာဒီ စ အကိရိယဝာဒီ စာ’’တိ။

    ‘‘Akiriyaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, vadāmi kāyaduccaritassa vacīduccaritassa manoduccaritassa, anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ akiriyaṃ vadāmi. Kiriyañca kho ahaṃ, brāhmaṇa, vadāmi kāyasucaritassa vacīsucaritassa manosucaritassa, anekavihitānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ kiriyaṃ vadāmi. Evaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, kiriyavādī ca akiriyavādī cā’’ti.

    ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂောတမ။ပေ.။ ဥပာသကံ မံ ဘဝံ ဂောတမော ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပာဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    ၃၆. အထ ခော အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကတိ နု ခော, ဘန္တေ, လောကေ ဒက္ခိဏေယ္ယာ, ကတ္ထ စ ဒာနံ ဒာတဗ္ဗ’’န္တိ? ‘‘ဒ္ဝေ ခော, ဂဟပတိ, လောကေ ဒက္ခိဏေယ္ယာ – သေခော စ အသေခော စ။ ဣမေ ခော, ဂဟပတိ, ဒ္ဝေ လောကေ ဒက္ခိဏေယ္ယာ, ဧတ္ထ စ ဒာနံ ဒာတဗ္ဗ’’န္တိ။

    36. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho anāthapiṇḍiko gahapati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kati nu kho, bhante, loke dakkhiṇeyyā, kattha ca dānaṃ dātabba’’nti? ‘‘Dve kho, gahapati, loke dakkhiṇeyyā – sekho ca asekho ca. Ime kho, gahapati, dve loke dakkhiṇeyyā, ettha ca dānaṃ dātabba’’nti.

    ဣဒမဝောစ ဘဂဝာ။ ဣဒံ ဝတ္ဝာန 7 သုဂတော အထာပရံ ဧတဒဝောစ သတ္ထာ –

    Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna 8 sugato athāparaṃ etadavoca satthā –

    ‘‘သေခော အသေခော စ ဣမသ္မိံ လောကေ၊

    ‘‘Sekho asekho ca imasmiṃ loke,

    အာဟုနေယ္ယာ ယဇမာနာနံ ဟောန္တိ။

    Āhuneyyā yajamānānaṃ honti;

    တေ ဥဇ္ဇုဘူတာ 9 ကာယေန၊ ဝာစာယ ဥဒ စေတသာ။

    Te ujjubhūtā 10 kāyena, vācāya uda cetasā;

    ခေတ္တံ တံ ယဇမာနာနံ၊ ဧတ္ထ ဒိန္နံ မဟပ္ဖလ’’န္တိ။

    Khettaṃ taṃ yajamānānaṃ, ettha dinnaṃ mahapphala’’nti.

    ၃၇. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ တေန ခော ပန သမယေန အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂာရမာတုပာသာဒေ။ တတ္ရ ခော အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အာဝုသော ဘိက္ခဝေ’’တိ။ ‘‘အာဝုသော’’တိ ခော တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ ပစ္စသ္သောသုံ။ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဧတဒဝောစ – ‘‘အဇ္ဈတ္တသံယောဇနဉ္စ, အာဝုသော, ပုဂ္ဂလံ ဒေသေသ္သာမိ ဗဟိဒ္ဓာသံယောဇနဉ္စ။ တံ သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ; ဘာသိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခော တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ ပစ္စသ္သောသုံ။ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဧတဒဝောစ –

    37. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā sāriputto sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca – ‘‘ajjhattasaṃyojanañca, āvuso, puggalaṃ desessāmi bahiddhāsaṃyojanañca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca –

    ‘‘ကတမော စာဝုသော, အဇ္ဈတ္တသံယောဇနော ပုဂ္ဂလော? ဣဓာဝုသော, ဘိက္ခု သီလဝာ ဟောတိ, ပာတိမောက္ခသံဝရသံဝုတော ဝိဟရတိ အာစာရဂောစရသမ္ပန္နော , အဏုမတ္တေသု ဝဇ္ဇေသု ဘယဒသ္သာဝီ, သမာဒာယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ သော ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ အညတရံ ဒေဝနိကာယံ ဥပပဇ္ဇတိ။ သော တတော စုတော အာဂာမီ ဟောတိ, အာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။ အယံ ဝုစ္စတိ, အာဝုသော, အဇ္ဈတ္တသံယောဇနော ပုဂ္ဂလော အာဂာမီ ဟောတိ, အာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။

    ‘‘Katamo cāvuso, ajjhattasaṃyojano puggalo? Idhāvuso, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno , aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto āgāmī hoti, āgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccati, āvuso, ajjhattasaṃyojano puggalo āgāmī hoti, āgantā itthattaṃ.

    ‘‘ကတမော စာဝုသော, ဗဟိဒ္ဓာသံယောဇနော ပုဂ္ဂလော? ဣဓာဝုသော, ဘိက္ခု သီလဝာ ဟောတိ, ပာတိမောက္ခသံဝရသံဝုတော ဝိဟရတိ အာစာရဂောစရသမ္ပန္နော, အဏုမတ္တေသု ဝဇ္ဇေသု ဘယဒသ္သာဝီ, သမာဒာယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ သော အညတရံ သန္တံ စေတောဝိမုတ္တိံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ သော ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ အညတရံ ဒေဝနိကာယံ ဥပပဇ္ဇတိ။ သော တတော စုတော အနာဂာမီ ဟောတိ, အနာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။ အယံ ဝုစ္စတာဝုသော, ဗဟိဒ္ဓာသံယောဇနော ပုဂ္ဂလော အနာဂာမီ ဟောတိ, အနာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။

    ‘‘Katamo cāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo? Idhāvuso, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno, aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccatāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ.

    ‘‘ပုန စပရံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု သီလဝာ ဟောတိ။ပေ.။ သမာဒာယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ သော ကာမာနံယေဝ နိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ သော ဘဝာနံယေဝ နိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ သော တဏ္ဟာက္ခယာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ သော လောဘက္ခယာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ သော ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ အညတရံ ဒေဝနိကာယံ ဥပပဇ္ဇတိ။ သော တတော စုတော အနာဂာမီ ဟောတိ, အနာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။ အယံ ဝုစ္စတာဝုသော, ဗဟိဒ္ဓာသံယောဇနော ပုဂ္ဂလော အနာဂာမီ ဟောတိ, အနာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တ’’န္တိ။

    ‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sīlavā hoti…pe… samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So kāmānaṃyeva nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. So bhavānaṃyeva nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. So taṇhākkhayāya paṭipanno hoti. So lobhakkhayāya paṭipanno hoti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccatāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo anāgāmī hoti, anāgantā itthatta’’nti.

    အထ ခော သမ္ဗဟုလာ သမစိတ္တာ ဒေဝတာ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိံသု; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌံသု။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခော တာ ဒေဝတာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘ဧသော, ဘန္တေ, အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂာရမာတုပာသာဒေ ဘိက္ခူနံ အဇ္ဈတ္တသံယောဇနဉ္စ ပုဂ္ဂလံ ဒေသေတိ ဗဟိဒ္ဓာသံယောဇနဉ္စ။ ဟဋ္ဌာ, ဘန္တေ, ပရိသာ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘဂဝာ ယေနာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တေနုပသင္ကမတု အနုကမ္ပံ ဥပာဒာယာ’’တိ။ အဓိဝာသေသိ ဘဂဝာ တုဏ္ဟီဘာဝေန။ အထ ခော ဘဂဝာ – သေယ္ယထာပိ နာမ ဗလဝာ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ 11 ဝာ ဗာဟံ ပသာရေယ္ယ, ပသာရိတံ ဝာ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယ္ယ , ဧဝမေဝံ – ဇေတဝနေ အန္တရဟိတော ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂာရမာတုပာသာဒေ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ သမ္မုခေ ပာတုရဟောသိ။ နိသီဒိ ဘဂဝာ ပညတ္တေ အာသနေ။ အာယသ္မာပိ ခော သာရိပုတ္တော ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခော အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ –

    Atha kho sambahulā samacittā devatā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho tā devatā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘eso, bhante, āyasmā sāriputto pubbārāme migāramātupāsāde bhikkhūnaṃ ajjhattasaṃyojanañca puggalaṃ deseti bahiddhāsaṃyojanañca. Haṭṭhā, bhante, parisā. Sādhu, bhante, bhagavā yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho bhagavā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ 12 vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya , evamevaṃ – jetavane antarahito pubbārāme migāramātupāsāde āyasmato sāriputtassa sammukhe pāturahosi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Āyasmāpi kho sāriputto bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ sāriputtaṃ bhagavā etadavoca –

    ‘‘ဣဓ, သာရိပုတ္တ, သမ္ဗဟုလာ သမစိတ္တာ ဒေဝတာ ယေနာဟံ တေနုပသင္ကမိံသု; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ မံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌံသု။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခော, သာရိပုတ္တ, တာ ဒေဝတာ မံ ဧတဒဝောစုံ – ‘ဧသော, ဘန္တေ, အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂာရမာတုပာသာဒေ ဘိက္ခူနံ အဇ္ဈတ္တသံယောဇနဉ္စ ပုဂ္ဂလံ ဒေသေတိ ဗဟိဒ္ဓာသံယောဇနဉ္စ။ ဟဋ္ဌာ, ဘန္တေ, ပရိသာ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘဂဝာ ယေန အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တေနုပသင္ကမတု အနုကမ္ပံ ဥပာဒာယာ’တိ။ တာ ခော ပန, သာရိပုတ္တ, ဒေဝတာ ဒသပိ ဟုတ္ဝာ ဝီသမ္ပိ ဟုတ္ဝာ တိံသမ္ပိ ဟုတ္ဝာ စတ္တာလီသမ္ပိ ဟုတ္ဝာ ပညာသမ္ပိ ဟုတ္ဝာ သဋ္ဌိပိ ဟုတ္ဝာ အာရဂ္ဂကောဋိနိတုဒနမတ္တေပိ တိဋ္ဌန္တိ, န စ အညမညံ ဗ္ယာဗာဓေန္တိ 13။ သိယာ ခော ပန 14, သာရိပုတ္တ, ဧဝမသ္သ – ‘တတ္ထ နူန တာသံ ဒေဝတာနံ တထာ စိတ္တံ ဘာဝိတံ ယေန တာ ဒေဝတာ ဒသပိ ဟုတ္ဝာ ဝီသမ္ပိ ဟုတ္ဝာ တိံသမ္ပိ ဟုတ္ဝာ စတ္တာလီသမ္ပိ ဟုတ္ဝာ ပညာသမ္ပိ ဟုတ္ဝာ သဋ္ဌိပိ ဟုတ္ဝာ အာရဂ္ဂကောဋိနိတုဒနမတ္တေပိ တိဋ္ဌန္တိ န စ အညမညံ ဗ္ယာဗာဓေန္တီ’တိ။ န ခော ပနေတံ, သာရိပုတ္တ, ဧဝံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဣဓေဝ ခော, သာရိပုတ္တ, တာသံ ဒေဝတာနံ တထာ စိတ္တံ ဘာဝိတံ, ယေန တာ ဒေဝတာ ဒသပိ ဟုတ္ဝာ။ပေ.။ န စ အညမညံ ဗ္ယာဗာဓေန္တိ။ တသ္မာတိဟ, သာရိပုတ္တ, ဧဝံ သိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘သန္တိန္ဒ္ရိယာ ဘဝိသ္သာမ သန္တမာနသာ’တိ။ ဧဝဉ္ဟိ ဝော, သာရိပုတ္တ, သိက္ခိတဗ္ဗံ။ ‘သန္တိန္ဒ္ရိယာနဉ္ဟိ ဝော, သာရိပုတ္တ, သန္တမာနသာနံ သန္တံယေဝ ကာယကမ္မံ ဘဝိသ္သတိ သန္တံ ဝစီကမ္မံ သန္တံ မနောကမ္မံ။ သန္တံယေဝ ဥပဟာရံ ဥပဟရိသ္သာမ သဗ္ရဟ္မစာရီသူ’တိ။ ‘ဧဝဉ္ဟိ ဝော, သာရိပုတ္တ, သိက္ခိတဗ္ဗံ။ အနသ္သုံ ခော, သာရိပုတ္တ, အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ ယေ ဣမံ ဓမ္မပရိယာယံ နာသ္သောသု’’’န္တိ။

    ‘‘Idha, sāriputta, sambahulā samacittā devatā yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho, sāriputta, tā devatā maṃ etadavocuṃ – ‘eso, bhante, āyasmā sāriputto pubbārāme migāramātupāsāde bhikkhūnaṃ ajjhattasaṃyojanañca puggalaṃ deseti bahiddhāsaṃyojanañca. Haṭṭhā, bhante, parisā. Sādhu, bhante, bhagavā yena āyasmā sāriputto tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’ti. Tā kho pana, sāriputta, devatā dasapi hutvā vīsampi hutvā tiṃsampi hutvā cattālīsampi hutvā paññāsampi hutvā saṭṭhipi hutvā āraggakoṭinitudanamattepi tiṭṭhanti, na ca aññamaññaṃ byābādhenti 15. Siyā kho pana 16, sāriputta, evamassa – ‘tattha nūna tāsaṃ devatānaṃ tathā cittaṃ bhāvitaṃ yena tā devatā dasapi hutvā vīsampi hutvā tiṃsampi hutvā cattālīsampi hutvā paññāsampi hutvā saṭṭhipi hutvā āraggakoṭinitudanamattepi tiṭṭhanti na ca aññamaññaṃ byābādhentī’ti. Na kho panetaṃ, sāriputta, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Idheva kho, sāriputta, tāsaṃ devatānaṃ tathā cittaṃ bhāvitaṃ, yena tā devatā dasapi hutvā…pe… na ca aññamaññaṃ byābādhenti. Tasmātiha, sāriputta, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘santindriyā bhavissāma santamānasā’ti. Evañhi vo, sāriputta, sikkhitabbaṃ. ‘Santindriyānañhi vo, sāriputta, santamānasānaṃ santaṃyeva kāyakammaṃ bhavissati santaṃ vacīkammaṃ santaṃ manokammaṃ. Santaṃyeva upahāraṃ upaharissāma sabrahmacārīsū’ti. ‘Evañhi vo, sāriputta, sikkhitabbaṃ. Anassuṃ kho, sāriputta, aññatitthiyā paribbājakā ye imaṃ dhammapariyāyaṃ nāssosu’’’nti.

    ၃၈. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ အာယသ္မာ မဟာကစ္စာနော ဝရဏာယံ ဝိဟရတိ ဘဒ္ဒသာရိတီရေ 17။ အထ ခော အာရာမဒဏ္ဍော ဗ္ရာဟ္မဏော ယေနာယသ္မာ မဟာကစ္စာနော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ အာယသ္မတာ မဟာကစ္စာနေန သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အာရာမဒဏ္ဍော ဗ္ရာဟ္မဏော အာယသ္မန္တံ မဟာကစ္စာနံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကော နု ခော, ဘော ကစ္စာန, ဟေတု ကော ပစ္စယော ယေန ခတ္တိယာပိ ခတ္တိယေဟိ ဝိဝဒန္တိ, ဗ္ရာဟ္မဏာပိ ဗ္ရာဟ္မဏေဟိ ဝိဝဒန္တိ, ဂဟပတိကာပိ ဂဟပတိကေဟိ ဝိဝဒန္တီ’’တိ? ‘‘ကာမရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓ 18 ပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနဟေတု ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, ခတ္တိယာပိ ခတ္တိယေဟိ ဝိဝဒန္တိ, ဗ္ရာဟ္မဏာပိ ဗ္ရာဟ္မဏေဟိ ဝိဝဒန္တိ, ဂဟပတိကာပိ ဂဟပတိကေဟိ ဝိဝဒန္တီ’’တိ။

    38. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā mahākaccāno varaṇāyaṃ viharati bhaddasāritīre 19. Atha kho ārāmadaṇḍo brāhmaṇo yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā mahākaccānena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho ārāmadaṇḍo brāhmaṇo āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho kaccāna, hetu ko paccayo yena khattiyāpi khattiyehi vivadanti, brāhmaṇāpi brāhmaṇehi vivadanti, gahapatikāpi gahapatikehi vivadantī’’ti? ‘‘Kāmarāgābhinivesavinibandha 20 paligedhapariyuṭṭhānajjhosānahetu kho, brāhmaṇa, khattiyāpi khattiyehi vivadanti, brāhmaṇāpi brāhmaṇehi vivadanti, gahapatikāpi gahapatikehi vivadantī’’ti.

    ‘‘ကော ပန, ဘော ကစ္စာန, ဟေတု ကော ပစ္စယော ယေန သမဏာပိ သမဏေဟိ ဝိဝဒန္တီ’’တိ? ‘‘ဒိဋ္ဌိရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနဟေတု ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, သမဏာပိ သမဏေဟိ ဝိဝဒန္တီ’’တိ။

    ‘‘Ko pana, bho kaccāna, hetu ko paccayo yena samaṇāpi samaṇehi vivadantī’’ti? ‘‘Diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānahetu kho, brāhmaṇa, samaṇāpi samaṇehi vivadantī’’ti.

    ‘‘အတ္ထိ ပန, ဘော ကစ္စာန, ကောစိ လောကသ္မိံ ယော ဣမဉ္စေဝ ကာမရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော, ဣမဉ္စ ဒိဋ္ဌိရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, လောကသ္မိံ ယော ဣမဉ္စေဝ ကာမရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော, ဣမဉ္စ ဒိဋ္ဌိရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော’’တိ။

    ‘‘Atthi pana, bho kaccāna, koci lokasmiṃ yo imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti? ‘‘Atthi, brāhmaṇa, lokasmiṃ yo imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    ‘‘ကော ပန သော, ဘော ကစ္စာန, လောကသ္မိံ ယော ဣမဉ္စေဝ ကာဂရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော, ဣမဉ္စ ဒိဋ္ဌိရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပုရတ္ထိမေသု ဇနပဒေသု သာဝတ္ထီ နာမ နဂရံ။ တတ္ထ သော ဘဂဝာ ဧတရဟိ ဝိဟရတိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော။ သော ဟိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဘဂဝာ ဣမဉ္စေဝ ကာမရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော , ဣမဉ္စ ဒိဋ္ဌိရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော’’တိ။

    ‘‘Ko pana so, bho kaccāna, lokasmiṃ yo imañceva kāgarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti? ‘‘Atthi, brāhmaṇa, puratthimesu janapadesu sāvatthī nāma nagaraṃ. Tattha so bhagavā etarahi viharati arahaṃ sammāsambuddho. So hi, brāhmaṇa, bhagavā imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto , imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    ဧဝံ ဝုတ္တေ အာရာမဒဏ္ဍော ဗ္ရာဟ္မဏော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင္ဂံ ကရိတ္ဝာ ဒက္ခိဏံ ဇာဏုမဏ္ဍလံ ပထဝိယံ နိဟန္တ္ဝာ ယေန ဘဂဝာ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတ္ဝာ တိက္ခတ္တုံ ဥဒာနံ ဥဒာနေသိ –

    Evaṃ vutte ārāmadaṇḍo brāhmaṇo uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā dakkhiṇaṃ jāṇumaṇḍalaṃ pathaviyaṃ nihantvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā tikkhattuṃ udānaṃ udānesi –

    ‘‘နမော တသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ, နမော တသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ, နမော တသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ။ ယော ဟိ သော ဘဂဝာ ဣမဉ္စေဝ ကာမရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော, ဣမဉ္စ ဒိဋ္ဌိရာဂာဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော’’တိ။

    ‘‘Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa, namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa, namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa. Yo hi so bhagavā imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘော ကစ္စာန, အဘိက္ကန္တံ, ဘော ကစ္စာန! သေယ္ယထာပိ, ဘော ကစ္စာန, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝာ ဥက္ကုဇ္ဇေယ္ယ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝာ ဝိဝရေယ္ယ, မူဠ္ဟသ္သ ဝာ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယ္ယ, အန္ဓကာရေ ဝာ တေလပဇ္ဇောတံ ဓာရေယ္ယ – ‘စက္ခုမန္တော ရူပာနိ ဒက္ခန္တီ’တိ, ဧဝမေဝံ ဘောတာ ကစ္စာနေန အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧသာဟံ, ဘော ကစ္စာန, တံ ဘဝန္တံ ဂောတမံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသင္ဃဉ္စ။ ဥပာသကံ မံ ဘဝံ ကစ္စာနော ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပာဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho kaccāna, abhikkantaṃ, bho kaccāna! Seyyathāpi, bho kaccāna, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti, evamevaṃ bhotā kaccānena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bho kaccāna, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ kaccāno dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    ၃၉. ဧကံ သမယံ အာယသ္မာ မဟာကစ္စာနော မဓုရာယံ ဝိဟရတိ ဂုန္ဒာဝနေ။ အထ ခော ကန္ဒရာယနော 21 ဗ္ရာဟ္မဏော ယေနာယသ္မာ မဟာကစ္စာနော တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ အာယသ္မတာ မဟာကစ္စာနေန သဒ္ဓိံ။ပေ.။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော ကန္ဒရာယနော ဗ္ရာဟ္မဏော အာယသ္မန္တံ မဟာကစ္စာနံ ဧတဒဝောစ – ‘‘သုတံ မေတံ, ဘော ကစ္စာန, ‘န သမဏော ကစ္စာနော ဗ္ရာဟ္မဏေ ဇိဏ္ဏေ ဝုဒ္ဓေ မဟလ္လကေ အဒ္ဓဂတေ ဝယောအနုပ္ပတ္တေ အဘိဝာဒေတိ ဝာ ပစ္စုဋ္ဌေတိ ဝာ အာသနေန ဝာ နိမန္တေတီ’တိ။ တယိဒံ, ဘော ကစ္စာန, တထေဝ? န ဟိ ဘဝံ ကစ္စာနော ဗ္ရာဟ္မဏေ ဇိဏ္ဏေ ဝုဒ္ဓေ မဟလ္လကေ အဒ္ဓဂတေ ဝယောအနုပ္ပတ္တေ အဘိဝာဒေတိ ဝာ ပစ္စုဋ္ဌေတိ ဝာ အာသနေန ဝာ နိမန္တေတိ။ တယိဒံ, ဘော ကစ္စာန, န သမ္ပန္နမေဝာ’’တိ။

    39. Ekaṃ samayaṃ āyasmā mahākaccāno madhurāyaṃ viharati gundāvane. Atha kho kandarāyano 22 brāhmaṇo yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā mahākaccānena saddhiṃ…pe… ekamantaṃ nisinno kho kandarāyano brāhmaṇo āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bho kaccāna, ‘na samaṇo kaccāno brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimantetī’ti. Tayidaṃ, bho kaccāna, tatheva? Na hi bhavaṃ kaccāno brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimanteti. Tayidaṃ, bho kaccāna, na sampannamevā’’ti.

    ‘‘အတ္ထိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပသ္သတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဝုဒ္ဓဘူမိ စ အက္ခာတာ ဒဟရဘူမိ စ။ ဝုဒ္ဓော စေပိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဟောတိ အာသီတိကော ဝာ နာဝုတိကော ဝာ ဝသ္သသတိကော ဝာ ဇာတိယာ, သော စ ကာမေ ပရိဘုဉ္ဇတိ ကာမမဇ္ဈာဝသတိ ကာမပရိဠာဟေန ပရိဍယ္ဟတိ ကာမဝိတက္ကေဟိ ခဇ္ဇတိ ကာမပရိယေသနာယ ဥသ္သုကော။ အထ ခော သော ဗာလော န ထေရောတ္ဝေဝ သင္ခ္ယံ ဂစ္ဆတိ။ ဒဟရော စေပိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဟောတိ ယုဝာ သုသုကာဠကေသော ဘဒ္ရေန ယောဗ္ဗနေန သမန္နာဂတော ပဌမေန ဝယသာ ။ သော စ န ကာမေ ပရိဘုဉ္ဇတိ န ကာမမဇ္ဈာဝသတိ, န ကာမပရိဠာဟေန ပရိဍယ္ဟတိ, န ကာမဝိတက္ကေဟိ ခဇ္ဇတိ, န ကာမပရိယေသနာယ ဥသ္သုကော။ အထ ခော သော ပဏ္ဍိတော ထေရောတ္ဝေဝ သင္ခ္ယံ ဂစ္ဆတီ’’တိ။

    ‘‘Atthi, brāhmaṇa, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena vuddhabhūmi ca akkhātā daharabhūmi ca. Vuddho cepi, brāhmaṇa, hoti āsītiko vā nāvutiko vā vassasatiko vā jātiyā, so ca kāme paribhuñjati kāmamajjhāvasati kāmapariḷāhena pariḍayhati kāmavitakkehi khajjati kāmapariyesanāya ussuko. Atha kho so bālo na therotveva saṅkhyaṃ gacchati. Daharo cepi, brāhmaṇa, hoti yuvā susukāḷakeso bhadrena yobbanena samannāgato paṭhamena vayasā . So ca na kāme paribhuñjati na kāmamajjhāvasati, na kāmapariḷāhena pariḍayhati, na kāmavitakkehi khajjati, na kāmapariyesanāya ussuko. Atha kho so paṇḍito therotveva saṅkhyaṃ gacchatī’’ti.

    ဧဝံ ဝုတ္တေ ကန္ဒရာယနော ဗ္ရာဟ္မဏော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင္ဂံ ကရိတ္ဝာ ဒဟရာနံ သတံ 23 ဘိက္ခူနံ ပာဒေ သိရသာ ဝန္ဒတိ – ‘‘ဝုဒ္ဓာ ဘဝန္တော, ဝုဒ္ဓဘူမိယံ ဌိတာ။ ဒဟရာ မယံ, ဒဟရဘူမိယံ ဌိတာ’’တိ။

    Evaṃ vutte kandarāyano brāhmaṇo uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā daharānaṃ sataṃ 24 bhikkhūnaṃ pāde sirasā vandati – ‘‘vuddhā bhavanto, vuddhabhūmiyaṃ ṭhitā. Daharā mayaṃ, daharabhūmiyaṃ ṭhitā’’ti.

    ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘော ကစ္စာန။ပေ.။ ဥပာသကံ မံ ဘဝံ ကစ္စာနော ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပာဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho kaccāna…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ kaccāno dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    ၄၀. ‘‘ယသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, သမယေ စောရာ ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ရာဇာနော တသ္မိံ သမယေ ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ။ တသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, သမယေ ရညော န ဖာသု ဟောတိ အတိယာတုံ ဝာ နိယ္ယာတုံ ဝာ ပစ္စန္တိမေ ဝာ ဇနပဒေ အနုသညာတုံ။ ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကာနမ္ပိ တသ္မိံ သမယေ န ဖာသု ဟောတိ အတိယာတုံ ဝာ နိယ္ယာတုံ ဝာ ဗာဟိရာနိ ဝာ ကမ္မန္တာနိ ပဋိဝေက္ခိတုံ။ ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္မိံ သမယေ ပာပဘိက္ခူ ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ပေသလာ ဘိက္ခူ တသ္မိံ သမယေ ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ။ တသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, သမယေ ပေသလာ ဘိက္ခူ တုဏ္ဟီဘူတာ တုဏ္ဟီဘူတာဝ သင္ဃမဇ္ဈေ သင္ကသာယန္တိ 25 ပစ္စန္တိမေ ဝာ ဇနပဒေ အစ္ဆန္တိ 26။ တယိဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဟောတိ ဗဟုဇနာဟိတာယ ဗဟုဇနာသုခာယ, ဗဟုနော ဇနသ္သ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုသ္သာနံ။

    40. ‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye corā balavanto honti, rājāno tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye rañño na phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā paccantime vā janapade anusaññātuṃ. Brāhmaṇagahapatikānampi tasmiṃ samaye na phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā bāhirāni vā kammantāni paṭivekkhituṃ. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye pāpabhikkhū balavanto honti, pesalā bhikkhū tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye pesalā bhikkhū tuṇhībhūtā tuṇhībhūtāva saṅghamajjhe saṅkasāyanti 27 paccantime vā janapade acchanti 28. Tayidaṃ, bhikkhave, hoti bahujanāhitāya bahujanāsukhāya, bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ.

    ‘‘ယသ္မိံ , ဘိက္ခဝေ, သမယေ ရာဇာနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, စောရာ တသ္မိံ သမယေ ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ။ တသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, သမယေ ရညော ဖာသု ဟောတိ အတိယာတုံ ဝာ နိယ္ယာတုံ ဝာ ပစ္စန္တိမေ ဝာ ဇနပဒေ အနုသညာတုံ။ ဗ္ရာဟ္မဏဂဟပတိကာနမ္ပိ တသ္မိံ သမယေ ဖာသု ဟောတိ အတိယာတုံ ဝာ နိယ္ယာတုံ ဝာ ဗာဟိရာနိ ဝာ ကမ္မန္တာနိ ပဋိဝေက္ခိတုံ။ ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယသ္မိံ သမယေ ပေသလာ ဘိက္ခူ ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ပာပဘိက္ခူ တသ္မိံ သမယေ ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ။ တသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, သမယေ ပာပဘိက္ခူ တုဏ္ဟီဘူတာ တုဏ္ဟီဘူတာဝ သင္ဃမဇ္ဈေ သင္ကသာယန္တိ, ယေန ဝာ ပန တေန ပက္ကမန္တိ 29။ တယိဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဟောတိ ဗဟုဇနဟိတာယ ဗဟုဇနသုခာယ, ဗဟုနော ဇနသ္သ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခာယ ဒေဝမနုသ္သာန’’န္တိ။

    ‘‘Yasmiṃ , bhikkhave, samaye rājāno balavanto honti, corā tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye rañño phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā paccantime vā janapade anusaññātuṃ. Brāhmaṇagahapatikānampi tasmiṃ samaye phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā bāhirāni vā kammantāni paṭivekkhituṃ. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye pesalā bhikkhū balavanto honti, pāpabhikkhū tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye pāpabhikkhū tuṇhībhūtā tuṇhībhūtāva saṅghamajjhe saṅkasāyanti, yena vā pana tena pakkamanti 30. Tayidaṃ, bhikkhave, hoti bahujanahitāya bahujanasukhāya, bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya devamanussāna’’nti.

    ၄၁. ‘‘ဒ္ဝိန္နာဟံ , ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာပဋိပတ္တိံ န ဝဏ္ဏေမိ, ဂိဟိသ္သ ဝာ ပဗ္ဗဇိတသ္သ ဝာ။ ဂိဟီ ဝာ, ဘိက္ခဝေ, ပဗ္ဗဇိတော ဝာ မိစ္ဆာပဋိပန္နော မိစ္ဆာပဋိပတ္တာဓိကရဏဟေတု န အာရာဓကော ဟောတိ ဉာယံ ဓမ္မံ ကုသလံ။

    41. ‘‘Dvinnāhaṃ , bhikkhave, micchāpaṭipattiṃ na vaṇṇemi, gihissa vā pabbajitassa vā. Gihī vā, bhikkhave, pabbajito vā micchāpaṭipanno micchāpaṭipattādhikaraṇahetu na ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.

    ‘‘ဒ္ဝိန္နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သမ္မာပဋိပတ္တိံ ဝဏ္ဏေမိ, ဂိဟိသ္သ ဝာ ပဗ္ဗဇိတသ္သ ဝာ။ ဂိဟီ ဝာ, ဘိက္ခဝေ, ပဗ္ဗဇိတော ဝာ သမ္မာပဋိပန္နော သမ္မာပဋိပတ္တာဓိကရဏဟေတု အာရာဓကော ဟောတိ ဉာယံ ဓမ္မံ ကုသလ’’န္တိ။

    ‘‘Dvinnāhaṃ, bhikkhave, sammāpaṭipattiṃ vaṇṇemi, gihissa vā pabbajitassa vā. Gihī vā, bhikkhave, pabbajito vā sammāpaṭipanno sammāpaṭipattādhikaraṇahetu ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti.

    ၄၂. ‘‘ယေ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဒုဂ္ဂဟိတေဟိ သုတ္တန္တေဟိ ဗ္ယဉ္ဇနပ္ပတိရူပကေဟိ အတ္ထဉ္စ ဓမ္မဉ္စ ပဋိဝာဟန္တိ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဗဟုဇနာဟိတာယ ပဋိပန္နာ ဗဟုဇနာသုခာယ, ဗဟုနော ဇနသ္သ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုသ္သာနံ။ ဗဟုဉ္စ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ အပုညံ ပသဝန္တိ, တေ စိမံ သဒ္ဓမ္မံ အန္တရဓာပေန္တိ။

    42. ‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū duggahitehi suttantehi byañjanappatirūpakehi atthañca dhammañca paṭivāhanti te, bhikkhave, bhikkhū bahujanāhitāya paṭipannā bahujanāsukhāya, bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. Bahuñca te, bhikkhave, bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ antaradhāpenti.

    ‘‘ယေ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ သုဂ္ဂဟိတေဟိ သုတ္တန္တေဟိ ဗ္ယဉ္ဇနပ္ပတိရူပကေဟိ အတ္ထဉ္စ ဓမ္မဉ္စ အနုလောမေန္တိ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဗဟုဇနဟိတာယ ပဋိပန္နာ ဗဟုဇနသုခာယ, ဗဟုနော ဇနသ္သ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခာယ ဒေဝမနုသ္သာနံ။ ဗဟုဉ္စ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ပုညံ ပသဝန္တိ, တေ စိမံ သဒ္ဓမ္မံ ဌပေန္တီ’’တိ။

    ‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū suggahitehi suttantehi byañjanappatirūpakehi atthañca dhammañca anulomenti te, bhikkhave, bhikkhū bahujanahitāya paṭipannā bahujanasukhāya, bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ. Bahuñca te, bhikkhave, bhikkhū puññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ ṭhapentī’’ti.

    သမစိတ္တဝဂ္ဂော စတုတ္ထော။

    Samacittavaggo catuttho.







    Footnotes:
    1. ပဟူတသတ္တရတနာယ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.) တိကနိပာတေ မဟာဝဂ္ဂေ ဒသမသုတ္တဋီကာယံ ဒသ္သိတပာဠိယာ သမေတိ
    2. ဗဟူပကာရာ (က.)
    3. ပဋိကတဉ္စ အတိကတဉ္စာတိ (သီ. ပီ.)
    4. pahūtasattaratanāya (sī. syā. kaṃ. pī.) tikanipāte mahāvagge dasamasuttaṭīkāyaṃ dassitapāḷiyā sameti
    5. bahūpakārā (ka.)
    6. paṭikatañca atikatañcāti (sī. pī.)
    7. ဝတ္ဝာ (သီ. ပီ.) ဧဝမီဒိသေသု ဌာနေသု
    8. vatvā (sī. pī.) evamīdisesu ṭhānesu
    9. ဥဇုဘူတာ (သ္ယာ. ကံ. က.)
    10. ujubhūtā (syā. kaṃ. ka.)
    11. သမ္မိဉ္ဇိတံ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    12. sammiñjitaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    13. ဗ္ယာဗာဓေန္တီတိ (သဗ္ဗတ္ထ)
    14. ပန တေ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    15. byābādhentīti (sabbattha)
    16. pana te (sī. syā. kaṃ. pī.)
    17. ကဒ္ဒမဒဟတီရေ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    18. ကာမရာဂဝိနိဝေသဝိနိဗဒ္ဓ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    19. kaddamadahatīre (sī. syā. kaṃ. pī.)
    20. kāmarāgavinivesavinibaddha (sī. syā. kaṃ. pī.)
    21. ကဏ္ဍရာယနော (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    22. kaṇḍarāyano (sī. syā. kaṃ. pī.)
    23. သုဒံ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    24. sudaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    25. သင္ကမ္မ ဈာယန္တိ (က.), သဉ္စာယန္တိ (သီ. အဋ္ဌ.)
    26. ဘဇန္တိ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    27. saṅkamma jhāyanti (ka.), sañcāyanti (sī. aṭṭha.)
    28. bhajanti (sī. syā. kaṃ. pī.)
    29. ပပတန္တိ (သီ. သ္ယာ. ကံ. ပီ.)
    30. papatanti (sī. syā. kaṃ. pī.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၄. သမစိတ္တဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ • 4. Samacittavaggavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၄. သမစိတ္တဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ • 4. Samacittavaggavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact