| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga |
2. භූතගාමවග්‌ගො
2. Bhūtagāmavaggo
1. භූතගාමසික්‌ඛාපදං
1. Bhūtagāmasikkhāpadaṃ
89. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා ආළවියං විහරති අග්‌ගාළවෙ චෙතියෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ආළවකා භික්‌ඛූ නවකම්‌මං කරොන්‌තා රුක්‌ඛං ඡින්‌දන්‌තිපි ඡෙදාපෙන්‌තිපි. අඤ්‌ඤතරොපි ආළවකො භික්‌ඛු රුක්‌ඛං ඡින්‌දති. තස්‌මිං රුක්‌ඛෙ අධිවත්‌ථා දෙවතා තං භික්‌ඛුං එතදවොච – ‘‘මා, භන්‌තෙ, අත්‌තනො භවනං කත්‌තුකාමො මය්‌හං භවනං ඡින්‌දී’’ති. සො භික්‌ඛු අනාදියන්‌තො ඡින්‌දි යෙව, තස්‌සා ච දෙවතාය දාරකස්‌ස බාහුං ආකොටෙසි. අථ ඛො තස්‌සා දෙවතාය එතදහොසි – ‘‘යංන්‌නූනාහං ඉමං භික්‌ඛුං ඉධෙව ජීවිතා වොරොපෙය්‍ය’’න්‌ති. අථ ඛො තස්‌සා දෙවතාය එතදහොසි – ‘‘න ඛො මෙතං පතිරූපං යාහං ඉමං භික්‌ඛුං ඉධෙව ජීවිතා වොරොපෙය්‍යං. යන්‌නූනාහං භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙය්‍ය’’න්‌ති. අථ ඛො සා දෙවතා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසි. ‘‘සාධු සාධු දෙවතෙ! සාධු ඛො ත්‌වං, දෙවතෙ, තං භික්‌ඛුං ජීවිතා න වොරොපෙසි. සචජ්‌ජ ත්‌වං, දෙවතෙ, තං භික්‌ඛුං ජීවිතා වොරොපෙය්‍යාසි, බහුඤ්‌ච ත්‌වං, දෙවතෙ, අපුඤ්‌ඤං පසවෙය්‍යාසි. ගච්‌ඡ ත්‌වං, දෙවතෙ, අමුකස්‌මිං ඔකාසෙ රුක්‌ඛො විවිත්‌තො තස්‌මිං උපගච්‌ඡා’’ති. මනුස්‌සා උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම සමණා සක්‍යපුත්‌තියා රුක්‌ඛං ඡින්‌දිස්‌සන්‌තිපි ඡෙදාපෙස්‌සන්‌තිපි එකින්‌ද්‍රියං සමණා සක්‍යපුත්‌තියා ජීවං විහෙඨෙස්‌සන්‌තී’’ති!
89. Tena samayena buddho bhagavā āḷaviyaṃ viharati aggāḷave cetiye. Tena kho pana samayena āḷavakā bhikkhū navakammaṃ karontā rukkhaṃ chindantipi chedāpentipi. Aññataropi āḷavako bhikkhu rukkhaṃ chindati. Tasmiṃ rukkhe adhivatthā devatā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘mā, bhante, attano bhavanaṃ kattukāmo mayhaṃ bhavanaṃ chindī’’ti. So bhikkhu anādiyanto chindi yeva, tassā ca devatāya dārakassa bāhuṃ ākoṭesi. Atha kho tassā devatāya etadahosi – ‘‘yaṃnnūnāhaṃ imaṃ bhikkhuṃ idheva jīvitā voropeyya’’nti. Atha kho tassā devatāya etadahosi – ‘‘na kho metaṃ patirūpaṃ yāhaṃ imaṃ bhikkhuṃ idheva jīvitā voropeyyaṃ. Yannūnāhaṃ bhagavato etamatthaṃ āroceyya’’nti. Atha kho sā devatā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesi. ‘‘Sādhu sādhu devate! Sādhu kho tvaṃ, devate, taṃ bhikkhuṃ jīvitā na voropesi. Sacajja tvaṃ, devate, taṃ bhikkhuṃ jīvitā voropeyyāsi, bahuñca tvaṃ, devate, apuññaṃ pasaveyyāsi. Gaccha tvaṃ, devate, amukasmiṃ okāse rukkho vivitto tasmiṃ upagacchā’’ti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā rukkhaṃ chindissantipi chedāpessantipi ekindriyaṃ samaṇā sakyaputtiyā jīvaṃ viheṭhessantī’’ti!
අස්‌සොසුං ඛො භික්‌ඛූ තෙසං මනුස්‌සානං උජ්‌ඣායන්‌තානං ඛිය්‍යන්‌තානං විපාචෙන්‌තානං. යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම ආළවකා භික්‌ඛූ රුක්‌ඛං ඡින්‌දිස්‌සන්‌තිපි ඡෙදාපෙස්‌සන්‌තිපී’’ති…පෙ.… ‘‘සච්‌චං කිර තුම්‌හෙ, භික්‌ඛවෙ, රුක්‌ඛං ඡින්‌දථාපි ඡෙදාපෙථාපී’’ති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම තුම්‌හෙ, මොඝපුරිසා, රුක්‌ඛං ඡින්‌දිස්‌සථාපි, ඡෙදාපෙස්‌සථාපි! ජීවසඤ්‌ඤිනො හි, මොඝපුරිසා, මනුස්‌සා රුක්‌ඛස්‌මිං, නෙතං මොඝපුරිසා අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āḷavakā bhikkhū rukkhaṃ chindissantipi chedāpessantipī’’ti…pe… ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, rukkhaṃ chindathāpi chedāpethāpī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, rukkhaṃ chindissathāpi, chedāpessathāpi! Jīvasaññino hi, moghapurisā, manussā rukkhasmiṃ, netaṃ moghapurisā appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
90. ‘‘භූතගාමපාතබ්‍යතාය පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
90.‘‘Bhūtagāmapātabyatāya pācittiya’’nti.
91. භූතගාමො නාම පඤ්‌ච බීජජාතානි – මූලබීජං, ඛන්‌ධබීජං, ඵළුබීජං, අග්‌ගබීජං, බීජබීජමෙව 1 පඤ්‌චමං.
91.Bhūtagāmo nāma pañca bījajātāni – mūlabījaṃ, khandhabījaṃ, phaḷubījaṃ, aggabījaṃ, bījabījameva 2 pañcamaṃ.
මූලබීජං නාම – හලිද්‌දි, සිඞ්‌ගිවෙරං, වචා, වචත්‌තං, අතිවිසා, කටුකරොහිණී, උසීරං, භද්‌දමූත්‌තකං, යානි වා පනඤ්‌ඤානිපි අත්‌ථි මූලෙ ජායන්‌ති, මූලෙ සඤ්‌ජායන්‌ති, එතං මූලබීජං නාම.
Mūlabījaṃ nāma – haliddi, siṅgiveraṃ, vacā, vacattaṃ, ativisā, kaṭukarohiṇī, usīraṃ, bhaddamūttakaṃ, yāni vā panaññānipi atthi mūle jāyanti, mūle sañjāyanti, etaṃ mūlabījaṃ nāma.
ඛන්‌ධබීජං නාම – අස්‌සත්‌ථො, නිග්‍රොධො, පිලක්‌ඛො, උදුම්‌බරො, කච්‌ඡකො, කපිත්‌ථනො, යානි වා පනඤ්‌ඤානිපි අත්‌ථි ඛන්‌ධෙ ජායන්‌ති, ඛන්‌ධෙ සඤ්‌ජායන්‌ති, එතං ඛන්‌ධබීජං නාම.
Khandhabījaṃ nāma – assattho, nigrodho, pilakkho, udumbaro, kacchako, kapitthano, yāni vā panaññānipi atthi khandhe jāyanti, khandhe sañjāyanti, etaṃ khandhabījaṃ nāma.
ඵළුබීජං නාම – උච්‌ඡු, වෙළු, නළො, යානි වා පනඤ්‌ඤානිපි අත්‌ථි පබ්‌බෙ ජායන්‌ති, පබ්‌බෙ සඤ්‌ජායන්‌ති, එතං ඵළුබීජං නාම.
Phaḷubījaṃ nāma – ucchu, veḷu, naḷo, yāni vā panaññānipi atthi pabbe jāyanti, pabbe sañjāyanti, etaṃ phaḷubījaṃ nāma.
අග්‌ගබීජං නාම – අජ්‌ජුකං, ඵණිජ්‌ජකං, හිරිවෙරං, යානි වා පනඤ්‌ඤානිපි අත්‌ථි අග්‌ගෙ ජායන්‌ති, අග්‌ගෙ සඤ්‌ජායන්‌ති, එතං අග්‌ගබීජං නාම.
Aggabījaṃ nāma – ajjukaṃ, phaṇijjakaṃ, hiriveraṃ, yāni vā panaññānipi atthi agge jāyanti, agge sañjāyanti, etaṃ aggabījaṃ nāma.
බීජබීජං නාම – පුබ්‌බණ්‌ණං, අපරණ්‌ණං, යානි වා පනඤ්‌ඤානිපි අත්‌ථි බීජෙ ජායන්‌ති, බීජෙ සඤ්‌ජායන්‌ති, එතං බීජබීජං නාම.
Bījabījaṃ nāma – pubbaṇṇaṃ, aparaṇṇaṃ, yāni vā panaññānipi atthi bīje jāyanti, bīje sañjāyanti, etaṃ bījabījaṃ nāma.
92. බීජෙ බීජසඤ්‌ඤී ඡින්‌දති වා ඡෙදාපෙති වා, භින්‌දති වා භෙදාපෙති වා, පචති වා පචාපෙති වා, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. බීජෙ වෙමතිකො ඡින්‌දති වා ඡෙදාපෙති වා, භින්‌දති වා භෙදාපෙති වා, පචති වා පචාපෙති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. බීජෙ අබීජසඤ්‌ඤී ඡින්‌දති වා ඡෙදාපෙති වා, භින්‌දති වා භෙදාපෙති වා, පචති වා පචාපෙති වා, අනාපත්‌ති. අබීජෙ බීජසඤ්‌ඤී ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අබීජෙ වෙමතිකො, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අබීජෙ අබීජසඤ්‌ඤී, අනාපත්‌ති.
92. Bīje bījasaññī chindati vā chedāpeti vā, bhindati vā bhedāpeti vā, pacati vā pacāpeti vā, āpatti pācittiyassa. Bīje vematiko chindati vā chedāpeti vā, bhindati vā bhedāpeti vā, pacati vā pacāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Bīje abījasaññī chindati vā chedāpeti vā, bhindati vā bhedāpeti vā, pacati vā pacāpeti vā, anāpatti. Abīje bījasaññī āpatti dukkaṭassa. Abīje vematiko, āpatti dukkaṭassa. Abīje abījasaññī, anāpatti.
93. අනාපත්‌ති – ‘‘ඉමං ජාන, ඉමං දෙහි, ඉමං ආහර, ඉමිනා අත්‌ථො, ඉමං කප්‌පියං කරොහී’’ති භණති, අසඤ්‌චිච්‌ච, අස්‌සතියා, අජානන්‌තස්‌ස, උම්‌මත්‌තකස්‌ස, ආදිකම්‌මිකස්‌සාති.
93. Anāpatti – ‘‘imaṃ jāna, imaṃ dehi, imaṃ āhara, iminā attho, imaṃ kappiyaṃ karohī’’ti bhaṇati, asañcicca, assatiyā, ajānantassa, ummattakassa, ādikammikassāti.
භූතගාමසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං පඨමං.
Bhūtagāmasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ.
2. අඤ්‌ඤවාදකසික්‌ඛාපදං
2. Aññavādakasikkhāpadaṃ
94. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා කොසම්‌බියං විහරති ඝොසිතාරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ආයස්‌මා ඡන්‌නො අනාචාරං ආචරිත්‌වා සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරති – ‘‘කො ආපන්‌නො, කිං ආපන්‌නො, කිස්‌මිං ආපන්‌නො, කථං ආපන්‌නො, කං භණථ, කිං භණථා’’ති? යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම ආයස්‌මා ඡන්‌නො සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරිස්‌සති – කො ආපන්‌නො, කිං ආපන්‌නො, කිස්‌මිං ආපන්‌නො, කථං ආපන්‌නො, කං භණථ, කිං භණථා’’ති…පෙ.… සච්‌චං කිර ත්‌වං, ඡන්‌න, සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරසි – කො ආපන්‌නො, කිං ආපන්‌නො, කිස්‌මිං ආපන්‌නො, කථං ආපන්‌නො, කං භණථ, කිං භණථාති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම ත්‌වං, මොඝපුරිස, සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරිස්‌සසි – කො ආපන්‌නො, කිං ආපන්‌නො, කිස්‌මිං ආපන්‌නො, කථං ආපන්‌නො, කං භණථ, කිං භණථාති! නෙතං, මොඝපුරිස, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… විගරහිත්‌වා…පෙ.… ධම්‌මිං කථං කත්‌වා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘තෙන හි, භික්‌ඛවෙ, සඞ්‌ඝො ඡන්‌නස්‌ස භික්‌ඛුනො අඤ්‌ඤවාදකං රොපෙතු. එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ , රොපෙතබ්‌බං. බ්‍යත්‌තෙන භික්‌ඛුනා පටිබලෙන සඞ්‌ඝො ඤාපෙතබ්‌බො –
94. Tena samayena buddho bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Tena kho pana samayena āyasmā channo anācāraṃ ācaritvā saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno aññenaññaṃ paṭicarati – ‘‘ko āpanno, kiṃ āpanno, kismiṃ āpanno, kathaṃ āpanno, kaṃ bhaṇatha, kiṃ bhaṇathā’’ti? Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā channo saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno aññenaññaṃ paṭicarissati – ko āpanno, kiṃ āpanno, kismiṃ āpanno, kathaṃ āpanno, kaṃ bhaṇatha, kiṃ bhaṇathā’’ti…pe… saccaṃ kira tvaṃ, channa, saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno aññenaññaṃ paṭicarasi – ko āpanno, kiṃ āpanno, kismiṃ āpanno, kathaṃ āpanno, kaṃ bhaṇatha, kiṃ bhaṇathāti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno aññenaññaṃ paṭicarissasi – ko āpanno, kiṃ āpanno, kismiṃ āpanno, kathaṃ āpanno, kaṃ bhaṇatha, kiṃ bhaṇathāti! Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘tena hi, bhikkhave, saṅgho channassa bhikkhuno aññavādakaṃ ropetu. Evañca pana, bhikkhave , ropetabbaṃ. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
95. ‘‘සුණාතු මෙ, භන්‌තෙ, සඞ්‌ඝො. අයං ඡන්‌නො භික්‌ඛු සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරති. යදි සඞ්‌ඝස්‌ස පත්‌තකල්‌ලං, සඞ්‌ඝො ඡන්‌නස්‌ස භික්‌ඛුනො අඤ්‌ඤවාදකං රොපෙය්‍ය. එසා ඤත්‌ති.
95. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ channo bhikkhu saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno aññenaññaṃ paṭicarati. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho channassa bhikkhuno aññavādakaṃ ropeyya. Esā ñatti.
‘‘සුණාතු මෙ, භන්‌තෙ, සඞ්‌ඝො. අයං ඡන්‌නො භික්‌ඛු සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරති. සඞ්‌ඝො ඡන්‌නස්‌ස භික්‌ඛුනො අඤ්‌ඤවාදකං රොපෙති. යස්‌සායස්‌මතො ඛමති ඡන්‌නස්‌ස භික්‌ඛුනො අඤ්‌ඤවාදකස්‌ස රොපනා, සො තුණ්‌හස්‌ස; යස්‌ස නක්‌ඛමති, සො භාසෙය්‍ය.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ channo bhikkhu saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno aññenaññaṃ paṭicarati. Saṅgho channassa bhikkhuno aññavādakaṃ ropeti. Yassāyasmato khamati channassa bhikkhuno aññavādakassa ropanā, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘රොපිතං සඞ්‌ඝෙන ඡන්‌නස්‌ස භික්‌ඛුනො අඤ්‌ඤවාදකං. ඛමති සඞ්‌ඝස්‌ස, තස්‌මා තුණ්‌හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
‘‘Ropitaṃ saṅghena channassa bhikkhuno aññavādakaṃ. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
අථ ඛො භගවා ආයස්‌මන්‌තං ඡන්‌නං අනෙකපරියායෙන විගරහිත්‌වා දුබ්‌භරතාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
Atha kho bhagavā āyasmantaṃ channaṃ anekapariyāyena vigarahitvā dubbharatāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
‘‘අඤ්‌ඤවාදකෙ පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
‘‘Aññavādake pācittiya’’nti.
එවඤ්‌චිදං භගවතා භික්‌ඛූනං සික්‌ඛාපදං පඤ්‌ඤත්‌තං හොති.
Evañcidaṃ bhagavatā bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ hoti.
96. තෙන ඛො පන සමයෙන ආයස්‌මා ඡන්‌නො සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො ‘‘අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරන්‌තො – ‘‘ආපත්‌තිං ආපජ්‌ජිස්‌සාමී’’ති තුණ්‌හීභූතො සඞ්‌ඝං විහෙසෙති. යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම ආයස්‌මා ඡන්‌නො සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො තුණ්‌හීභූතො සඞ්‌ඝං විහෙසෙස්‌සතී’’ති…පෙ.… සච්‌චං කිර ත්‌වං, ඡන්‌න, සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො තුණ්‌හීභූතො සඞ්‌ඝං විහෙසෙසීති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම ත්‌වං, මොඝපුරිස, සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො තුණ්‌හීභූතො සඞ්‌ඝං විහෙසෙස්‌සසි! නෙතං, මොඝපුරිස, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… විගරහිත්‌වා…පෙ.… ධම්‌මිං කථං කත්‌වා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘තෙන හි, භික්‌ඛවෙ, සඞ්‌ඝො ඡන්‌නස්‌ස භික්‌ඛුනො විහෙසකං රොපෙතු. එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, රොපෙතබ්‌බං. බ්‍යත්‌තෙන භික්‌ඛුනා පටිබලෙන සඞ්‌ඝො ඤාපෙතබ්‌බො –
96. Tena kho pana samayena āyasmā channo saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno ‘‘aññenaññaṃ paṭicaranto – ‘‘āpattiṃ āpajjissāmī’’ti tuṇhībhūto saṅghaṃ viheseti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā channo saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno tuṇhībhūto saṅghaṃ vihesessatī’’ti…pe… saccaṃ kira tvaṃ, channa, saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno tuṇhībhūto saṅghaṃ vihesesīti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno tuṇhībhūto saṅghaṃ vihesessasi! Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘tena hi, bhikkhave, saṅgho channassa bhikkhuno vihesakaṃ ropetu. Evañca pana, bhikkhave, ropetabbaṃ. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
97. ‘‘සුණාතු මෙ, භන්‌තෙ, සඞ්‌ඝො. අයං ඡන්‌නො භික්‌ඛු සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො තුණ්‌හීභූතො සඞ්‌ඝං විහෙසෙති. යදි සඞ්‌ඝස්‌ස පත්‌තකල්‌ලං, සඞ්‌ඝො ඡන්‌නස්‌ස භික්‌ඛුනො විහෙසකං රොපෙය්‍ය. එසා ඤත්‌ති.
97. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ channo bhikkhu saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno tuṇhībhūto saṅghaṃ viheseti. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho channassa bhikkhuno vihesakaṃ ropeyya. Esā ñatti.
‘‘සුණාතු මෙ, භන්‌තෙ, සඞ්‌ඝො. අයං ඡන්‌නො භික්‌ඛු සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ ආපත්‌තියා අනුයුඤ්‌ජීයමානො තුණ්‌හීභූතො සඞ්‌ඝං විහෙසෙති. සඞ්‌ඝො ඡන්‌නස්‌ස භික්‌ඛුනො විහෙසකං රොපෙති. යස්‌සායස්‌මාතො ඛමති ඡන්‌නස්‌ස භික්‌ඛුනො විහෙසකස්‌ස රොපනා, සො තුණ්‌හස්‌ස; යස්‌ස නක්‌ඛමති, සො භාසෙය්‍ය.
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ channo bhikkhu saṅghamajjhe āpattiyā anuyuñjīyamāno tuṇhībhūto saṅghaṃ viheseti. Saṅgho channassa bhikkhuno vihesakaṃ ropeti. Yassāyasmāto khamati channassa bhikkhuno vihesakassa ropanā, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘රොපිතං සඞ්‌ඝෙන ඡන්‌නස්‌ස භික්‌ඛුනො විහෙසකං. ඛමති සඞ්‌ඝස්‌ස, තස්‌මා තුණ්‌හී, එවමෙතං ධාරයාමී’’ති.
‘‘Ropitaṃ saṅghena channassa bhikkhuno vihesakaṃ. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
අථ ඛො භගවා ආයස්‌මන්‌තං ඡන්‌නං අනෙකපරියායෙන විගරහිත්‌වා දුබ්‌භරතාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
Atha kho bhagavā āyasmantaṃ channaṃ anekapariyāyena vigarahitvā dubbharatāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
98. ‘‘අඤ්‌ඤවාදකෙ විහෙසකෙ පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
98.‘‘Aññavādake vihesake pācittiya’’nti.
99. අඤ්‌ඤවාදකො නාම සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ වත්‌ථුස්‌මිං වා ආපත්‌තියා වා අනුයුඤ්‌ජීයමානො තං න කථෙතුකාමො තං න උග්‌ඝාටෙතුකාමො අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරති – ‘‘කො ආපන්‌නො, කිං ආපන්‌නො, කිස්‌මිං ආපන්‌නො, කථං ආපන්‌නො, කං භණථ, කිං භණථා’’ති. එසො අඤ්‌ඤවාදකො නාම.
99.Aññavādako nāma saṅghamajjhe vatthusmiṃ vā āpattiyā vā anuyuñjīyamāno taṃ na kathetukāmo taṃ na ugghāṭetukāmo aññenaññaṃ paṭicarati – ‘‘ko āpanno, kiṃ āpanno, kismiṃ āpanno, kathaṃ āpanno, kaṃ bhaṇatha, kiṃ bhaṇathā’’ti. Eso aññavādako nāma.
විහෙසකො නාම සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ වත්‌ථුස්‌මිං වා ආපත්‌තියා වා අනුයුඤ්‌ජීයමානො තං න කථෙතුකාමො තං න උග්‌ඝාටෙතුකාමො තුණ්‌හීභූතො සඞ්‌ඝං විහෙසෙති. එසො විහෙසකො නාම.
Vihesako nāma saṅghamajjhe vatthusmiṃ vā āpattiyā vā anuyuñjīyamāno taṃ na kathetukāmo taṃ na ugghāṭetukāmo tuṇhībhūto saṅghaṃ viheseti. Eso vihesako nāma.
100. ආරොපිතෙ අඤ්‌ඤවාදකෙ සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ වත්‌ථුස්‌මිං වා ආපත්‌තියා වා අනුයුඤ්‌ජීයමානො තං න කථෙතුකාමො තං න උග්‌ඝාටෙතුකාමො අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරති – ‘‘කො ආපන්‌නො, කිං ආපන්‌නො, කිස්‌මිං ආපන්‌නො, කථං ආපන්‌නො, කං භණථ, කිං භණථා’’ති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. ආරොපිතෙ විහෙසකෙ සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ වත්‌ථුස්‌මිං වා ආපත්‌තියා වා අනුයුඤ්‌ජීයමානො තං න කථෙතුකාමො තං න උග්‌ඝාටෙතුකාමො තුණ්‌හීභූතො සඞ්‌ඝං විහෙසෙති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. රොපිතෙ අඤ්‌ඤවාදකෙ සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ වත්‌ථුස්‌මිං වා ආපත්‌තියා වා අනුයුඤ්‌ජීයමානො තං න කථෙතුකාමො තං න උග්‌ඝාටෙතුකාමො අඤ්‌ඤෙනඤ්‌ඤං පටිචරති – ‘‘කො ආපන්‌නො, කිං ආපන්‌නො, කිස්‌මිං ආපන්‌නො, කථං ආපන්‌නො, කං භණථ, කිං භණථා’’ති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස . රොපිතෙ විහෙසකෙ සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ වත්‌ථුස්‌මිං වා ආපත්‌තියා වා අනුයුඤ්‌ජීයමානො තං න කථෙතුකාමො තං න උග්‌ඝාටෙතුකාමො තුණ්‌හීභූතො සඞ්‌ඝං විහෙසෙති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
100. Āropite aññavādake saṅghamajjhe vatthusmiṃ vā āpattiyā vā anuyuñjīyamāno taṃ na kathetukāmo taṃ na ugghāṭetukāmo aññenaññaṃ paṭicarati – ‘‘ko āpanno, kiṃ āpanno, kismiṃ āpanno, kathaṃ āpanno, kaṃ bhaṇatha, kiṃ bhaṇathā’’ti, āpatti dukkaṭassa. Āropite vihesake saṅghamajjhe vatthusmiṃ vā āpattiyā vā anuyuñjīyamāno taṃ na kathetukāmo taṃ na ugghāṭetukāmo tuṇhībhūto saṅghaṃ viheseti, āpatti dukkaṭassa. Ropite aññavādake saṅghamajjhe vatthusmiṃ vā āpattiyā vā anuyuñjīyamāno taṃ na kathetukāmo taṃ na ugghāṭetukāmo aññenaññaṃ paṭicarati – ‘‘ko āpanno, kiṃ āpanno, kismiṃ āpanno, kathaṃ āpanno, kaṃ bhaṇatha, kiṃ bhaṇathā’’ti, āpatti pācittiyassa . Ropite vihesake saṅghamajjhe vatthusmiṃ vā āpattiyā vā anuyuñjīyamāno taṃ na kathetukāmo taṃ na ugghāṭetukāmo tuṇhībhūto saṅghaṃ viheseti, āpatti pācittiyassa.
101. ධම්‌මකම්‌මෙ ධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤී අඤ්‌ඤවාදකෙ විහෙසකෙ, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. ධම්‌මකම්‌මෙ වෙමතිකො අඤ්‌ඤවාදකෙ විහෙසකෙ, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. ධම්‌මකම්‌මෙ අධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤී අඤ්‌ඤවාදකෙ විහෙසකෙ, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. අධම්‌මකම්‌මෙ ධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤී, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අධම්‌මකම්‌මෙ වෙමතිකො, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අධම්‌මකම්‌මෙ අධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤී, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස.
101. Dhammakamme dhammakammasaññī aññavādake vihesake, āpatti pācittiyassa. Dhammakamme vematiko aññavādake vihesake, āpatti pācittiyassa. Dhammakamme adhammakammasaññī aññavādake vihesake, āpatti pācittiyassa. Adhammakamme dhammakammasaññī, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme vematiko, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme adhammakammasaññī, āpatti dukkaṭassa.
102. අනාපත්‌ති අජානන්‌තො පුච්‌ඡති, ගිලානො වා න කථෙති; ‘‘සඞ්‌ඝස්‌ස භණ්‌ඩනං වා කලහො වා විග්‌ගහො වා විවාදො වා භවිස්‌සතී’’ති න කථෙති; ‘‘සඞ්‌ඝභෙදො වා සඞ්‌ඝරාජි වා භවිස්‌සතී’’ති න කථෙති; ‘‘අධම්‌මෙන වා වග්‌ගෙන වා නකම්‌මාරහස්‌ස වා කම්‌මං කරිස්‌සතී’’ති න කථෙති; උම්‌මත්‌තකස්‌ස, ආදිකම්‌මිකස්‌සාති.
102. Anāpatti ajānanto pucchati, gilāno vā na katheti; ‘‘saṅghassa bhaṇḍanaṃ vā kalaho vā viggaho vā vivādo vā bhavissatī’’ti na katheti; ‘‘saṅghabhedo vā saṅgharāji vā bhavissatī’’ti na katheti; ‘‘adhammena vā vaggena vā nakammārahassa vā kammaṃ karissatī’’ti na katheti; ummattakassa, ādikammikassāti.
අඤ්‌ඤවාදකසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං දුතියං.
Aññavādakasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ dutiyaṃ.
3. උජ්‌ඣාපනකසික්‌ඛාපදං
3. Ujjhāpanakasikkhāpadaṃ
103. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා රාජගහෙ විහරති වෙළුවනෙ කලන්‌දකනිවාපෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ආයස්‌මා දබ්‌බො මල්‌ලපුත්‌තො සඞ්‌ඝස්‌ස සෙනාසනඤ්‌ච පඤ්‌ඤපෙති භත්‌තානි ච උද්‌දිසති. තෙන ඛො පන සමයෙන මෙත්‌තියභූමජකා 3 භික්‌ඛූ නවකා චෙව හොන්‌ති අප්‌පපුඤ්‌ඤා ච . යානි සඞ්‌ඝස්‌ස ලාමකානි සෙනාසනානි තානි තෙසං පාපුණන්‌ති ලාමකානි ච භත්‌තානි. තෙ ආයස්‌මන්‌තං දබ්‌බං මල්‌ලපුත්‌තං භික්‌ඛූ උජ්‌ඣාපෙන්‌ති – ‘‘ඡන්‌දාය දබ්‌බො මල්‌ලපුත්‌තො සෙනාසනං පඤ්‌ඤපෙති, ඡන්‌දාය ච භත්‌තානි උද්‌දිසතී’’ති. යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම මෙත්‌තියභූමජකා භික්‌ඛූ ආයස්‌මන්‌තං දබ්‌බං මල්‌ලපුත්‌තං භික්‌ඛූ උජ්‌ඣාපෙස්‌සන්‌තී’’ති…පෙ.… ‘‘සච්‌චං කිර තුම්‌හෙ, භික්‌ඛවෙ, දබ්‌බං මල්‌ලපුත්‌තං භික්‌ඛූ උජ්‌ඣාපෙථා’’ති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම තුම්‌හෙ, මොඝපුරිසා, දබ්‌බං මල්‌ලපුත්‌තං භික්‌ඛූ උජ්‌ඣාපෙස්‌සථ! නෙතං, මොඝපුරිසා, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
103. Tena samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena āyasmā dabbo mallaputto saṅghassa senāsanañca paññapeti bhattāni ca uddisati. Tena kho pana samayena mettiyabhūmajakā 4 bhikkhū navakā ceva honti appapuññā ca . Yāni saṅghassa lāmakāni senāsanāni tāni tesaṃ pāpuṇanti lāmakāni ca bhattāni. Te āyasmantaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ bhikkhū ujjhāpenti – ‘‘chandāya dabbo mallaputto senāsanaṃ paññapeti, chandāya ca bhattāni uddisatī’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma mettiyabhūmajakā bhikkhū āyasmantaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ bhikkhū ujjhāpessantī’’ti…pe… ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, dabbaṃ mallaputtaṃ bhikkhū ujjhāpethā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, dabbaṃ mallaputtaṃ bhikkhū ujjhāpessatha! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
‘‘උජ්‌ඣාපනකෙ පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
‘‘Ujjhāpanake pācittiya’’nti.
එවඤ්‌චිදං භගවතා භික්‌ඛූනං සික්‌ඛාපදං පඤ්‌ඤත්‌තං හොති.
Evañcidaṃ bhagavatā bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ hoti.
104. තෙන ඛො පන සමයෙන මෙත්‌තියභූමජකා භික්‌ඛූ – ‘‘භගවතා උජ්‌ඣාපනකං පටික්‌ඛිත්‌ත’’න්‌ති, ‘‘එත්‌තාවතා භික්‌ඛූ සොස්‌සන්‌තී’’ති 5 භික්‌ඛූනං සාමන්‌තා ආයස්‌මන්‌තං දබ්‌බං මල්‌ලපුත්‌තං ඛිය්‍යන්‌ති – ‘‘ඡන්‌දාය දබ්‌බො මල්‌ලපුත්‌තො සෙනාසනං පඤ්‌ඤපෙති, ඡන්‌දාය ච භත්‌තානි උද්‌දිසතී’’ති. යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම මෙත්‌තියභූමජකා භික්‌ඛූ ආයස්‌මන්‌තං දබ්‌බං මල්‌ලපුත්‌තං ඛිය්‍යිස්‌සන්‌තී’’ති…පෙ.… ‘‘සච්‌චං කිර තුම්‌හෙ, භික්‌ඛවෙ, දබ්‌බං මල්‌ලපුත්‌තං ඛිය්‍යථා’’ති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම තුම්‌හෙ, මොඝපුරිසා, දබ්‌බං මල්‌ලපුත්‌තං ඛිය්‍යිස්‌සථ! නෙතං, මොඝපුරිසා, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
104. Tena kho pana samayena mettiyabhūmajakā bhikkhū – ‘‘bhagavatā ujjhāpanakaṃ paṭikkhitta’’nti, ‘‘ettāvatā bhikkhū sossantī’’ti 6 bhikkhūnaṃ sāmantā āyasmantaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ khiyyanti – ‘‘chandāya dabbo mallaputto senāsanaṃ paññapeti, chandāya ca bhattāni uddisatī’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma mettiyabhūmajakā bhikkhū āyasmantaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ khiyyissantī’’ti…pe… ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, dabbaṃ mallaputtaṃ khiyyathā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, dabbaṃ mallaputtaṃ khiyyissatha! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
105. ‘‘උජ්‌ඣාපනකෙ ඛිය්‍යනකෙ පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
105.‘‘Ujjhāpanake khiyyanake pācittiya’’nti.
106. උජ්‌ඣාපනකං නාම උපසම්‌පන්‌නං සඞ්‌ඝෙන සම්‌මතං සෙනාසනපඤ්‌ඤාපකං වා භත්‌තුද්‌දෙසකං වා යාගුභාජකං වා ඵලභාජකං වා ඛජ්‌ජභාජකං වා අප්‌පමත්‌තකවිස්‌සජ්‌ජකං වා අවණ්‌ණං කත්‌තුකාමො, අයසං කත්‌තුකාමො, මඞ්‌කුකත්‌තුකාමො, උපසම්‌පන්‌නං උජ්‌ඣාපෙති වා ඛිය්‍යති වා, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. ධම්‌මකම්‌මෙ ධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤී උජ්‌ඣාපනකෙ ඛිය්‍යනකෙ ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. ධම්‌මකම්‌මෙ වෙමතිකො උජ්‌ඣාපනකෙ ඛිය්‍යනකෙ ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. ධම්‌මකම්‌මෙ අධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤී උජ්‌ඣාපනකෙ ඛිය්‍යනකෙ ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
106.Ujjhāpanakaṃ nāma upasampannaṃ saṅghena sammataṃ senāsanapaññāpakaṃ vā bhattuddesakaṃ vā yāgubhājakaṃ vā phalabhājakaṃ vā khajjabhājakaṃ vā appamattakavissajjakaṃ vā avaṇṇaṃ kattukāmo, ayasaṃ kattukāmo, maṅkukattukāmo, upasampannaṃ ujjhāpeti vā khiyyati vā, āpatti pācittiyassa. Dhammakamme dhammakammasaññī ujjhāpanake khiyyanake āpatti pācittiyassa. Dhammakamme vematiko ujjhāpanake khiyyanake āpatti pācittiyassa. Dhammakamme adhammakammasaññī ujjhāpanake khiyyanake āpatti pācittiyassa.
අනුපසම්‌පන්‌නං උජ්‌ඣාපෙති වා ඛිය්‍යති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. උපසම්‌පන්‌නං සඞ්‌ඝෙන අසම්‌මතං සෙනාසනපඤ්‌ඤාපකං වා භත්‌තුද්‌දෙසකං වා යාගුභාජකං වා ඵලභාජකං වා ඛජ්‌ජභාජකං වා අප්‌පමත්‌තකවිස්‌සජ්‌ජකං වා අවණ්‌ණං කත්‌තුකාමො, අයසං කත්‌තුකාමො, මඞ්‌කුකත්‌තුකාමො, උපසම්‌පන්‌නං වා අනුපසම්‌පන්‌නං වා උජ්‌ඣාපෙති වා ඛිය්‍යති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අනුපසම්‌පන්‌නං සඞ්‌ඝෙන සම්‌මතං වා අසම්‌මතං වා සෙනාසනපඤ්‌ඤාපකං වා භත්‌තුද්‌දෙසකං වා යාගුභාජකං වා ඵලභාජකං වා ඛජ්‌ජභාජකං වා අප්‌පමත්‌තකවිස්‌සජ්‌ජකං වා අවණ්‌ණං කත්‌තුකාමො, අයසං කත්‌තුකාමො, මඞ්‌කුකත්‌තුකාමො, උපසම්‌පන්‌නං වා අනුපසම්‌පන්‌නං වා උජ්‌ඣාපෙති වා ඛිය්‍යති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අධම්‌මකම්‌මෙ ධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤී, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අධම්‌මකම්‌මෙ වෙමතිකො, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අධම්‌මකම්‌මෙ අධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤී ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස.
Anupasampannaṃ ujjhāpeti vā khiyyati vā, āpatti dukkaṭassa. Upasampannaṃ saṅghena asammataṃ senāsanapaññāpakaṃ vā bhattuddesakaṃ vā yāgubhājakaṃ vā phalabhājakaṃ vā khajjabhājakaṃ vā appamattakavissajjakaṃ vā avaṇṇaṃ kattukāmo, ayasaṃ kattukāmo, maṅkukattukāmo, upasampannaṃ vā anupasampannaṃ vā ujjhāpeti vā khiyyati vā, āpatti dukkaṭassa. Anupasampannaṃ saṅghena sammataṃ vā asammataṃ vā senāsanapaññāpakaṃ vā bhattuddesakaṃ vā yāgubhājakaṃ vā phalabhājakaṃ vā khajjabhājakaṃ vā appamattakavissajjakaṃ vā avaṇṇaṃ kattukāmo, ayasaṃ kattukāmo, maṅkukattukāmo, upasampannaṃ vā anupasampannaṃ vā ujjhāpeti vā khiyyati vā, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme dhammakammasaññī, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme vematiko, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme adhammakammasaññī āpatti dukkaṭassa.
107. අනාපත්‌ති පකතියා ඡන්‌දා දොසා මොහා භයා කරොන්‌තං උජ්‌ඣාපෙති වා ඛිය්‍යති වා, උම්‌මත්‌තකස්‌ස, ආදිකම්‌මිකස්‌සාති.
107. Anāpatti pakatiyā chandā dosā mohā bhayā karontaṃ ujjhāpeti vā khiyyati vā, ummattakassa, ādikammikassāti.
උජ්‌ඣාපනකසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං තතියං.
Ujjhāpanakasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
4. පඨමසෙනාසනසික්‌ඛාපදං
4. Paṭhamasenāsanasikkhāpadaṃ
108. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්‌ඛූ හෙමන්‌තිකෙ කාලෙ අජ්‌ඣොකාසෙ සෙනාසනං පඤ්‌ඤපෙත්‌වා කායං ඔතාපෙන්‌තා කාලෙ ආරොචිතෙ තං පක්‌කමන්‌තා නෙව උද්‌ධරිංසු න උද්‌ධරාපෙසුං, අනාපුච්‌ඡා පක්‌කමිංසු. සෙනාසනං ඔවට්‌ඨං හොති. යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථං හි නාම භික්‌ඛූ අජ්‌ඣොකාසෙ සෙනාසනං පඤ්‌ඤපෙත්‌වා තං පක්‌කමන්‌තා නෙව උද්‌ධරිස්‌සන්‌ති න උද්‌ධරාපෙස්‌සන්‌ති, අනාපුච්‌ඡා පක්‌කමිස්‌සන්‌ති, සෙනාසනං ඔවට්‌ඨ’’න්‌ති! අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ තෙ අනෙකපරියායෙන විගරහිත්‌වා භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං…පෙ.… සච්‌චං කිර, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛූ අජ්‌ඣොකාසෙ…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
108. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena bhikkhū hemantike kāle ajjhokāse senāsanaṃ paññapetvā kāyaṃ otāpentā kāle ārocite taṃ pakkamantā neva uddhariṃsu na uddharāpesuṃ, anāpucchā pakkamiṃsu. Senāsanaṃ ovaṭṭhaṃ hoti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathaṃ hi nāma bhikkhū ajjhokāse senāsanaṃ paññapetvā taṃ pakkamantā neva uddharissanti na uddharāpessanti, anāpucchā pakkamissanti, senāsanaṃ ovaṭṭha’’nti! Atha kho te bhikkhū te anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhū ajjhokāse…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
109. ‘‘යො පන භික්‌ඛු සඞ්‌ඝිකං මඤ්‌චං වා පීඨං වා භිසිං වා කොච්‌ඡං වා අජ්‌ඣොකාසෙ සන්‌ථරිත්‌වා වා සන්‌ථරාපෙත්‌වා වා තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍ය න උද්‌ධරාපෙය්‍ය, අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
109.‘‘Yo pana bhikkhu saṅghikaṃ mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā bhisiṃ vā kocchaṃ vā ajjhokāse santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya na uddharāpeyya, anāpucchaṃ vā gaccheyya, pācittiya’’nti.
එවඤ්‌චිදං භගවතා භික්‌ඛූනං සික්‌ඛාපදං පඤ්‌ඤත්‌තං හොති.
Evañcidaṃ bhagavatā bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ hoti.
110. තෙන ඛො පන සමයෙන භික්‌ඛූ අජ්‌ඣොකාසෙ වසිත්‌වා කාලස්‌සෙව සෙනාසනං අභිහරන්‌ති. අද්‌දසා ඛො භගවා තෙ භික්‌ඛූ කාලස්‌සෙව සෙනාසනං අභිහරන්‌තෙ. දිස්‌වාන එතස්‌මිං නිදානෙ එතස්‌මිං පකරණෙ ධම්‌මිං කථං කත්‌වා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, අට්‌ඨ මාසෙ අවස්‌සිකසඞ්‌කෙතෙ 7 මණ්‌ඩපෙ වා රුක්‌ඛමූලෙ වා යත්‌ථ කාකා වා කුලලා වා න ඌහදන්‌ති තත්‌ථ සෙනාසනං නික්‌ඛිපිතු’’න්‌ති.
110. Tena kho pana samayena bhikkhū ajjhokāse vasitvā kālasseva senāsanaṃ abhiharanti. Addasā kho bhagavā te bhikkhū kālasseva senāsanaṃ abhiharante. Disvāna etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, aṭṭha māse avassikasaṅkete 8 maṇḍape vā rukkhamūle vā yattha kākā vā kulalā vā na ūhadanti tattha senāsanaṃ nikkhipitu’’nti.
111. යො පනාති යො යාදිසො…පෙ.… භික්‌ඛූති…පෙ.… අයං ඉමස්‌මිං අත්‌ථෙ අධිප්‌පෙතො භික්‌ඛූති.
111.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
සඞ්‌ඝිකං නාම සඞ්‌ඝස්‌ස දින්‌නං හොති පරිච්‌චත්‌තං.
Saṅghikaṃ nāma saṅghassa dinnaṃ hoti pariccattaṃ.
මඤ්‌චො නාම චත්‌තාරො මඤ්‌චා – මසාරකො, බුන්‌දිකාබද්‌ධො, කුළීරපාදකො, ආහච්‌චපාදකො.
Mañco nāma cattāro mañcā – masārako, bundikābaddho, kuḷīrapādako, āhaccapādako.
පීඨං නාම චත්‌තාරි පීඨානි – මසාරකං, බුන්‌දිකාබද්‌ධං, කුළීරපාදකං, ආහච්‌චපාදකං.
Pīṭhaṃ nāma cattāri pīṭhāni – masārakaṃ, bundikābaddhaṃ, kuḷīrapādakaṃ, āhaccapādakaṃ.
භිසි නාම පඤ්‌ච භිසියො – උණ්‌ණභිසි, චොළභිති, වාකභිසි, තිණභිසි, පණ්‌ණභිසි.
Bhisi nāma pañca bhisiyo – uṇṇabhisi, coḷabhiti, vākabhisi, tiṇabhisi, paṇṇabhisi.
කොච්‌ඡං නාම – වාකමයං වා උසීරමයං වා මුඤ්‌ජමයං වා පබ්‌බජමයං 9 වා අන්‌තො සංවෙඨෙත්‌වා බද්‌ධං හොති.
Kocchaṃ nāma – vākamayaṃ vā usīramayaṃ vā muñjamayaṃ vā pabbajamayaṃ 10 vā anto saṃveṭhetvā baddhaṃ hoti.
සන්‌ථරිත්‌වාති සයං සන්‌ථරිත්‌වා.
Santharitvāti sayaṃ santharitvā.
සන්‌ථරාපෙත්‌වාති අඤ්‌ඤං සන්‌ථරාපෙත්‌වා. අනුපසම්‌පන්‌නං සන්‌ථරාපෙති, තස්‌ස පලිබොධො. උපසම්‌පන්‌නං සන්‌ථරාපෙති, සන්‌ථාරකස්‌ස 11 පලිබොධො.
Santharāpetvāti aññaṃ santharāpetvā. Anupasampannaṃ santharāpeti, tassa palibodho. Upasampannaṃ santharāpeti, santhārakassa 12 palibodho.
තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍යාති න සයං උද්‌ධරෙය්‍ය.
Taṃ pakkamanto neva uddhareyyāti na sayaṃ uddhareyya.
න උද්‌ධරාපෙය්‍යාති න අඤ්‌ඤං උද්‌ධරාපෙය්‍ය.
Na uddharāpeyyāti na aññaṃ uddharāpeyya.
අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍යාති භික්‌ඛුං වා සාමණෙරං වා ආරාමිකං වා අනාපුච්‌ඡා මජ්‌ඣිමස්‌ස පුරිසස්‌ස ලෙඩ්‌ඩුපාතං අතික්‌කමන්‌තස්‌ස ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
Anāpucchaṃ vā gaccheyyāti bhikkhuṃ vā sāmaṇeraṃ vā ārāmikaṃ vā anāpucchā majjhimassa purisassa leḍḍupātaṃ atikkamantassa āpatti pācittiyassa.
112. සඞ්‌ඝිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤී අජ්‌ඣොකාසෙ සන්‌ථරිත්‌වා වා සන්‌ථරාපෙත්‌වා වා තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍ය න උද්‌ධරාපෙය්‍ය අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සඞ්‌ඝිකෙ වෙමතිකො…පෙ.… සඞ්‌ඝිකෙ පුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤී අජ්‌ඣොකාසෙ සන්‌ථරිත්‌වා වා සන්‌ථරාපෙත්‌වා වා තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍ය න උද්‌ධරාපෙය්‍ය, අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
112. Saṅghike saṅghikasaññī ajjhokāse santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya na uddharāpeyya anāpucchaṃ vā gaccheyya, āpatti pācittiyassa. Saṅghike vematiko…pe… saṅghike puggalikasaññī ajjhokāse santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya na uddharāpeyya, anāpucchaṃ vā gaccheyya, āpatti pācittiyassa.
චිමිලිකං වා උත්‌තරත්‌ථරණං වා භූමත්‌ථරණං වා තට්‌ටිකං වා චම්‌මඛණ්‌ඩං වා පාදපුඤ්‌ඡනිං වා ඵලකපීඨං වා අජ්‌ඣොකාසෙ සන්‌ථරිත්‌වා වා සන්‌ථරාපෙත්‌වා වා තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍ය න උද්‌ධරාපෙය්‍ය, අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤී, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ වෙමතිකො, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ පුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤී අඤ්‌ඤස්‌ස පුග්‌ගලිකෙ, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අත්‌තනො පුග්‌ගලිකෙ අනාපත්‌ති.
Cimilikaṃ vā uttarattharaṇaṃ vā bhūmattharaṇaṃ vā taṭṭikaṃ vā cammakhaṇḍaṃ vā pādapuñchaniṃ vā phalakapīṭhaṃ vā ajjhokāse santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya na uddharāpeyya, anāpucchaṃ vā gaccheyya, āpatti dukkaṭassa. Puggalike saṅghikasaññī, āpatti dukkaṭassa. Puggalike vematiko, āpatti dukkaṭassa. Puggalike puggalikasaññī aññassa puggalike, āpatti dukkaṭassa. Attano puggalike anāpatti.
113. අනාපත්‌ති උද්‌ධරිත්‌වා ගච්‌ඡති, උද්‌ධරාපෙත්‌වා ගච්‌ඡති, ආපුච්‌ඡං ගච්‌ඡති, ඔතාපෙන්‌තො ගච්‌ඡති, කෙනචි පලිබුද්‌ධං හොති, ආපදාසු, උම්‌මත්‌තකස්‌ස, ආදිකම්‌මිකස්‌සාති.
113. Anāpatti uddharitvā gacchati, uddharāpetvā gacchati, āpucchaṃ gacchati, otāpento gacchati, kenaci palibuddhaṃ hoti, āpadāsu, ummattakassa, ādikammikassāti.
පඨමසෙනාසනසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං චතුත්‌ථං.
Paṭhamasenāsanasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.
5. දුතියසෙනාසනසික්‌ඛාපදං
5. Dutiyasenāsanasikkhāpadaṃ
114. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන සත්‌තරසවග්‌ගියා භික්‌ඛූ සහායකා හොන්‌ති. තෙ වසන්‌තාපි එකතොව වසන්‌ති, පක්‌කමන්‌තාපි එකතොව පක්‌කමන්‌ති. තෙ අඤ්‌ඤතරස්‌මිං සඞ්‌ඝිකෙ විහාරෙ සෙය්‍යං සන්‌ථරිත්‌වා තං පක්‌කමන්‌තා නෙව උද්‌ධරිංසු න උද්‌ධරාපෙසුං, අනාපුච්‌ඡා පක්‌කමිංසු. සෙනාසනං උපචිකාහි ඛායිතං හොති. යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම සත්‌තරසවග්‌ගියා භික්‌ඛූ සඞ්‌ඝිකෙ විහාරෙ සෙය්‍යං සන්‌ථරිත්‌වා තං පක්‌කමන්‌තා නෙව උද්‌ධරිස්‌සන්‌ති න උද්‌ධරාපෙස්‌සන්‌ති, අනාපුච්‌ඡා පක්‌කමිස්‌සන්‌ති, සෙනාසනං උපචිකාහි ඛායිත’’න්‌ති! අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ සත්‌තරසවග්‌ගියෙ භික්‌ඛූ අනෙකපරියායෙන විගරහිත්‌වා භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං…පෙ.… ‘‘සච්‌චං කිර, භික්‌ඛවෙ, සත්‌තරසවග්‌ගියා භික්‌ඛූ සඞ්‌ඝිකෙ විහාරෙ සෙය්‍යං සන්‌ථරිත්‌වා තං පක්‌කමන්‌තා නෙව උද්‌ධරිංසු න උද්‌ධරාපෙසුං, අනාපුච්‌ඡා පක්‌කමිංසු, සෙනාසනං උපචිකාහි ඛායිත’’න්‌ති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම තෙ, භික්‌ඛවෙ, මොඝපුරිසා සඞ්‌ඝිකෙ විහාරෙ සෙය්‍යං සන්‌ථරිත්‌වා තං පක්‌කමන්‌තා නෙව උද්‌ධරිස්‌සන්‌ති න උද්‌ධරාපෙස්‌සන්‌ති, අනාපුච්‌ඡා පක්‌කමිස්‌සන්‌ති, සෙනාසනං උපචිකාහි ඛායිතං! නෙතං, භික්‌ඛවෙ, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන , භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
114. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena sattarasavaggiyā bhikkhū sahāyakā honti. Te vasantāpi ekatova vasanti, pakkamantāpi ekatova pakkamanti. Te aññatarasmiṃ saṅghike vihāre seyyaṃ santharitvā taṃ pakkamantā neva uddhariṃsu na uddharāpesuṃ, anāpucchā pakkamiṃsu. Senāsanaṃ upacikāhi khāyitaṃ hoti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma sattarasavaggiyā bhikkhū saṅghike vihāre seyyaṃ santharitvā taṃ pakkamantā neva uddharissanti na uddharāpessanti, anāpucchā pakkamissanti, senāsanaṃ upacikāhi khāyita’’nti! Atha kho te bhikkhū sattarasavaggiye bhikkhū anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira, bhikkhave, sattarasavaggiyā bhikkhū saṅghike vihāre seyyaṃ santharitvā taṃ pakkamantā neva uddhariṃsu na uddharāpesuṃ, anāpucchā pakkamiṃsu, senāsanaṃ upacikāhi khāyita’’nti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma te, bhikkhave, moghapurisā saṅghike vihāre seyyaṃ santharitvā taṃ pakkamantā neva uddharissanti na uddharāpessanti, anāpucchā pakkamissanti, senāsanaṃ upacikāhi khāyitaṃ! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana , bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
115. ‘‘යො පන භික්‌ඛු සඞ්‌ඝිකෙ විහාරෙ සෙය්‍යං සන්‌ථරිත්‌වා වා සන්‌ථරාපෙත්‌වා වා තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍ය න උද්‌ධරාපෙය්‍ය, අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
115.‘‘Yo pana bhikkhu saṅghike vihāre seyyaṃ santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya na uddharāpeyya, anāpucchaṃ vā gaccheyya, pācittiya’’nti.
116. යො පනාති යො යාදිසො…පෙ.… භික්‌ඛූති…පෙ.… අයං ඉමස්‌මිං අත්‌ථෙ අධිප්‌පෙතො භික්‌ඛූති.
116.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
සඞ්‌ඝිකො නාම විහාරො සඞ්‌ඝස්‌ස දින්‌නො හොති පරිච්‌චත්‌තො.
Saṅghiko nāma vihāro saṅghassa dinno hoti pariccatto.
සෙය්‍යං නාම භිසි, චිමිලිකා උත්‌තරත්‌ථරණං, භූමත්‌ථරණං, තට්‌ටිකා, චම්‌මඛණ්‌ඩො, නිසීදනං, පච්‌චත්‌ථරණං, තිණසන්‌ථාරො, පණ්‌ණසන්‌ථාරො.
Seyyaṃ nāma bhisi, cimilikā uttarattharaṇaṃ, bhūmattharaṇaṃ, taṭṭikā, cammakhaṇḍo, nisīdanaṃ, paccattharaṇaṃ, tiṇasanthāro, paṇṇasanthāro.
සන්‌ථරිත්‌වාති සයං සන්‌ථරිත්‌වා.
Santharitvāti sayaṃ santharitvā.
සන්‌ථරාපෙත්‌වාති අඤ්‌ඤං සන්‌ථරාපෙත්‌වා.
Santharāpetvāti aññaṃ santharāpetvā.
තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍යාති න සයං උද්‌ධරෙය්‍ය.
Taṃ pakkamanto neva uddhareyyāti na sayaṃ uddhareyya.
න උද්‌ධරාපෙය්‍යාති න අඤ්‌ඤං උද්‌ධරාපෙය්‍ය.
Na uddharāpeyyāti na aññaṃ uddharāpeyya.
අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍යාති භික්‌ඛුං වා සාමණෙරං වා ආරාමිකං වා අනාපුච්‌ඡා පරික්‌ඛිත්‌තස්‌ස ආරාමස්‌ස පරික්‌ඛෙපං අතික්‌කමන්‌තස්‌ස ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. අපරික්‌ඛිත්‌තස්‌ස ආරාමස්‌ස උපචාරං අතික්‌කමන්‌තස්‌ස ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සඞ්‌ඝිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤී සෙය්‍යං සන්‌ථරිත්‌වා වා සන්‌ථරාපෙත්‌වා වා තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍ය න උද්‌ධරාපෙය්‍ය, අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සඞ්‌ඝිකෙ වෙමතිකො සෙය්‍යං සන්‌ථරිත්‌වා වා සන්‌ථරාපෙත්‌වා වා තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍ය න උද්‌ධරාපෙය්‍ය, අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සඞ්‌ඝිකෙ පුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤී සෙය්‍යං සන්‌ථරිත්‌වා වා සන්‌ථරාපෙත්‌වා වා තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍ය න උද්‌ධරාපෙය්‍ය, අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
Anāpucchaṃ vā gaccheyyāti bhikkhuṃ vā sāmaṇeraṃ vā ārāmikaṃ vā anāpucchā parikkhittassa ārāmassa parikkhepaṃ atikkamantassa āpatti pācittiyassa. Aparikkhittassa ārāmassa upacāraṃ atikkamantassa āpatti pācittiyassa. Saṅghike saṅghikasaññī seyyaṃ santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya na uddharāpeyya, anāpucchaṃ vā gaccheyya, āpatti pācittiyassa. Saṅghike vematiko seyyaṃ santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya na uddharāpeyya, anāpucchaṃ vā gaccheyya, āpatti pācittiyassa. Saṅghike puggalikasaññī seyyaṃ santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya na uddharāpeyya, anāpucchaṃ vā gaccheyya, āpatti pācittiyassa.
117. විහාරස්‌ස උපචාරෙ වා උපට්‌ඨානසාලායං වා මණ්‌ඩපෙ වා රුක්‌ඛමූලෙ වා සෙය්‍යං සන්‌ථරිත්‌වා වා සන්‌ථරාපෙත්‌වා වා තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍ය න උද්‌ධරාපෙය්‍ය, අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. මඤ්‌චං වා පීඨං වා විහාරෙ වා විහාරස්‌සූපචාරෙ වා උපට්‌ඨානසාලායං වා මණ්‌ඩපෙ වා රුක්‌ඛමූලෙ වා සන්‌ථරිත්‌වා වා සන්‌ථරාපෙත්‌වා වා තං පක්‌කමන්‌තො නෙව උද්‌ධරෙය්‍ය න උද්‌ධරාපෙය්‍ය, අනාපුච්‌ඡං වා ගච්‌ඡෙය්‍ය, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස.
117. Vihārassa upacāre vā upaṭṭhānasālāyaṃ vā maṇḍape vā rukkhamūle vā seyyaṃ santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya na uddharāpeyya, anāpucchaṃ vā gaccheyya, āpatti dukkaṭassa. Mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā vihāre vā vihārassūpacāre vā upaṭṭhānasālāyaṃ vā maṇḍape vā rukkhamūle vā santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya na uddharāpeyya, anāpucchaṃ vā gaccheyya, āpatti dukkaṭassa.
පුග්‌ගලිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤී, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ වෙමතිකො, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ පුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤී අඤ්‌ඤස්‌ස පුග්‌ගලිකෙ ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අත්‌තනො පුග්‌ගලිකෙ අනාපත්‌ති.
Puggalike saṅghikasaññī, āpatti dukkaṭassa. Puggalike vematiko, āpatti dukkaṭassa. Puggalike puggalikasaññī aññassa puggalike āpatti dukkaṭassa. Attano puggalike anāpatti.
118. අනාපත්‌ති උද්‌ධරිත්‌වා ගච්‌ඡති, උද්‌ධරාපෙත්‌වා ගච්‌ඡති, ආපුච්‌ඡං ගච්‌ඡති, කෙනචි පලිබුද්‌ධං හොති, සාපෙක්‌ඛො ගන්‌ත්‌වා තත්‌ථ ඨිතො ආපුච්‌ඡති, කෙනචි පලිබුද්‌ධො හොති, ආපදාසු, උම්‌මත්‌තකස්‌ස, ආදිකම්‌මිකස්‌සාති.
118. Anāpatti uddharitvā gacchati, uddharāpetvā gacchati, āpucchaṃ gacchati, kenaci palibuddhaṃ hoti, sāpekkho gantvā tattha ṭhito āpucchati, kenaci palibuddho hoti, āpadāsu, ummattakassa, ādikammikassāti.
දුතියසෙනාසනසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං පඤ්‌චමං.
Dutiyasenāsanasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.
6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදං
6. Anupakhajjasikkhāpadaṃ
119. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛූ වරසෙය්‍යායො පලිබුන්‌ධෙන්‌ති, ථෙරා භික්‌ඛූ වුට්‌ඨාපෙන්‌ති 13. අථ ඛො ඡබ්‌බග්‌ගියානං භික්‌ඛූනං එතදහොසි – ‘‘කෙන නු ඛො මයං උපායෙන ඉධෙව වස්‌සං වසෙය්‍යාමා’’ති? අථ ඛො ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛූ ථෙරෙ භික්‌ඛූ අනුපඛජ්‌ජ සෙය්‍යං කප්‌පෙන්‌ති – යස්‌ස සම්‌බාධො භවිස්‌සති සො පක්‌කමිස්‌සතීති. යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛූ ථෙරෙ භික්‌ඛූ අනුපඛජ්‌ජ සෙය්‍යං කප්‌පෙස්‌සන්‌තී’’ති! අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ ඡබ්‌බග්‌ගියෙ භික්‌ඛූ අනෙකපරියායෙන විගරහිත්‌වා භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං …පෙ.… ‘‘සච්‌චං කිර තුම්‌හෙ, භික්‌ඛවෙ, ථෙරෙ භික්‌ඛූ අනුපඛජ්‌ජ සෙය්‍යං කප්‌පෙථා’’ති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම තුම්‌හෙ, මොඝපුරිසා, ථෙරෙ භික්‌ඛූ අනුපඛජ්‌ජ සෙය්‍යං කප්‌පෙස්‌සථ! නෙතං, මොඝපුරිසා, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
119. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū varaseyyāyo palibundhenti, therā bhikkhū vuṭṭhāpenti 14. Atha kho chabbaggiyānaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kena nu kho mayaṃ upāyena idheva vassaṃ vaseyyāmā’’ti? Atha kho chabbaggiyā bhikkhū there bhikkhū anupakhajja seyyaṃ kappenti – yassa sambādho bhavissati so pakkamissatīti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū there bhikkhū anupakhajja seyyaṃ kappessantī’’ti! Atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ …pe… ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, there bhikkhū anupakhajja seyyaṃ kappethā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, there bhikkhū anupakhajja seyyaṃ kappessatha! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
120. ‘‘යො පන භික්‌ඛු සඞ්‌ඝිකෙ විහාරෙ ජානං පුබ්‌බුපගතං භික්‌ඛුං අනුපඛජ්‌ජ සෙය්‍යං කප්‌පෙය්‍ය – යස්‌ස සම්‌බාධො භවිස්‌සති සො පක්‌කමිස්‌සතී’ති, එතදෙව පච්‌චයං කරිත්‌වා අනඤ්‌ඤං, පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
120.‘‘Yo pana bhikkhu saṅghike vihāre jānaṃ pubbupagataṃ bhikkhuṃ anupakhajja seyyaṃ kappeyya – yassa sambādho bhavissati so pakkamissatī’ti, etadeva paccayaṃ karitvā anaññaṃ, pācittiya’’nti.
121. යො පනාති යො යාදිසො…පෙ.… භික්‌ඛූති…පෙ.… අයං ඉමස්‌මිං 2.0251 අත්‌ථෙ අධිප්‌පෙතො භික්‌ඛූති.
121.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ 2.0251 atthe adhippeto bhikkhūti.
සඞ්‌ඝිකො නාම විහාරො සඞ්‌ඝස්‌ස දින්‌නො හොති පරිච්‌චත්‌තො.
Saṅghiko nāma vihāro saṅghassa dinno hoti pariccatto.
ජානාති නාම වුඩ්‌ඪොති ජානාති, ගිලානොති ජානාති, සඞ්‌ඝෙන දින්‌නොති ජානාති.
Jānāti nāma vuḍḍhoti jānāti, gilānoti jānāti, saṅghena dinnoti jānāti.
අනුපඛජ්‌ජාති අනුපවිසිත්‌වා.
Anupakhajjāti anupavisitvā.
සෙය්‍යං කප්‌පෙය්‍යාති මඤ්‌චස්‌ස වා පීඨස්‌ස වා පවිසන්‌තස්‌ස වා නික්‌ඛමන්‌තස්‌ස වා උපචාරෙ සෙය්‍යං සන්‌ථරති වා සන්‌ථරාපෙති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්‌ජති වා, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
Seyyaṃ kappeyyāti mañcassa vā pīṭhassa vā pavisantassa vā nikkhamantassa vā upacāre seyyaṃ santharati vā santharāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Abhinisīdati vā abhinipajjati vā, āpatti pācittiyassa.
එතදෙව පච්‌චයං කරිත්‌වා අනඤ්‌ඤන්‌ති න අඤ්‌ඤො කොචි පච්‌චයො හොති අනුපඛජ්‌ජ සෙය්‍යං කප්‌පෙතුං.
Etadeva paccayaṃ karitvā anaññanti na añño koci paccayo hoti anupakhajja seyyaṃ kappetuṃ.
122. සඞ්‌ඝිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤී අනුපඛජ්‌ජ සෙය්‍යං කප්‌පෙති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සඞ්‌ඝිකෙ වෙමතිකො අනුපඛජ්‌ජ සෙය්‍යං කප්‌පෙති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සඞ්‌ඝිකෙ පුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤී අනුපඛජ්‌ජ සෙය්‍යං කප්‌පෙති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
122. Saṅghike saṅghikasaññī anupakhajja seyyaṃ kappeti, āpatti pācittiyassa. Saṅghike vematiko anupakhajja seyyaṃ kappeti, āpatti pācittiyassa. Saṅghike puggalikasaññī anupakhajja seyyaṃ kappeti, āpatti pācittiyassa.
මඤ්‌චස්‌ස වා පීඨස්‌ස වා පවිසන්‌තස්‌ස වා නික්‌ඛමන්‌තස්‌ස වා උපචාරං ඨපෙත්‌වා සෙය්‍යං සන්‌ථරති වා සන්‌ථරාපෙති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්‌ජති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. විහාරස්‌ස උපචාරෙ වා උපට්‌ඨානසාලායං වා මණ්‌ඩපෙ වා රුක්‌ඛමූලෙ වා අජ්‌ඣොකාසෙ වා සෙය්‍යං සන්‌ථරති වා සන්‌ථරාපෙති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අභිනිසීදති වා අභිනිප්‌පජ්‌ජති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤී, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ වෙමතිකො, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ පුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤී අඤ්‌ඤස්‌ස පුග්‌ගලිකෙ ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස . අත්‌තනො පුග්‌ගලිකෙ අනාපත්‌ති.
Mañcassa vā pīṭhassa vā pavisantassa vā nikkhamantassa vā upacāraṃ ṭhapetvā seyyaṃ santharati vā santharāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Abhinisīdati vā abhinipajjati vā, āpatti dukkaṭassa. Vihārassa upacāre vā upaṭṭhānasālāyaṃ vā maṇḍape vā rukkhamūle vā ajjhokāse vā seyyaṃ santharati vā santharāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Abhinisīdati vā abhinippajjati vā, āpatti dukkaṭassa. Puggalike saṅghikasaññī, āpatti dukkaṭassa. Puggalike vematiko, āpatti dukkaṭassa. Puggalike puggalikasaññī aññassa puggalike āpatti dukkaṭassa . Attano puggalike anāpatti.
123. අනාපත්‌ති ගිලානො පවිසති, සීතෙන වා උණ්‌හෙන වා පීළිතො පවිසති, ආපදාසු, උම්‌මත්‌තකස්‌ස, ආදිකම්‌මිකස්‌සාති.
123. Anāpatti gilāno pavisati, sītena vā uṇhena vā pīḷito pavisati, āpadāsu, ummattakassa, ādikammikassāti.
අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං ඡට්‌ඨං.
Anupakhajjasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.
7. නික්‌කඩ්‌ඪනසික්‌ඛාපදං
7. Nikkaḍḍhanasikkhāpadaṃ
124. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන සත්‌තරසවග්‌ගියා භික්‌ඛූ අඤ්‌ඤතරං පච්‌චන්‌තිමං මහාවිහාරං පටිසඞ්‌ඛරොන්‌ති – ‘‘ඉධ මයං වස්‌සං වසිස්‌සාමා’’ති . අද්‌දසංසු ඛො ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛූ සත්‌තරසවග්‌ගියෙ භික්‌ඛූ විහාරං පටිසඞ්‌ඛරොන්‌තෙ. දිස්‌වාන එවමාහංසු – ‘‘ඉමෙ, ආවුසො, සත්‌තරසවග්‌ගියා භික්‌ඛූ විහාරං පටිසඞ්‌ඛරොන්‌ති. හන්‌ද නෙ වුට්‌ඨාපෙස්‌සාමා’’ති! එකච්‌චෙ එවමාහංසු – ‘‘ආගමෙථාවුසො, යාව පටිසඞ්‌ඛරොන්‌ති; පටිසඞ්‌ඛතෙ වුට්‌ඨාපෙස්‌සාමා’’ති.
124. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena sattarasavaggiyā bhikkhū aññataraṃ paccantimaṃ mahāvihāraṃ paṭisaṅkharonti – ‘‘idha mayaṃ vassaṃ vasissāmā’’ti . Addasaṃsu kho chabbaggiyā bhikkhū sattarasavaggiye bhikkhū vihāraṃ paṭisaṅkharonte. Disvāna evamāhaṃsu – ‘‘ime, āvuso, sattarasavaggiyā bhikkhū vihāraṃ paṭisaṅkharonti. Handa ne vuṭṭhāpessāmā’’ti! Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘āgamethāvuso, yāva paṭisaṅkharonti; paṭisaṅkhate vuṭṭhāpessāmā’’ti.
අථ ඛො ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛූ සත්‌තරසවග්‌ගියෙ භික්‌ඛූ එතදවොචුං – ‘‘උට්‌ඨෙථාවුසො, අම්‌හාකං විහාරො පාපුණාතී’’ති. ‘‘නනු, ආවුසො, පටිකච්‌චෙව 15 ආචික්‌ඛිතබ්‌බං, මයඤ්‌චඤ්‌ඤං පටිසඞ්‌ඛරෙය්‍යාමා’’ති. ‘‘නනු, ආවුසො, සඞ්‌ඝිකො විහාරො’’ති? ‘‘ආමාවුසො, සඞ්‌ඝිකො විහාරො’’ති. ‘‘උට්‌ඨෙථාවුසො, අම්‌හාකං විහාරො පාපුණාතී’’ති. ‘‘මහල්‌ලකො, ආවුසො, විහාරො. තුම්‌හෙපි වසථ, මයම්‌පි වසිස්‌සාමා’’ති. ‘‘උට්‌ඨෙථාවුසො, අම්‌හාකං විහාරො පාපුණාතී’’ති කුපිතා අනත්‌තමනා ගීවායං ගහෙත්‌වා නික්‌කඩ්‌ඪන්‌ති. තෙ නික්‌කඩ්‌ඪීයමානා රොදන්‌ති. භික්‌ඛූ එවමාහංසු – ‘‘කිස්‌ස තුම්‌හෙ, ආවුසො, රොදථා’’ති? ‘‘ඉමෙ, ආවුසො, ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛූ කුපිතා අනත්‌තමනා අම්‌හෙ සඞ්‌ඝිකා විහාරා නික්‌කඩ්‌ඪන්‌තී’’ති. යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛූ කුපිතා අනත්‌තමනා භික්‌ඛූ සඞ්‌ඝිකා විහාරා නික්‌කඩ්‌ඪිස්‌සන්‌තී’’ති! අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ ඡබ්‌බග්‌ගියෙ භික්‌ඛූ අනෙකපරියායෙන විගරහිත්‌වා භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං…පෙ.… ‘‘සච්‌චං කිර තුම්‌හෙ, භික්‌ඛවෙ, කුපිතා අනත්‌තමනා භික්‌ඛූ සඞ්‌ඝිකා විහාරා නික්‌කඩ්‌ඪථා’’ති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම තුම්‌හෙ, මොඝපුරිසා, කුපිතා අනත්‌තමනා භික්‌ඛූ සඞ්‌ඝිකා විහාරා නික්‌කඩ්‌ඪිස්‌සථ? නෙතං, මොඝපුරිසා, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
Atha kho chabbaggiyā bhikkhū sattarasavaggiye bhikkhū etadavocuṃ – ‘‘uṭṭhethāvuso, amhākaṃ vihāro pāpuṇātī’’ti. ‘‘Nanu, āvuso, paṭikacceva 16 ācikkhitabbaṃ, mayañcaññaṃ paṭisaṅkhareyyāmā’’ti. ‘‘Nanu, āvuso, saṅghiko vihāro’’ti? ‘‘Āmāvuso, saṅghiko vihāro’’ti. ‘‘Uṭṭhethāvuso, amhākaṃ vihāro pāpuṇātī’’ti. ‘‘Mahallako, āvuso, vihāro. Tumhepi vasatha, mayampi vasissāmā’’ti. ‘‘Uṭṭhethāvuso, amhākaṃ vihāro pāpuṇātī’’ti kupitā anattamanā gīvāyaṃ gahetvā nikkaḍḍhanti. Te nikkaḍḍhīyamānā rodanti. Bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘kissa tumhe, āvuso, rodathā’’ti? ‘‘Ime, āvuso, chabbaggiyā bhikkhū kupitā anattamanā amhe saṅghikā vihārā nikkaḍḍhantī’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū kupitā anattamanā bhikkhū saṅghikā vihārā nikkaḍḍhissantī’’ti! Atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, kupitā anattamanā bhikkhū saṅghikā vihārā nikkaḍḍhathā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, kupitā anattamanā bhikkhū saṅghikā vihārā nikkaḍḍhissatha? Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
125. ‘‘යො පන භික්‌ඛු භික්‌ඛුං කුපිතො අනත්‌තමනො සඞ්‌ඝිකා විහාරා නික්‌කඩ්‌ඪෙය්‍ය වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙය්‍ය වා, පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
125.‘‘Yo pana bhikkhu bhikkhuṃ kupito anattamano saṅghikā vihārā nikkaḍḍheyya vā nikkaḍḍhāpeyya vā, pācittiya’’nti.
126. යො පනාති යො යාදිසො…පෙ.… භික්‌ඛූති…පෙ.… අයං ඉමස්‌මිං අත්‌ථෙ අධිප්‌පෙතො භික්‌ඛූති.
126.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
භික්‌ඛුන්‌ති අඤ්‌ඤං භික්‌ඛුං.
Bhikkhunti aññaṃ bhikkhuṃ.
කුපිතො අනත්‌තමනොති අනභිරද්‌ධො ආහතචිත්‌තො ඛිලජාතො.
Kupito anattamanoti anabhiraddho āhatacitto khilajāto.
සඞ්‌ඝිකො නාම විහාරො සඞ්‌ඝස්‌ස දින්‌නො හොති පරිච්‌චත්‌තො.
Saṅghiko nāma vihāro saṅghassa dinno hoti pariccatto.
නික්‌කඩ්‌ඪෙය්‍යාති ගබ්‌භෙ ගහෙත්‌වා පමුඛං නික්‌කඩ්‌ඪති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. පමුඛෙ ගහෙත්‌වා බහි නික්‌කඩ්‌ඪති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. එකෙන පයොගෙන බහුකෙපි ද්‌වාරෙ අතික්‌කාමෙති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
Nikkaḍḍheyyāti gabbhe gahetvā pamukhaṃ nikkaḍḍhati, āpatti pācittiyassa. Pamukhe gahetvā bahi nikkaḍḍhati, āpatti pācittiyassa. Ekena payogena bahukepi dvāre atikkāmeti, āpatti pācittiyassa.
නික්‌කඩ්‌ඪාපෙය්‍යාති අඤ්‌ඤං ආණාපෙති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස 17. සකිං ආණත්‌තො බහුකෙපි ද්‌වාරෙ අතික්‌කාමෙති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
Nikkaḍḍhāpeyyāti aññaṃ āṇāpeti, āpatti pācittiyassa 18. Sakiṃ āṇatto bahukepi dvāre atikkāmeti, āpatti pācittiyassa.
127. සඞ්‌ඝිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤී කුපිතො අනත්‌තමනො නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සඞ්‌ඝිකෙ වෙමතිකො කුපිතො අනත්‌තමනො නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සඞ්‌ඝිකෙ පුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤී කුපිතො අනත්‌තමනො නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
127. Saṅghike saṅghikasaññī kupito anattamano nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, āpatti pācittiyassa. Saṅghike vematiko kupito anattamano nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, āpatti pācittiyassa. Saṅghike puggalikasaññī kupito anattamano nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, āpatti pācittiyassa.
තස්‌ස පරික්‌ඛාරං නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. විහාරස්‌ස උපචාරා වා උපට්‌ඨානසාලාය වා මණ්‌ඩපා වා රුක්‌ඛමූලා වා අජ්‌ඣොකාසා වා නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. තස්‌ස පරික්‌ඛාරං නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අනුපසම්‌පන්‌නං විහාරා වා විහාරස්‌ස උපචාරා වා උපට්‌ඨානසාලාය වා මණ්‌ඩපා වා රුක්‌ඛමූලා වා අජ්‌ඣොකාසා වා නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. තස්‌ස පරික්‌ඛාරං නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස.
Tassa parikkhāraṃ nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Vihārassa upacārā vā upaṭṭhānasālāya vā maṇḍapā vā rukkhamūlā vā ajjhokāsā vā nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Tassa parikkhāraṃ nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Anupasampannaṃ vihārā vā vihārassa upacārā vā upaṭṭhānasālāya vā maṇḍapā vā rukkhamūlā vā ajjhokāsā vā nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Tassa parikkhāraṃ nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, āpatti dukkaṭassa.
පුග්‌ගලිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤී, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ වෙමතිකො, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ පුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤී අඤ්‌ඤස්‌ස පුග්‌ගලිකෙ ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අත්‌තනො පුග්‌ගලිකෙ අනාපත්‌ති.
Puggalike saṅghikasaññī, āpatti dukkaṭassa. Puggalike vematiko, āpatti dukkaṭassa. Puggalike puggalikasaññī aññassa puggalike āpatti dukkaṭassa. Attano puggalike anāpatti.
128. අනාපත්‌ති අලජ්‌ජිං නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, තස්‌ස පරික්‌ඛාරං නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, උම්‌මත්‌තකං නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, තස්‌ස පරික්‌ඛාරං නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, භණ්‌ඩනකාරකං කලහකාරකං විවාදකාරකං භස්‌සකාරකං සඞ්‌ඝෙ අධිකරණකාරකං නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, තස්‌ස පරික්‌ඛාරං නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, අන්‌තෙවාසිකං වා සද්‌ධිවිහාරිකං වා න සම්‌මා වත්‌තන්‌තං නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, තස්‌ස පරික්‌ඛාරං නික්‌කඩ්‌ඪති වා නික්‌කඩ්‌ඪාපෙති වා, උම්‌මත්‌තකස්‌ස, ආදිකම්‌මිකස්‌සාති.
128. Anāpatti alajjiṃ nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, tassa parikkhāraṃ nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, ummattakaṃ nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, tassa parikkhāraṃ nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, bhaṇḍanakārakaṃ kalahakārakaṃ vivādakārakaṃ bhassakārakaṃ saṅghe adhikaraṇakārakaṃ nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, tassa parikkhāraṃ nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, antevāsikaṃ vā saddhivihārikaṃ vā na sammā vattantaṃ nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, tassa parikkhāraṃ nikkaḍḍhati vā nikkaḍḍhāpeti vā, ummattakassa, ādikammikassāti.
නික්‌කඩ්‌ඪනසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං සත්‌තමං.
Nikkaḍḍhanasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.
8. වෙහාසකුටිසික්‌ඛාපදං
8. Vehāsakuṭisikkhāpadaṃ
129. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ද්‌වෙ භික්‌ඛූ සඞ්‌ඝිකෙ විහාරෙ උපරිවෙහාසකුටියා විහරන්‌ති?. එකො හෙට්‌ඨා විහරති 19, එකො උපරි. උපරිමො භික්‌ඛු ආහච්‌චපාදකං මඤ්‌චං සහසා අභිනිසීදි. මඤ්‌චපාදො නිප්‌පතිත්‌වා 20 හෙට්‌ඨිමස්‌ස භික්‌ඛුනො මත්‌ථකෙ අවත්‌ථාසි. සො භික්‌ඛු විස්‌සරමකාසි. භික්‌ඛූ උපධාවිත්‌වා තං භික්‌ඛුං එතදවොචුං – ‘‘කිස්‌ස ත්‌වං, ආවුසො, විස්‌සරමකාසී’’ති? අථ ඛො සො භික්‌ඛු භික්‌ඛූනං එතමත්‌ථං ආරොචෙසි. යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම භික්‌ඛු සඞ්‌ඝිකෙ විහාරෙ උපරිවෙහාසකුටියා ආහච්‌චපාදකං මඤ්‌චං සහසා අභිනිසීදිස්‌සතී’’ති! අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ තං භික්‌ඛුං අනෙකපරියායෙන විගරහිත්‌වා භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං…පෙ.… ‘‘සච්‌චං කිර ත්‌වං, භික්‌ඛු, සඞ්‌ඝිකෙ විහාරෙ උපරිවෙහාසකුටියා ආහච්‌චපාදකං මඤ්‌චං සහසා අභිනිසීදසී’’ති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම ත්‌වං, මොඝපුරිස, සඞ්‌ඝිකෙ විහාරෙ උපරිවෙහාසකුටියා ආහච්‌චපාදකං මඤ්‌චං සහසා අභිනිසීදිස්‌සසි! නෙතං, මොඝපුරිස, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
129. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena dve bhikkhū saṅghike vihāre uparivehāsakuṭiyā viharanti?. Eko heṭṭhā viharati 21, eko upari. Uparimo bhikkhu āhaccapādakaṃ mañcaṃ sahasā abhinisīdi. Mañcapādo nippatitvā 22 heṭṭhimassa bhikkhuno matthake avatthāsi. So bhikkhu vissaramakāsi. Bhikkhū upadhāvitvā taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘‘kissa tvaṃ, āvuso, vissaramakāsī’’ti? Atha kho so bhikkhu bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesi. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhu saṅghike vihāre uparivehāsakuṭiyā āhaccapādakaṃ mañcaṃ sahasā abhinisīdissatī’’ti! Atha kho te bhikkhū taṃ bhikkhuṃ anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, bhikkhu, saṅghike vihāre uparivehāsakuṭiyā āhaccapādakaṃ mañcaṃ sahasā abhinisīdasī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, saṅghike vihāre uparivehāsakuṭiyā āhaccapādakaṃ mañcaṃ sahasā abhinisīdissasi! Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
130. ‘‘යො පන භික්‌ඛු සඞ්‌ඝිකෙ විහාරෙ උපරිවෙහාසකුටියා ආහච්‌චපාදකං මඤ්‌චං වා පීඨං වා අභිනිසීදෙය්‍ය වා අභිනිපජ්‌ජෙය්‍ය වා, පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
130.‘‘Yo pana bhikkhu saṅghike vihāre uparivehāsakuṭiyā āhaccapādakaṃ mañcaṃ vā pīṭhaṃvā abhinisīdeyya vā abhinipajjeyya vā, pācittiya’’nti.
131. යො පනාති යො යාදිසො…පෙ.… භික්‌ඛූති…පෙ.… අයං ඉමස්‌මිං අත්‌ථෙ අධිප්‌පෙතො භික්‌ඛූති.
131.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
සඞ්‌ඝිකො නාම විහාරො සඞ්‌ඝස්‌ස දින්‌නො හොති පරිච්‌චත්‌තො.
Saṅghiko nāma vihāro saṅghassa dinno hoti pariccatto.
වෙහාසකුටි නාම මජ්‌ඣිමස්‌ස පුරිසස්‌ස අසීසඝට්‌ටා.
Vehāsakuṭi nāma majjhimassa purisassa asīsaghaṭṭā.
ආහච්‌චපාදකො නාම මඤ්‌චො අඞ්‌ගෙ විජ්‌ඣිත්‌වා ඨිතො හොති. ආහච්‌චපාදකං නාම පීඨං අඞ්‌ගෙ විජ්‌ඣිත්‌වා ඨිතං හොති.
Āhaccapādako nāma mañco aṅge vijjhitvā ṭhito hoti. Āhaccapādakaṃ nāma pīṭhaṃ aṅge vijjhitvā ṭhitaṃ hoti.
අභිනිසීදෙය්‍යාති තස්‌මිං අභිනිසීදති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
Abhinisīdeyyāti tasmiṃ abhinisīdati, āpatti pācittiyassa.
අභිනිපජ්‌ජෙය්‍යාති තස්‌මිං අභිනිපජ්‌ජති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
Abhinipajjeyyāti tasmiṃ abhinipajjati, āpatti pācittiyassa.
132. සඞ්‌ඝිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤී උපරිවෙහාසකුටියා ආහච්‌චපාදකං මඤ්‌චං වා පීඨං වා අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්‌ජති වා, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සඞ්‌ඝිකෙ වෙමතිකො…පෙ.… සඞ්‌ඝිකෙ පුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤී උපරිවෙහාසකුටියා ආහච්‌චපාදකං මඤ්‌චං වා පීඨං වා අභිනිසීදති වා අභිනිපජ්‌ජති වා, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
132. Saṅghike saṅghikasaññī uparivehāsakuṭiyā āhaccapādakaṃ mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā abhinisīdati vā abhinipajjati vā, āpatti pācittiyassa. Saṅghike vematiko…pe… saṅghike puggalikasaññī uparivehāsakuṭiyā āhaccapādakaṃ mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā abhinisīdati vā abhinipajjati vā, āpatti pācittiyassa.
පුග්‌ගලිකෙ සඞ්‌ඝිකසඤ්‌ඤී, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ වෙමතිකො, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. පුග්‌ගලිකෙ පුග්‌ගලිකසඤ්‌ඤී අඤ්‌ඤස්‌ස පුග්‌ගලිකෙ, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අත්‌තනො පුග්‌ගලිකෙ, අනාපත්‌ති.
Puggalike saṅghikasaññī, āpatti dukkaṭassa. Puggalike vematiko, āpatti dukkaṭassa. Puggalike puggalikasaññī aññassa puggalike, āpatti dukkaṭassa. Attano puggalike, anāpatti.
133. අනාපත්‌ති – අවෙහාසකුටියා සීසඝට්‌ටාය හෙට්‌ඨා අපරිභොගං හොති, පදරසඤ්‌චිතං හොති, පටාණි දින්‌නා හොති, තස්‌මිං ඨිතො ගණ්‌හති වා ලග්‌ගෙති වා, උම්‌මත්‌තකස්‌ස, ආදිකම්‌මිකස්‌සාති.
133. Anāpatti – avehāsakuṭiyā sīsaghaṭṭāya heṭṭhā aparibhogaṃ hoti, padarasañcitaṃ hoti, paṭāṇi dinnā hoti, tasmiṃ ṭhito gaṇhati vā laggeti vā, ummattakassa, ādikammikassāti.
වෙහාසකුටිසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං අට්‌ඨමං.
Vehāsakuṭisikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.
9. මහල්‌ලකවිහාරසික්‌ඛාපදං
9. Mahallakavihārasikkhāpadaṃ
134. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා කොසම්‌බියං විහරති ඝොසිතාරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ආයස්‌මතො ඡන්‌නස්‌ස උපට්‌ඨාකො මහාමත්‌තො ආයස්‌මතො ඡන්‌නස්‌ස විහාරං කාරාපෙති. අථ ඛො ආයස්‌මා ඡන්‌නො කතපරියොසිතං විහාරං පුනප්‌පුනං ඡාදාපෙති, පුනප්‌පුනං ලෙපාපෙති. අතිභාරිතො විහාරො පරිපති. අථ ඛො ආයස්‌මා ඡන්‌නො තිණඤ්‌ච කට්‌ඨඤ්‌ච සංකඩ්‌ඪන්‌තො අඤ්‌ඤතරස්‌ස බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස යවඛෙත්‌තං දූසෙසි. අථ ඛො සො බ්‍රාහ්‌මණො උජ්‌ඣායති ඛිය්‍යති විපාචෙති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම භදන්‌තා අම්‌හාකං යවඛෙත්‌තං දූසෙස්‌සන්‌තී’’ති! අස්‌සොසුං ඛො භික්‌ඛූ තස්‌ස බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස උජ්‌ඣායන්‌තස්‌ස ඛිය්‍යන්‌තස්‌ස විපාචෙන්‌තස්‌ස. යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම ආයස්‌මා ඡන්‌නො කතපරියොසිතං විහාරං පුනප්‌පුනං ඡාදාපෙස්‌සති, පුනප්‌පුනං ලෙපාපෙස්‌සති, අතිභාරිතො විහාරො පරිපතී’’ති! අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ ආයස්‌මන්‌තං ඡන්‌නං අනෙකපරියායෙන විගරහිත්‌වා භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං…පෙ.… ‘‘සච්‌චං කිර ත්‌වං, ඡන්‌න, කතපරියොසිතං විහාරං පුනප්‌පුනං ඡාදාපෙසි, පුනප්‌පුනං ලෙපාපෙසි, අතිභාරිතො විහාරො පරිපතී’’ති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම ත්‌වං, මොඝපුරිස, කතපරියොසිතං විහාරං පුනප්‌පුනං ඡාදාපෙස්‌සසි, පුනප්‌පුනං ලෙපාපෙස්‌සසි , අතිභාරිතො විහාරො පරිපති! නෙතං, මොඝපුරිස, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
134. Tena samayena buddho bhagavā kosambiyaṃ viharati ghositārāme. Tena kho pana samayena āyasmato channassa upaṭṭhāko mahāmatto āyasmato channassa vihāraṃ kārāpeti. Atha kho āyasmā channo katapariyositaṃ vihāraṃ punappunaṃ chādāpeti, punappunaṃ lepāpeti. Atibhārito vihāro paripati. Atha kho āyasmā channo tiṇañca kaṭṭhañca saṃkaḍḍhanto aññatarassa brāhmaṇassa yavakhettaṃ dūsesi. Atha kho so brāhmaṇo ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘kathañhi nāma bhadantā amhākaṃ yavakhettaṃ dūsessantī’’ti! Assosuṃ kho bhikkhū tassa brāhmaṇassa ujjhāyantassa khiyyantassa vipācentassa. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā channo katapariyositaṃ vihāraṃ punappunaṃ chādāpessati, punappunaṃ lepāpessati, atibhārito vihāro paripatī’’ti! Atha kho te bhikkhū āyasmantaṃ channaṃ anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, channa, katapariyositaṃ vihāraṃ punappunaṃ chādāpesi, punappunaṃ lepāpesi, atibhārito vihāro paripatī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, katapariyositaṃ vihāraṃ punappunaṃ chādāpessasi, punappunaṃ lepāpessasi , atibhārito vihāro paripati! Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
135. ‘‘මහල්‌ලකං පන භික්‌ඛුනා විහාරං කාරයමානෙන යාවද්‌වාරකොසා අග්‌ගළට්‌ඨපනාය ආලොකසන්‌ධිපරිකම්‌මාය ද්‌වත්‌තිච්‌ඡදනස්‌ස පරියාය අප්‌පහරිතෙ ඨිතෙන අධිට්‌ඨාතබ්‌බං. තතො චෙ උත්‌තරිං අප්‌පහරිතෙපි ඨිතො අධිට්‌ඨහෙය්‍ය පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
135.‘‘Mahallakaṃ pana bhikkhunā vihāraṃ kārayamānena yāvadvārakosā aggaḷaṭṭhapanāya ālokasandhiparikammāya dvatticchadanassa pariyāya appaharite ṭhitena adhiṭṭhātabbaṃ. Tato ce uttariṃ appaharitepi ṭhito adhiṭṭhaheyya pācittiya’’nti.
136. මහල්‌ලකො නාම විහාරො සස්‌සාමිකො වුච්‌චති.
136.Mahallako nāma vihāro sassāmiko vuccati.
විහාරො නාම උල්‌ලිත්‌තො වා හොති අවලිත්‌තො වා උල්‌ලිත්‌තාවලිත්‌තො වා.
Vihāro nāma ullitto vā hoti avalitto vā ullittāvalitto vā.
කාරයමානෙනාති කරොන්‌තො වා කාරාපෙන්‌තො වා.
Kārayamānenāti karonto vā kārāpento vā.
යාව ද්‌වාරකොසාති පිට්‌ඨසඞ්‌ඝාටස්‌ස 23 සමන්‌තා හත්‌ථපාසා.
Yāva dvārakosāti piṭṭhasaṅghāṭassa 24 samantā hatthapāsā.
අග්‌ගළට්‌ඨපනායාති ද්‌වාරට්‌ඨපනාය.
Aggaḷaṭṭhapanāyāti dvāraṭṭhapanāya.
ආලොකසන්‌ධිපරිකම්‌මායාති වාතපානපරිකම්‌මාය සෙතවණ්‌ණං කාළවණ්‌ණං ගෙරුකපරිකම්‌මං මාලාකම්‌මං ලතාකම්‌මං මකරදන්‌තකං පඤ්‌චපටිකං.
Ālokasandhiparikammāyāti vātapānaparikammāya setavaṇṇaṃ kāḷavaṇṇaṃ gerukaparikammaṃ mālākammaṃ latākammaṃ makaradantakaṃ pañcapaṭikaṃ.
ද්‌වත්‌තිච්‌ඡදනස්‌ස පරියායං අප්‌පහරිතෙ ඨිතෙන අධිට්‌ඨාතබ්‌බන්‌ති – හරිතං නාම පුබ්‌බණ්‌ණං අපරණ්‌ණං. සචෙ හරිතෙ ඨිතො අධිට්‌ඨාති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. මග්‌ගෙන ඡාදෙන්‌තස්‌ස ද්‌වෙ මග්‌ගෙ අධිට්‌ඨහිත්‌වා තතියං මග්‌ගං ආණාපෙත්‌වා පක්‌කමිතබ්‌බං. පරියායෙන ඡාදෙන්‌තස්‌ස ද්‌වෙ පරියායෙ අධිට්‌ඨහිත්‌වා තතියං පරියායං ආණාපෙත්‌වා පක්‌කමිතබ්‌බං.
Dvatticchadanassa pariyāyaṃ appaharite ṭhitena adhiṭṭhātabbanti – haritaṃ nāma pubbaṇṇaṃ aparaṇṇaṃ. Sace harite ṭhito adhiṭṭhāti, āpatti dukkaṭassa. Maggena chādentassa dve magge adhiṭṭhahitvā tatiyaṃ maggaṃ āṇāpetvā pakkamitabbaṃ. Pariyāyena chādentassa dve pariyāye adhiṭṭhahitvā tatiyaṃ pariyāyaṃ āṇāpetvā pakkamitabbaṃ.
137. තතො චෙ උත්‌තරි අප්‌පහරිතෙපි ඨිතො අධිට්‌ඨහෙය්‍යාති ඉට්‌ඨකාය 2.0262 ඡාදෙන්‌තස්‌ස ඉට්‌ඨකිට්‌ඨකාය ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සිලාය ඡාදෙන්‌තස්‌ස සිලාය සිලාය ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සුධාය ඡාදෙන්‌තස්‌ස පිණ්‌ඩෙ පිණ්‌ඩෙ ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. තිණෙන ඡාදෙන්‌තස්‌ස කරළෙ කරළෙ ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. පණ්‌ණෙන ඡාදෙන්‌තස්‌ස පණ්‌ණෙ පණ්‌ණෙ ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
137.Tato ce uttari appaharitepi ṭhito adhiṭṭhaheyyāti iṭṭhakāya 2.0262 chādentassa iṭṭhakiṭṭhakāya āpatti pācittiyassa. Silāya chādentassa silāya silāya āpatti pācittiyassa. Sudhāya chādentassa piṇḍe piṇḍe āpatti pācittiyassa. Tiṇena chādentassa karaḷe karaḷe āpatti pācittiyassa. Paṇṇena chādentassa paṇṇe paṇṇe āpatti pācittiyassa.
අතිරෙකද්‌වත්‌තිපරියායෙ අතිරෙකසඤ්‌ඤී අධිට්‌ඨාති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. අතිරෙකද්‌වත්‌තිපරියායෙ වෙමතිකො අධිට්‌ඨාති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. අතිරෙකද්‌වත්‌තිපරියායෙ ඌනකසඤ්‌ඤී අධිට්‌ඨාති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
Atirekadvattipariyāye atirekasaññī adhiṭṭhāti, āpatti pācittiyassa. Atirekadvattipariyāye vematiko adhiṭṭhāti, āpatti pācittiyassa. Atirekadvattipariyāye ūnakasaññī adhiṭṭhāti, āpatti pācittiyassa.
ඌනකද්‌වත්‌තිපරියායෙ අතිරෙකසඤ්‌ඤී, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. ඌනකද්‌වත්‌තිපරියායෙ වෙමතිකො, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. ඌනකද්‌වත්‌තිපරියායෙ ඌනකසඤ්‌ඤී, අනාපත්‌ති.
Ūnakadvattipariyāye atirekasaññī, āpatti dukkaṭassa. Ūnakadvattipariyāye vematiko, āpatti dukkaṭassa. Ūnakadvattipariyāye ūnakasaññī, anāpatti.
138. අනාපත්‌ති ද්‌වත්‌තිපරියායෙ, ඌනකද්‌වත්‌තිපරියායෙ, ලෙණෙ, ගුහාය, තිණකුටිකාය, අඤ්‌ඤස්‌සත්‌ථාය, අත්‌තනො ධනෙන, වාසාගාරං ඨපෙත්‌වා සබ්‌බත්‌ථ අනාපත්‌ති, උම්‌මත්‌තකස්‌ස, ආදිකම්‌මිකස්‌සාති.
138. Anāpatti dvattipariyāye, ūnakadvattipariyāye, leṇe, guhāya, tiṇakuṭikāya, aññassatthāya, attano dhanena, vāsāgāraṃ ṭhapetvā sabbattha anāpatti, ummattakassa, ādikammikassāti.
මහල්‌ලකවිහාරසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං නවමං.
Mahallakavihārasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.
10. සප්‌පාණකසික්‌ඛාපදං
10. Sappāṇakasikkhāpadaṃ
139. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා ආළවියං විහරති අග්‌ගාළවෙ චෙතියෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ආළවකා භික්‌ඛූ නවකම්‌මං කරොන්‌තා ජානං සප්‌පාණකං උදකං තිණම්‌පි මත්‌තිකම්‌පි සිඤ්‌චන්‌තිපි සිඤ්‌චාපෙන්‌තිපි. යෙ තෙ භික්‌ඛූ අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තෙ උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම ආළවකා භික්‌ඛූ ජානං සප්‌පාණකං උදකං තිණම්‌පි මත්‌තිකම්‌පි සිඤ්‌චිස්‌සන්‌තිපි සිඤ්‌චාපෙස්‌සන්‌තිපී’’ති! අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ ආළවකෙ භික්‌ඛූ අනෙකපරියායෙන විගරහිත්‌වා භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං…පෙ.… ‘‘සච්‌චං කිර තුම්‌හෙ, භික්‌ඛවෙ, ජානං සප්‌පාණකං උදකං තිණම්‌පි මත්‌තිකම්‌පි සිඤ්‌චථපි සිඤ්‌චාපෙථපී’’ති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම තුම්‌හෙ, මොඝපුරිසා, ජානං සප්‌පාණකං උදකං තිණම්‌පි මත්‌තිකම්‌පි සිඤ්‌චිස්‌සථපි සිඤ්‌චාපෙස්‌සථපි! නෙතං, මොඝපුරිසා, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසෙය්‍යාථ –
139. Tena samayena buddho bhagavā āḷaviyaṃ viharati aggāḷave cetiye. Tena kho pana samayena āḷavakā bhikkhū navakammaṃ karontā jānaṃ sappāṇakaṃ udakaṃ tiṇampi mattikampi siñcantipi siñcāpentipi. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āḷavakā bhikkhū jānaṃ sappāṇakaṃ udakaṃ tiṇampi mattikampi siñcissantipi siñcāpessantipī’’ti! Atha kho te bhikkhū āḷavake bhikkhū anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, jānaṃ sappāṇakaṃ udakaṃ tiṇampi mattikampi siñcathapi siñcāpethapī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, jānaṃ sappāṇakaṃ udakaṃ tiṇampi mattikampi siñcissathapi siñcāpessathapi! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
140. ‘‘යො පන භික්‌ඛු ජානං සප්‌පාණකං උදකං තිණං වා මත්‌තිකං වා සිඤ්‌චෙය්‍ය වා සිඤ්‌චාපෙය්‍ය වා, පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
140.‘‘Yo pana bhikkhu jānaṃ sappāṇakaṃ udakaṃ tiṇaṃ vā mattikaṃ vā siñceyya vā siñcāpeyya vā, pācittiya’’nti.
141. යො පනාති යො යාදිසො…පෙ.… භික්‌ඛූති…පෙ.… අයං ඉමස්‌මිං අත්‌ථෙ අධිප්‌පෙතො භික්‌ඛූති.
141.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
ජානාති නාම 25 සාමං වා ජානාති අඤ්‌ඤෙ වා තස්‌ස ආරොචෙන්‌ති.
Jānāti nāma 26 sāmaṃ vā jānāti aññe vā tassa ārocenti.
සිඤ්‌චෙය්‍යාති සයං සිඤ්‌චති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
Siñceyyāti sayaṃ siñcati, āpatti pācittiyassa.
සිඤ්‌චාපෙය්‍යාති අඤ්‌ඤං ආණාපෙති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස 27. සකිං ආණත්‌තො බහුකම්‌පි සිඤ්‌චති, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස.
Siñcāpeyyāti aññaṃ āṇāpeti, āpatti pācittiyassa 28. Sakiṃ āṇatto bahukampi siñcati, āpatti pācittiyassa.
142. සප්‌පාණකෙ සප්‌පාණකසඤ්‌ඤී තිණං වා මත්‌තිකං වා සිඤ්‌චති වා සිඤ්‌චාපෙති වා, ආපත්‌ති පාචිත්‌තියස්‌ස. සප්‌පාණකෙ වෙමතිකො තිණං වා මත්‌තිකං වා සිඤ්‌චති වා සිඤ්‌චාපෙති වා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. සප්‌පාණකෙ අප්‌පාණකසඤ්‌ඤී තිණං වා මත්‌තිකං වා සිඤ්‌චති වා සිඤ්‌චාපෙති වා, අනාපත්‌ති. අප්‌පාණකෙ සප්‌පාණකසඤ්‌ඤී, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අප්‌පාණකෙ වෙමතිකො, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අප්‌පාණකෙ අප්‌පාණකසඤ්‌ඤී, අනාපත්‌ති.
142. Sappāṇake sappāṇakasaññī tiṇaṃ vā mattikaṃ vā siñcati vā siñcāpeti vā, āpatti pācittiyassa. Sappāṇake vematiko tiṇaṃ vā mattikaṃ vā siñcati vā siñcāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Sappāṇake appāṇakasaññī tiṇaṃ vā mattikaṃ vā siñcati vā siñcāpeti vā, anāpatti. Appāṇake sappāṇakasaññī, āpatti dukkaṭassa. Appāṇake vematiko, āpatti dukkaṭassa. Appāṇake appāṇakasaññī, anāpatti.
143. අනාපත්‌ති අසඤ්‌චිච්‌ච, අස්‌සතියා, අජානන්‌තස්‌ස, උම්‌මත්‌තකස්‌ස, ආදිකම්‌මිකස්‌සාති.
143. Anāpatti asañcicca, assatiyā, ajānantassa, ummattakassa, ādikammikassāti.
සප්‌පාණකසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං දසමං.
Sappāṇakasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ dasamaṃ.
භූතගාමවග්‌ගො දුතියො.
Bhūtagāmavaggo dutiyo.
තස්‌සුද්‌දානං –
Tassuddānaṃ –
භූතං අඤ්‌ඤාය උජ්‌ඣායං, පක්‌කමන්‌තෙන තෙ දුවෙ;
Bhūtaṃ aññāya ujjhāyaṃ, pakkamantena te duve;
පුබ්‌බෙ නික්‌කඩ්‌ඪනාහච්‌ච, ද්‌වාරං සප්‌පාණකෙන චාති.
Pubbe nikkaḍḍhanāhacca, dvāraṃ sappāṇakena cāti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā
1. භූතගාමසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Bhūtagāmasikkhāpadavaṇṇanā
2. අඤ්‌ඤවාදකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 2. Aññavādakasikkhāpadavaṇṇanā
3. උජ්‌ඣාපනකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Ujjhāpanakasikkhāpadavaṇṇanā
4. පඨමසෙනාසනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 4. Paṭhamasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā
5. දුතියසෙනාසනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 5. Dutiyasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā
6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
7. නික්‌කඩ්‌ඪනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 7. Nikkaḍḍhanasikkhāpadavaṇṇanā
8. වෙහාසකුටිසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
9. මහල්‌ලකවිහාරසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 9. Mahallakavihārasikkhāpadavaṇṇanā
10. සප්‌පාණකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 10. Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā
1. ඔවාදසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Ovādasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā
1. භූතගාමසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Bhūtagāmasikkhāpadavaṇṇanā
2. අඤ්‌ඤවාදකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 2. Aññavādakasikkhāpadavaṇṇanā
3. උජ්‌ඣාපනකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Ujjhāpanakasikkhāpadavaṇṇanā
4. පඨමසෙනාසනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 4. Paṭhamasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā
5. දුතියසෙනාසනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 5. Dutiyasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā
6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
7. නික්‌කඩ්‌ඪනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 7. Nikkaḍḍhanasikkhāpadavaṇṇanā
8. වෙහාසකුටිසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
9. මහල්‌ලකවිහාරසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 9. Mahallakavihārasikkhāpadavaṇṇanā
10. සප්‌පාණකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 10. Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā
1. භූතගාමසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Bhūtagāmasikkhāpadavaṇṇanā
2. අඤ්‌ඤවාදකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 2. Aññavādakasikkhāpadavaṇṇanā
3. උජ්‌ඣාපනකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Ujjhāpanakasikkhāpadavaṇṇanā
4. පඨමසෙනාසනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 4. Paṭhamasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā
5. දුතියසෙනාසනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 5. Dutiyasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā
6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
7. නික්‌කඩ්‌ඪනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 7. Nikkaḍḍhanasikkhāpadavaṇṇanā
8. වෙහාසකුටිසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
9. මහල්‌ලකවිහාරසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 9. Mahallakavihārasikkhāpadavaṇṇanā
10. සප්‌පාණකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 10. Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā
1. භූතගාමසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Bhūtagāmasikkhāpadavaṇṇanā
2. අඤ්‌ඤවාදකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 2. Aññavādakasikkhāpadavaṇṇanā
3. උජ්‌ඣාපනකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Ujjhāpanakasikkhāpadavaṇṇanā
4. පඨමසෙනාසනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 4. Paṭhamasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā
5. දුතියසෙනාසනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 5. Dutiyasenāsanasikkhāpadavaṇṇanā
6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Anupakhajjasikkhāpadavaṇṇanā
7. නික්‌කඩ්‌ඪනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 7. Nikkaḍḍhanasikkhāpadavaṇṇanā
8. වෙහාසකුටිසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
9. මහල්‌ලකවිහාරසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 9. Mahallakavihārasikkhāpadavaṇṇanā
10. සප්‌පාණකසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 10. Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi
1. භූතගාමසික්‌ඛාපද-අත්‌ථයොජනා • 1. Bhūtagāmasikkhāpada-atthayojanā
2. අඤ්‌ඤවාදකසික්‌ඛාපදං • 2. Aññavādakasikkhāpadaṃ
3. උජ්‌ඣාපනකසික්‌ඛාපදං • 3. Ujjhāpanakasikkhāpadaṃ
4. පඨමසෙනාසනසික්‌ඛාපදං • 4. Paṭhamasenāsanasikkhāpadaṃ
5. දුතියසෙනාසනසික්‌ඛාපදං • 5. Dutiyasenāsanasikkhāpadaṃ
6. අනුපඛජ්‌ජසික්‌ඛාපදං • 6. Anupakhajjasikkhāpadaṃ
7. නික්‌කඩ්‌ඪනසික්‌ඛාපදං • 7. Nikkaḍḍhanasikkhāpadaṃ
8. වෙහාසකුටිසික්‌ඛාපදං • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadaṃ
9. මහල්‌ලකවිහාරසික්‌ඛාපදං • 9. Mahallakavihārasikkhāpadaṃ
10. සප්‌පාණකසික්‌ඛාපදං • 10. Sappāṇakasikkhāpadaṃ
