| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
6. සංයොජනසුත්‌තවණ්‌ණනා
6. Saṃyojanasuttavaṇṇanā
6. ඡට්‌ඨෙ සංයොජනානං හිතා පච්‌චයභාවෙනාති සංයොජනියා, තෙභූමකා ධම්‌මා. තෙනාහ ‘‘දසන්‌නං සංයොජනාන’’න්‌තිආදි. සංයොජනියෙ ධම්‌මෙ අස්‌සාදතො අනුපස්‌සති සීලෙනාති අස්‌සාදානුපස්‌සී, තස්‌ස භාවො අස්‌සාදානුපස්‌සිතා. නිබ්‌බිදානුපස්‌සිතාති එත්‌ථාපි එසෙව නයො. උක්‌කණ්‌ඨනවසෙනාති සංයොජනියෙසු තෙභූමකධම්‌මෙසු නිබ්‌බින්‌දනවසෙන. ජනනං ජාති, ඛන්‌ධානං පාතුභාවොති ආහ ‘‘ජාතියාති ඛන්‌ධනිබ්‌බත්‌තිතො’’ති, ඛන්‌ධානං තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ අපරාපරං නිබ්‌බත්‌තිතොති අත්‌ථො. ඛන්‌ධපරිපාකො එකභවපරියාපන්‌නානං ඛන්‌ධානං පුරාණභාවො. එකභවපරියාපන්‌නජීවිතින්‌ද්‍රියප්‌පබන්‌ධවිච්‌ඡෙදවසෙන ඛන්‌ධානං භෙදො ඉධ මරණන්‌ති ආහ ‘‘මරණෙනාති ඛන්‌ධභෙදතො’’ති. අන්‌තොනිජ්‌ඣානං චිත්‌තසන්‌තාපො. පරිදෙවො නාම ඤාතිබ්‍යසනාදීහි ඵුට්‌ඨස්‌ස වාචාවිප්‌පලාපො. සො ච සොකසමුට්‌ඨානොති ආහ ‘‘තන්‌නිස්‌සිතලාලප්‌පිතලක්‌ඛණෙහි පරිදෙවෙහී’’ති. ලාලප්‌පිතං වාචාවිප්‌පලාපො, සො ච අත්‌ථතො සද්‌දොයෙව.
6. Chaṭṭhe saṃyojanānaṃ hitā paccayabhāvenāti saṃyojaniyā, tebhūmakā dhammā. Tenāha ‘‘dasannaṃ saṃyojanāna’’ntiādi. Saṃyojaniye dhamme assādato anupassati sīlenāti assādānupassī, tassa bhāvo assādānupassitā. Nibbidānupassitāti etthāpi eseva nayo. Ukkaṇṭhanavasenāti saṃyojaniyesu tebhūmakadhammesu nibbindanavasena. Jananaṃ jāti, khandhānaṃ pātubhāvoti āha ‘‘jātiyāti khandhanibbattito’’ti, khandhānaṃ tattha tattha bhave aparāparaṃ nibbattitoti attho. Khandhaparipāko ekabhavapariyāpannānaṃ khandhānaṃ purāṇabhāvo. Ekabhavapariyāpannajīvitindriyappabandhavicchedavasena khandhānaṃ bhedo idha maraṇanti āha ‘‘maraṇenāti khandhabhedato’’ti. Antonijjhānaṃ cittasantāpo. Paridevo nāma ñātibyasanādīhi phuṭṭhassa vācāvippalāpo. So ca sokasamuṭṭhānoti āha ‘‘tannissitalālappitalakkhaṇehi paridevehī’’ti. Lālappitaṃ vācāvippalāpo, so ca atthato saddoyeva.
දුක්‌ඛන්‌ති ඉධ කායිකං දුක්‌ඛං අධිප්‌පෙතන්‌ති ආහ ‘‘කායපටිපීළනදුක්‌ඛෙහී’’ති. මනොවිඝාතදොමනස්‌සෙහීති මනසො විඝාතකරෙහි දොමනස්‌සෙහි. බ්‍යාපාදසම්‌පයොගෙන මනසො විහනනරසඤ්‌හි දොමනස්‌සං. භුසො ආයාසො උපායාසො යථා ‘‘භුසමාදානං උපාදාන’’න්‌ති, සො ච අත්‌ථතො ඤාතිබ්‍යසනාදීහි ඵුට්‌ඨස්‌ස අධිමත්‌තචෙතොදුක්‌ඛප්‌පභාවිතො දොසොයෙව. කායචිත්‌තානඤ්‌හි ආයාසනවසෙන දොසස්‌සෙව පවත්‌තිආකාරො උපායාසොති වුච්‌චති සඞ්‌ඛාරක්‌ඛන්‌ධපරියාපන්‌නො. තං චුද්‌දසහි අකුසලචෙතසිකෙහි අඤ්‌ඤො එකො චෙතසිකධම්‌මොති එකෙ. යං විසාදොති ච වදන්‌ති.
Dukkhanti idha kāyikaṃ dukkhaṃ adhippetanti āha ‘‘kāyapaṭipīḷanadukkhehī’’ti. Manovighātadomanassehīti manaso vighātakarehi domanassehi. Byāpādasampayogena manaso vihananarasañhi domanassaṃ. Bhuso āyāso upāyāso yathā ‘‘bhusamādānaṃ upādāna’’nti, so ca atthato ñātibyasanādīhi phuṭṭhassa adhimattacetodukkhappabhāvito dosoyeva. Kāyacittānañhi āyāsanavasena dosasseva pavattiākāro upāyāsoti vuccati saṅkhārakkhandhapariyāpanno. Taṃ cuddasahi akusalacetasikehi añño eko cetasikadhammoti eke. Yaṃ visādoti ca vadanti.
සංයොජනසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Saṃyojanasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 6. සංයොජනසුත්‌තං • 6. Saṃyojanasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 6. සංයොජනසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Saṃyojanasuttavaṇṇanā
