| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya |
၁၀. ဝေခနသသုတ္တံ
10. Vekhanasasuttaṃ
၂၇၈. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ အထ ခော ဝေခနသော 1 ပရိဗ္ဗာဇကော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတ္ဝာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတော ခော ဝေခနသော ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝတော သန္တိကေ ဥဒာနံ ဥဒာနေသိ – ‘‘အယံ ပရမော ဝဏ္ဏော, အယံ ပရမော ဝဏ္ဏော’’တိ။
278. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho vekhanaso 2 paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho vekhanaso paribbājako bhagavato santike udānaṃ udānesi – ‘‘ayaṃ paramo vaṇṇo, ayaṃ paramo vaṇṇo’’ti.
‘‘ကိံ ပန တ္ဝံ, ကစ္စာန, ဧဝံ ဝဒေသိ – ‘အယံ ပရမော ဝဏ္ဏော, အယံ ပရမော ဝဏ္ဏော’တိ? ကတမော, ကစ္စာန, သော ပရမော ဝဏ္ဏော’’တိ?
‘‘Kiṃ pana tvaṃ, kaccāna, evaṃ vadesi – ‘ayaṃ paramo vaṇṇo, ayaṃ paramo vaṇṇo’ti? Katamo, kaccāna, so paramo vaṇṇo’’ti?
‘‘ယသ္မာ, ဘော ဂောတမ, ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော ဝာ ပဏီတတရော ဝာ နတ္ထိ သော ပရမော ဝဏ္ဏော’’တိ။
‘‘Yasmā, bho gotama, vaṇṇā añño vaṇṇo uttaritaro vā paṇītataro vā natthi so paramo vaṇṇo’’ti.
‘‘ကတမော ပန သော, ကစ္စာန, ဝဏ္ဏော ယသ္မာ ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော ဝာ ပဏီတတရော ဝာ နတ္ထီ’’တိ?
‘‘Katamo pana so, kaccāna, vaṇṇo yasmā vaṇṇā añño vaṇṇo uttaritaro vā paṇītataro vā natthī’’ti?
‘‘ယသ္မာ, ဘော ဂောတမ, ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော ဝာ ပဏီတတရော ဝာ နတ္ထိ သော ပရမော ဝဏ္ဏော’’တိ။
‘‘Yasmā, bho gotama, vaṇṇā añño vaṇṇo uttaritaro vā paṇītataro vā natthi so paramo vaṇṇo’’ti.
‘‘ဒီဃာပိ ခော တေ ဧသာ, ကစ္စာန, ဖရေယ္ယ – ‘ယသ္မာ, ဘော ဂောတမ, ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော ဝာ ပဏီတတရော ဝာ နတ္ထိ သော ပရမော ဝဏ္ဏော’တိ ဝဒေသိ, တဉ္စ ဝဏ္ဏံ န ပညပေသိ။ သေယ္ယထာပိ, ကစ္စာန, ပုရိသော ဧဝံ ဝဒေယ္ယ – ‘အဟံ ယာ ဣမသ္မိံ ဇနပဒေ ဇနပဒကလ္ယာဏီ, တံ ဣစ္ဆာမိ တံ ကာမေမီ’တိ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယ္ယုံ – ‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တ္ဝံ ဇနပဒကလ္ယာဏိံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသိ, ဇာနာသိ တံ ဇနပဒကလ္ယာဏိံ – ခတ္တိယီ ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏီ ဝာ ဝေသ္သီ ဝာ သုဒ္ဒီ ဝာ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘နော’တိ ဝဒေယ္ယ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယ္ယုံ – ‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တ္ဝံ ဇနပဒကလ္ယာဏိံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသိ, ဇာနာသိ တံ ဇနပဒကလ္ယာဏိံ ‘ဧဝံနာမာ ဧဝံဂောတ္တာတိ ဝာတိ။ပေ.။ ဒီဃာ ဝာ ရသ္သာ ဝာ မဇ္ဈိမာ ဝာ ကာဠီ ဝာ သာမာ ဝာ မင္ဂုရစ္ဆဝီ ဝာတိ။ အမုကသ္မိံ ဂာမေ ဝာ နိဂမေ ဝာ နဂရေ ဝာ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘နော’တိ ဝဒေယ္ယ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယ္ယုံ – ‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တ္ဝံ န ဇာနာသိ န ပသ္သသိ, တံ တ္ဝံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသီ’’’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘အာမာ’တိ ဝဒေယ္ယ။
‘‘Dīghāpi kho te esā, kaccāna, phareyya – ‘yasmā, bho gotama, vaṇṇā añño vaṇṇo uttaritaro vā paṇītataro vā natthi so paramo vaṇṇo’ti vadesi, tañca vaṇṇaṃ na paññapesi. Seyyathāpi, kaccāna, puriso evaṃ vadeyya – ‘ahaṃ yā imasmiṃ janapade janapadakalyāṇī, taṃ icchāmi taṃ kāmemī’ti. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘ambho purisa, yaṃ tvaṃ janapadakalyāṇiṃ icchasi kāmesi, jānāsi taṃ janapadakalyāṇiṃ – khattiyī vā brāhmaṇī vā vessī vā suddī vā’ti? Iti puṭṭho ‘no’ti vadeyya. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘ambho purisa, yaṃ tvaṃ janapadakalyāṇiṃ icchasi kāmesi, jānāsi taṃ janapadakalyāṇiṃ ‘evaṃnāmā evaṃgottāti vāti…pe… dīghā vā rassā vā majjhimā vā kāḷī vā sāmā vā maṅguracchavī vāti… amukasmiṃ gāme vā nigame vā nagare vā’ti? Iti puṭṭho ‘no’ti vadeyya. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘ambho purisa, yaṃ tvaṃ na jānāsi na passasi, taṃ tvaṃ icchasi kāmesī’’’ti? Iti puṭṭho ‘āmā’ti vadeyya.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, နနု ဧဝံ သန္တေ တသ္သ ပုရိသသ္သ အပ္ပာဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓာ ခော, ဘော ဂောတမ, ဧဝံ သန္တေ တသ္သ ပုရိသသ္သ အပ္ပာဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော တ္ဝံ, ကစ္စာန, ‘ယသ္မာ, ဘော ဂောတမ, ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော ဝာ ပဏီတတရော ဝာ နတ္ထိ သော ပရမော ဝဏ္ဏော’တိ ဝဒေသိ; တဉ္စ ဝဏ္ဏံ န ပညပေသီ’’တိ။ ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘော ဂောတမ, မဏိ ဝေဠုရိယော သုဘော ဇာတိမာ အဋ္ဌံသော သုပရိကမ္မကတော ပဏ္ဍုကမ္ဗလေ နိက္ခိတ္တော ဘာသတေ စ တပတေ စ ဝိရောစတိ စ, ဧဝံ ဝဏ္ဏော အတ္တာ ဟောတိ အရောဂော ပရံ မရဏာ’’တိ။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, kaccāna, nanu evaṃ sante tassa purisassa appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti? ‘‘Addhā kho, bho gotama, evaṃ sante tassa purisassa appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti. ‘‘Evameva kho tvaṃ, kaccāna, ‘yasmā, bho gotama, vaṇṇā añño vaṇṇo uttaritaro vā paṇītataro vā natthi so paramo vaṇṇo’ti vadesi; tañca vaṇṇaṃ na paññapesī’’ti. ‘‘Seyyathāpi, bho gotama, maṇi veḷuriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikammakato paṇḍukambale nikkhitto bhāsate ca tapate ca virocati ca, evaṃ vaṇṇo attā hoti arogo paraṃ maraṇā’’ti.
၂၇၉. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယော ဝာ မဏိ ဝေဠုရိယော သုဘော ဇာတိမာ အဋ္ဌံသော သုပရိကမ္မကတော ပဏ္ဍုကမ္ဗလေ နိက္ခိတ္တော ဘာသတေ စ တပတေ စ ဝိရောစတိ စ, ယော ဝာ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ ကိမိ ခဇ္ဇောပနကော ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ? ‘‘ယ္ဝာယံ, ဘော ဂောတမ, ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ ကိမိ ခဇ္ဇောပနကော, အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ။
279. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, kaccāna, yo vā maṇi veḷuriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikammakato paṇḍukambale nikkhitto bhāsate ca tapate ca virocati ca, yo vā rattandhakāratimisāya kimi khajjopanako imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ katamo vaṇṇo abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bho gotama, rattandhakāratimisāya kimi khajjopanako, ayaṃ imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယော ဝာ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ ကိမိ ခဇ္ဇောပနကော, ယော ဝာ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ တေလပ္ပဒီပော, ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ? ‘‘ယ္ဝာယံ, ဘော ဂောတမ, ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ တေလပ္ပဒီပော, အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, kaccāna, yo vā rattandhakāratimisāya kimi khajjopanako, yo vā rattandhakāratimisāya telappadīpo, imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ katamo vaṇṇo abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bho gotama, rattandhakāratimisāya telappadīpo, ayaṃ imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယော ဝာ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ တေလပ္ပဒီပော, ယော ဝာ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ မဟာအဂ္ဂိက္ခန္ဓော, ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ? ‘‘ယ္ဝာယံ, ဘော ဂောတမ, ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ မဟာအဂ္ဂိက္ခန္ဓော, အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, kaccāna, yo vā rattandhakāratimisāya telappadīpo, yo vā rattandhakāratimisāya mahāaggikkhandho, imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ katamo vaṇṇo abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bho gotama, rattandhakāratimisāya mahāaggikkhandho, ayaṃ imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti.
‘‘တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယော ဝာ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယ မဟာအဂ္ဂိက္ခန္ဓော, ယာ ဝာ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ ဩသဓိတာရကာ, ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ? ‘‘ယ္ဝာယံ, ဘော ဂောတမ, ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ ဩသဓိတာရကာ, အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ။ ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယာ ဝာ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ ဩသဓိတာရကာ, ယော ဝာ တဒဟုပောသထေ ပန္နရသေ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ အဘိဒော အဍ္ဎရတ္တသမယံ စန္ဒော, ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ? ‘‘ယ္ဝာယံ, ဘော ဂောတမ, တဒဟုပောသထေ ပန္နရသေ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ အဘိဒော အဍ္ဎရတ္တသမယံ စန္ဒော, အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ။ ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ကစ္စာန, ယော ဝာ တဒဟုပောသထေ ပန္နရသေ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ အဘိဒော အဍ္ဎရတ္တသမယံ စန္ဒော, ယော ဝာ ဝသ္သာနံ ပစ္ဆိမေ မာသေ သရဒသမယေ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ အဘိဒော မဇ္ဈန္ဟိကသမယံ သူရိယော, ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ကတမော ဝဏ္ဏော အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ? ‘‘ယ္ဝာယံ, ဘော ဂောတမ, ဝသ္သာနံ ပစ္ဆိမေ မာသေ သရဒသမယေ ဝိဒ္ဓေ ဝိဂတဝလာဟကေ ဒေဝေ အဘိဒော မဇ္ဈန္ဟိကသမယံ သူရိယော – အယံ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ဝဏ္ဏာနံ အဘိက္ကန္တတရော စ ပဏီတတရော စာ’’တိ။ ‘‘အတော ခော တေ, ကစ္စာန, ဗဟူ ဟိ ဗဟုတရာ ဒေဝာ ယေ ဣမေသံ စန္ဒိမသူရိယာနံ အာဘာ နာနုဘောန္တိ, တ္ယာဟံ ပဇာနာမိ။ အထ စ ပနာဟံ န ဝဒာမိ – ‘ယသ္မာ ဝဏ္ဏာ အညော ဝဏ္ဏော ဥတ္တရိတရော စ ပဏီတတရော စ နတ္ထီ’တိ။ အထ စ ပန တ္ဝံ, ကစ္စာန, ‘ယ္ဝာယံ ဝဏ္ဏော ကိမိနာ ခဇ္ဇောပနကေန နိဟီနတရော စ ပတိကိဋ္ဌတရော စ သော ပရမော ဝဏ္ဏော’တိ ဝဒေသိ; တဉ္စ ဝဏ္ဏံ န ပညပေသိ’’။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, kaccāna, yo vā rattandhakāratimisāya mahāaggikkhandho, yā vā rattiyā paccūsasamayaṃ viddhe vigatavalāhake deve osadhitārakā, imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ katamo vaṇṇo abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bho gotama, rattiyā paccūsasamayaṃ viddhe vigatavalāhake deve osadhitārakā, ayaṃ imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, kaccāna, yā vā rattiyā paccūsasamayaṃ viddhe vigatavalāhake deve osadhitārakā, yo vā tadahuposathe pannarase viddhe vigatavalāhake deve abhido aḍḍharattasamayaṃ cando, imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ katamo vaṇṇo abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bho gotama, tadahuposathe pannarase viddhe vigatavalāhake deve abhido aḍḍharattasamayaṃ cando, ayaṃ imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, kaccāna, yo vā tadahuposathe pannarase viddhe vigatavalāhake deve abhido aḍḍharattasamayaṃ cando, yo vā vassānaṃ pacchime māse saradasamaye viddhe vigatavalāhake deve abhido majjhanhikasamayaṃ sūriyo, imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ katamo vaṇṇo abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti? ‘‘Yvāyaṃ, bho gotama, vassānaṃ pacchime māse saradasamaye viddhe vigatavalāhake deve abhido majjhanhikasamayaṃ sūriyo – ayaṃ imesaṃ ubhinnaṃ vaṇṇānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti. ‘‘Ato kho te, kaccāna, bahū hi bahutarā devā ye imesaṃ candimasūriyānaṃ ābhā nānubhonti, tyāhaṃ pajānāmi. Atha ca panāhaṃ na vadāmi – ‘yasmā vaṇṇā añño vaṇṇo uttaritaro ca paṇītataro ca natthī’ti. Atha ca pana tvaṃ, kaccāna, ‘yvāyaṃ vaṇṇo kiminā khajjopanakena nihīnataro ca patikiṭṭhataro ca so paramo vaṇṇo’ti vadesi; tañca vaṇṇaṃ na paññapesi’’.
၂၈၀. ‘‘ပဉ္စ ခော ဣမေ, ကစ္စာန, ကာမဂုဏာ။ ကတမေ ပဉ္စ? စက္ခုဝိညေယ္ယာ ရူပာ ဣဋ္ဌာ ကန္တာ မနာပာ ပိယရူပာ ကာမူပသံဟိတာ ရဇနီယာ, သောတဝိညေယ္ယာ သဒ္ဒာ။ပေ.။ ဃာနဝိညေယ္ယာ ဂန္ဓာ။ ဇိဝ္ဟာဝိညေယ္ယာ ရသာ။ ကာယဝိညေယ္ယာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ ဣဋ္ဌာ ကန္တာ မနာပာ ပိယရူပာ ကာမူပသံဟိတာ ရဇနီယာ – ဣမေ ခော, ကစ္စာန, ပဉ္စ ကာမဂုဏာ။ ယံ ခော, ကစ္စာန, ဣမေ ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ သောမနသ္သံ ဣဒံ ဝုစ္စတိ ကာမသုခံ။ ဣတိ ကာမေဟိ ကာမသုခံ, ကာမသုခာ ကာမဂ္ဂသုခံ တတ္ထ အဂ္ဂမက္ခာယတီ’’တိ။
280. ‘‘Pañca kho ime, kaccāna, kāmaguṇā. Katame pañca? Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā, sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā… jivhāviññeyyā rasā… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā – ime kho, kaccāna, pañca kāmaguṇā. Yaṃ kho, kaccāna, ime pañca kāmaguṇe paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ idaṃ vuccati kāmasukhaṃ. Iti kāmehi kāmasukhaṃ, kāmasukhā kāmaggasukhaṃ tattha aggamakkhāyatī’’ti.
ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဝေခနသော ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အစ္ဆရိယံ, ဘော ဂောတမ, အဗ္ဘုတံ, ဘော ဂောတမ! ယာဝ သုဘာသိတံ စိဒံ ဘောတာ ဂောတမေန – ‘ကာမေဟိ ကာမသုခံ, ကာမသုခာ ကာမဂ္ဂသုခံ တတ္ထ အဂ္ဂမက္ခာယတီ’တိ။ (‘ကာမေဟိ, ဘော ဂောတမ, ကာမသုခံ, ကာမသုခာ ကာမဂ္ဂသုခံ, တတ္ထ အဂ္ဂမက္ခာယတီ’တိ) 3 – ‘‘ဒုဇ္ဇာနံ ခော ဧတံ, ကစ္စာန, တယာ အညဒိဋ္ဌိကေန အညခန္တိကေန အညရုစိကေန အညတ္ရယောဂေန အညတ္ရာစရိယကေန – ကာမာ 4 ဝာ ကာမသုခံ ဝာ ကာမဂ္ဂသုခံ ဝာ။ ယေ ခော တေ, ကစ္စာန, ဘိက္ခူ အရဟန္တော ခီဏာသဝာ ဝုသိတဝန္တော ကတကရဏီယာ ဩဟိတဘာရာ အနုပ္ပတ္တသဒတ္ထာ ပရိက္ခီဏဘဝသံယောဇနာ သမ္မဒညာ ဝိမုတ္တာ တေ ခော ဧတံ ဇာနေယ္ယုံ – ကာမာ ဝာ ကာမသုခံ ဝာ ကာမဂ္ဂသုခံ ဝာ’’တိ။
Evaṃ vutte, vekhanaso paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘acchariyaṃ, bho gotama, abbhutaṃ, bho gotama! Yāva subhāsitaṃ cidaṃ bhotā gotamena – ‘kāmehi kāmasukhaṃ, kāmasukhā kāmaggasukhaṃ tattha aggamakkhāyatī’ti. (‘Kāmehi, bho gotama, kāmasukhaṃ, kāmasukhā kāmaggasukhaṃ, tattha aggamakkhāyatī’ti) 5 – ‘‘dujjānaṃ kho etaṃ, kaccāna, tayā aññadiṭṭhikena aññakhantikena aññarucikena aññatrayogena aññatrācariyakena – kāmā 6 vā kāmasukhaṃ vā kāmaggasukhaṃ vā. Ye kho te, kaccāna, bhikkhū arahanto khīṇāsavā vusitavanto katakaraṇīyā ohitabhārā anuppattasadatthā parikkhīṇabhavasaṃyojanā sammadaññā vimuttā te kho etaṃ jāneyyuṃ – kāmā vā kāmasukhaṃ vā kāmaggasukhaṃ vā’’ti.
၂၈၁. ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဝေခနသော ပရိဗ္ဗာဇကော ကုပိတော အနတ္တမနော ဘဂဝန္တံယေဝ ခုံသေန္တော ဘဂဝန္တံယေဝ ဝမ္ဘေန္တော ဘဂဝန္တံယေဝ ဝဒမာနော ‘‘သမဏော 7 ဂောတမော ပာပိတော ဘဝိသ္သတီ’’တိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဧဝမေဝ ပနိဓေကစ္စေ 8 သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ အဇာနန္တာ ပုဗ္ဗန္တံ, အပသ္သန္တာ အပရန္တံ အထ စ ပန ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာတိ – ပဇာနာမာ’တိ – ပဋိဇာနန္တိ 9။ တေသမိဒံ ဘာသိတံ ဟသ္သကံယေဝ သမ္ပဇ္ဇတိ, နာမကံယေဝ သမ္ပဇ္ဇတိ, ရိတ္တကံယေဝ သမ္ပဇ္ဇတိ, တုစ္ဆကံယေဝ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။ ‘‘ယေ ခော တေ, ကစ္စာန, သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ အဇာနန္တာ ပုဗ္ဗန္တံ , အပသ္သန္တာ အပရန္တံ, ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာတိ – ပဇာနာမာ’တိ – ပဋိဇာနန္တိ; တေသံ သောယေဝ 10 သဟဓမ္မိကော နိဂ္ဂဟော ဟောတိ။ အပိ စ, ကစ္စာန, တိဋ္ဌတု ပုဗ္ဗန္တော, တိဋ္ဌတု အပရန္တော။ ဧတု ဝိညူ ပုရိသော အသဌော အမာယာဝီ ဥဇုဇာတိကော, အဟမနုသာသာမိ အဟံ ဓမ္မံ ဒေသေမိ။ ယထာနုသိဋ္ဌံ တထာ ပဋိပဇ္ဇမာနော 11 နစိရသ္သေဝ သာမညေဝ ဉသ္သတိ သာမံ ဒက္ခိတိ – ဧဝံ ကိရ သမ္မာ 12 ဗန္ဓနာ ဝိပ္ပမောက္ခော ဟောတိ, ယဒိဒံ အဝိဇ္ဇာ ဗန္ဓနာ။ သေယ္ယထာပိ, ကစ္စာန, ဒဟရော ကုမာရော မန္ဒော ဥတ္တာနသေယ္ယကော ကဏ္ဌပဉ္စမေဟိ ဗန္ဓနေဟိ ဗဒ္ဓော အသ္သ သုတ္တဗန္ဓနေဟိ; တသ္သ ဝုဒ္ဓိမန္ဝာယ ဣန္ဒ္ရိယာနံ ပရိပာကမန္ဝာယ တာနိ ဗန္ဓနာနိ မုစ္စေယ္ယုံ; သော မောက္ခောမ္ဟီတိ ခော ဇာနေယ္ယ နော စ ဗန္ဓနံ ။ ဧဝမေဝ ခော, ကစ္စာန, ဧတု ဝိညူ ပုရိသော အသဌော အမာယာဝီ ဥဇုဇာတိကော, အဟမနုသာသာမိ, အဟံ ဓမ္မံ ဒေသေမိ; ယထာနုသိဋ္ဌံ တထာ ပဋိပဇ္ဇမာနော နစိရသ္သေဝ သာမညေ ဉသ္သတိ , သာမံ ဒက္ခိတိ – ‘ဧဝံ ကိရ သမ္မာ ဗန္ဓနာ ဝိပ္ပမောက္ခော ဟောတိ, ယဒိဒံ အဝိဇ္ဇာ ဗန္ဓနာ’’’တိ။
281. Evaṃ vutte, vekhanaso paribbājako kupito anattamano bhagavantaṃyeva khuṃsento bhagavantaṃyeva vambhento bhagavantaṃyeva vadamāno ‘‘samaṇo 13 gotamo pāpito bhavissatī’’ti bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘evameva panidhekacce 14 samaṇabrāhmaṇā ajānantā pubbantaṃ, apassantā aparantaṃ atha ca pana ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti – pajānāmā’ti – paṭijānanti 15. Tesamidaṃ bhāsitaṃ hassakaṃyeva sampajjati, nāmakaṃyeva sampajjati, rittakaṃyeva sampajjati, tucchakaṃyeva sampajjatī’’ti. ‘‘Ye kho te, kaccāna, samaṇabrāhmaṇā ajānantā pubbantaṃ , apassantā aparantaṃ, ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti – pajānāmā’ti – paṭijānanti; tesaṃ soyeva 16 sahadhammiko niggaho hoti. Api ca, kaccāna, tiṭṭhatu pubbanto, tiṭṭhatu aparanto. Etu viññū puriso asaṭho amāyāvī ujujātiko, ahamanusāsāmi ahaṃ dhammaṃ desemi. Yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno 17 nacirasseva sāmaññeva ñassati sāmaṃ dakkhiti – evaṃ kira sammā 18 bandhanā vippamokkho hoti, yadidaṃ avijjā bandhanā. Seyyathāpi, kaccāna, daharo kumāro mando uttānaseyyako kaṇṭhapañcamehi bandhanehi baddho assa suttabandhanehi; tassa vuddhimanvāya indriyānaṃ paripākamanvāya tāni bandhanāni mucceyyuṃ; so mokkhomhīti kho jāneyya no ca bandhanaṃ . Evameva kho, kaccāna, etu viññū puriso asaṭho amāyāvī ujujātiko, ahamanusāsāmi, ahaṃ dhammaṃ desemi; yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno nacirasseva sāmaññe ñassati , sāmaṃ dakkhiti – ‘evaṃ kira sammā bandhanā vippamokkho hoti, yadidaṃ avijjā bandhanā’’’ti.
ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဝေခနသော ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂောတမ။ပေ.။ ဥပာသကံ မံ ဘဝံ ဂောတမော ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပာဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။
Evaṃ vutte, vekhanaso paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
ဝေခနသသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ဒသမံ။
Vekhanasasuttaṃ niṭṭhitaṃ dasamaṃ.
ပရိဗ္ဗာဇကဝဂ္ဂော နိဋ္ဌိတော တတိယော။
Paribbājakavaggo niṭṭhito tatiyo.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
ပုဏ္ဍရီ-အဂ္ဂိသဟ-ကထိနာမော၊ ဒီဃနခော ပုန ဘာရဒ္ဝာဇဂောတ္တော။
Puṇḍarī-aggisaha-kathināmo, dīghanakho puna bhāradvājagotto;
သန္ဒကဥဒာယိမုဏ္ဍိကပုတ္တော၊ မဏိကော တထာကစ္စာနော ဝရဝဂ္ဂော။
Sandakaudāyimuṇḍikaputto, maṇiko tathākaccāno varavaggo.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. ဝေခနသသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Vekhanasasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၁၀. ဝေခနသသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Vekhanasasuttavaṇṇanā
