Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya

    ၈. ဒုတိယဂဒ္ဒုလဗဒ္ဓသုတ္တံ

    8. Dutiyagaddulabaddhasuttaṃ

    ၁၀၀. သာဝတ္ထိနိဒာနံ ။ ‘‘အနမတဂ္ဂောယံ, ဘိက္ခဝေ, သံသာရော။ ပုဗ္ဗာ ကောဋိ န ပညာယတိ အဝိဇ္ဇာနီဝရဏာနံ သတ္တာနံ တဏ္ဟာသံယောဇနာနံ သန္ဓာဝတံ သံသရတံ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, သာ ဂဒ္ဒုလဗဒ္ဓော ဒဠ္ဟေ ခီလေ ဝာ ထမ္ဘေ ဝာ ဥပနိဗဒ္ဓော။ သော ဂစ္ဆတိ စေပိ တမေဝ ခီလံ ဝာ ထမ္ဘံ ဝာ ဥပဂစ္ဆတိ; တိဋ္ဌတိ စေပိ တမေဝ ခီလံ ဝာ ထမ္ဘံ ဝာ ဥပတိဋ္ဌတိ; နိသီဒတိ စေပိ တမေဝ ခီလံ ဝာ ထမ္ဘံ ဝာ ဥပနိသီဒတိ; နိပဇ္ဇတိ စေပိ တမေဝ ခီလံ ဝာ ထမ္ဘံ ဝာ ဥပနိပဇ္ဇတိ။ ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, အသ္သုတဝာ ပုထုဇ္ဇနော ရူပံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ’တိ သမနုပသ္သတိ။ ဝေဒနံ။ သညံ။ သင္ခာရေ။ ဝိညာဏံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ’တိ သမနုပသ္သတိ။ သော ဂစ္ဆတိ စေပိ ဣမေ ပဉ္စုပာဒာနက္ခန္ဓေ ဥပဂစ္ဆတိ; တိဋ္ဌတိ စေပိ ဣမေ ပဉ္စုပာဒာနက္ခန္ဓေ ဥပတိဋ္ဌတိ; နိသီဒတိ စေပိ ဣမေ ပဉ္စုပာဒာနက္ခန္ဓေ ဥပနိသီဒတိ; နိပဇ္ဇတိ စေပိ ဣမေ ပဉ္စုပာဒာနက္ခန္ဓေ ဥပနိပဇ္ဇတိ။ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, အဘိက္ခဏံ သကံ စိတ္တံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဒီဃရတ္တမိဒံ စိတ္တံ သံကိလိဋ္ဌံ ရာဂေန ဒောသေန မောဟေနာ’တိ။ စိတ္တသံကိလေသာ, ဘိက္ခဝေ, သတ္တာ သံကိလိသ္သန္တိ; စိတ္တဝောဒာနာ သတ္တာ ဝိသုဇ္ဈန္တိ။

    100. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Seyyathāpi, bhikkhave, sā gaddulabaddho daḷhe khīle vā thambhe vā upanibaddho. So gacchati cepi tameva khīlaṃ vā thambhaṃ vā upagacchati; tiṭṭhati cepi tameva khīlaṃ vā thambhaṃ vā upatiṭṭhati; nisīdati cepi tameva khīlaṃ vā thambhaṃ vā upanisīdati; nipajjati cepi tameva khīlaṃ vā thambhaṃ vā upanipajjati. Evameva kho, bhikkhave, assutavā puthujjano rūpaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati. Vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati. So gacchati cepi ime pañcupādānakkhandhe upagacchati; tiṭṭhati cepi ime pañcupādānakkhandhe upatiṭṭhati; nisīdati cepi ime pañcupādānakkhandhe upanisīdati; nipajjati cepi ime pañcupādānakkhandhe upanipajjati. Tasmātiha, bhikkhave, abhikkhaṇaṃ sakaṃ cittaṃ paccavekkhitabbaṃ – ‘dīgharattamidaṃ cittaṃ saṃkiliṭṭhaṃ rāgena dosena mohenā’ti. Cittasaṃkilesā, bhikkhave, sattā saṃkilissanti; cittavodānā sattā visujjhanti.

    ‘‘ဒိဋ္ဌံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, စရဏံ နာမ စိတ္တ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘တမ္ပိ ခော, ဘိက္ခဝေ, စရဏံ နာမ စိတ္တံ စိတ္တေနေဝ စိတ္တိတံ။ တေနပိ ခော, ဘိက္ခဝေ, စရဏေန စိတ္တေန စိတ္တညေဝ စိတ္တတရံ။ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, အဘိက္ခဏံ သကံ စိတ္တံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဒီဃရတ္တမိဒံ စိတ္တံ သံကိလိဋ္ဌံ ရာဂေန ဒောသေန မောဟေနာ’တိ။ စိတ္တသံကိလေသာ, ဘိက္ခဝေ, သတ္တာ သံကိလိသ္သန္တိ; စိတ္တဝောဒာနာ သတ္တာ ဝိသုဇ္ဈန္တိ။

    ‘‘Diṭṭhaṃ vo, bhikkhave, caraṇaṃ nāma citta’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Tampi kho, bhikkhave, caraṇaṃ nāma cittaṃ citteneva cittitaṃ. Tenapi kho, bhikkhave, caraṇena cittena cittaññeva cittataraṃ. Tasmātiha, bhikkhave, abhikkhaṇaṃ sakaṃ cittaṃ paccavekkhitabbaṃ – ‘dīgharattamidaṃ cittaṃ saṃkiliṭṭhaṃ rāgena dosena mohenā’ti. Cittasaṃkilesā, bhikkhave, sattā saṃkilissanti; cittavodānā sattā visujjhanti.

    ‘‘နာဟံ , ဘိက္ခဝေ, အညံ ဧကနိကာယမ္ပိ သမနုပသ္သာမိ ဧဝံ စိတ္တံ။ ယထယိဒံ, ဘိက္ခဝေ, တိရစ္ဆာနဂတာ ပာဏာ, တေပိ ခော, ဘိက္ခဝေ, တိရစ္ဆာနဂတာ ပာဏာ စိတ္တေနေဝ စိတ္တိတာ, တေဟိပိ ခော, ဘိက္ခဝေ, တိရစ္ဆာနဂတေဟိ ပာဏေဟိ စိတ္တညေဝ စိတ္တတရံ။ တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, အဘိက္ခဏံ သကံ စိတ္တံ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဒီဃရတ္တမိဒံ စိတ္တံ သံကိလိဋ္ဌံ ရာဂေန ဒောသေန မောဟေနာ’တိ။ စိတ္တသံကိလေသာ, ဘိက္ခဝေ, သတ္တာ သံကိလိသ္သန္တိ; စိတ္တဝောဒာနာ သတ္တာ ဝိသုဇ္ဈန္တိ။

    ‘‘Nāhaṃ , bhikkhave, aññaṃ ekanikāyampi samanupassāmi evaṃ cittaṃ. Yathayidaṃ, bhikkhave, tiracchānagatā pāṇā, tepi kho, bhikkhave, tiracchānagatā pāṇā citteneva cittitā, tehipi kho, bhikkhave, tiracchānagatehi pāṇehi cittaññeva cittataraṃ. Tasmātiha, bhikkhave, abhikkhaṇaṃ sakaṃ cittaṃ paccavekkhitabbaṃ – ‘dīgharattamidaṃ cittaṃ saṃkiliṭṭhaṃ rāgena dosena mohenā’ti. Cittasaṃkilesā, bhikkhave, sattā saṃkilissanti; cittavodānā sattā visujjhanti.

    ‘‘သေယ္ယထာပိ , ဘိက္ခဝေ, ရဇကော ဝာ စိတ္တကာရကော ဝာ ရဇနာယ ဝာ လာခာယ ဝာ ဟလိဒ္ဒိယာ ဝာ နီလိယာ ဝာ မဉ္ဇိဋ္ဌာယ 1 ဝာ သုပရိမဋ္ဌေ ဖလကေ ဝာ ဘိတ္တိယာ ဝာ ဒုသ္သပဋ္ဋေ ဝာ ဣတ္ထိရူပံ ဝာ ပုရိသရူပံ ဝာ အဘိနိမ္မိနေယ္ယ သဗ္ဗင္ဂပစ္စင္ဂိံ; ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, အသ္သုတဝာ ပုထုဇ္ဇနော ရူပညေဝ အဘိနိဗ္ဗတ္တေန္တော အဘိနိဗ္ဗတ္တေတိ, ဝေဒနညေဝ။ပေ.။ သညညေဝ။ သင္ခာရေ ယေဝ။ ဝိညာဏညေဝ အဘိနိဗ္ဗတ္တေန္တော အဘိနိဗ္ဗတ္တေတိ။ တံ ကိံ မညထ, ဘိက္ခဝေ, ရူပံ နိစ္စံ ဝာ အနိစ္စံ ဝာ’’တိ? ‘‘အနိစ္စံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ဝေဒနာ။ သညာ။ သင္ခာရာ။ ဝိညာဏံ။ပေ.။ ‘‘တသ္မာတိဟ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံ ပသ္သံ။ပေ.။ နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာတိ ပဇာနာတီ’’တိ။ အဋ္ဌမံ။

    ‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, rajako vā cittakārako vā rajanāya vā lākhāya vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya 2 vā suparimaṭṭhe phalake vā bhittiyā vā dussapaṭṭe vā itthirūpaṃ vā purisarūpaṃ vā abhinimmineyya sabbaṅgapaccaṅgiṃ; evameva kho, bhikkhave, assutavā puthujjano rūpaññeva abhinibbattento abhinibbatteti, vedanaññeva…pe… saññaññeva… saṅkhāre yeva… viññāṇaññeva abhinibbattento abhinibbatteti. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’. ‘‘Vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ…pe… ‘‘tasmātiha, bhikkhave, evaṃ passaṃ…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānātī’’ti. Aṭṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. မဉ္ဇေဋ္ဌာယ (သီ. သ္ယာ. ကံ.), မဉ္ဇေဋ္ဌိယာ (ပီ.)
    2. mañjeṭṭhāya (sī. syā. kaṃ.), mañjeṭṭhiyā (pī.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၈. ဒုတိယဂဒ္ဒုလဗဒ္ဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 8. Dutiyagaddulabaddhasuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၈. ဒုတိယဂဒ္ဒုလဗဒ္ဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 8. Dutiyagaddulabaddhasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact